| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පටිසම්‌භිදාමග්‌ගපාළි • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
15-16. භව-විභවදිට්‌ඨිනිද්‌දෙසො
15-16. Bhava-vibhavadiṭṭhiniddeso
148. ඔලීයනාභිනිවෙසො භවදිට්‌ඨි. අතිධාවනාභිනිවෙසො විභවදිට්‌ඨි. අස්‌සාදදිට්‌ඨියා පඤ්‌චතිංසාය ආකාරෙහි අභිනිවෙසො කති භවදිට්‌ඨියො, කති විභවදිට්‌ඨියො? අත්‌තානුදිට්‌ඨියා වීසතියා ආකාරෙහි අභිනිවෙසො කති භවදිට්‌ඨියො කති විභවදිට්‌ඨියො…පෙ.… ලොකවාදපටිසංයුත්‌තාය දිට්‌ඨියා අට්‌ඨහි ආකාරෙහි අභිනිවෙසො කති භවදිට්‌ඨියො කති විභවදිට්‌ඨියො?
148. Olīyanābhiniveso bhavadiṭṭhi. Atidhāvanābhiniveso vibhavadiṭṭhi. Assādadiṭṭhiyā pañcatiṃsāya ākārehi abhiniveso kati bhavadiṭṭhiyo, kati vibhavadiṭṭhiyo? Attānudiṭṭhiyā vīsatiyā ākārehi abhiniveso kati bhavadiṭṭhiyo kati vibhavadiṭṭhiyo…pe… lokavādapaṭisaṃyuttāya diṭṭhiyā aṭṭhahi ākārehi abhiniveso kati bhavadiṭṭhiyo kati vibhavadiṭṭhiyo?
අස්‌සාදදිට්‌ඨියා පඤ්‌චතිංසාය ආකාරෙහි අභිනිවෙසො සියා භවදිට්‌ඨියො, සියා විභවදිට්‌ඨියො. අත්‌තානුදිට්‌ඨියා වීසතියා ආකාරෙහි අභිනිවෙසො පන්‌නරස භවදිට්‌ඨියො, පඤ්‌ච විභවදිට්‌ඨියො. මිච්‌ඡාදිට්‌ඨියා දසහි ආකාරෙහි අභිනිවෙසො සබ්‌බාව තා විභවදිට්‌ඨියො. සක්‌කායදිට්‌ඨියා වීසතියා ආකාරෙහි අභිනිවෙසො පන්‌නරස භවදිට්‌ඨියො, පඤ්‌ච විභවදිට්‌ඨියො. සක්‌කායවත්‌ථුකාය සස්‌සතදිට්‌ඨියා පන්‌නරසහි ආකාරෙහි අභිනිවෙසො සබ්‌බාව තා භවදිට්‌ඨියො. සක්‌කායවත්‌ථුකාය උච්‌ඡෙදදිට්‌ඨියා පඤ්‌චහාකාරෙහි අභිනිවෙසො සබ්‌බාව තා විභවදිට්‌ඨියො.
Assādadiṭṭhiyā pañcatiṃsāya ākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. Attānudiṭṭhiyā vīsatiyā ākārehi abhiniveso pannarasa bhavadiṭṭhiyo, pañca vibhavadiṭṭhiyo. Micchādiṭṭhiyā dasahi ākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo. Sakkāyadiṭṭhiyā vīsatiyā ākārehi abhiniveso pannarasa bhavadiṭṭhiyo, pañca vibhavadiṭṭhiyo. Sakkāyavatthukāya sassatadiṭṭhiyā pannarasahi ākārehi abhiniveso sabbāva tā bhavadiṭṭhiyo. Sakkāyavatthukāya ucchedadiṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo.
‘‘සස්‌සතො ලොකො’’ති – අන්‌තග්‌ගාහිකාය දිට්‌ඨියා පඤ්‌චහාකාරෙහි අභිනිවෙසො සබ්‌බාව තා භවදිට්‌ඨියො. ‘‘අසස්‌සතො ලොකො’’ති – අන්‌තග්‌ගාහිකාය දිට්‌ඨියා පඤ්‌චහාකාරෙහි අභිනිවෙසො සබ්‌බාව තා විභවදිට්‌ඨියො . ‘‘අන්‌තවා ලොකො’’ති – අන්‌තග්‌ගාහිකාය දිට්‌ඨියා පඤ්‌චහාකාරෙහි අභිනිවෙසො සියා භවදිට්‌ඨියො, සියා විභවදිට්‌ඨියො. ‘‘අනන්‌තවා ලොකො’’ති – අන්‌තග්‌ගාහිකාය දිට්‌ඨියා පඤ්‌චහාකාරෙහි අභිනිවෙසො සියා භවදිට්‌ඨියො, සියා විභවදිට්‌ඨියො. ‘‘තං ජීවං තං සරීර’’න්‌ති – අන්‌තග්‌ගාහිකාය දිට්‌ඨියා පඤ්‌චහාකාරෙහි අභිනිවෙසො සබ්‌බාව තා විභවදිට්‌ඨියො. ‘‘අඤ්‌ඤං ජීවං අඤ්‌ඤං සරීර’’න්‌ති – අන්‌තග්‌ගාහිකාය දිට්‌ඨියා පඤ්‌චහාකාරෙහි අභිනිවෙසො සබ්‌බාව තා භවදිට්‌ඨියො. ‘‘හොති තථාගතො පරං මරණා’’ති – අන්‌තග්‌ගාහිකාය දිට්‌ඨියා පඤ්‌චහාකාරෙහි අභිනිවෙසො සබ්‌බාව තා භවදිට්‌ඨියො. ‘‘න හොති තථාගතො පරං මරණා’’ති – අන්‌තග්‌ගාහිකාය දිට්‌ඨියා පඤ්‌චහාකාරෙහි අභිනිවෙසො සබ්‌බාව තා විභවදිට්‌ඨියො. ‘‘හොති ච න ච හොති තථාගතො පරං මරණා’’ති – අන්‌තග්‌ගාහිකාය දිට්‌ඨියා පඤ්‌චහාකාරෙහි අභිනිවෙසො සියා භවදිට්‌ඨියො, සියා විභවදිට්‌ඨියො ‘‘නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණා’’ති – අන්‌තග්‌ගාහිකාය දිට්‌ඨියා පඤ්‌චහාකාරෙහි අභිනිවෙසො සියා භවදිට්‌ඨියො, සියා විභවදිට්‌ඨියො.
‘‘Sassato loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā bhavadiṭṭhiyo. ‘‘Asassato loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo . ‘‘Antavā loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. ‘‘Anantavā loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. ‘‘Taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’’nti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo. ‘‘Aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’’nti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā bhavadiṭṭhiyo. ‘‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā bhavadiṭṭhiyo. ‘‘Na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo. ‘‘Hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo ‘‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo.
පුබ්‌බන්‌තානුදිට්‌ඨියා අට්‌ඨාරසහි ආකාරෙහි අභිනිවෙසො සියා භවදිට්‌ඨියො, සියා විභවදිට්‌ඨියො. අපරන්‌තානුදිට්‌ඨියා චතුචත්‌තාරීසාය ආකාරෙහි අභිනිවෙසො සියා භවදිට්‌ඨියො, සියා විභවදිට්‌ඨියො. සඤ්‌ඤොජනිකාය දිට්‌ඨියා අට්‌ඨාරසහි ආකාරෙහි අභිනිවෙසො සියා භවදිට්‌ඨියො, සියා විභවදිට්‌ඨියො. අහන්‌ති – මානවිනිබන්‌ධාය දිට්‌ඨියා අට්‌ඨාරසහි ආකාරෙහි අභිනිවෙසො සබ්‌බාව තා විභවදිට්‌ඨියො. මමන්‌ති – මානවිනිබන්‌ධාය දිට්‌ඨියා අට්‌ඨාරසහි ආකාරෙහි අභිනිවෙසො සබ්‌බාව තා භවදිට්‌ඨියො. අත්‌තවාදපටිසංයුත්‌තාය දිට්‌ඨියා වීසතියා ආකාරෙහි අභිනිවෙසො පන්‌නරස භවදිට්‌ඨියො, පඤ්‌ච විභවදිට්‌ඨියො. ලොකවාදපටිසංයුත්‌තාය දිට්‌ඨියා අට්‌ඨහි ආකාරෙහි අභිනිවෙසො සියා භවදිට්‌ඨියො, සියා විභවදිට්‌ඨියො.
Pubbantānudiṭṭhiyā aṭṭhārasahi ākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. Aparantānudiṭṭhiyā catucattārīsāya ākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. Saññojanikāya diṭṭhiyā aṭṭhārasahi ākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo. Ahanti – mānavinibandhāya diṭṭhiyā aṭṭhārasahi ākārehi abhiniveso sabbāva tā vibhavadiṭṭhiyo. Mamanti – mānavinibandhāya diṭṭhiyā aṭṭhārasahi ākārehi abhiniveso sabbāva tā bhavadiṭṭhiyo. Attavādapaṭisaṃyuttāya diṭṭhiyā vīsatiyā ākārehi abhiniveso pannarasa bhavadiṭṭhiyo, pañca vibhavadiṭṭhiyo. Lokavādapaṭisaṃyuttāya diṭṭhiyā aṭṭhahi ākārehi abhiniveso siyā bhavadiṭṭhiyo, siyā vibhavadiṭṭhiyo.
සබ්‌බාව තා දිට්‌ඨියො අස්‌සාදදිට්‌ඨියො. සබ්‌බාව තා දිට්‌ඨියො අත්‌තානුදිට්‌ඨියො. සබ්‌බාව තා දිට්‌ඨියො මිච්‌ඡාදිට්‌ඨියො. සබ්‌බාව තා දිට්‌ඨියො සක්‌කායදිට්‌ඨියො. සබ්‌බාව තා දිට්‌ඨියො අන්‌තග්‌ගාහිකා දිට්‌ඨියො. සබ්‌බාව තා දිට්‌ඨියො සඤ්‌ඤොජනිකා දිට්‌ඨියො. සබ්‌බාව තා දිට්‌ඨියො අත්‌තවාදපටිසංයුත්‌තා දිට්‌ඨියො.
Sabbāva tā diṭṭhiyo assādadiṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo attānudiṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo micchādiṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo sakkāyadiṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo antaggāhikā diṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo saññojanikā diṭṭhiyo. Sabbāva tā diṭṭhiyo attavādapaṭisaṃyuttā diṭṭhiyo.
භවඤ්‌ච දිට්‌ඨිං විභවඤ්‌ච දිට්‌ඨිං, එතං ද්‌වයං තක්‌කිකා නිස්‌සිතාසෙ;
Bhavañca diṭṭhiṃ vibhavañca diṭṭhiṃ, etaṃ dvayaṃ takkikā nissitāse;
තෙසං නිරොධම්‌හි න හත්‌ථි ඤාණං, යත්‌ථායං ලොකො විපරීතසඤ්‌ඤීති.
Tesaṃ nirodhamhi na hatthi ñāṇaṃ, yatthāyaṃ loko viparītasaññīti.
149. ‘‘ද්‌වීහි, භික්‌ඛවෙ, දිට්‌ඨිගතෙහි පරියුට්‌ඨිතා දෙවමනුස්‌සා ඔලීයන්‌ති 1 එකෙ, අතිධාවන්‌ති එකෙ; චක්‌ඛුමන්‌තො ච පස්‌සන්‌ති. කථඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, ඔලීයන්‌ති එකෙ? භවාරාමා, භික්‌ඛවෙ, දෙවමනුස්‌සා භවරතා භවසම්‌මුදිතා. තෙසං භවනිරොධාය ධම්‌මෙ දෙසියමානෙ චිත්‌තං න පක්‌ඛන්‌දති න පසීදති න සන්‌තිට්‌ඨති නාධිමුච්‌චති. එවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඔලීයන්‌ති එකෙ.
149. ‘‘Dvīhi, bhikkhave, diṭṭhigatehi pariyuṭṭhitā devamanussā olīyanti 2 eke, atidhāvanti eke; cakkhumanto ca passanti. Kathañca, bhikkhave, olīyanti eke? Bhavārāmā, bhikkhave, devamanussā bhavaratā bhavasammuditā. Tesaṃ bhavanirodhāya dhamme desiyamāne cittaṃ na pakkhandati na pasīdati na santiṭṭhati nādhimuccati. Evaṃ kho, bhikkhave, olīyanti eke.
‘‘කථඤ්‌ච , භික්‌ඛවෙ, අතිධාවන්‌ති එකෙ? භවෙනෙව ඛො පනෙකෙ අට්‌ටීයමානා 3 හරායමානා ජිගුච්‌ඡමානා විභවං අභිනන්‌දන්‌ති – ‘‘යතො කිර, භො, අයං අත්‌තා කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා උච්‌ඡිජ්‌ජති විනස්‌සති න හොති පරං මරණා, එතං සන්‌තං එතං පණීතං එතං යාථාවන්‌ති. එවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, අතිධාවන්‌ති එකෙ.
‘‘Kathañca , bhikkhave, atidhāvanti eke? Bhaveneva kho paneke aṭṭīyamānā 4 harāyamānā jigucchamānā vibhavaṃ abhinandanti – ‘‘yato kira, bho, ayaṃ attā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā ucchijjati vinassati na hoti paraṃ maraṇā, etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ etaṃ yāthāvanti. Evaṃ kho, bhikkhave, atidhāvanti eke.
‘‘කථඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, චක්‌ඛුමන්‌තො ච පස්‌සන්‌ති? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු භූතං භූතතො පස්‌සති. භූතං භූතතො දිස්‌වා භූතස්‌ස නිබ්‌බිදාය විරාගාය නිරොධාය පටිපන්‌නො හොති. එවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, චක්‌ඛුමන්‌තො ච පස්‌සන්‌ති.
‘‘Kathañca, bhikkhave, cakkhumanto ca passanti? Idha, bhikkhave, bhikkhu bhūtaṃ bhūtato passati. Bhūtaṃ bhūtato disvā bhūtassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, cakkhumanto ca passanti.
යථාභූතෙධිමුච්‌චති, භවතණ්‌හා පරික්‌ඛයා.
Yathābhūtedhimuccati, bhavataṇhā parikkhayā.
‘‘ස වෙ භූතපරිඤ්‌ඤාතො, වීතතණ්‌හො භවාභවෙ;
‘‘Sa ve bhūtapariññāto, vītataṇho bhavābhave;
භූතස්‌ස විභවා භික්‌ඛු, නාගච්‌ඡති පුනබ්‌භව’’න්‌ති.
Bhūtassa vibhavā bhikkhu, nāgacchati punabbhava’’nti.
150. තයො පුග්‌ගලා විපන්‌නදිට්‌ඨී, තයො පුග්‌ගලා සම්‌පන්‌නදිට්‌ඨී. කතමෙ තයො පුග්‌ගලා විපන්‌නදිට්‌ඨී? තිත්‌ථියො ච, තිත්‌ථියසාවකො ච, යො ච මිච්‌ඡාදිට්‌ඨිකො – ඉමෙ තයො පුග්‌ගලා විපන්‌නදිට්‌ඨී.
150. Tayo puggalā vipannadiṭṭhī, tayo puggalā sampannadiṭṭhī. Katame tayo puggalā vipannadiṭṭhī? Titthiyo ca, titthiyasāvako ca, yo ca micchādiṭṭhiko – ime tayo puggalā vipannadiṭṭhī.
කතමෙ තයො පුග්‌ගලා සම්‌පන්‌නදිට්‌ඨී? තථාගතො ච, තථාගතසාවකො ච, යො ච සම්‌මාදිට්‌ඨිකො – ඉමෙ තයො පුග්‌ගලා සම්‌පන්‌නදිට්‌ඨී.
Katame tayo puggalā sampannadiṭṭhī? Tathāgato ca, tathāgatasāvako ca, yo ca sammādiṭṭhiko – ime tayo puggalā sampannadiṭṭhī.
‘‘කොධනො උපනාහී ච, පාපමක්‌ඛී ච යො නරො;
‘‘Kodhano upanāhī ca, pāpamakkhī ca yo naro;
සම්‌පන්‌නදිට්‌ඨි මෙධාවී, තං ජඤ්‌ඤා අරියො ඉතීති.
Sampannadiṭṭhi medhāvī, taṃ jaññā ariyo itīti.
තිස්‌සො විපන්‌නදිට්‌ඨියො, තිස්‌සො සම්‌පන්‌නදිට්‌ඨියො. කතමා තිස්‌සො විපන්‌නදිට්‌ඨියො? එතං මමාති – විපන්‌නදිට්‌ඨි. එසොහමස්‌මීති – විපන්‌නදිට්‌ඨි. එසො මෙ අත්‌තාති – විපන්‌නදිට්‌ඨි. ඉමා තිස්‌සො විපන්‌නදිට්‌ඨියො.
Tisso vipannadiṭṭhiyo, tisso sampannadiṭṭhiyo. Katamā tisso vipannadiṭṭhiyo? Etaṃ mamāti – vipannadiṭṭhi. Esohamasmīti – vipannadiṭṭhi. Eso me attāti – vipannadiṭṭhi. Imā tisso vipannadiṭṭhiyo.
කතමා තිස්‌සො සම්‌පන්‌නදිට්‌ඨියො? නෙතං මමාති – සම්‌පන්‌නදිට්‌ඨි. නෙසොහමස්‌මීති – සම්‌පන්‌නදිට්‌ඨි. න මෙසො අත්‌තාති – සම්‌පන්‌නදිට්‌ඨි. ඉමා තිස්‌සො සම්‌පන්‌නදිට්‌ඨියො.
Katamā tisso sampannadiṭṭhiyo? Netaṃ mamāti – sampannadiṭṭhi. Nesohamasmīti – sampannadiṭṭhi. Na meso attāti – sampannadiṭṭhi. Imā tisso sampannadiṭṭhiyo.
එතං මමාති – කා දිට්‌ඨි, කති දිට්‌ඨියො, කතමන්‌තානුග්‌ගහිතා තා දිට්‌ඨියො? එසොහමස්‌මීති – කා දිට්‌ඨි, කති දිට්‌ඨියො, කතමන්‌තානුග්‌ගහිතා තා දිට්‌ඨියො? එසො මෙ අත්‌තාති – කා දිට්‌ඨි, කති දිට්‌ඨියො, කතමන්‌තානුග්‌ගහිතා තා දිට්‌ඨියො?
Etaṃ mamāti – kā diṭṭhi, kati diṭṭhiyo, katamantānuggahitā tā diṭṭhiyo? Esohamasmīti – kā diṭṭhi, kati diṭṭhiyo, katamantānuggahitā tā diṭṭhiyo? Eso me attāti – kā diṭṭhi, kati diṭṭhiyo, katamantānuggahitā tā diṭṭhiyo?
එතං මමාති – පුබ්‌බන්‌තානුදිට්‌ඨි. අට්‌ඨාරස දිට්‌ඨියො. පුබ්‌බන්‌තානුග්‌ගහිතා තා දිට්‌ඨියො. එසොහමස්‌මීති – අපරන්‌තානුදිට්‌ඨි. චතුචත්‌තාරීසං දිට්‌ඨියො. අපරන්‌තානුග්‌ගහිතා තා දිට්‌ඨියො. එසො මෙ අත්‌තාති – වීසතිවත්‌ථුකා අත්‌තානුදිට්‌ඨි. වීසතිවත්‌ථුකා සක්‌කායදිට්‌ඨි. සක්‌කායදිට්‌ඨිප්‌පමුඛානි 11 ද්‌වාසට්‌ඨි දිට්‌ඨිගතානි. පුබ්‌බන්‌තාපරන්‌තානුග්‌ගහිතා තා දිට්‌ඨියො.
Etaṃ mamāti – pubbantānudiṭṭhi. Aṭṭhārasa diṭṭhiyo. Pubbantānuggahitā tā diṭṭhiyo. Esohamasmīti – aparantānudiṭṭhi. Catucattārīsaṃ diṭṭhiyo. Aparantānuggahitā tā diṭṭhiyo. Esome attāti – vīsativatthukā attānudiṭṭhi. Vīsativatthukā sakkāyadiṭṭhi. Sakkāyadiṭṭhippamukhāni 12 dvāsaṭṭhi diṭṭhigatāni. Pubbantāparantānuggahitā tā diṭṭhiyo.
151. ‘‘යෙ කෙචි, භික්‌ඛවෙ, මයි නිට්‌ඨං ගතා, සබ්‌බෙ තෙ දිට්‌ඨිසම්‌පන්‌නා. තෙසං දිට්‌ඨිසම්‌පන්‌නානං පඤ්‌චන්‌නං ඉධ නිට්‌ඨා, පඤ්‌චන්‌නං ඉධ විහාය නිට්‌ඨා. කතමෙසං පඤ්‌චන්‌නං ඉධ නිට්‌ඨා? සත්‌තක්‌ඛත්‌තුපරමස්‌ස, කොලංකොලස්‌ස, එකබීජිස්‌ස, සකදාගාමිස්‌ස, යො ච දිට්‌ඨෙව ධම්‌මෙ අරහා – ඉමෙසං පඤ්‌චන්‌නං ඉධ නිට්‌ඨා.
151. ‘‘Ye keci, bhikkhave, mayi niṭṭhaṃ gatā, sabbe te diṭṭhisampannā. Tesaṃ diṭṭhisampannānaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā, pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā. Katamesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā? Sattakkhattuparamassa, kolaṃkolassa, ekabījissa, sakadāgāmissa, yo ca diṭṭheva dhamme arahā – imesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā.
‘‘කතමෙසං පඤ්‌චන්‌නං ඉධ විහාය නිට්‌ඨා? අන්‌තරාපරිනිබ්‌බායිස්‌ස, උපහච්‌චපරිනිබ්‌බායිස්‌ස, අසඞ්‌ඛාරපරිනිබ්‌බායිස්‌ස, සසඞ්‌ඛාරපරිනිබ්‌බායිස්‌ස, උද්‌ධංසොතස්‌ස, අකනිට්‌ඨගාමිනො – ඉමෙසං පඤ්‌චන්‌නං ඉධ විහාය නිට්‌ඨා.
‘‘Katamesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā? Antarāparinibbāyissa, upahaccaparinibbāyissa, asaṅkhāraparinibbāyissa, sasaṅkhāraparinibbāyissa, uddhaṃsotassa, akaniṭṭhagāmino – imesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā.
‘‘යෙ කෙචි, භික්‌ඛවෙ, මයි නිට්‌ඨං ගතා, සබ්‌බෙ තෙ දිට්‌ඨිසම්‌පන්‌නා. තෙසං දිට්‌ඨිසම්‌පන්‌නානං ඉමෙසං පඤ්‌චන්‌නං ඉධ නිට්‌ඨා, ඉමෙසං පඤ්‌චන්‌නං ඉධ විහාය නිට්‌ඨා.
‘‘Ye keci, bhikkhave, mayi niṭṭhaṃ gatā, sabbe te diṭṭhisampannā. Tesaṃ diṭṭhisampannānaṃ imesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā, imesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā.
‘‘යෙ කෙචි, භික්‌ඛවෙ, මයි අවෙච්‌චප්‌පසන්‌නා, සබ්‌බෙ තෙ සොතාපන්‌නා. තෙසං සොතාපන්‌නානං පඤ්‌චන්‌නං ඉධ නිට්‌ඨා, පඤ්‌චන්‌නං ඉධ විහාය නිට්‌ඨා. කතමෙසං පඤ්‌චන්‌නං ඉධ නිට්‌ඨා? සත්‌තක්‌ඛත්‌තුපරමස්‌ස , කොලංකොලස්‌ස, එකබීජිස්‌ස, සකදාගාමිස්‌ස, යො ච දිට්‌ඨෙව ධම්‌මෙ අරහා – ඉමෙසං පඤ්‌චන්‌නං ඉධ නිට්‌ඨා.
‘‘Ye keci, bhikkhave, mayi aveccappasannā, sabbe te sotāpannā. Tesaṃ sotāpannānaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā, pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā. Katamesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā? Sattakkhattuparamassa , kolaṃkolassa, ekabījissa, sakadāgāmissa, yo ca diṭṭheva dhamme arahā – imesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā.
‘‘කතමෙසං පඤ්‌චන්‌නං ඉධ විහාය නිට්‌ඨා? අන්‌තරාපරිනිබ්‌බායිස්‌ස, උපහච්‌චපරිනිබ්‌බායිස්‌ස, අසඞ්‌ඛාරපරිනිබ්‌බායිස්‌ස, සසඞ්‌ඛාරපරිනිබ්‌බායිස්‌ස, උද්‌ධංසොතස්‌ස, අකනිට්‌ඨගාමිනො – ඉමෙසං පඤ්‌චන්‌නං ඉධ විහාය නිට්‌ඨා.
‘‘Katamesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā? Antarāparinibbāyissa, upahaccaparinibbāyissa, asaṅkhāraparinibbāyissa, sasaṅkhāraparinibbāyissa, uddhaṃsotassa, akaniṭṭhagāmino – imesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhā.
‘‘යෙ කෙචි, භික්‌ඛවෙ, මයි අවෙච්‌චප්‌පසන්‌නා, සබ්‌බෙ තෙ සොතාපන්‌නා. තෙසං සොතාපන්‌නානං ඉමෙසං පඤ්‌චන්‌නං ඉධ නිට්‌ඨා. ඉමෙසං පඤ්‌චන්‌නං ඉධ විහාය නිට්‌ඨාති’’.
‘‘Ye keci, bhikkhave, mayi aveccappasannā, sabbe te sotāpannā. Tesaṃ sotāpannānaṃ imesaṃ pañcannaṃ idha niṭṭhā. Imesaṃ pañcannaṃ idha vihāya niṭṭhāti’’.
භවවිභවදිට්‌ඨිනිද්‌දෙසො සොළසමො.
Bhavavibhavadiṭṭhiniddeso soḷasamo.
දිට්‌ඨිකථා නිට්‌ඨිතා.
Diṭṭhikathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්‌දකනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / පටිසම්‌භිදාමග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / 15-16. භවවිභවදිට්‌ඨිනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා • 15-16. Bhavavibhavadiṭṭhiniddesavaṇṇanā
