Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पटिसम्भिदामग्गपाळि • Paṭisambhidāmaggapāḷi

    २९-३१. ञाणत्तयनिद्देसो

    29-31. Ñāṇattayaniddeso

    ७८. कथं विहारनानत्ते पञ्‍ञा विहारट्ठे ञाणं, समापत्तिनानत्ते पञ्‍ञा समापत्तट्ठे ञाणं, विहारसमापत्तिनानत्ते पञ्‍ञा विहारसमापत्तट्ठे ञाणं? निमित्तं भयतो सम्पस्समानो अनिमित्ते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति – अनिमित्तो विहारो। पणिधिं भयतो सम्पस्समानो अप्पणिहिते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति – अप्पणिहितो विहारो। अभिनिवेसं भयतो सम्पस्समानो सुञ्‍ञते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति – सुञ्‍ञतो विहारो।

    78. Kathaṃ vihāranānatte paññā vihāraṭṭhe ñāṇaṃ, samāpattinānatte paññā samāpattaṭṭhe ñāṇaṃ, vihārasamāpattinānatte paññā vihārasamāpattaṭṭhe ñāṇaṃ? Nimittaṃ bhayato sampassamāno animitte adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati – animitto vihāro. Paṇidhiṃ bhayato sampassamāno appaṇihite adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati – appaṇihito vihāro. Abhinivesaṃ bhayato sampassamāno suññate adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati – suññato vihāro.

    निमित्तं भयतो सम्पस्समानो अनिमित्ते अधिमुत्तत्ता पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं अनिमित्तं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – अनिमित्ता समापत्ति। पणिधिं भयतो सम्पस्समानो अप्पणिहिते अधिमुत्तत्ता पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं अप्पणिहितं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – अप्पणिहिता समापत्ति। अभिनिवेसं भयतो सम्पस्समानो सुञ्‍ञते अधिमुत्तत्ता पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं सुञ्‍ञतं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – सुञ्‍ञता समापत्ति।

    Nimittaṃ bhayato sampassamāno animitte adhimuttattā pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ animittaṃ āvajjitvā samāpajjati – animittā samāpatti. Paṇidhiṃ bhayato sampassamāno appaṇihite adhimuttattā pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ appaṇihitaṃ āvajjitvā samāpajjati – appaṇihitā samāpatti. Abhinivesaṃ bhayato sampassamāno suññate adhimuttattā pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ suññataṃ āvajjitvā samāpajjati – suññatā samāpatti.

    निमित्तं भयतो सम्पस्समानो अनिमित्ते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति, पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं अनिमित्तं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – अनिमित्तविहारसमापत्ति। पणिधिं भयतो सम्पस्समानो अप्पणिहिते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति, पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं अप्पणिहितं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – अप्पणिहितविहारसमापत्ति। अभिनिवेसं भयतो सम्पस्समानो सुञ्‍ञते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति, पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं सुञ्‍ञतं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – सुञ्‍ञतविहारसमापत्ति।

    Nimittaṃ bhayato sampassamāno animitte adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati, pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ animittaṃ āvajjitvā samāpajjati – animittavihārasamāpatti. Paṇidhiṃ bhayato sampassamāno appaṇihite adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati, pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ appaṇihitaṃ āvajjitvā samāpajjati – appaṇihitavihārasamāpatti. Abhinivesaṃ bhayato sampassamāno suññate adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati, pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ suññataṃ āvajjitvā samāpajjati – suññatavihārasamāpatti.

    ७९. रूपनिमित्तं भयतो सम्पस्समानो अनिमित्ते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति – अनिमित्तो विहारो। रूपपणिधिं भयतो सम्पस्समानो अप्पणिहिते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति – अप्पणिहितो विहारो। रूपाभिनिवेसं भयतो सम्पस्समानो सुञ्‍ञते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति – सुञ्‍ञतो विहारो।

    79. Rūpanimittaṃ bhayato sampassamāno animitte adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati – animitto vihāro. Rūpapaṇidhiṃ bhayato sampassamāno appaṇihite adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati – appaṇihito vihāro. Rūpābhinivesaṃ bhayato sampassamāno suññate adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati – suññato vihāro.

