Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಪದಾನಪಾಳಿ • Apadānapāḷi

    ೩-೬. ಉಪಾಲಿತ್ಥೇರಅಪದಾನಂ

    3-6. Upālittheraapadānaṃ

    ೪೪೧.

    441.

    ‘‘ನಗರೇ ಹಂಸವತಿಯಾ, ಸುಜಾತೋ ನಾಮ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ।

    ‘‘Nagare haṃsavatiyā, sujāto nāma brāhmaṇo;

    ಅಸೀತಿಕೋಟಿನಿಚಯೋ, ಪಹೂತಧನಧಞ್ಞವಾ॥

    Asītikoṭinicayo, pahūtadhanadhaññavā.

    ೪೪೨.

    442.

    ‘‘ಅಜ್ಝಾಯಕೋ ಮನ್ತಧರೋ, ತಿಣ್ಣಂ ವೇದಾನ ಪಾರಗೂ।

    ‘‘Ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedāna pāragū;

    ಲಕ್ಖಣೇ ಇತಿಹಾಸೇ ಚ, ಸಧಮ್ಮೇ ಪಾರಮಿಂ ಗತೋ॥

    Lakkhaṇe itihāse ca, sadhamme pāramiṃ gato.

    ೪೪೩.

    443.

    ‘‘ಪರಿಬ್ಬಾಜಾ ಏಕಸಿಖಾ 1, ಗೋತಮಾ

    ‘‘Paribbājā ekasikhā 2, gotamā

    ಬುದ್ಧಸಾವಕಾ 3

    Buddhasāvakā 4.

    ಚರಕಾ ತಾಪಸಾ ಚೇವ, ಚರನ್ತಿ ಮಹಿಯಾ ತದಾ॥

    Carakā tāpasā ceva, caranti mahiyā tadā.

    ೪೪೪.

    444.

    ‘‘ತೇಪಿ ಮಂ ಪರಿವಾರೇನ್ತಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಿಸ್ಸುತೋ ಇತಿ।

    ‘‘Tepi maṃ parivārenti, brāhmaṇo vissuto iti;

    ಬಹುಜ್ಜನೋ ಮಂ ಪೂಜೇತಿ, ನಾಹಂ ಪೂಜೇಮಿ ಕಿಞ್ಚನಂ॥

    Bahujjano maṃ pūjeti, nāhaṃ pūjemi kiñcanaṃ.

    ೪೪೫.

    445.

    ‘‘ಪೂಜಾರಹಂ ನ ಪಸ್ಸಾಮಿ, ಮಾನತ್ಥದ್ಧೋ ಅಹಂ ತದಾ।

    ‘‘Pūjārahaṃ na passāmi, mānatthaddho ahaṃ tadā;

    ಬುದ್ಧೋತಿ ವಚನಂ ನತ್ಥಿ, ತಾವ ನುಪ್ಪಜ್ಜತೇ ಜಿನೋ॥

    Buddhoti vacanaṃ natthi, tāva nuppajjate jino.

    ೪೪೬.

    446.

    ‘‘ಅಚ್ಚಯೇನ ಅಹೋರತ್ತಂ, ಪದುಮುತ್ತರನಾಮಕೋ 5

    ‘‘Accayena ahorattaṃ, padumuttaranāmako 6;

    ಸಬ್ಬಂ ತಮಂ ವಿನೋದೇತ್ವಾ, ಲೋಕೇ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿ ಚಕ್ಖುಮಾ॥

    Sabbaṃ tamaṃ vinodetvā, loke uppajji cakkhumā.

    ೪೪೭.

    447.

    ‘‘ವಿತ್ಥಾರಿಕೇ ಬಾಹುಜಞ್ಞೇ, ಪುಥುಭೂತೇ ಚ ಸಾಸನೇ।

    ‘‘Vitthārike bāhujaññe, puthubhūte ca sāsane;

    ಉಪಾಗಮಿ ತದಾ ಬುದ್ಧೋ, ನಗರಂ ಹಂಸಸವ್ಹಯಂ॥

    Upāgami tadā buddho, nagaraṃ haṃsasavhayaṃ.

    ೪೪೮.

    448.

    ‘‘ಪಿತು ಅತ್ಥಾಯ ಸೋ ಬುದ್ಧೋ, ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಸಿ ಚಕ್ಖುಮಾ।

    ‘‘Pitu atthāya so buddho, dhammaṃ desesi cakkhumā;

    ತೇನ ಕಾಲೇನ ಪರಿಸಾ, ಸಮನ್ತಾ ಯೋಜನಂ ತದಾ॥

    Tena kālena parisā, samantā yojanaṃ tadā.

    ೪೪೯.

    449.

    ‘‘ಸಮ್ಮತೋ ಮನುಜಾನಂ ಸೋ, ಸುನನ್ದೋ ನಾಮ ತಾಪಸೋ।

    ‘‘Sammato manujānaṃ so, sunando nāma tāpaso;

    ಯಾವತಾ ಬುದ್ಧಪರಿಸಾ, ಪುಪ್ಫೇಹಚ್ಛಾದಯೀ ತದಾ॥

    Yāvatā buddhaparisā, pupphehacchādayī tadā.

    ೪೫೦.

    450.

    ‘‘ಚತುಸಚ್ಚಂ ಪಕಾಸೇನ್ತೇ, ಸೇಟ್ಠೇ ಚ 7 ಪುಪ್ಫಮಣ್ಡಪೇ।

    ‘‘Catusaccaṃ pakāsente, seṭṭhe ca 8 pupphamaṇḍape;

    ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಾನಂ, ಧಮ್ಮಾಭಿಸಮಯೋ ಅಹು॥

    Koṭisatasahassānaṃ, dhammābhisamayo ahu.

    ೪೫೧.

    451.

    ‘‘ಸತ್ತರತ್ತಿನ್ದಿವಂ ಬುದ್ಧೋ, ವಸ್ಸೇತ್ವಾ ಧಮ್ಮವುಟ್ಠಿಯೋ।

    ‘‘Sattarattindivaṃ buddho, vassetvā dhammavuṭṭhiyo;

    ಅಟ್ಠಮೇ ದಿವಸೇ ಪತ್ತೇ, ಸುನನ್ದಂ ಕಿತ್ತಯೀ ಜಿನೋ॥

    Aṭṭhame divase patte, sunandaṃ kittayī jino.

    ೪೫೨.

    452.

    ‘‘ದೇವಲೋಕೇ ಮನುಸ್ಸೇ ವಾ, ಸಂಸರನ್ತೋ ಅಯಂ ಭವೇ।

    ‘‘Devaloke manusse vā, saṃsaranto ayaṃ bhave;

    ಸಬ್ಬೇಸಂ ಪವರೋ ಹುತ್ವಾ, ಭವೇಸು ಸಂಸರಿಸ್ಸತಿ॥

    Sabbesaṃ pavaro hutvā, bhavesu saṃsarissati.

    ೪೫೩.

    453.

    ‘‘ಕಪ್ಪಸತಸಹಸ್ಸಮ್ಹಿ , ಓಕ್ಕಾಕಕುಲಸಮ್ಭವೋ।

    ‘‘Kappasatasahassamhi , okkākakulasambhavo;

    ಗೋತಮೋ ನಾಮ ಗೋತ್ತೇನ, ಸತ್ಥಾ ಲೋಕೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥

    Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

    ೪೫೪.

    454.

    ‘‘ತಸ್ಸ ಧಮ್ಮೇಸು ದಾಯಾದೋ, ಓರಸೋ ಧಮ್ಮನಿಮ್ಮಿತೋ।

    ‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;

    ಮನ್ತಾಣಿಪುತ್ತೋ ಪುಣ್ಣೋತಿ, ಹೇಸ್ಸತಿ ಸತ್ಥು ಸಾವಕೋ॥

    Mantāṇiputto puṇṇoti, hessati satthu sāvako.

    ೪೫೫.

    455.

    ‘‘ಏವಂ ಕಿತ್ತಯಿ ಸಮ್ಬುದ್ಧೋ, ಸುನನ್ದಂ ತಾಪಸಂ ತದಾ।

    ‘‘Evaṃ kittayi sambuddho, sunandaṃ tāpasaṃ tadā;

    ಹಾಸಯನ್ತೋ ಜನಂ ಸಬ್ಬಂ, ದಸ್ಸಯನ್ತೋ ಸಕಂ ಬಲಂ॥

    Hāsayanto janaṃ sabbaṃ, dassayanto sakaṃ balaṃ.

    ೪೫೬.

    456.

    ‘‘ಕತಞ್ಜಲೀ ನಮಸ್ಸನ್ತಿ, ಸುನನ್ದಂ ತಾಪಸಂ ಜನಾ।

    ‘‘Katañjalī namassanti, sunandaṃ tāpasaṃ janā;

    ಬುದ್ಧೇ ಕಾರಂ ಕರಿತ್ವಾನ, ಸೋಧೇಸಿ ಗತಿಮತ್ತನೋ॥

    Buddhe kāraṃ karitvāna, sodhesi gatimattano.

    ೪೫೭.

    457.

    ‘‘ತತ್ಥ ಮೇ ಅಹು ಸಙ್ಕಪ್ಪೋ, ಸುತ್ವಾನ ಮುನಿನೋ ವಚಂ।

    ‘‘Tattha me ahu saṅkappo, sutvāna munino vacaṃ;

    ಅಹಮ್ಪಿ ಕಾರಂ ಕಸ್ಸಾಮಿ, ಯಥಾ ಪಸ್ಸಾಮಿ ಗೋತಮಂ॥

    Ahampi kāraṃ kassāmi, yathā passāmi gotamaṃ.

    ೪೫೮.

    458.

    ‘‘ಏವಾಹಂ ಚಿನ್ತಯಿತ್ವಾನ, ಕಿರಿಯಂ ಚಿನ್ತಯಿಂ ಮಮ।

    ‘‘Evāhaṃ cintayitvāna, kiriyaṃ cintayiṃ mama;

    ಕ್ಯಾಹಂ ಕಮ್ಮಂ ಆಚರಾಮಿ, ಪುಞ್ಞಕ್ಖೇತ್ತೇ ಅನುತ್ತರೇ॥

    Kyāhaṃ kammaṃ ācarāmi, puññakkhette anuttare.

    ೪೫೯.

    459.

