| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂပာဠိ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
၁၅-၁၆. ဘဝ-ဝိဘဝဒိဋ္ဌိနိဒ္ဒေသော
15-16. Bhava-vibhavadiṭṭhiniddeso
၁၄၈. ဩလီယနာဘိနိဝေသော ဘဝဒိဋ္ဌိ။ အတိဓာဝနာဘိနိဝေသော ဝိဘဝဒိဋ္ဌိ။ အသ္သာဒဒိဋ္ဌိယာ ပဉ္စတိံသာယ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ကတိ ဘဝဒိဋ္ဌိယော, ကတိ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော? အတ္တာနုဒိဋ္ဌိယာ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ကတိ ဘဝဒိဋ္ဌိယော ကတိ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။ပေ.။ လောကဝာဒပဋိသံယုတ္တာယ ဒိဋ္ဌိယာ အဋ္ဌဟိ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ကတိ ဘဝဒိဋ္ဌိယော ကတိ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော?
148. Olīyanābhiniveso bhavadiṭṭhi. Atidhāvanābhiniveso vibhavadiṭṭhi. Assādadiṭṭhiyā pañcatiṃsāya ākārehi abhiniveso kati bhavadiṭṭhiyo, kati vibhavadiṭṭhiyo? Attānudiṭṭhiyā vīsatiyā ākārehi abhiniveso kati bhavadiṭṭhiyo kati vibhavadiṭṭhiyo…pe… lokavādapaṭisaṃyuttāya diṭṭhiyā aṭṭhahi ākārehi abhiniveso kati bhavadiṭṭhiyo kati vibhavadiṭṭhiyo?
အသ္သာဒဒိဋ္ဌိယာ ပဉ္စတိံသာယ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သိယာ ဘဝဒိဋ္ဌိယော, သိယာ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။ အတ္တာနုဒိဋ္ဌိယာ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ပန္နရသ ဘဝဒိဋ္ဌိယော, ပဉ္စ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိယာ ဒသဟိ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သဗ္ဗာဝ တာ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။ သက္ကာယဒိဋ္ဌိယာ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ပန္နရသ ဘဝဒိဋ္ဌိယော, ပဉ္စ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။ သက္ကာယဝတ္ထုကာယ သသ္သတဒိဋ္ဌိယာ ပန္နရသဟိ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သဗ္ဗာဝ တာ ဘဝဒိဋ္ဌိယော။ သက္ကာယဝတ္ထုကာယ ဥစ္ဆေဒဒိဋ္ဌိယာ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သဗ္ဗာဝ တာ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။
Assādadiṭṭhiyā pañcatiṃsāya ākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. Attānudiṭṭhiyā vīsatiyā ākārehi abhiniveso pannarasa bhavadiṭṭhiyo, pañca vibhavadiṭṭhiyo. Micchādiṭṭhiyā dasahi ākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo. Sakkāyadiṭṭhiyā vīsatiyā ākārehi abhiniveso pannarasa bhavadiṭṭhiyo, pañca vibhavadiṭṭhiyo. Sakkāyavatthukāya sassatadiṭṭhiyā pannarasahi ākārehi abhiniveso sabbāva tā bhavadiṭṭhiyo. Sakkāyavatthukāya ucchedadiṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo.
‘‘သသ္သတော လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သဗ္ဗာဝ တာ ဘဝဒိဋ္ဌိယော။ ‘‘အသသ္သတော လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သဗ္ဗာဝ တာ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော ။ ‘‘အန္တဝာ လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သိယာ ဘဝဒိဋ္ဌိယော, သိယာ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။ ‘‘အနန္တဝာ လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သိယာ ဘဝဒိဋ္ဌိယော, သိယာ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။ ‘‘တံ ဇီဝံ တံ သရီရ’’န္တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သဗ္ဗာဝ တာ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။ ‘‘အညံ ဇီဝံ အညံ သရီရ’’န္တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သဗ္ဗာဝ တာ ဘဝဒိဋ္ဌိယော။ ‘‘ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သဗ္ဗာဝ တာ ဘဝဒိဋ္ဌိယော။ ‘‘န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သဗ္ဗာဝ တာ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။ ‘‘ဟောတိ စ န စ ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သိယာ ဘဝဒိဋ္ဌိယော, သိယာ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော ‘‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သိယာ ဘဝဒိဋ္ဌိယော, သိယာ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။
‘‘Sassato loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā bhavadiṭṭhiyo. ‘‘Asassato loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo . ‘‘Antavā loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. ‘‘Anantavā loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. ‘‘Taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’’nti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo. ‘‘Aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’’nti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā bhavadiṭṭhiyo. ‘‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā bhavadiṭṭhiyo. ‘‘Na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo. ‘‘Hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo ‘‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo.