    रूपनिमित्तं भयतो सम्पस्समानो अनिमित्ते अधिमुत्तत्ता पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं अनिमित्तं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – अनिमित्ता समापत्ति । रूपपणिधिं भयतो सम्पस्समानो अप्पणिहिते अधिमुत्तत्ता पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं अप्पणिहितं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – अप्पणिहिता समापत्ति। रूपाभिनिवेसं भयतो सम्पस्समानो सुञ्‍ञते अधिमुत्तत्ता पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं सुञ्‍ञतं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – सुञ्‍ञता समापत्ति।

    Rūpanimittaṃ bhayato sampassamāno animitte adhimuttattā pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ animittaṃ āvajjitvā samāpajjati – animittā samāpatti . Rūpapaṇidhiṃ bhayato sampassamāno appaṇihite adhimuttattā pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ appaṇihitaṃ āvajjitvā samāpajjati – appaṇihitā samāpatti. Rūpābhinivesaṃ bhayato sampassamāno suññate adhimuttattā pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ suññataṃ āvajjitvā samāpajjati – suññatā samāpatti.

    रूपनिमित्तं भयतो सम्पस्समानो अनिमित्ते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति, पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं अनिमित्तं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – अनिमित्तविहारसमापत्ति। रूपपणिधिं भयतो सम्पस्समानो अप्पणिहिते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति, पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं अप्पणिहितं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – अप्पणिहितविहारसमापत्ति। रूपाभिनिवेसं भयतो सम्पस्समानो सुञ्‍ञते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति, पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं सुञ्‍ञतं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – सुञ्‍ञतविहारसमापत्ति।

    Rūpanimittaṃ bhayato sampassamāno animitte adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati, pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ animittaṃ āvajjitvā samāpajjati – animittavihārasamāpatti. Rūpapaṇidhiṃ bhayato sampassamāno appaṇihite adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati, pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ appaṇihitaṃ āvajjitvā samāpajjati – appaṇihitavihārasamāpatti. Rūpābhinivesaṃ bhayato sampassamāno suññate adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati, pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ suññataṃ āvajjitvā samāpajjati – suññatavihārasamāpatti.

    वेदनानिमित्तं …पे॰… सञ्‍ञानिमित्तं… सङ्खारनिमित्तं… विञ्‍ञाणनिमित्तं… चक्खुनिमित्तं…पे॰… जरामरणनिमित्तं भयतो सम्पस्समानो अनिमित्ते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति – अनिमित्तो विहारो। जरामरणपणिधिं भयतो सम्पस्समानो अप्पणिहिते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति – अप्पणिहितो विहारो। जरामरणाभिनिवेसं भयतो सम्पस्समानो सुञ्‍ञते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति – सुञ्‍ञतो विहारो।

    Vedanānimittaṃ …pe… saññānimittaṃ… saṅkhāranimittaṃ… viññāṇanimittaṃ… cakkhunimittaṃ…pe… jarāmaraṇanimittaṃ bhayato sampassamāno animitte adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati – animitto vihāro. Jarāmaraṇapaṇidhiṃ bhayato sampassamāno appaṇihite adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati – appaṇihito vihāro. Jarāmaraṇābhinivesaṃ bhayato sampassamāno suññate adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati – suññato vihāro.