    ‘‘ಅಯಞ್ಚ ಪಾಠಿಕೋ ಭಿಕ್ಖು, ಸಬ್ಬಪಾಠಿಸ್ಸ ಸಾಸನೇ।

    ‘‘Ayañca pāṭhiko bhikkhu, sabbapāṭhissa sāsane;

    ವಿನಯೇ ಅಗ್ಗನಿಕ್ಖಿತ್ತೋ, ತಂ ಠಾನಂ ಪತ್ಥಯೇ ಅಹಂ॥

    Vinaye agganikkhitto, taṃ ṭhānaṃ patthaye ahaṃ.

    ೪೬೦.

    460.

    ‘‘ಇದಂ ಮೇ ಅಮಿತಂ ಭೋಗಂ, ಅಕ್ಖೋಭಂ ಸಾಗರೂಪಮಂ।

    ‘‘Idaṃ me amitaṃ bhogaṃ, akkhobhaṃ sāgarūpamaṃ;

    ತೇನ ಭೋಗೇನ ಬುದ್ಧಸ್ಸ, ಆರಾಮಂ ಮಾಪಯೇ ಅಹಂ॥

    Tena bhogena buddhassa, ārāmaṃ māpaye ahaṃ.

    ೪೬೧.

    461.

    ‘‘ಸೋಭನಂ ನಾಮ ಆರಾಮಂ, ನಗರಸ್ಸ ಪುರತ್ಥತೋ।

    ‘‘Sobhanaṃ nāma ārāmaṃ, nagarassa puratthato;

    ಕಿಣಿತ್ವಾ 9 ಸತಸಹಸ್ಸೇನ, ಸಙ್ಘಾರಾಮಂ ಅಮಾಪಯಿಂ॥

    Kiṇitvā 10 satasahassena, saṅghārāmaṃ amāpayiṃ.

    ೪೬೨.

    462.

    ‘‘ಕೂಟಾಗಾರೇ ಚ ಪಾಸಾದೇ, ಮಣ್ಡಪೇ ಹಮ್ಮಿಯೇ ಗುಹಾ।

    ‘‘Kūṭāgāre ca pāsāde, maṇḍape hammiye guhā;

    ಚಙ್ಕಮೇ ಸುಕತೇ ಕತ್ವಾ, ಸಙ್ಘಾರಾಮಂ ಅಮಾಪಯಿಂ॥

    Caṅkame sukate katvā, saṅghārāmaṃ amāpayiṃ.

    ೪೬೩.

    463.

    ‘‘ಜನ್ತಾಘರಂ ಅಗ್ಗಿಸಾಲಂ, ಅಥೋ ಉದಕಮಾಳಕಂ।

    ‘‘Jantāgharaṃ aggisālaṃ, atho udakamāḷakaṃ;

    ನ್ಹಾನಘರಂ ಮಾಪಯಿತ್ವಾ, ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸದಾಸಹಂ॥

    Nhānagharaṃ māpayitvā, bhikkhusaṅghassadāsahaṃ.

    ೪೬೪.

    464.

    ‘‘ಆಸನ್ದಿಯೋ ಪೀಠಕೇ ಚ, ಪರಿಭೋಗೇ ಚ ಭಾಜನೇ।

    ‘‘Āsandiyo pīṭhake ca, paribhoge ca bhājane;

    ಆರಾಮಿಕಞ್ಚ ಭೇಸಜ್ಜಂ, ಸಬ್ಬಮೇತಂ ಅದಾಸಹಂ॥

    Ārāmikañca bhesajjaṃ, sabbametaṃ adāsahaṃ.

    ೪೬೫.

    465.

    ‘‘ಆರಕ್ಖಂ ಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾನ, ಪಾಕಾರಂ ಕಾರಯಿಂ ದಳ್ಹಂ।

    ‘‘Ārakkhaṃ paṭṭhapetvāna, pākāraṃ kārayiṃ daḷhaṃ;

    ಮಾ ನಂ ಕೋಚಿ ವಿಹೇಠೇಸಿ, ಸನ್ತಚಿತ್ತಾನ ತಾದಿನಂ॥

    Mā naṃ koci viheṭhesi, santacittāna tādinaṃ.

    ೪೬೬.

    466.

    ‘‘ಸತಸಹಸ್ಸೇನಾವಾಸಂ 11, ಸಙ್ಘಾರಾಮೇ ಅಮಾಪಯಿಂ।

    ‘‘Satasahassenāvāsaṃ 12, saṅghārāme amāpayiṃ;

    ವೇಪುಲ್ಲಂ ತಂ ಮಾಪಯಿತ್ವಾ 13, ಸಮ್ಬುದ್ಧಂ ಉಪನಾಮಯಿಂ॥

    Vepullaṃ taṃ māpayitvā 14, sambuddhaṃ upanāmayiṃ.

    ೪೬೭.

    467.

    ‘‘ನಿಟ್ಠಾಪಿತೋ ಮಯಾರಾಮೋ, ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛ ತುವಂ ಮುನಿ।

    ‘‘Niṭṭhāpito mayārāmo, sampaṭiccha tuvaṃ muni;

    ನಿಯ್ಯಾದೇಸ್ಸಾಮಿ ತಂ ವೀರ 15, ಅಧಿವಾಸೇಹಿ ಚಕ್ಖುಮ॥

    Niyyādessāmi taṃ vīra 16, adhivāsehi cakkhuma.

    ೪೬೮.

    468.

    ‘‘ಪದುಮುತ್ತರೋ ಲೋಕವಿದೂ, ಆಹುತೀನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೋ।

    ‘‘Padumuttaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;

    ಮಮ ಸಙ್ಕಪ್ಪಮಞ್ಞಾಯ, ಅಧಿವಾಸೇಸಿ ನಾಯಕೋ॥

    Mama saṅkappamaññāya, adhivāsesi nāyako.

    ೪೬೯.

    469.

    ‘‘ಅಧಿವಾಸನಮಞ್ಞಾಯ, ಸಬ್ಬಞ್ಞುಸ್ಸ ಮಹೇಸಿನೋ।

    ‘‘Adhivāsanamaññāya, sabbaññussa mahesino;

    ಭೋಜನಂ ಪಟಿಯಾದೇತ್ವಾ, ಕಾಲಮಾರೋಚಯಿಂ ಅಹಂ॥

    Bhojanaṃ paṭiyādetvā, kālamārocayiṃ ahaṃ.

    ೪೭೦.

    470.

    ‘‘ಆರೋಚಿತಮ್ಹಿ ಕಾಲಮ್ಹಿ, ಪದುಮುತ್ತರನಾಯಕೋ।

    ‘‘Ārocitamhi kālamhi, padumuttaranāyako;

    ಖೀಣಾಸವಸಹಸ್ಸೇಹಿ, ಆರಾಮಂ ಮೇ ಉಪಾಗಮಿ॥

    Khīṇāsavasahassehi, ārāmaṃ me upāgami.

    ೪೭೧.

    471.

    ‘‘ನಿಸಿನ್ನಂ ಕಾಲಮಞ್ಞಾಯ, ಅನ್ನಪಾನೇನ ತಪ್ಪಯಿಂ।

    ‘‘Nisinnaṃ kālamaññāya, annapānena tappayiṃ;

    ಭುತ್ತಾವಿಂ ಕಾಲಮಞ್ಞಾಯ, ಇದಂ ವಚನಮಬ್ರವಿಂ॥

    Bhuttāviṃ kālamaññāya, idaṃ vacanamabraviṃ.

    ೪೭೨.

    472.

    ‘‘ಕೀತೋ ಸತಸಹಸ್ಸೇನ, ತತ್ತಕೇನೇವ ಕಾರಿತೋ।

    ‘‘Kīto satasahassena, tattakeneva kārito;

    ಸೋಭನೋ ನಾಮ ಆರಾಮೋ, ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛ ತುವಂ ಮುನಿ॥

    Sobhano nāma ārāmo, sampaṭiccha tuvaṃ muni.

    ೪೭೩.

    473.

    ‘‘ಇಮಿನಾರಾಮದಾನೇನ , ಚೇತನಾಪಣಿಧೀಹಿ ಚ।

    ‘‘Iminārāmadānena , cetanāpaṇidhīhi ca;

    ಭವೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಮಾನೋಹಂ, ಲಭಾಮಿ ಮಮ ಪತ್ಥಿತಂ॥

    Bhave nibbattamānohaṃ, labhāmi mama patthitaṃ.

    ೪೭೪.

    474.

    ‘‘ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಸಮ್ಬುದ್ಧೋ, ಸಙ್ಘಾರಾಮಂ ಸುಮಾಪಿತಂ।

    ‘‘Paṭiggahetvā sambuddho, saṅghārāmaṃ sumāpitaṃ;

    ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ, ಇದಂ ವಚನಮಬ್ರವಿ॥

    Bhikkhusaṅghe nisīditvā, idaṃ vacanamabravi.

    ೪೭೫.

    475.

    ‘‘ಯೋ ಸೋ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಪಾದಾಸಿ, ಸಙ್ಘಾರಾಮಂ ಸುಮಾಪಿತಂ।

    ‘‘Yo so buddhassa pādāsi, saṅghārāmaṃ sumāpitaṃ;

    ತಮಹಂ ಕಿತ್ತಯಿಸ್ಸಾಮಿ, ಸುಣಾಥ ಮಮ ಭಾಸತೋ॥

    Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.

    ೪೭೬.

    476.

    ‘‘ಹತ್ಥೀ ಅಸ್ಸಾ ರಥಾ ಪತ್ತೀ, ಸೇನಾ ಚ ಚತುರಙ್ಗಿನೀ।

    ‘‘Hatthī assā rathā pattī, senā ca caturaṅginī;

    ಪರಿವಾರೇಸ್ಸನ್ತಿಮಂ ನಿಚ್ಚಂ, ಸಙ್ಘಾರಾಮಸ್ಸಿದಂ ಫಲಂ॥

    Parivāressantimaṃ niccaṃ, saṅghārāmassidaṃ phalaṃ.

    ೪೭೭.

    477.

    ‘‘ಸಟ್ಠಿ ತೂರಸಹಸ್ಸಾನಿ 17, ಭೇರಿಯೋ ಸಮಲಙ್ಕತಾ।

    ‘‘Saṭṭhi tūrasahassāni 18, bheriyo samalaṅkatā;

    ಪರಿವಾರೇಸ್ಸನ್ತಿಮಂ ನಿಚ್ಚಂ, ಸಙ್ಘಾರಾಮಸ್ಸಿದಂ ಫಲಂ॥

    Parivāressantimaṃ niccaṃ, saṅghārāmassidaṃ phalaṃ.

    ೪೭೮.

    478.