ပုဗ္ဗန္တာနုဒိဋ္ဌိယာ အဋ္ဌာရသဟိ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သိယာ ဘဝဒိဋ္ဌိယော, သိယာ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။ အပရန္တာနုဒိဋ္ဌိယာ စတုစတ္တာရီသာယ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သိယာ ဘဝဒိဋ္ဌိယော, သိယာ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။ သညောဇနိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အဋ္ဌာရသဟိ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သိယာ ဘဝဒိဋ္ဌိယော, သိယာ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။ အဟန္တိ – မာနဝိနိဗန္ဓာယ ဒိဋ္ဌိယာ အဋ္ဌာရသဟိ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သဗ္ဗာဝ တာ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။ မမန္တိ – မာနဝိနိဗန္ဓာယ ဒိဋ္ဌိယာ အဋ္ဌာရသဟိ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သဗ္ဗာဝ တာ ဘဝဒိဋ္ဌိယော။ အတ္တဝာဒပဋိသံယုတ္တာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ပန္နရသ ဘဝဒိဋ္ဌိယော, ပဉ္စ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။ လောကဝာဒပဋိသံယုတ္တာယ ဒိဋ္ဌိယာ အဋ္ဌဟိ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော သိယာ ဘဝဒိဋ္ဌိယော, သိယာ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယော။
Pubbantānudiṭṭhiyā aṭṭhārasahi ākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. Aparantānudiṭṭhiyā catucattārīsāya ākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. Saññojanikāya diṭṭhiyā aṭṭhārasahi ākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. Ahanti – mānavinibandhāya diṭṭhiyā aṭṭhārasahi ākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo. Mamanti – mānavinibandhāya diṭṭhiyā aṭṭhārasahi ākārehi abhiniveso sabbāva tā bhavadiṭṭhiyo. Attavādapaṭisaṃyuttāya diṭṭhiyā vīsatiyā ākārehi abhiniveso pannarasa bhavadiṭṭhiyo, pañca vibhavadiṭṭhiyo. Lokavādapaṭisaṃyuttāya diṭṭhiyā aṭṭhahi ākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo.
သဗ္ဗာဝ တာ ဒိဋ္ဌိယော အသ္သာဒဒိဋ္ဌိယော။ သဗ္ဗာဝ တာ ဒိဋ္ဌိယော အတ္တာနုဒိဋ္ဌိယော။ သဗ္ဗာဝ တာ ဒိဋ္ဌိယော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိယော။ သဗ္ဗာဝ တာ ဒိဋ္ဌိယော သက္ကာယဒိဋ္ဌိယော။ သဗ္ဗာဝ တာ ဒိဋ္ဌိယော အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိယော။ သဗ္ဗာဝ တာ ဒိဋ္ဌိယော သညောဇနိကာ ဒိဋ္ဌိယော။ သဗ္ဗာဝ တာ ဒိဋ္ဌိယော အတ္တဝာဒပဋိသံယုတ္တာ ဒိဋ္ဌိယော။
Sabbāva tā diṭṭhiyo assādadiṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo attānudiṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo micchādiṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo sakkāyadiṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo antaggāhikā diṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo saññojanikā diṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo attavādapaṭisaṃyuttā diṭṭhiyo.
ဘဝဉ္စ ဒိဋ္ဌိံ ဝိဘဝဉ္စ ဒိဋ္ဌိံ၊ ဧတံ ဒ္ဝယံ တက္ကိကာ နိသ္သိတာသေ။
Bhavañca diṭṭhiṃ vibhavañca diṭṭhiṃ, etaṃ dvayaṃ takkikā nissitāse;
တေသံ နိရောဓမ္ဟိ န ဟတ္ထိ ဉာဏံ၊ ယတ္ထာယံ လောကော ဝိပရီတသညီတိ။
Tesaṃ nirodhamhi na hatthi ñāṇaṃ, yatthāyaṃ loko viparītasaññīti.
၁၄၉. ‘‘ဒ္ဝီဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဒိဋ္ဌိဂတေဟိ ပရိယုဋ္ဌိတာ ဒေဝမနုသ္သာ ဩလီယန္တိ 1 ဧကေ, အတိဓာဝန္တိ ဧကေ; စက္ခုမန္တော စ ပသ္သန္တိ။ ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဩလီယန္တိ ဧကေ? ဘဝာရာမာ, ဘိက္ခဝေ, ဒေဝမနုသ္သာ ဘဝရတာ ဘဝသမ္မုဒိတာ။ တေသံ ဘဝနိရောဓာယ ဓမ္မေ ဒေသိယမာနေ စိတ္တံ န ပက္ခန္ဒတိ န ပသီဒတိ န သန္တိဋ္ဌတိ နာဓိမုစ္စတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဩလီယန္တိ ဧကေ။
149. ‘‘Dvīhi, bhikkhave, diṭṭhigatehi pariyuṭṭhitā devamanussā olīyanti 2 eke, atidhāvanti eke; cakkhumanto ca passanti. Kathañca, bhikkhave, olīyanti eke? Bhavārāmā, bhikkhave, devamanussā bhavaratā bhavasammuditā. Tesaṃ bhavanirodhāya dhamme desiyamāne cittaṃ na pakkhandati na pasīdati na santiṭṭhati nādhimuccati. Evaṃ kho, bhikkhave, olīyanti eke.
‘‘ကထဉ္စ , ဘိက္ခဝေ, အတိဓာဝန္တိ ဧကေ? ဘဝေနေဝ ခော ပနေကေ အဋ္ဋီယမာနာ 3 ဟရာယမာနာ ဇိဂုစ္ဆမာနာ ဝိဘဝံ အဘိနန္ဒန္တိ – ‘‘ယတော ကိရ, ဘော, အယံ အတ္တာ ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ ဥစ္ဆိဇ္ဇတိ ဝိနသ္သတိ န ဟောတိ ပရံ မရဏာ, ဧတံ သန္တံ ဧတံ ပဏီတံ ဧတံ ယာထာဝန္တိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, အတိဓာဝန္တိ ဧကေ။
‘‘Kathañca , bhikkhave, atidhāvanti eke? Bhaveneva kho paneke aṭṭīyamānā 4 harāyamānā jigucchamānā vibhavaṃ abhinandanti – ‘‘yato kira, bho, ayaṃ attā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā ucchijjati vinassati na hoti paraṃ maraṇā, etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ etaṃ yāthāvanti. Evaṃ kho, bhikkhave, atidhāvanti eke.
‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, စက္ခုမန္တော စ ပသ္သန္တိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဘူတံ ဘူတတော ပသ္သတိ။ ဘူတံ ဘူတတော ဒိသ္ဝာ ဘူတသ္သ နိဗ္ဗိဒာယ ဝိရာဂာယ နိရောဓာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, စက္ခုမန္တော စ ပသ္သန္တိ။
‘‘Kathañca, bhikkhave, cakkhumanto ca passanti? Idha, bhikkhave, bhikkhu bhūtaṃ bhūtato passati. Bhūtaṃ bhūtato disvā bhūtassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, cakkhumanto ca passanti.
ယထာဘူတေဓိမုစ္စတိ၊ ဘဝတဏ္ဟာ ပရိက္ခယာ။
Yathābhūtedhimuccati, bhavataṇhā parikkhayā.
‘‘သ ဝေ ဘူတပရိညာတော၊ ဝီတတဏ္ဟော ဘဝာဘဝေ။
‘‘Sa ve bhūtapariññāto, vītataṇho bhavābhave;
ဘူတသ္သ ဝိဘဝာ ဘိက္ခု၊ နာဂစ္ဆတိ ပုနဗ္ဘဝ’’န္တိ။
Bhūtassa vibhavā bhikkhu, nāgacchati punabbhava’’nti.
၁၅၀. တယော ပုဂ္ဂလာ ဝိပန္နဒိဋ္ဌီ, တယော ပုဂ္ဂလာ သမ္ပန္နဒိဋ္ဌီ။ ကတမေ တယော ပုဂ္ဂလာ ဝိပန္နဒိဋ္ဌီ? တိတ္ထိယော စ, တိတ္ထိယသာဝကော စ, ယော စ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော – ဣမေ တယော ပုဂ္ဂလာ ဝိပန္နဒိဋ္ဌီ။
150. Tayo puggalā vipannadiṭṭhī, tayo puggalā sampannadiṭṭhī. Katame tayo puggalā vipannadiṭṭhī? Titthiyo ca, titthiyasāvako ca, yo ca micchādiṭṭhiko – ime tayo puggalā vipannadiṭṭhī.
ကတမေ တယော ပုဂ္ဂလာ သမ္ပန္နဒိဋ္ဌီ? တထာဂတော စ, တထာဂတသာဝကော စ, ယော စ သမ္မာဒိဋ္ဌိကော – ဣမေ တယော ပုဂ္ဂလာ သမ္ပန္နဒိဋ္ဌီ။
Katame tayo puggalā sampannadiṭṭhī? Tathāgato ca, tathāgatasāvako ca, yo ca sammādiṭṭhiko – ime tayo puggalā sampannadiṭṭhī.
‘‘ကောဓနော ဥပနာဟီ စ၊ ပာပမက္ခီ စ ယော နရော။
‘‘Kodhano upanāhī ca, pāpamakkhī ca yo naro;
သမ္ပန္နဒိဋ္ဌိ မေဓာဝီ၊ တံ ဇညာ အရိယော ဣတီတိ။
Sampannadiṭṭhi medhāvī, taṃ jaññā ariyo itīti.
တိသ္သော ဝိပန္နဒိဋ္ဌိယော, တိသ္သော သမ္ပန္နဒိဋ္ဌိယော။ ကတမာ တိသ္သော ဝိပန္နဒိဋ္ဌိယော? ဧတံ မမာတိ – ဝိပန္နဒိဋ္ဌိ။ ဧသောဟမသ္မီတိ – ဝိပန္နဒိဋ္ဌိ။ ဧသော မေ အတ္တာတိ – ဝိပန္နဒိဋ္ဌိ။ ဣမာ တိသ္သော ဝိပန္နဒိဋ္ဌိယော။
Tisso vipannadiṭṭhiyo, tisso sampannadiṭṭhiyo. Katamā tisso vipannadiṭṭhiyo? Etaṃ mamāti – vipannadiṭṭhi. Esohamasmīti – vipannadiṭṭhi. Eso me attāti – vipannadiṭṭhi. Imā tisso vipannadiṭṭhiyo.
ကတမာ တိသ္သော သမ္ပန္နဒိဋ္ဌိယော? နေတံ မမာတိ – သမ္ပန္နဒိဋ္ဌိ။ နေသောဟမသ္မီတိ – သမ္ပန္နဒိဋ္ဌိ။ န မေသော အတ္တာတိ – သမ္ပန္နဒိဋ္ဌိ။ ဣမာ တိသ္သော သမ္ပန္နဒိဋ္ဌိယော။
Katamā tisso sampannadiṭṭhiyo? Netaṃ mamāti – sampannadiṭṭhi. Nesohamasmīti – sampannadiṭṭhi. Na meso attāti – sampannadiṭṭhi. Imā tisso sampannadiṭṭhiyo.
ဧတံ မမာတိ – ကာ ဒိဋ္ဌိ, ကတိ ဒိဋ္ဌိယော, ကတမန္တာနုဂ္ဂဟိတာ တာ ဒိဋ္ဌိယော? ဧသောဟမသ္မီတိ – ကာ ဒိဋ္ဌိ, ကတိ ဒိဋ္ဌိယော, ကတမန္တာနုဂ္ဂဟိတာ တာ ဒိဋ္ဌိယော? ဧသော မေ အတ္တာတိ – ကာ ဒိဋ္ဌိ, ကတိ ဒိဋ္ဌိယော, ကတမန္တာနုဂ္ဂဟိတာ တာ ဒိဋ္ဌိယော?
Etaṃ mamāti – kā diṭṭhi, kati diṭṭhiyo, katamantānuggahitā tā diṭṭhiyo? Esohamasmīti – kā diṭṭhi, kati diṭṭhiyo, katamantānuggahitā tā diṭṭhiyo? Eso me attāti – kā diṭṭhi, kati diṭṭhiyo, katamantānuggahitā tā diṭṭhiyo?
ဧတံ မမာတိ – ပုဗ္ဗန္တာနုဒိဋ္ဌိ။ အဋ္ဌာရသ ဒိဋ္ဌိယော။ ပုဗ္ဗန္တာနုဂ္ဂဟိတာ တာ ဒိဋ္ဌိယော။ ဧသောဟမသ္မီတိ – အပရန္တာနုဒိဋ္ဌိ။ စတုစတ္တာရီသံ ဒိဋ္ဌိယော။ အပရန္တာနုဂ္ဂဟိတာ တာ ဒိဋ္ဌိယော။ ဧသော မေ အတ္တာတိ – ဝီသတိဝတ္ထုကာ အတ္တာနုဒိဋ္ဌိ။ ဝီသတိဝတ္ထုကာ သက္ကာယဒိဋ္ဌိ။ သက္ကာယဒိဋ္ဌိပ္ပမုခာနိ 11 ဒ္ဝာသဋ္ဌိ ဒိဋ္ဌိဂတာနိ။ ပုဗ္ဗန္တာပရန္တာနုဂ္ဂဟိတာ တာ ဒိဋ္ဌိယော။
Etaṃ mamāti – pubbantānudiṭṭhi. Aṭṭhārasa diṭṭhiyo. Pubbantānuggahitā tā diṭṭhiyo. Esohamasmīti – aparantānudiṭṭhi. Catucattārīsaṃ diṭṭhiyo. Aparantānuggahitā tā diṭṭhiyo. Esome attāti – vīsativatthukā attānudiṭṭhi. Vīsativatthukā sakkāyadiṭṭhi. Sakkāyadiṭṭhippamukhāni 12 dvāsaṭṭhi diṭṭhigatāni. Pubbantāparantānuggahitā tā diṭṭhiyo.
၁၅၁. ‘‘ယေ ကေစိ, ဘိက္ခဝေ, မယိ နိဋ္ဌံ ဂတာ, သဗ္ဗေ တေ ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နာ။ တေသံ ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နာနံ ပဉ္စန္နံ ဣဓ နိဋ္ဌာ, ပဉ္စန္နံ ဣဓ ဝိဟာယ နိဋ္ဌာ။ ကတမေသံ ပဉ္စန္နံ ဣဓ နိဋ္ဌာ? သတ္တက္ခတ္တုပရမသ္သ, ကောလံကောလသ္သ, ဧကဗီဇိသ္သ, သကဒာဂာမိသ္သ, ယော စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ အရဟာ – ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ဣဓ နိဋ္ဌာ။
151. ‘‘Ye keci, bhikkhave, mayi niṭṭhaṃ gatā, sabbe te diṭṭhisampannā. Tesaṃ diṭṭhisampannānaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā, pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā. Katamesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā? Sattakkhattuparamassa, kolaṃkolassa, ekabījissa, sakadāgāmissa, yo ca diṭṭheva dhamme arahā – imesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā.
‘‘ကတမေသံ ပဉ္စန္နံ ဣဓ ဝိဟာယ နိဋ္ဌာ? အန္တရာပရိနိဗ္ဗာယိသ္သ, ဥပဟစ္စပရိနိဗ္ဗာယိသ္သ, အသင္ခာရပရိနိဗ္ဗာယိသ္သ, သသင္ခာရပရိနိဗ္ဗာယိသ္သ, ဥဒ္ဓံသောတသ္သ, အကနိဋ္ဌဂာမိနော – ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ဣဓ ဝိဟာယ နိဋ္ဌာ။
‘‘Katamesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā? Antarāparinibbāyissa, upahaccaparinibbāyissa, asaṅkhāraparinibbāyissa, sasaṅkhāraparinibbāyissa, uddhaṃsotassa, akaniṭṭhagāmino – imesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā.
‘‘ယေ ကေစိ, ဘိက္ခဝေ, မယိ နိဋ္ဌံ ဂတာ, သဗ္ဗေ တေ ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နာ။ တေသံ ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နာနံ ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ဣဓ နိဋ္ဌာ, ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ဣဓ ဝိဟာယ နိဋ္ဌာ။
‘‘Ye keci, bhikkhave, mayi niṭṭhaṃ gatā, sabbe te diṭṭhisampannā. Tesaṃ diṭṭhisampannānaṃ imesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā, imesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā.
‘‘ယေ ကေစိ, ဘိက္ခဝေ, မယိ အဝေစ္စပ္ပသန္နာ, သဗ္ဗေ တေ သောတာပန္နာ။ တေသံ သောတာပန္နာနံ ပဉ္စန္နံ ဣဓ နိဋ္ဌာ, ပဉ္စန္နံ ဣဓ ဝိဟာယ နိဋ္ဌာ။ ကတမေသံ ပဉ္စန္နံ ဣဓ နိဋ္ဌာ? သတ္တက္ခတ္တုပရမသ္သ , ကောလံကောလသ္သ, ဧကဗီဇိသ္သ, သကဒာဂာမိသ္သ, ယော စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ အရဟာ – ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ဣဓ နိဋ္ဌာ။
‘‘Ye keci, bhikkhave, mayi aveccappasannā, sabbe te sotāpannā. Tesaṃ sotāpannānaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā, pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā. Katamesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā? Sattakkhattuparamassa , kolaṃkolassa, ekabījissa, sakadāgāmissa, yo ca diṭṭheva dhamme arahā – imesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā.
‘‘ကတမေသံ ပဉ္စန္နံ ဣဓ ဝိဟာယ နိဋ္ဌာ? အန္တရာပရိနိဗ္ဗာယိသ္သ, ဥပဟစ္စပရိနိဗ္ဗာယိသ္သ, အသင္ခာရပရိနိဗ္ဗာယိသ္သ, သသင္ခာရပရိနိဗ္ဗာယိသ္သ, ဥဒ္ဓံသောတသ္သ, အကနိဋ္ဌဂာမိနော – ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ဣဓ ဝိဟာယ နိဋ္ဌာ။
‘‘Katamesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā? Antarāparinibbāyissa, upahaccaparinibbāyissa, asaṅkhāraparinibbāyissa, sasaṅkhāraparinibbāyissa, uddhaṃsotassa, akaniṭṭhagāmino – imesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā.
‘‘ယေ ကေစိ, ဘိက္ခဝေ, မယိ အဝေစ္စပ္ပသန္နာ, သဗ္ဗေ တေ သောတာပန္နာ။ တေသံ သောတာပန္နာနံ ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ဣဓ နိဋ္ဌာ။ ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ဣဓ ဝိဟာယ နိဋ္ဌာတိ’’။
‘‘Ye keci, bhikkhave, mayi aveccappasannā, sabbe te sotāpannā. Tesaṃ sotāpannānaṃ imesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā. Imesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhāti’’.
ဘဝဝိဘဝဒိဋ္ဌိနိဒ္ဒေသော သောဠသမော။
Bhavavibhavadiṭṭhiniddeso soḷasamo.
ဒိဋ္ဌိကထာ နိဋ္ဌိတာ။
Diṭṭhikathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ၁၅-၁၆. ဘဝဝိဘဝဒိဋ္ဌိနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ • 15-16. Bhavavibhavadiṭṭhiniddesavaṇṇanā