    जरामरणनिमित्तं भयतो सम्पस्समानो अनिमित्ते अधिमुत्तत्ता पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं अनिमित्तं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – अनिमित्ता समापत्ति। जरामरणपणिधिं भयतो सम्पस्समानो अप्पणिहिते अधिमुत्तत्ता पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं अप्पणिहितं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – अप्पणिहिता समापत्ति। जरामरणाभिनिवेसं भयतो सम्पस्समानो सुञ्‍ञते अधिमुत्तत्ता पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं सुञ्‍ञतं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – सुञ्‍ञता समापत्ति।

    Jarāmaraṇanimittaṃ bhayato sampassamāno animitte adhimuttattā pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ animittaṃ āvajjitvā samāpajjati – animittā samāpatti. Jarāmaraṇapaṇidhiṃ bhayato sampassamāno appaṇihite adhimuttattā pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ appaṇihitaṃ āvajjitvā samāpajjati – appaṇihitā samāpatti. Jarāmaraṇābhinivesaṃ bhayato sampassamāno suññate adhimuttattā pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ suññataṃ āvajjitvā samāpajjati – suññatā samāpatti.

    जरामरणनिमित्तं भयतो सम्पस्समानो अनिमित्ते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति, पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं अनिमित्तं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – अनिमित्तविहारसमापत्ति। जरामरणपणिधिं भयतो सम्पस्समानो अप्पणिहिते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति, पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं अप्पणिहितं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – अप्पणिहितविहारसमापत्ति। जरामरणाभिनिवेसं भयतो सम्पस्समानो सुञ्‍ञते अधिमुत्तत्ता फुस्स फुस्स वयं पस्सति, पवत्तं अज्झुपेक्खित्वा निरोधं निब्बानं सुञ्‍ञतं आवज्‍जित्वा समापज्‍जति – सुञ्‍ञतविहारसमापत्ति। अञ्‍ञो अनिमित्तो विहारो, अञ्‍ञो अप्पणिहितो विहारो, अञ्‍ञो सुञ्‍ञतो विहारो। अञ्‍ञा अनिमित्तसमापत्ति, अञ्‍ञा अप्पणिहितसमापत्ति, अञ्‍ञा सुञ्‍ञतसमापत्ति। अञ्‍ञा अनिमित्ता विहारसमापत्ति, अञ्‍ञा अप्पणिहिता विहारसमापत्ति, अञ्‍ञा सुञ्‍ञता विहारसमापत्ति। तं ञातट्ठेन ञाणं, पजाननट्ठेन पञ्‍ञा। तेन वुच्‍चति – ‘‘विहारनानत्ते पञ्‍ञा विहारट्ठे ञाणं, समापत्तिनानत्ते पञ्‍ञा समापत्तट्ठे ञाणं, विहारसमापत्तिनानत्ते पञ्‍ञा विहारसमापत्तट्ठे ञाणं’’।

    Jarāmaraṇanimittaṃ bhayato sampassamāno animitte adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati, pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ animittaṃ āvajjitvā samāpajjati – animittavihārasamāpatti. Jarāmaraṇapaṇidhiṃ bhayato sampassamāno appaṇihite adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati, pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ appaṇihitaṃ āvajjitvā samāpajjati – appaṇihitavihārasamāpatti. Jarāmaraṇābhinivesaṃ bhayato sampassamāno suññate adhimuttattā phussa phussa vayaṃ passati, pavattaṃ ajjhupekkhitvā nirodhaṃ nibbānaṃ suññataṃ āvajjitvā samāpajjati – suññatavihārasamāpatti. Añño animitto vihāro, añño appaṇihito vihāro, añño suññato vihāro. Aññā animittasamāpatti, aññā appaṇihitasamāpatti, aññā suññatasamāpatti. Aññā animittā vihārasamāpatti, aññā appaṇihitā vihārasamāpatti, aññā suññatā vihārasamāpatti. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘vihāranānatte paññā vihāraṭṭhe ñāṇaṃ, samāpattinānatte paññā samāpattaṭṭhe ñāṇaṃ, vihārasamāpattinānatte paññā vihārasamāpattaṭṭhe ñāṇaṃ’’.

    ञाणत्तयनिद्देसो एकतिंसतिमो।

    Ñāṇattayaniddeso ekatiṃsatimo.







    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / पटिसम्भिदामग्ग-अट्ठकथा • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / २९-३१. ञाणत्तयनिद्देसवण्णना • 29-31. Ñāṇattayaniddesavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact