Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi

    ๓-๓. มหากสฺสปเตฺถรอปทานํ

    3-3. Mahākassapattheraapadānaṃ

    ๓๙๘.

    398.

    ‘‘ปทุมุตฺตรสฺส ภควโต, โลกเชฎฺฐสฺส ตาทิโน;

    ‘‘Padumuttarassa bhagavato, lokajeṭṭhassa tādino;

    นิพฺพุเต โลกนาถมฺหิ, ปูชํ กุพฺพนฺติ สตฺถุโนฯ

    Nibbute lokanāthamhi, pūjaṃ kubbanti satthuno.

    ๓๙๙.

    399.

    ‘‘อุทคฺคจิตฺตา ชนตา, อาโมทิตปโมทิตา;

    ‘‘Udaggacittā janatā, āmoditapamoditā;

    เตสุ สํเวคชาเตสุ, ปีติ เม อุทปชฺชถฯ

    Tesu saṃvegajātesu, pīti me udapajjatha.

    ๔๐๐.

    400.

    ‘‘ญาติมิเตฺต สมาเนตฺวา, อิทํ วจนมพฺรวิํ;

    ‘‘Ñātimitte samānetvā, idaṃ vacanamabraviṃ;

    ปรินิพฺพุโต มหาวีโร, หนฺท ปูชํ กโรมเสฯ

    Parinibbuto mahāvīro, handa pūjaṃ karomase.

    ๔๐๑.

    401.

    ‘‘สาธูติ เต ปฎิสฺสุตฺวา, ภิโยฺย หาสํ ชนิํสุ เม;

    ‘‘Sādhūti te paṭissutvā, bhiyyo hāsaṃ janiṃsu me;

    พุทฺธสฺมิํ โลกนาถมฺหิ, กาหาม ปุญฺญสญฺจยํฯ

    Buddhasmiṃ lokanāthamhi, kāhāma puññasañcayaṃ.

    ๔๐๒.

    402.

    ‘‘อคฺฆิยํ สุกตํ กตฺวา, สตหตฺถสมุคฺคตํ;

    ‘‘Agghiyaṃ sukataṃ katvā, satahatthasamuggataṃ;

    ทิยฑฺฒหตฺถปตฺถฎํ, วิมานํ นภมุคฺคตํฯ

    Diyaḍḍhahatthapatthaṭaṃ, vimānaṃ nabhamuggataṃ.

    ๔๐๓.

    403.

    ‘‘กตฺวาน หมฺมิยํ ตตฺถ, ตาลปนฺตีหิ จิตฺติตํ;

    ‘‘Katvāna hammiyaṃ tattha, tālapantīhi cittitaṃ;

    สกํ จิตฺตํ ปสาเทตฺวา, เจติยํ ปูชยุตฺตมํฯ

    Sakaṃ cittaṃ pasādetvā, cetiyaṃ pūjayuttamaṃ.

    ๔๐๔.

    404.

    ‘‘อคฺคิกฺขโนฺธว ชลิโต, กิํสุโก อิว 1 ผุลฺลิโต;

    ‘‘Aggikkhandhova jalito, kiṃsuko iva 2 phullito;

    อินฺทลฎฺฐีว อากาเส, โอภาเสติ จตุทฺทิสาฯ

    Indalaṭṭhīva ākāse, obhāseti catuddisā.

    ๔๐๕.

    405.

    ‘‘ตตฺถ จิตฺตํ ปสาเทตฺวา, กตฺวาน กุสลํ พหุํ;

    ‘‘Tattha cittaṃ pasādetvā, katvāna kusalaṃ bahuṃ;

    ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวาน, ติทสํ อุปปชฺชหํฯ

    Pubbakammaṃ saritvāna, tidasaṃ upapajjahaṃ.

    ๔๐๖.

    406.

    ‘‘สหสฺสยุตฺตํ หยวาหิํ, ทิพฺพยานมธิฎฺฐิโต;

    ‘‘Sahassayuttaṃ hayavāhiṃ, dibbayānamadhiṭṭhito;

    อุพฺพิทฺธํ ภวนํ มยฺหํ, สตฺตภูมํ สมุคฺคตํฯ

    Ubbiddhaṃ bhavanaṃ mayhaṃ, sattabhūmaṃ samuggataṃ.

    ๔๐๗.

    407.

    ‘‘กูฎาคารสหสฺสานิ, สพฺพโสณฺณมยา อหุํ;

    ‘‘Kūṭāgārasahassāni, sabbasoṇṇamayā ahuṃ;

    ชลนฺติ สกเตเชน, ทิสา สพฺพา ปภาสยํฯ

    Jalanti sakatejena, disā sabbā pabhāsayaṃ.

    ๔๐๘.

    408.

    ‘‘สนฺติ อเญฺญปิ นิยฺยูหา, โลหิตงฺคมยา ตทา;

    ‘‘Santi aññepi niyyūhā, lohitaṅgamayā tadā;

    เตปิ โชตนฺติ อาภาย, สมนฺตา จตุโร ทิสาฯ

    Tepi jotanti ābhāya, samantā caturo disā.

    ๔๐๙.

    409.

    ‘‘ปุญฺญกมฺมาภินิพฺพตฺตา, กูฎาคารา สุนิมฺมิตา;

    ‘‘Puññakammābhinibbattā, kūṭāgārā sunimmitā;

    มณิมยาปิ โชตนฺติ, ทิสา ทส 3 สมนฺตโตฯ

    Maṇimayāpi jotanti, disā dasa 4 samantato.

    ๔๑๐.

    410.

    ‘‘เตสํ อุโชฺชตมานานํ, โอภาโส วิปุโล อหุ;

    ‘‘Tesaṃ ujjotamānānaṃ, obhāso vipulo ahu;

    สเพฺพ เทเว อภิโภมิ, ปุญฺญกมฺมสฺสิทํ ผลํฯ

    Sabbe deve abhibhomi, puññakammassidaṃ phalaṃ.

    ๔๑๑.

    411.

    ‘‘สฎฺฐิกปฺปสหสฺสมฺหิ , อุพฺพิโทฺธ นาม ขตฺติโย;

    ‘‘Saṭṭhikappasahassamhi , ubbiddho nāma khattiyo;

    จาตุรโนฺต วิชิตาวี, ปถวิํ อาวสิํ อหํฯ

    Cāturanto vijitāvī, pathaviṃ āvasiṃ ahaṃ.

    ๔๑๒.

    412.

    ‘‘ตเถว ภทฺทเก กเปฺป, ติํสกฺขตฺตุํ อโหสหํ;

    ‘‘Tatheva bhaddake kappe, tiṃsakkhattuṃ ahosahaṃ;

    สกกมฺมาภิรโทฺธมฺหิ, จกฺกวตฺตี มหพฺพโลฯ

    Sakakammābhiraddhomhi, cakkavattī mahabbalo.

    ๔๑๓.

    413.

    ‘‘สตฺตรตนสมฺปโนฺน, จตุทีปมฺหิ อิสฺสโร;

    ‘‘Sattaratanasampanno, catudīpamhi issaro;

    ตตฺถาปิ ภวนํ มยฺหํ, อินฺทลฎฺฐีว อุคฺคตํฯ

    Tatthāpi bhavanaṃ mayhaṃ, indalaṭṭhīva uggataṃ.

    ๔๑๔.

    414.

    ‘‘อายามโต จตุพฺพีสํ, วิตฺถาเรน จ ทฺวาทส;

    ‘‘Āyāmato catubbīsaṃ, vitthārena ca dvādasa;

    รมฺมณํ 5 นาม นครํ, ทฬฺหปาการโตรณํฯ

    Rammaṇaṃ 6 nāma nagaraṃ, daḷhapākāratoraṇaṃ.

    ๔๑๕.

    415.

    ‘‘อายามโต ปญฺจสตํ, วิตฺถาเรน ตทฑฺฒกํ;

    ‘‘Āyāmato pañcasataṃ, vitthārena tadaḍḍhakaṃ;

    อากิณฺณํ ชนกาเยหิ, ติทสานํ ปุรํ วิยฯ

    Ākiṇṇaṃ janakāyehi, tidasānaṃ puraṃ viya.

    ๔๑๖.

    416.

    ‘‘ยถา สูจิฆเร สูจี, ปกฺขิตฺตา ปณฺณวีสติ;

    ‘‘Yathā sūcighare sūcī, pakkhittā paṇṇavīsati;

    อญฺญมญฺญํ ปฆเฎฺฎนฺติ, อากิณฺณํ โหติ ลงฺกตํ 7ฯ

    Aññamaññaṃ paghaṭṭenti, ākiṇṇaṃ hoti laṅkataṃ 8.

    ๔๑๗.

    417.

    ‘‘เอวมฺปิ นครํ มยฺหํ, หตฺถิสฺสรถสํกุลํ;

    ‘‘Evampi nagaraṃ mayhaṃ, hatthissarathasaṃkulaṃ;

    มนุเสฺสหิ สทากิณฺณํ, รมฺมณํ นครุตฺตมํฯ

    Manussehi sadākiṇṇaṃ, rammaṇaṃ nagaruttamaṃ.

    ๔๑๘.

    418.

    ‘‘ตตฺถ ภุตฺวา ปิวิตฺวา จ, ปุน เทวตฺตนํ คโต 9ฯ

    ‘‘Tattha bhutvā pivitvā ca, puna devattanaṃ gato 10.

    ภเว ปจฺฉิมเก มยฺหํ, อโหสิ กุลสมฺปทาฯ

    Bhave pacchimake mayhaṃ, ahosi kulasampadā.

    ๔๑๙.

    419.

    ‘‘พฺราหฺมญฺญกุลสมฺภูโต , มหารตนสญฺจโย;

    ‘‘Brāhmaññakulasambhūto , mahāratanasañcayo;

    อสีติโกฎิโย หิตฺวา, หิรญฺญสฺสาปิ ปพฺพชิํฯ

    Asītikoṭiyo hitvā, hiraññassāpi pabbajiṃ.

    ๔๒๐.

    420.

    ‘‘ปฎิสมฺภิทา จตโสฺส, วิโมกฺขาปิ จ อฎฺฐิเม;

    ‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;

    ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

    Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

    อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา มหากสฺสโป เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ

    Itthaṃ sudaṃ āyasmā mahākassapo thero imā gāthāyo abhāsitthāti.

    มหากสฺสปเตฺถรสฺสาปทานํ ตติยํฯ

    Mahākassapattherassāpadānaṃ tatiyaṃ.




    Next: ๓-๔. อนุรุทฺธเตฺถรอปทานํ • 3-4. Anuruddhattheraapadānaṃ




    Footnotes:
    1. สาลราชาว (สี.)
    2. sālarājāva (sī.)
    3. ทิโสทิสํ (สฺยา.)
    4. disodisaṃ (syā.)
    5. รมฺมกํ (สี. สฺยา.)
    6. rammakaṃ (sī. syā.)
    7. ตํ ตทา (สี.), สตตา (สฺยา.), สงฺกรํ (?)
    8. taṃ tadā (sī.), satatā (syā.), saṅkaraṃ (?)
    9. ปุนปิ เทวตงฺคโต (ก.)
    10. punapi devataṅgato (ka.)



    Related texts:



    อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā / ๓-๓. มหากสฺสปเตฺถรอปทานวณฺณนา • 3-3. Mahākassapattheraapadānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact