Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
४. गङ्गापेय्यालवग्गो
4. Gaṅgāpeyyālavaggo
१-१२. गङ्गानदीआदिसुत्तद्वादसकं
1-12. Gaṅgānadīādisuttadvādasakaṃ
८४५-८५६. ‘‘सेय्यथापि , भिक्खवे, गङ्गा नदी पाचीननिन्ना पाचीनपोणा पाचीनपब्भारा; एवमेव खो, भिक्खवे, भिक्खु चत्तारो इद्धिपादे भावेन्तो चत्तारो इद्धिपादे बहुलीकरोन्तो निब्बाननिन्नो होति निब्बानपोणो निब्बानपब्भारो। कथञ्च, भिक्खवे, भिक्खु चत्तारो इद्धिपादे भावेन्तो चत्तारो इद्धिपादे बहुलीकरोन्तो निब्बाननिन्नो होति निब्बानपोणो निब्बानपब्भारो? इध, भिक्खवे, भिक्खु छन्दसमाधिप्पधानसङ्खारसमन्नागतं इद्धिपादं भावेति, वीरियसमाधि…पे॰… चित्तसमाधि…पे॰… वीमंसासमाधिप्पधानसङ्खारसमन्नागतं इद्धिपादं भावेति।
845-856. ‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, gaṅgā nadī pācīnaninnā pācīnapoṇā pācīnapabbhārā; evameva kho, bhikkhave, bhikkhu cattāro iddhipāde bhāvento cattāro iddhipāde bahulīkaronto nibbānaninno hoti nibbānapoṇo nibbānapabbhāro. Kathañca, bhikkhave, bhikkhu cattāro iddhipāde bhāvento cattāro iddhipāde bahulīkaronto nibbānaninno hoti nibbānapoṇo nibbānapabbhāro? Idha, bhikkhave, bhikkhu chandasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīriyasamādhi…pe… cittasamādhi…pe… vīmaṃsāsamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti.
‘‘एवं खो, भिक्खवे, भिक्खु चत्तारो इद्धिपादे भावेन्तो चत्तारो इद्धिपादे बहुलीकरोन्तो निब्बाननिन्नो होति निब्बानपोणो निब्बानपब्भारो’’ति। द्वादसमं।
‘‘Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu cattāro iddhipāde bhāvento cattāro iddhipāde bahulīkaronto nibbānaninno hoti nibbānapoṇo nibbānapabbhāro’’ti. Dvādasamaṃ.
गङ्गापेय्यालवग्गो चतुत्थो।
Gaṅgāpeyyālavaggo catuttho.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
छ पाचीनतो निन्ना, छ निन्ना च समुद्दतो।
Cha pācīnato ninnā, cha ninnā ca samuddato;
द्वेते छ द्वादस होन्ति, वग्गो तेन पवुच्चतीति॥
Dvete cha dvādasa honti, vaggo tena pavuccatīti.
अप्पमादवग्गो वित्थारेतब्बो।
Appamādavaggo vitthāretabbo.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
तथागतं पदं कूटं, मूलं सारो च वस्सिकं।
Tathāgataṃ padaṃ kūṭaṃ, mūlaṃ sāro ca vassikaṃ;
राजा चन्दिमसूरिया, वत्थेन दसमं पदन्ति॥
Rājā candimasūriyā, vatthena dasamaṃ padanti.
बलकरणीयवग्गो वित्थारेतब्बो।
Balakaraṇīyavaggo vitthāretabbo.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
बलं बीजञ्च नागो च, रुक्खो कुम्भेन सूकिया।
Balaṃ bījañca nāgo ca, rukkho kumbhena sūkiyā;
आकासेन च द्वे मेघा, नावा आगन्तुका नदीति॥
Ākāsena ca dve meghā, nāvā āgantukā nadīti.
एसनावग्गो वित्थारेतब्बो।
Esanāvaggo vitthāretabbo.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
एसना विधा आसवो, भवो च दुक्खता तिस्सो।
Esanā vidhā āsavo, bhavo ca dukkhatā tisso;
खिलं मलञ्च नीघो च, वेदना तण्हा तसिना चाति॥
Khilaṃ malañca nīgho ca, vedanā taṇhā tasinā cāti.