    ‘‘ಛಳಸೀತಿಸಹಸ್ಸಾನಿ, ನಾರಿಯೋ ಸಮಲಙ್ಕತಾ।

    ‘‘Chaḷasītisahassāni, nāriyo samalaṅkatā;

    ವಿಚಿತ್ತವತ್ಥಾಭರಣಾ, ಆಮುತ್ತಮಣಿಕುಣ್ಡಲಾ॥

    Vicittavatthābharaṇā, āmuttamaṇikuṇḍalā.

    ೪೭೯.

    479.

    ‘‘ಅಳಾರಪಮ್ಹಾ ಹಸುಲಾ, ಸುಸಞ್ಞಾ ತನುಮಜ್ಝಿಮಾ।

    ‘‘Aḷārapamhā hasulā, susaññā tanumajjhimā;

    ಪರಿವಾರೇಸ್ಸನ್ತಿಮಂ ನಿಚ್ಚಂ, ಸಙ್ಘಾರಾಮಸ್ಸಿದಂ ಫಲಂ॥

    Parivāressantimaṃ niccaṃ, saṅghārāmassidaṃ phalaṃ.

    ೪೮೦.

    480.

    ‘‘ತಿಂಸಕಪ್ಪಸಹಸ್ಸಾನಿ, ದೇವಲೋಕೇ ರಮಿಸ್ಸತಿ।

    ‘‘Tiṃsakappasahassāni, devaloke ramissati;

    ಸಹಸ್ಸಕ್ಖತ್ತುಂ ದೇವಿನ್ದೋ, ದೇವರಜ್ಜಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ॥

    Sahassakkhattuṃ devindo, devarajjaṃ karissati.

    ೪೮೧.

    481.

    ‘‘ದೇವರಾಜೇನ ಪತ್ತಬ್ಬಂ, ಸಬ್ಬಂ ಪಟಿಲಭಿಸ್ಸತಿ।

    ‘‘Devarājena pattabbaṃ, sabbaṃ paṭilabhissati;

    ಅನೂನಭೋಗೋ ಹುತ್ವಾನ, ದೇವರಜ್ಜಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ॥

    Anūnabhogo hutvāna, devarajjaṃ karissati.

    ೪೮೨.

    482.

    ‘‘ಸಹಸ್ಸಕ್ಖತ್ತುಂ ಚಕ್ಕವತ್ತೀ, ರಾಜಾ ರಟ್ಠೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ।

    ‘‘Sahassakkhattuṃ cakkavattī, rājā raṭṭhe bhavissati;

    ಪಥಬ್ಯಾ ರಜ್ಜಂ ವಿಪುಲಂ, ಗಣನಾತೋ ಅಸಙ್ಖಿಯಂ॥

    Pathabyā rajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.

    ೪೮೩.

    483.

    ‘‘ಕಪ್ಪಸತಸಹಸ್ಸಮ್ಹಿ , ಓಕ್ಕಾಕಕುಲಸಮ್ಭವೋ।

    ‘‘Kappasatasahassamhi , okkākakulasambhavo;

    ಗೋತಮೋ ನಾಮ ಗೋತ್ತೇನ, ಸತ್ಥಾ ಲೋಕೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥

    Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

    ೪೮೪.

    484.

    ‘‘ತಸ್ಸ ಧಮ್ಮೇಸು ದಾಯಾದೋ, ಓರಸೋ ಧಮ್ಮನಿಮ್ಮಿತೋ।

    ‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;

    ಉಪಾಲಿ ನಾಮ ನಾಮೇನ, ಹೇಸ್ಸತಿ ಸತ್ಥು ಸಾವಕೋ॥

    Upāli nāma nāmena, hessati satthu sāvako.

    ೪೮೫.

    485.

    ‘‘ವಿನಯೇ ಪಾರಮಿಂ ಪತ್ವಾ, ಠಾನಾಠಾನೇ ಚ ಕೋವಿದೋ।

    ‘‘Vinaye pāramiṃ patvā, ṭhānāṭhāne ca kovido;

    ಜಿನಸಾಸನಂ ಧಾರೇನ್ತೋ, ವಿಹರಿಸ್ಸತಿನಾಸವೋ॥

    Jinasāsanaṃ dhārento, viharissatināsavo.

    ೪೮೬.

    486.

    ‘‘ಸಬ್ಬಮೇತಂ ಅಭಿಞ್ಞಾಯ, ಗೋತಮೋ ಸಕ್ಯಪುಙ್ಗವೋ।

    ‘‘Sabbametaṃ abhiññāya, gotamo sakyapuṅgavo;

    ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ, ಏತದಗ್ಗೇ ಠಪೇಸ್ಸತಿ॥

    Bhikkhusaṅghe nisīditvā, etadagge ṭhapessati.

    ೪೮೭.

    487.

    ‘‘ಅಪರಿಮೇಯ್ಯುಪಾದಾಯ, ಪತ್ಥೇಮಿ ತವ ಸಾಸನಂ।

    ‘‘Aparimeyyupādāya, patthemi tava sāsanaṃ;

    ಸೋ ಮೇ ಅತ್ಥೋ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ, ಸಬ್ಬಸಂಯೋಜನಕ್ಖಯೋ॥

    So me attho anuppatto, sabbasaṃyojanakkhayo.

    ೪೮೮.

    488.

    ‘‘ಯಥಾ ಸೂಲಾವುತೋ ಪೋಸೋ, ರಾಜದಣ್ಡೇನ ತಜ್ಜಿತೋ।

    ‘‘Yathā sūlāvuto poso, rājadaṇḍena tajjito;

    ಸೂಲೇ ಸಾತಂ ಅವಿನ್ದನ್ತೋ, ಪರಿಮುತ್ತಿಂವ ಇಚ್ಛತಿ॥

    Sūle sātaṃ avindanto, parimuttiṃva icchati.

    ೪೮೯.

    489.

    ‘‘ತಥೇವಾಹಂ ಮಹಾವೀರ, ಭವದಣ್ಡೇನ ತಜ್ಜಿತೋ।

    ‘‘Tathevāhaṃ mahāvīra, bhavadaṇḍena tajjito;

    ಕಮ್ಮಸೂಲಾವುತೋ ಸನ್ತೋ, ಪಿಪಾಸಾವೇದನಟ್ಟಿತೋ॥

    Kammasūlāvuto santo, pipāsāvedanaṭṭito.

    ೪೯೦.

    490.

    ‘‘ಭವೇ ಸಾತಂ ನ ವಿನ್ದಾಮಿ, ಡಯ್ಹನ್ತೋ ತೀಹಿ ಅಗ್ಗಿಭಿ।

    ‘‘Bhave sātaṃ na vindāmi, ḍayhanto tīhi aggibhi;

    ಪರಿಮುತ್ತಿಂ ಗವೇಸಾಮಿ, ಯಥಾಪಿ ರಾಜದಣ್ಡಿತೋ॥

    Parimuttiṃ gavesāmi, yathāpi rājadaṇḍito.

    ೪೯೧.

    491.

    ‘‘ಯಥಾ ವಿಸಾದೋ ಪುರಿಸೋ, ವಿಸೇನ ಪರಿಪೀಳಿತೋ।

    ‘‘Yathā visādo puriso, visena paripīḷito;

    ಅಗದಂ ಸೋ ಗವೇಸೇಯ್ಯ, ವಿಸಘಾತಾಯುಪಾಲನಂ 19

    Agadaṃ so gaveseyya, visaghātāyupālanaṃ 20.

    ೪೯೨.

    492.

    ‘‘ಗವೇಸಮಾನೋ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ, ಅಗದಂ ವಿಸಘಾತಕಂ।

    ‘‘Gavesamāno passeyya, agadaṃ visaghātakaṃ;

    ತಂ ಪಿವಿತ್ವಾ ಸುಖೀ ಅಸ್ಸ, ವಿಸಮ್ಹಾ ಪರಿಮುತ್ತಿಯಾ॥

    Taṃ pivitvā sukhī assa, visamhā parimuttiyā.

    ೪೯೩.

    493.

    ‘‘ತಥೇವಾಹಂ ಮಹಾವೀರ, ಯಥಾ ವಿಸಹತೋ ನರೋ।

    ‘‘Tathevāhaṃ mahāvīra, yathā visahato naro;

    ಸಮ್ಪೀಳಿತೋ ಅವಿಜ್ಜಾಯ, ಸದ್ಧಮ್ಮಾಗದಮೇಸಹಂ॥

    Sampīḷito avijjāya, saddhammāgadamesahaṃ.

    ೪೯೪.

    494.

    ‘‘ಧಮ್ಮಾಗದಂ ಗವೇಸನ್ತೋ, ಅದ್ದಕ್ಖಿಂ ಸಕ್ಯಸಾಸನಂ।

    ‘‘Dhammāgadaṃ gavesanto, addakkhiṃ sakyasāsanaṃ;

    ಅಗ್ಗಂ ಸಬ್ಬೋಸಧಾನಂ ತಂ, ಸಬ್ಬಸಲ್ಲವಿನೋದನಂ॥

    Aggaṃ sabbosadhānaṃ taṃ, sabbasallavinodanaṃ.

    ೪೯೫.

    495.

    ‘‘ಧಮ್ಮೋಸಧಂ ಪಿವಿತ್ವಾನ, ವಿಸಂ ಸಬ್ಬಂ ಸಮೂಹನಿಂ।

    ‘‘Dhammosadhaṃ pivitvāna, visaṃ sabbaṃ samūhaniṃ;

    ಅಜರಾಮರಂ ಸೀತಿಭಾವಂ, ನಿಬ್ಬಾನಂ ಫಸ್ಸಯಿಂ ಅಹಂ॥

    Ajarāmaraṃ sītibhāvaṃ, nibbānaṃ phassayiṃ ahaṃ.

    ೪೯೬.

    496.

    ‘‘ಯಥಾ ಭೂತಟ್ಟಿತೋ ಪೋಸೋ, ಭೂತಗ್ಗಾಹೇನ ಪೀಳಿತೋ।

    ‘‘Yathā bhūtaṭṭito poso, bhūtaggāhena pīḷito;

    ಭೂತವೇಜ್ಜಂ ಗವೇಸೇಯ್ಯ, ಭೂತಸ್ಮಾ ಪರಿಮುತ್ತಿಯಾ॥

    Bhūtavejjaṃ gaveseyya, bhūtasmā parimuttiyā.

    ೪೯೭.

    497.

    ‘‘ಗವೇಸಮಾನೋ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ, ಭೂತವಿಜ್ಜಾಸು ಕೋವಿದಂ।

    ‘‘Gavesamāno passeyya, bhūtavijjāsu kovidaṃ;

    ತಸ್ಸ ಸೋ ವಿಹನೇ ಭೂತಂ, ಸಮೂಲಞ್ಚ ವಿನಾಸಯೇ॥

    Tassa so vihane bhūtaṃ, samūlañca vināsaye.

    ೪೯೮.

    498.

    ‘‘ತಥೇವಾಹಂ ಮಹಾವೀರ, ತಮಗ್ಗಾಹೇನ ಪೀಳಿತೋ।

    ‘‘Tathevāhaṃ mahāvīra, tamaggāhena pīḷito;

    ಞಾಣಾಲೋಕಂ ಗವೇಸಾಮಿ, ತಮತೋ ಪರಿಮುತ್ತಿಯಾ॥

    Ñāṇālokaṃ gavesāmi, tamato parimuttiyā.

    ೪೯೯.

    499.

    ‘‘ಅಥದ್ದಸಂ ಸಕ್ಯಮುನಿಂ, ಕಿಲೇಸತಮಸೋಧನಂ।

    ‘‘Athaddasaṃ sakyamuniṃ, kilesatamasodhanaṃ;

    ಸೋ ಮೇ ತಮಂ ವಿನೋದೇಸಿ, ಭೂತವೇಜ್ಜೋವ ಭೂತಕಂ॥

    So me tamaṃ vinodesi, bhūtavejjova bhūtakaṃ.

    ೫೦೦.

    500.

    ‘‘ಸಂಸಾರಸೋತಂ ಸಞ್ಛಿನ್ದಿಂ, ತಣ್ಹಾಸೋತಂ ನಿವಾರಯಿಂ।

    ‘‘Saṃsārasotaṃ sañchindiṃ, taṇhāsotaṃ nivārayiṃ;

    ಭವಂ ಉಗ್ಘಾಟಯಿಂ ಸಬ್ಬಂ, ಭೂತವೇಜ್ಜೋವ ಮೂಲತೋ॥

    Bhavaṃ ugghāṭayiṃ sabbaṃ, bhūtavejjova mūlato.

    ೫೦೧.

    501.

    ‘‘ಗರುಳೋ ಯಥಾ ಓಪತತಿ, ಪನ್ನಗಂ ಭಕ್ಖಮತ್ತನೋ।

    ‘‘Garuḷo yathā opatati, pannagaṃ bhakkhamattano;

    ಸಮನ್ತಾ ಯೋಜನಸತಂ, ವಿಕ್ಖೋಭೇತಿ ಮಹಾಸರಂ॥

    Samantā yojanasataṃ, vikkhobheti mahāsaraṃ.

    ೫೦೨.

    502.

    ‘‘ಪನ್ನಗಂ ಸೋ ಗಹೇತ್ವಾನ, ಅಧೋಸೀಸಂ ವಿಹೇಠಯಂ।

    ‘‘Pannagaṃ so gahetvāna, adhosīsaṃ viheṭhayaṃ;

    ಆದಾಯ ಸೋ ಪಕ್ಕಮತಿ, ಯೇನಕಾಮಂ ವಿಹಙ್ಗಮೋ॥

    Ādāya so pakkamati, yenakāmaṃ vihaṅgamo.

    ೫೦೩.

    503.

    ‘‘ತಥೇವಾಹಂ ಮಹಾವೀರ, ಯಥಾಪಿ ಗರುಳೋ ಬಲೀ।

    ‘‘Tathevāhaṃ mahāvīra, yathāpi garuḷo balī;

    ಅಸಙ್ಖತಂ ಗವೇಸನ್ತೋ, ದೋಸೇ ವಿಕ್ಖಾಲಯಿಂ ಅಹಂ॥

    Asaṅkhataṃ gavesanto, dose vikkhālayiṃ ahaṃ.

    ೫೦೪.

    504.

    ‘‘ದಿಟ್ಠೋ ಅಹಂ ಧಮ್ಮವರಂ, ಸನ್ತಿಪದಮನುತ್ತರಂ।

    ‘‘Diṭṭho ahaṃ dhammavaraṃ, santipadamanuttaraṃ;

    ಆದಾಯ ವಿಹರಾಮೇತಂ, ಗರುಳೋ ಪನ್ನಗಂ ಯಥಾ॥

    Ādāya viharāmetaṃ, garuḷo pannagaṃ yathā.

    ೫೦೫.

    505.

    ‘‘ಆಸಾವತೀ ನಾಮ ಲತಾ, ಜಾತಾ ಚಿತ್ತಲತಾವನೇ।

    ‘‘Āsāvatī nāma latā, jātā cittalatāvane;

    ತಸ್ಸಾ ವಸ್ಸಸಹಸ್ಸೇನ, ಏಕಂ ನಿಬ್ಬತ್ತತೇ ಫಲಂ॥

    Tassā vassasahassena, ekaṃ nibbattate phalaṃ.

    ೫೦೬.

    506.

    ‘‘ತಂ ದೇವಾ ಪಯಿರುಪಾಸನ್ತಿ, ತಾವದೂರಫಲೇ ಸತಿ।

    ‘‘Taṃ devā payirupāsanti, tāvadūraphale sati;

    ದೇವಾನಂ ಸಾ ಪಿಯಾ ಏವಂ, ಆಸಾವತೀ ಲತುತ್ತಮಾ॥

    Devānaṃ sā piyā evaṃ, āsāvatī latuttamā.

    ೫೦೭.

    507.

    ‘‘ಸತಸಹಸ್ಸುಪಾದಾಯ, ತಾಹಂ ಪರಿಚರೇ ಮುನಿ।

    ‘‘Satasahassupādāya, tāhaṃ paricare muni;

    ಸಾಯಂ ಪಾತಂ ನಮಸ್ಸಾಮಿ, ದೇವಾ ಆಸಾವತಿಂ ಯಥಾ॥

    Sāyaṃ pātaṃ namassāmi, devā āsāvatiṃ yathā.

    ೫೦೮.

    508.

    ‘‘ಅವಞ್ಝಾ ಪಾರಿಚರಿಯಾ, ಅಮೋಘಾ ಚ ನಮಸ್ಸನಾ।

    ‘‘Avañjhā pāricariyā, amoghā ca namassanā;

    ದೂರಾಗತಮ್ಪಿ ಮಂ ಸನ್ತಂ, ಖಣೋಯಂ ನ ವಿರಾಧಯಿ॥

    Dūrāgatampi maṃ santaṃ, khaṇoyaṃ na virādhayi.

    ೫೦೯.

    509.

    ‘‘ಪಟಿಸನ್ಧಿಂ ನ ಪಸ್ಸಾಮಿ, ವಿಚಿನನ್ತೋ ಭವೇ ಅಹಂ।

    ‘‘Paṭisandhiṃ na passāmi, vicinanto bhave ahaṃ;

    ನಿರೂಪಧಿ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋ 21, ಉಪಸನ್ತೋ ಚರಾಮಹಂ॥

    Nirūpadhi vippamutto 22, upasanto carāmahaṃ.

    ೫೧೦.

    510.

    ‘‘ಯಥಾಪಿ ಪದುಮಂ ನಾಮ, ಸೂರಿಯರಂಸೇನ ಪುಪ್ಫತಿ।

    ‘‘Yathāpi padumaṃ nāma, sūriyaraṃsena pupphati;

    ತಥೇವಾಹಂ ಮಹಾವೀರ, ಬುದ್ಧರಂಸೇನ ಪುಪ್ಫಿತೋ॥

    Tathevāhaṃ mahāvīra, buddharaṃsena pupphito.

    ೫೧೧.

    511.

    ‘‘ಯಥಾ ಬಲಾಕಯೋನಿಮ್ಹಿ, ನ ವಿಜ್ಜತಿ ಪುಮೋ 23 ಸದಾ।

    ‘‘Yathā balākayonimhi, na vijjati pumo 24 sadā;

    ಮೇಘೇಸು ಗಜ್ಜಮಾನೇಸು, ಗಬ್ಭಂ ಗಣ್ಹನ್ತಿ ತಾ ಸದಾ॥

    Meghesu gajjamānesu, gabbhaṃ gaṇhanti tā sadā.

    ೫೧೨.

    512.

    ‘‘ಚಿರಮ್ಪಿ ಗಬ್ಭಂ ಧಾರೇನ್ತಿ, ಯಾವ ಮೇಘೋ ನ ಗಜ್ಜತಿ।

    ‘‘Cirampi gabbhaṃ dhārenti, yāva megho na gajjati;

    ಭಾರತೋ ಪರಿಮುಚ್ಚನ್ತಿ, ಯದಾ ಮೇಘೋ ಪವಸ್ಸತಿ॥

    Bhārato parimuccanti, yadā megho pavassati.

    ೫೧೩.

    513.

    ‘‘ಪದುಮುತ್ತರಬುದ್ಧಸ್ಸ , ಧಮ್ಮಮೇಘೇನ ಗಜ್ಜತೋ।

    ‘‘Padumuttarabuddhassa , dhammameghena gajjato;

    ಸದ್ದೇನ ಧಮ್ಮಮೇಘಸ್ಸ, ಧಮ್ಮಗಬ್ಭಂ ಅಗಣ್ಹಹಂ॥

    Saddena dhammameghassa, dhammagabbhaṃ agaṇhahaṃ.

    ೫೧೪.

    514.

    ಸತಸಹಸ್ಸುಪಾದಾಯ, ಪುಞ್ಞಗಬ್ಭಂ ಧರೇಮಹಂ।

    Satasahassupādāya, puññagabbhaṃ dharemahaṃ;

    ನಪ್ಪಮುಚ್ಚಾಮಿ ಭಾರತೋ, ಧಮ್ಮಮೇಘೋ ನ ಗಜ್ಜತಿ॥

    Nappamuccāmi bhārato, dhammamegho na gajjati.

    ೫೧೫.

    515.

    ‘‘ಯದಾ ತುವಂ ಸಕ್ಯಮುನಿ, ರಮ್ಮೇ ಕಪಿಲವತ್ಥವೇ।

    ‘‘Yadā tuvaṃ sakyamuni, ramme kapilavatthave;

    ಗಜ್ಜಸಿ ಧಮ್ಮಮೇಘೇನ, ಭಾರತೋ ಪರಿಮುಚ್ಚಹಂ॥

    Gajjasi dhammameghena, bhārato parimuccahaṃ.

    ೫೧೬.

    516.

    ‘‘ಸುಞ್ಞತಂ ಅನಿಮಿತ್ತಞ್ಚ, ತಥಾಪ್ಪಣಿಹಿತಮ್ಪಿ ಚ।

    ‘‘Suññataṃ animittañca, tathāppaṇihitampi ca;

    ಚತುರೋ ಚ ಫಲೇ ಸಬ್ಬೇ, ಧಮ್ಮೇವಂ ವಿಜನಯಿಂ 25 ಅಹಂ॥

    Caturo ca phale sabbe, dhammevaṃ vijanayiṃ 26 ahaṃ.

    ದುತಿಯಭಾಣವಾರಂ।

    Dutiyabhāṇavāraṃ.

    ೫೧೭.

    517.

    ‘‘ಅಪರಿಮೇಯ್ಯುಪಾದಾಯ, ಪತ್ಥೇಮಿ ತವ ಸಾಸನಂ।

    ‘‘Aparimeyyupādāya, patthemi tava sāsanaṃ;

    ಸೋ ಮೇ ಅತ್ಥೋ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ, ಸನ್ತಿಪದಮನುತ್ತರಂ॥

    So me attho anuppatto, santipadamanuttaraṃ.

    ೫೧೮.

    518.

    ‘‘ವಿನಯೇ ಪಾರಮಿಂ ಪತ್ತೋ, ಯಥಾಪಿ ಪಾಠಿಕೋ ಇಸಿ।

    ‘‘Vinaye pāramiṃ patto, yathāpi pāṭhiko isi;

    ನ ಮೇ ಸಮಸಮೋ ಅತ್ಥಿ, ಧಾರೇಮಿ ಸಾಸನಂ ಅಹಂ॥

    Na me samasamo atthi, dhāremi sāsanaṃ ahaṃ.

    ೫೧೯.

    519.

    ‘‘ವಿನಯೇ ಖನ್ಧಕೇ ಚಾಪಿ, ತಿಕಚ್ಛೇದೇ ಚ ಪಞ್ಚಕೇ 27

    ‘‘Vinaye khandhake cāpi, tikacchede ca pañcake 28;

    ಏತ್ಥ ಮೇ ವಿಮತಿ ನತ್ಥಿ, ಅಕ್ಖರೇ ಬ್ಯಞ್ಜನೇಪಿ ವಾ॥

    Ettha me vimati natthi, akkhare byañjanepi vā.

    ೫೨೦.

    520.

    ‘‘ನಿಗ್ಗಹೇ ಪಟಿಕಮ್ಮೇ ಚ, ಠಾನಾಠಾನೇ ಚ ಕೋವಿದೋ।

    ‘‘Niggahe paṭikamme ca, ṭhānāṭhāne ca kovido;

    ಓಸಾರಣೇ ವುಟ್ಠಾಪನೇ, ಸಬ್ಬತ್ಥ ಪಾರಮಿಂ ಗತೋ॥

    Osāraṇe vuṭṭhāpane, sabbattha pāramiṃ gato.

    ೫೨೧.

    521.

    ‘‘ವಿನಯೇ ಖನ್ಧಕೇ ವಾಪಿ, ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪದಂ ಅಹಂ।

    ‘‘Vinaye khandhake vāpi, nikkhipitvā padaṃ ahaṃ;

    ಉಭತೋ ವಿನಿವೇಠೇತ್ವಾ, ರಸತೋ ಓಸರೇಯ್ಯಹಂ॥

    Ubhato viniveṭhetvā, rasato osareyyahaṃ.

    ೫೨೨.

    522.

    ‘‘ನಿರುತ್ತಿಯಾ ಸುಕುಸಲೋ, ಅತ್ಥಾನತ್ಥೇ ಚ ಕೋವಿದೋ।

    ‘‘Niruttiyā sukusalo, atthānatthe ca kovido;

    ಅನಞ್ಞಾತಂ ಮಯಾ ನತ್ಥಿ, ಏಕಗ್ಗೋ ಸತ್ಥು ಸಾಸನೇ॥

    Anaññātaṃ mayā natthi, ekaggo satthu sāsane.

    ೫೨೩.

    523.

    ‘‘ರೂಪದಕ್ಖೋ 29 ಅಹಂ ಅಜ್ಜ, ಸಕ್ಯಪುತ್ತಸ್ಸ ಸಾಸನೇ।

    ‘‘Rūpadakkho 30 ahaṃ ajja, sakyaputtassa sāsane;

    ಕಙ್ಖಂ ಸಬ್ಬಂ ವಿನೋದೇಮಿ, ಛಿನ್ದಾಮಿ ಸಬ್ಬಸಂಸಯಂ॥

    Kaṅkhaṃ sabbaṃ vinodemi, chindāmi sabbasaṃsayaṃ.

    ೫೨೪.

    524.

    ‘‘ಪದಂ ಅನುಪದಞ್ಚಾಪಿ, ಅಕ್ಖರಞ್ಚಾಪಿ ಬ್ಯಞ್ಜನಂ।

    ‘‘Padaṃ anupadañcāpi, akkharañcāpi byañjanaṃ;

    ನಿದಾನೇ ಪರಿಯೋಸಾನೇ, ಸಬ್ಬತ್ಥ ಕೋವಿದೋ ಅಹಂ॥

    Nidāne pariyosāne, sabbattha kovido ahaṃ.

    ೫೨೫.

    525.

    ‘‘ಯಥಾಪಿ ರಾಜಾ ಬಲವಾ, ನಿಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ಪರನ್ತಪೇ।

    ‘‘Yathāpi rājā balavā, niggaṇhitvā parantape;

    ವಿಜಿನಿತ್ವಾನ ಸಙ್ಗಾಮಂ, ನಗರಂ ತತ್ಥ ಮಾಪಯೇ॥

    Vijinitvāna saṅgāmaṃ, nagaraṃ tattha māpaye.

    ೫೨೬.

    526.

    ‘‘ಪಾಕಾರಂ ಪರಿಖಞ್ಚಾಪಿ, ಏಸಿಕಂ ದ್ವಾರಕೋಟ್ಠಕಂ।

    ‘‘Pākāraṃ parikhañcāpi, esikaṃ dvārakoṭṭhakaṃ;

    ಅಟ್ಟಾಲಕೇ ಚ ವಿವಿಧೇ, ಕಾರಯೇ ನಗರೇ ಬಹೂ॥

    Aṭṭālake ca vividhe, kāraye nagare bahū.

    ೫೨೭.

    527.

    ‘‘ಸಿಙ್ಘಾಟಕಂ ಚಚ್ಚರಞ್ಚ, ಸುವಿಭತ್ತನ್ತರಾಪಣಂ।

    ‘‘Siṅghāṭakaṃ caccarañca, suvibhattantarāpaṇaṃ;

    ಕಾರಯೇಯ್ಯ ಸಭಂ ತತ್ಥ, ಅತ್ಥಾನತ್ಥವಿನಿಚ್ಛಯಂ॥

    Kārayeyya sabhaṃ tattha, atthānatthavinicchayaṃ.

    ೫೨೮.

    528.

    ‘‘ನಿಗ್ಘಾತತ್ಥಂ ಅಮಿತ್ತಾನಂ, ಛಿದ್ದಾಛಿದ್ದಞ್ಚ ಜಾನಿತುಂ।

    ‘‘Nigghātatthaṃ amittānaṃ, chiddāchiddañca jānituṃ;

    ಬಲಕಾಯಸ್ಸ ರಕ್ಖಾಯ, ಸೇನಾಪಚ್ಚಂ ಠಪೇತಿ 31 ಸೋ॥

    Balakāyassa rakkhāya, senāpaccaṃ ṭhapeti 32 so.

    ೫೨೯.

    529.

    ‘‘ಆರಕ್ಖತ್ಥಾಯ ಭಣ್ಡಸ್ಸ, ನಿಧಾನಕುಸಲಂ ನರಂ।

    ‘‘Ārakkhatthāya bhaṇḍassa, nidhānakusalaṃ naraṃ;

    ಮಾ ಮೇ ಭಣ್ಡಂ ವಿನಸ್ಸೀತಿ, ಭಣ್ಡರಕ್ಖಂ ಠಪೇತಿ ಸೋ॥

    Mā me bhaṇḍaṃ vinassīti, bhaṇḍarakkhaṃ ṭhapeti so.

    ೫೩೦.

    530.

    ‘‘ಮಮತ್ತೋ 33

    ‘‘Mamatto 34

    ಹೋತಿ ಯೋ ರಞ್ಞೋ, ವುದ್ಧಿಂ ಯಸ್ಸ ಚ ಇಚ್ಛತಿ।

    Hoti yo rañño, vuddhiṃ yassa ca icchati.

    ತಸ್ಸಾಧಿಕರಣಂ ದೇತಿ, ಮಿತ್ತಸ್ಸ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತುಂ॥

    Tassādhikaraṇaṃ deti, mittassa paṭipajjituṃ.

    ೫೩೧.

    531.

    ‘‘ಉಪ್ಪಾತೇಸು ನಿಮಿತ್ತೇಸು, ಲಕ್ಖಣೇಸು ಚ ಕೋವಿದಂ।

    ‘‘Uppātesu nimittesu, lakkhaṇesu ca kovidaṃ;

    ಅಜ್ಝಾಯಕಂ ಮನ್ತಧರಂ, ಪೋರೋಹಿಚ್ಚೇ ಠಪೇತಿ ಸೋ॥

    Ajjhāyakaṃ mantadharaṃ, porohicce ṭhapeti so.

    ೫೩೨.

    532.

    ‘‘ಏತೇಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮ್ಪನ್ನೋ, ಖತ್ತಿಯೋತಿ ಪವುಚ್ಚತಿ।

    ‘‘Etehaṅgehi sampanno, khattiyoti pavuccati;

    ಸದಾ ರಕ್ಖನ್ತಿ ರಾಜಾನಂ, ಚಕ್ಕವಾಕೋವ ದುಕ್ಖಿತಂ॥

    Sadā rakkhanti rājānaṃ, cakkavākova dukkhitaṃ.

    ೫೩೩.

    533.

    ‘‘ತಥೇವ ತ್ವಂ ಮಹಾವೀರ, ಹತಾಮಿತ್ತೋವ ಖತ್ತಿಯೋ।

    ‘‘Tatheva tvaṃ mahāvīra, hatāmittova khattiyo;

    ಸದೇವಕಸ್ಸ ಲೋಕಸ್ಸ, ಧಮ್ಮರಾಜಾತಿ ವುಚ್ಚತಿ॥

    Sadevakassa lokassa, dhammarājāti vuccati.

    ೫೩೪.

    534.

    ‘‘ತಿತ್ಥಿಯೇ ನಿಹನಿತ್ವಾನ 35, ಮಾರಞ್ಚಾಪಿ ಸಸೇನಕಂ।

    ‘‘Titthiye nihanitvāna 36, mārañcāpi sasenakaṃ;

    ತಮನ್ಧಕಾರಂ ವಿಧಮಿತ್ವಾ, ಧಮ್ಮನಗರಂ ಅಮಾಪಯಿ॥

    Tamandhakāraṃ vidhamitvā, dhammanagaraṃ amāpayi.

    ೫೩೫.

    535.

    ‘‘ಸೀಲಂ ಪಾಕಾರಕಂ ತತ್ಥ, ಞಾಣಂ ತೇ ದ್ವಾರಕೋಟ್ಠಕಂ।

    ‘‘Sīlaṃ pākārakaṃ tattha, ñāṇaṃ te dvārakoṭṭhakaṃ;

    ಸದ್ಧಾ ತೇ ಏಸಿಕಾ ವೀರ, ದ್ವಾರಪಾಲೋ ಚ ಸಂವರೋ॥

    Saddhā te esikā vīra, dvārapālo ca saṃvaro.

    ೫೩೬.

    536.

    ‘‘ಸತಿಪಟ್ಠಾನಮಟ್ಟಾಲಂ, ಪಞ್ಞಾ ತೇ ಚಚ್ಚರಂ ಮುನೇ।

    ‘‘Satipaṭṭhānamaṭṭālaṃ, paññā te caccaraṃ mune;

    ಇದ್ಧಿಪಾದಞ್ಚ ಸಿಙ್ಘಾಟಂ, ಧಮ್ಮವೀಥಿ ಸುಮಾಪಿತಾ॥

    Iddhipādañca siṅghāṭaṃ, dhammavīthi sumāpitā.

    ೫೩೭.

    537.

    ‘‘ಸುತ್ತನ್ತಂ ಅಭಿಧಮ್ಮಞ್ಚ, ವಿನಯಞ್ಚಾಪಿ ಕೇವಲಂ।

    ‘‘Suttantaṃ abhidhammañca, vinayañcāpi kevalaṃ;

    ನವಙ್ಗಂ ಬುದ್ಧವಚನಂ, ಏಸಾ ಧಮ್ಮಸಭಾ ತವ॥

    Navaṅgaṃ buddhavacanaṃ, esā dhammasabhā tava.

    ೫೩೮.

    538.

    ‘‘ಸುಞ್ಞತಂ ಅನಿಮಿತ್ತಞ್ಚ, ವಿಹಾರಞ್ಚಪ್ಪಣೀಹಿತಂ।

    ‘‘Suññataṃ animittañca, vihārañcappaṇīhitaṃ;

    ಆನೇಞ್ಜಞ್ಚ ನಿರೋಧೋ ಚ, ಏಸಾ ಧಮ್ಮಕುಟೀ ತವ॥

    Āneñjañca nirodho ca, esā dhammakuṭī tava.

    ೫೩೯.

    539.

    ‘‘ಪಞ್ಞಾಯ ಅಗ್ಗೋ ನಿಕ್ಖಿತ್ತೋ 37, ಪಟಿಭಾನೇ ಚ ಕೋವಿದೋ।

    ‘‘Paññāya aggo nikkhitto 38, paṭibhāne ca kovido;

    ಸಾರಿಪುತ್ತೋತಿ ನಾಮೇನ, ಧಮ್ಮಸೇನಾಪತೀ ತವ॥

    Sāriputtoti nāmena, dhammasenāpatī tava.

    ೫೪೦.

    540.

    ‘‘ಚುತೂಪಪಾತಕುಸಲೋ, ಇದ್ಧಿಯಾ ಪಾರಮಿಂ ಗತೋ।

    ‘‘Cutūpapātakusalo, iddhiyā pāramiṃ gato;

    ಕೋಲಿತೋ ನಾಮ ನಾಮೇನ, ಪೋರೋಹಿಚ್ಚೋ ತವಂ ಮುನೇ॥

    Kolito nāma nāmena, porohicco tavaṃ mune.

    ೫೪೧.

    541.

    ‘‘ಪೋರಾಣಕವಂಸಧರೋ, ಉಗ್ಗತೇಜೋ ದುರಾಸದೋ।

    ‘‘Porāṇakavaṃsadharo, uggatejo durāsado;

    ಧುತವಾದೀಗುಣೇನಗ್ಗೋ, ಅಕ್ಖದಸ್ಸೋ ತವಂ ಮುನೇ॥

    Dhutavādīguṇenaggo, akkhadasso tavaṃ mune.

    ೫೪೨.

    542.

    ‘‘ಬಹುಸ್ಸುತೋ ಧಮ್ಮಧರೋ, ಸಬ್ಬಪಾಠೀ ಚ ಸಾಸನೇ।

    ‘‘Bahussuto dhammadharo, sabbapāṭhī ca sāsane;

    ಆನನ್ದೋ ನಾಮ ನಾಮೇನ, ಧಮ್ಮಾರಕ್ಖೋ 39 ತವಂ ಮುನೇ॥

    Ānando nāma nāmena, dhammārakkho 40 tavaṃ mune.

    ೫೪೩.

    543.

    ‘‘ಏತೇ ಸಬ್ಬೇ ಅತಿಕ್ಕಮ್ಮ, ಪಮೇಸಿ ಭಗವಾ ಮಮಂ।

    ‘‘Ete sabbe atikkamma, pamesi bhagavā mamaṃ;

    ವಿನಿಚ್ಛಯಂ ಮೇ ಪಾದಾಸಿ, ವಿನಯೇ ವಿಞ್ಞುದೇಸಿತಂ॥

    Vinicchayaṃ me pādāsi, vinaye viññudesitaṃ.

    ೫೪೪.

    544.

    ‘‘ಯೋ ಕೋಚಿ ವಿನಯೇ ಪಞ್ಹಂ, ಪುಚ್ಛತಿ ಬುದ್ಧಸಾವಕೋ।

    ‘‘Yo koci vinaye pañhaṃ, pucchati buddhasāvako;

    ತತ್ಥ ಮೇ ಚಿನ್ತನಾ ನತ್ಥಿ, ತಞ್ಞೇವತ್ಥಂ ಕಥೇಮಹಂ॥

    Tattha me cintanā natthi, taññevatthaṃ kathemahaṃ.

    ೫೪೫.

    545.

    ‘‘ಯಾವತಾ ಬುದ್ಧಖೇತ್ತಮ್ಹಿ, ಠಪೇತ್ವಾ ತಂ ಮಹಾಮುನಿ।

    ‘‘Yāvatā buddhakhettamhi, ṭhapetvā taṃ mahāmuni;

    ವಿನಯೇ ಮಾದಿಸೋ ನತ್ಥಿ, ಕುತೋ ಭಿಯ್ಯೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥

    Vinaye mādiso natthi, kuto bhiyyo bhavissati.

    ೫೪೬.

    546.

    ‘‘ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ, ಏವಂ ಗಜ್ಜತಿ ಗೋತಮೋ।

    ‘‘Bhikkhusaṅghe nisīditvā, evaṃ gajjati gotamo;

    ಉಪಾಲಿಸ್ಸ ಸಮೋ ನತ್ಥಿ, ವಿನಯೇ ಖನ್ಧಕೇಸು ಚ॥

    Upālissa samo natthi, vinaye khandhakesu ca.

    ೫೪೭.

    547.

    ‘‘ಯಾವತಾ ಬುದ್ಧಭಣಿತಂ, ನವಙ್ಗಂ ಸತ್ಥುಸಾಸನಂ।

    ‘‘Yāvatā buddhabhaṇitaṃ, navaṅgaṃ satthusāsanaṃ;

    ವಿನಯೋಗಧಂ ತಂ 41 ಸಬ್ಬಂ,

    Vinayogadhaṃ taṃ 42 sabbaṃ,

    ವಿನಯಮೂಲಪಸ್ಸಿನೋ 43

    Vinayamūlapassino 44.

    ೫೪೮.

    548.

    ‘‘ಮಮ ಕಮ್ಮಂ ಸರಿತ್ವಾನ, ಗೋತಮೋ ಸಕ್ಯಪುಙ್ಗವೋ।

    ‘‘Mama kammaṃ saritvāna, gotamo sakyapuṅgavo;

    ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ, ಏತದಗ್ಗೇ ಠಪೇಸಿ ಮಂ॥

    Bhikkhusaṅghe nisīditvā, etadagge ṭhapesi maṃ.

    ೫೪೯.

    549.

    ‘‘ಸತಸಹಸ್ಸುಪಾದಾಯ, ಇಮಂ ಠಾನಂ ಅಪತ್ಥಯಿಂ।

    ‘‘Satasahassupādāya, imaṃ ṭhānaṃ apatthayiṃ;

    ಸೋ ಮೇ ಅತ್ಥೋ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ, ವಿನಯೇ ಪಾರಮಿಂ ಗತೋ॥

    So me attho anuppatto, vinaye pāramiṃ gato.

    ೫೫೦.

    550.

    ‘‘ಸಕ್ಯಾನಂ ನನ್ದಿಜನನೋ, ಕಪ್ಪಕೋ ಆಸಹಂ ಪುರೇ।

    ‘‘Sakyānaṃ nandijanano, kappako āsahaṃ pure;

    ವಿಜಹಿತ್ವಾನ ತಂ ಜಾತಿಂ, ಪುತ್ತೋ ಜಾತೋ ಮಹೇಸಿನೋ॥

    Vijahitvāna taṃ jātiṃ, putto jāto mahesino.

    ೫೫೧.

    551.

    ‘‘ಇತೋ ದುತಿಯಕೇ ಕಪ್ಪೇ, ಅಞ್ಜಸೋ ನಾಮ ಖತ್ತಿಯೋ।

    ‘‘Ito dutiyake kappe, añjaso nāma khattiyo;

    ಅನನ್ತತೇಜೋ ಅಮಿತಯಸೋ, ಭೂಮಿಪಾಲೋ ಮಹದ್ಧನೋ॥

    Anantatejo amitayaso, bhūmipālo mahaddhano.

    ೫೫೨.

    552.

    ‘‘ತಸ್ಸ ರಞ್ಞೋ ಅಹಂ ಪುತ್ತೋ, ಚನ್ದನೋ ನಾಮ ಖತ್ತಿಯೋ।

    ‘‘Tassa rañño ahaṃ putto, candano nāma khattiyo;

    ಜಾತಿಮದೇನುಪತ್ಥದ್ಧೋ, ಯಸಭೋಗಮದೇನ ಚ॥

    Jātimadenupatthaddho, yasabhogamadena ca.

    ೫೫೩.

    553.

    ‘‘ನಾಗಸತಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಸಬ್ಬಾಲಙ್ಕಾರಭೂಸಿತಾ।

    ‘‘Nāgasatasahassāni, sabbālaṅkārabhūsitā;

    ತಿಧಾಪಭಿನ್ನಾ ಮಾತಙ್ಗಾ, ಪರಿವಾರೇನ್ತಿ ಮಂ ಸದಾ॥

    Tidhāpabhinnā mātaṅgā, parivārenti maṃ sadā.

    ೫೫೪.

    554.

    ‘‘ಸಬಲೇಹಿ ಪರೇತೋಹಂ, ಉಯ್ಯಾನಂ ಗನ್ತುಕಾಮಕೋ।

    ‘‘Sabalehi paretohaṃ, uyyānaṃ gantukāmako;

    ಆರುಯ್ಹ ಸಿರಿಕಂ ನಾಗಂ, ನಗರಾ ನಿಕ್ಖಮಿಂ ತದಾ॥

    Āruyha sirikaṃ nāgaṃ, nagarā nikkhamiṃ tadā.

    ೫೫೫.

    555.

    ‘‘ಚರಣೇನ ಚ ಸಮ್ಪನ್ನೋ, ಗುತ್ತದ್ವಾರೋ ಸುಸಂವುತೋ।

    ‘‘Caraṇena ca sampanno, guttadvāro susaṃvuto;

    ದೇವಲೋ ನಾಮ ಸಮ್ಬುದ್ಧೋ, ಆಗಚ್ಛಿ ಪುರತೋ ಮಮ॥

    Devalo nāma sambuddho, āgacchi purato mama.

    ೫೫೬.

    556.

    ‘‘ಪೇಸೇತ್ವಾ ಸಿರಿಕಂ ನಾಗಂ, ಬುದ್ಧಂ ಆಸಾದಯಿಂ ತದಾ।

    ‘‘Pesetvā sirikaṃ nāgaṃ, buddhaṃ āsādayiṃ tadā;

    ತತೋ ಸಞ್ಜಾತಕೋಪೋ ಸೋ 45, ನಾಗೋ ನುದ್ಧರತೇ ಪದಂ॥

    Tato sañjātakopo so 46, nāgo nuddharate padaṃ.

    ೫೫೭.

    557.

    ‘‘ನಾಗಂ ರುಣ್ಣಮನಂ 47 ದಿಸ್ವಾ, ಬುದ್ಧೇ ಕೋಧಂ ಅಕಾಸಹಂ।

    ‘‘Nāgaṃ ruṇṇamanaṃ 48 disvā, buddhe kodhaṃ akāsahaṃ;

    ವಿಹೇಸಯಿತ್ವಾ ಸಮ್ಬುದ್ಧಂ, ಉಯ್ಯಾನಂ ಅಗಮಾಸಹಂ॥

    Vihesayitvā sambuddhaṃ, uyyānaṃ agamāsahaṃ.

    ೫೫೮.

    558.

    ‘‘ಸಾತಂ ತತ್ಥ ನ ವಿನ್ದಾಮಿ, ಸಿರೋ ಪಜ್ಜಲಿತೋ ಯಥಾ।

    ‘‘Sātaṃ tattha na vindāmi, siro pajjalito yathā;

    ಪರಿಳಾಹೇನ ಡಯ್ಹಾಮಿ, ಮಚ್ಛೋವ ಬಳಿಸಾದಕೋ॥

    Pariḷāhena ḍayhāmi, macchova baḷisādako.

    ೫೫೯.

    559.

    ‘‘ಸಸಾಗರನ್ತಾ ಪಥವೀ, ಆದಿತ್ತಾ ವಿಯ ಹೋತಿ ಮೇ।

    ‘‘Sasāgarantā pathavī, ādittā viya hoti me;

    ಪಿತು ಸನ್ತಿಕುಪಾಗಮ್ಮ, ಇದಂ ವಚನಮಬ್ರವಿಂ॥

    Pitu santikupāgamma, idaṃ vacanamabraviṃ.

    ೫೬೦.

    560.

    ‘‘ಆಸೀವಿಸಂವ ಕುಪಿತಂ, ಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧಂವ ಆಗತಂ।

    ‘‘Āsīvisaṃva kupitaṃ, aggikkhandhaṃva āgataṃ;

    ಮತ್ತಂವ ಕುಞ್ಜರಂ ದನ್ತಿಂ, ಯಂ ಸಯಮ್ಭುಮಸಾದಯಿಂ॥

    Mattaṃva kuñjaraṃ dantiṃ, yaṃ sayambhumasādayiṃ.

    ೫೬೧.

    561.

    ‘‘ಆಸಾದಿತೋ ಮಯಾ ಬುದ್ಧೋ, ಘೋರೋ ಉಗ್ಗತಪೋ ಜಿನೋ।

    ‘‘Āsādito mayā buddho, ghoro uggatapo jino;

    ಪುರಾ ಸಬ್ಬೇ ವಿನಸ್ಸಾಮ, ಖಮಾಪೇಸ್ಸಾಮ ತಂ ಮುನಿಂ॥

    Purā sabbe vinassāma, khamāpessāma taṃ muniṃ.

    ೫೬೨.

    562.

    ‘‘ನೋ ಚೇ ತಂ ನಿಜ್ಝಾಪೇಸ್ಸಾಮ, ಅತ್ತದನ್ತಂ ಸಮಾಹಿತಂ।

    ‘‘No ce taṃ nijjhāpessāma, attadantaṃ samāhitaṃ;

    ಓರೇನ ಸತ್ತದಿವಸಾ, ರಟ್ಠಂ ಮೇ ವಿಧಮಿಸ್ಸತಿ॥

    Orena sattadivasā, raṭṭhaṃ me vidhamissati.

    ೫೬೩.

    563.

    ‘‘ಸುಮೇಖಲೋ ಕೋಸಿಯೋ ಚ, ಸಿಗ್ಗವೋ ಚಾಪಿ ಸತ್ತಕೋ 49

    ‘‘Sumekhalo kosiyo ca, siggavo cāpi sattako 50;

    ಆಸಾದಯಿತ್ವಾ ಇಸಯೋ, ದುಗ್ಗತಾ ತೇ ಸರಟ್ಠಕಾ॥

    Āsādayitvā isayo, duggatā te saraṭṭhakā.

    ೫೬೪.

    564.

    ‘‘ಯದಾ ಕುಪ್ಪನ್ತಿ ಇಸಯೋ, ಸಞ್ಞತಾ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿನೋ।

    ‘‘Yadā kuppanti isayo, saññatā brahmacārino;

    ಸದೇವಕಂ ವಿನಾಸೇನ್ತಿ, ಸಸಾಗರಂ ಸಪಬ್ಬತಂ॥

    Sadevakaṃ vināsenti, sasāgaraṃ sapabbataṃ.

    ೫೬೫.

    565.

    ‘‘ತಿಯೋಜನಸಹಸ್ಸಮ್ಹಿ, ಪುರಿಸೇ ಸನ್ನಿಪಾತಯಿಂ।

    ‘‘Tiyojanasahassamhi, purise sannipātayiṃ;

    ಅಚ್ಚಯಂ ದೇಸನತ್ಥಾಯ, ಸಯಮ್ಭುಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಂ॥

    Accayaṃ desanatthāya, sayambhuṃ upasaṅkamiṃ.

    ೫೬೬.

    566.

    ‘‘ಅಲ್ಲವತ್ಥಾ ಅಲ್ಲಸಿರಾ, ಸಬ್ಬೇವ ಪಞ್ಜಲೀಕತಾ।

    ‘‘Allavatthā allasirā, sabbeva pañjalīkatā;

    ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಪಾದೇ ನಿಪತಿತ್ವಾ, ಇದಂ ವಚನಮಬ್ರವುಂ 51

    Buddhassa pāde nipatitvā, idaṃ vacanamabravuṃ 52.

    ೫೬೭.

    567.

    ‘‘ಖಮಸ್ಸು ತ್ವಂ ಮಹಾವೀರ, ಅಭಿಯಾಚತಿ ತಂ ಜನೋ।

    ‘‘Khamassu tvaṃ mahāvīra, abhiyācati taṃ jano;

    ಪರಿಳಾಹಂ ವಿನೋದೇಹಿ, ಮಾ ನೋ ರಟ್ಠಂ ವಿನಾಸಯ॥

    Pariḷāhaṃ vinodehi, mā no raṭṭhaṃ vināsaya.

    ೫೬೮.

    568.

    ‘‘ಸದೇವಮಾನುಸಾ ಸಬ್ಬೇ, ಸದಾನವಾ ಸರಕ್ಖಸಾ।

    ‘‘Sadevamānusā sabbe, sadānavā sarakkhasā;

    ಅಯೋಮಯೇನ ಕುಟೇನ, ಸಿರಂ ಭಿನ್ದೇಯ್ಯು ಮೇ ಸದಾ॥

    Ayomayena kuṭena, siraṃ bhindeyyu me sadā.

    ೫೬೯.

    569.

    ‘‘ದಕೇ 53 ಅಗ್ಗಿ ನ ಸಣ್ಠಾತಿ, ಬೀಜಂ ಸೇಲೇ ನ ರೂಹತಿ।

    ‘‘Dake 54 aggi na saṇṭhāti, bījaṃ sele na rūhati;

    ಅಗದೇ ಕಿಮಿ ನ ಸಣ್ಠಾತಿ, ಕೋಪೋ ಬುದ್ಧೇ ನ ಜಾಯತಿ॥

    Agade kimi na saṇṭhāti, kopo buddhe na jāyati.

    ೫೭೦.

    570.

    ‘‘ಯಥಾ ಚ ಭೂಮಿ ಅಚಲಾ, ಅಪ್ಪಮೇಯ್ಯೋ ಚ ಸಾಗರೋ।

    ‘‘Yathā ca bhūmi acalā, appameyyo ca sāgaro;

    ಅನನ್ತಕೋ ಚ ಆಕಾಸೋ, ಏವಂ ಬುದ್ಧಾ ಅಖೋಭಿಯಾ॥

    Anantako ca ākāso, evaṃ buddhā akhobhiyā.

    ೫೭೧.

    571.

    ‘‘ಸದಾ ಖನ್ತಾ ಮಹಾವೀರಾ, ಖಮಿತಾ ಚ ತಪಸ್ಸಿನೋ।

    ‘‘Sadā khantā mahāvīrā, khamitā ca tapassino;

    ಖನ್ತಾನಂ ಖಮಿತಾನಞ್ಚ, ಗಮನಂ ತಂ 55 ನ ವಿಜ್ಜತಿ॥

    Khantānaṃ khamitānañca, gamanaṃ taṃ 56 na vijjati.

    ೫೭೨.

    572.

    ‘‘ಇದಂ ವತ್ವಾನ ಸಮ್ಬುದ್ಧೋ, ಪರಿಳಾಹಂ ವಿನೋದಯಂ।

    ‘‘Idaṃ vatvāna sambuddho, pariḷāhaṃ vinodayaṃ;

    ಮಹಾಜನಸ್ಸ ಪುರತೋ, ನಭಂ ಅಬ್ಭುಗ್ಗಮಿ ತದಾ॥

    Mahājanassa purato, nabhaṃ abbhuggami tadā.

    ೫೭೩.

    573.

    ‘‘ತೇನ ಕಮ್ಮೇನಹಂ ವೀರ, ಹೀನತ್ತಂ ಅಜ್ಝುಪಾಗತೋ।

    ‘‘Tena kammenahaṃ vīra, hīnattaṃ ajjhupāgato;

    ಸಮತಿಕ್ಕಮ್ಮ ತಂ ಜಾತಿಂ, ಪಾವಿಸಿಂ ಅಭಯಂ ಪುರಂ॥

    Samatikkamma taṃ jātiṃ, pāvisiṃ abhayaṃ puraṃ.

    ೫೭೪.

    574.

    ‘‘ತದಾಪಿ ಮಂ ಮಹಾವೀರ, ಡಯ್ಹಮಾನಂ ಸುಸಣ್ಠಿತಂ।

    ‘‘Tadāpi maṃ mahāvīra, ḍayhamānaṃ susaṇṭhitaṃ;

    ಪರಿಳಾಹಂ ವಿನೋದೇಸಿ, ಸಯಮ್ಭುಞ್ಚ ಖಮಾಪಯಿಂ॥

    Pariḷāhaṃ vinodesi, sayambhuñca khamāpayiṃ.

    ೫೭೫.

    575.

    ‘‘ಅಜ್ಜಾಪಿ ಮಂ ಮಹಾವೀರ, ಡಯ್ಹಮಾನಂ ತಿಹಗ್ಗಿಭಿ।

    ‘‘Ajjāpi maṃ mahāvīra, ḍayhamānaṃ tihaggibhi;

    ನಿಬ್ಬಾಪೇಸಿ ತಯೋ ಅಗ್ಗೀ, ಸೀತಿಭಾವಞ್ಚ ಪಾಪಯಿಂ 57

    Nibbāpesi tayo aggī, sītibhāvañca pāpayiṃ 58.

    ೫೭೬.

    576.

    ಯೇಸಂ ಸೋತಾವಧಾನತ್ಥಿ, ಸುಣಾಥ ಮಮ ಭಾಸತೋ।

    Yesaṃ sotāvadhānatthi, suṇātha mama bhāsato;

    ಅತ್ಥಂ ತುಮ್ಹಂ ಪವಕ್ಖಾಮಿ, ಯಥಾ ದಿಟ್ಠಂ ಪದಂ ಮಮ॥

    Atthaṃ tumhaṃ pavakkhāmi, yathā diṭṭhaṃ padaṃ mama.

    ೫೭೭.

    577.

    ‘‘ಸಯಮ್ಭುಂ ತಂ ವಿಮಾನೇತ್ವಾ, ಸನ್ತಚಿತ್ತಂ ಸಮಾಹಿತಂ।

    ‘‘Sayambhuṃ taṃ vimānetvā, santacittaṃ samāhitaṃ;

    ತೇನ ಕಮ್ಮೇನಹಂ ಅಜ್ಜ, ಜಾತೋಮ್ಹಿ ನೀಚಯೋನಿಯಂ॥

    Tena kammenahaṃ ajja, jātomhi nīcayoniyaṃ.

    ೫೭೮.

    578.

    ‘‘ಮಾ ವೋ ಖಣಂ ವಿರಾಧೇಥ, ಖಣಾತೀತಾ ಹಿ ಸೋಚರೇ।

    ‘‘Mā vo khaṇaṃ virādhetha, khaṇātītā hi socare;

    ಸದತ್ಥೇ ವಾಯಮೇಯ್ಯಾಥ, ಖಣೋ ವೋ ಪಟಿಪಾದಿತೋ॥

    Sadatthe vāyameyyātha, khaṇo vo paṭipādito.

    ೫೭೯.

    579.

    ‘‘ಏಕಚ್ಚಾನಞ್ಚ ವಮನಂ, ಏಕಚ್ಚಾನಂ ವಿರೇಚನಂ।

    ‘‘Ekaccānañca vamanaṃ, ekaccānaṃ virecanaṃ;

    ವಿಸಂ ಹಲಾಹಲಂ ಏಕೇ, ಏಕಚ್ಚಾನಞ್ಚ ಓಸಧಂ॥

    Visaṃ halāhalaṃ eke, ekaccānañca osadhaṃ.

    ೫೮೦.

    580.

    ‘‘ವಮನಂ ಪಟಿಪನ್ನಾನಂ, ಫಲಟ್ಠಾನಂ ವಿರೇಚನಂ।

    ‘‘Vamanaṃ paṭipannānaṃ, phalaṭṭhānaṃ virecanaṃ;

    ಓಸಧಂ ಫಲಲಾಭೀನಂ, ಪುಞ್ಞಕ್ಖೇತ್ತಂ ಗವೇಸಿನಂ॥

    Osadhaṃ phalalābhīnaṃ, puññakkhettaṃ gavesinaṃ.

    ೫೮೧.

    581.

    ‘‘ಸಾಸನೇನ ವಿರುದ್ಧಾನಂ, ವಿಸಂ ಹಲಾಹಲಂ ಯಥಾ।

    ‘‘Sāsanena viruddhānaṃ, visaṃ halāhalaṃ yathā;

    ಆಸೀವಿಸೋ ದಿಟ್ಠವಿಸೋ 59, ಏವಂ ಝಾಪೇತಿ ತಂ ನರಂ॥

    Āsīviso diṭṭhaviso 60, evaṃ jhāpeti taṃ naraṃ.

    ೫೮೨.

    582.

    ‘‘ಸಕಿಂ ಪೀತಂ ಹಲಾಹಲಂ, ಉಪರುನ್ಧತಿ ಜೀವಿತಂ।

    ‘‘Sakiṃ pītaṃ halāhalaṃ, uparundhati jīvitaṃ;

    ಸಾಸನೇನ ವಿರುಜ್ಝಿತ್ವಾ, ಕಪ್ಪಕೋಟಿಮ್ಹಿ ಡಯ್ಹತಿ॥

    Sāsanena virujjhitvā, kappakoṭimhi ḍayhati.

    ೫೮೩.

    583.

    ‘‘ಖನ್ತಿಯಾ ಅವಿಹಿಂಸಾಯ, ಮೇತ್ತಚಿತ್ತವತಾಯ ಚ।

    ‘‘Khantiyā avihiṃsāya, mettacittavatāya ca;

    ಸದೇವಕಂ ಸೋ ತಾರತಿ, ತಸ್ಮಾ ತೇ ಅವಿರಾಧಿಯಾ 61

    Sadevakaṃ so tārati, tasmā te avirādhiyā 62.

    ೫೮೪.

    584.

    ‘‘ಲಾಭಾಲಾಭೇ ನ ಸಜ್ಜನ್ತಿ, ಸಮ್ಮಾನನವಿಮಾನನೇ।

    ‘‘Lābhālābhe na sajjanti, sammānanavimānane;

    ಪಥವೀಸದಿಸಾ ಬುದ್ಧಾ, ತಸ್ಮಾ ತೇ ನ ವಿರಾಧಿಯಾ 63

    Pathavīsadisā buddhā, tasmā te na virādhiyā 64.

    ೫೮೫.

    585.

    ‘‘ದೇವದತ್ತೇ ಚ ವಧಕೇ, ಚೋರೇ ಅಙ್ಗುಲಿಮಾಲಕೇ।

    ‘‘Devadatte ca vadhake, core aṅgulimālake;

    ರಾಹುಲೇ ಧನಪಾಲೇ ಚ, ಸಬ್ಬೇಸಂ ಸಮಕೋ ಮುನಿ॥

    Rāhule dhanapāle ca, sabbesaṃ samako muni.

    ೫೮೬.

    586.

    ‘‘ಏತೇಸಂ ಪಟಿಘೋ ನತ್ಥಿ, ರಾಗೋಮೇಸಂ ನ ವಿಜ್ಜತಿ।

    ‘‘Etesaṃ paṭigho natthi, rāgomesaṃ na vijjati;

    ಸಬ್ಬೇಸಂ ಸಮಕೋ ಬುದ್ಧೋ, ವಧಕಸ್ಸೋರಸಸ್ಸ ಚ॥

    Sabbesaṃ samako buddho, vadhakassorasassa ca.

    ೫೮೭.

    587.

    ‘‘ಪನ್ಥೇ ದಿಸ್ವಾನ ಕಾಸಾವಂ, ಛಡ್ಡಿತಂ ಮೀಳ್ಹಮಕ್ಖಿತಂ।

    ‘‘Panthe disvāna kāsāvaṃ, chaḍḍitaṃ mīḷhamakkhitaṃ;

    ಸಿರಸ್ಮಿಂ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಕತ್ವಾ, ವನ್ದಿತಬ್ಬಂ ಇಸಿದ್ಧಜಂ॥

    Sirasmiṃ añjaliṃ katvā, vanditabbaṃ isiddhajaṃ.

    ೫೮೮.

    588.

    ‘‘ಅಬ್ಭತೀತಾ ಚ ಯೇ ಬುದ್ಧಾ, ವತ್ತಮಾನಾ ಅನಾಗತಾ।

    ‘‘Abbhatītā ca ye buddhā, vattamānā anāgatā;

    ಧಜೇನಾನೇನ ಸುಜ್ಝನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಏತೇ ನಮಸ್ಸಿಯಾ॥

    Dhajenānena sujjhanti, tasmā ete namassiyā.

    ೫೮೯.

    589.

    ‘‘ಸತ್ಥುಕಪ್ಪಂ ಸುವಿನಯಂ, ಧಾರೇಮಿ ಹದಯೇನಹಂ।

    ‘‘Satthukappaṃ suvinayaṃ, dhāremi hadayenahaṃ;

    ನಮಸ್ಸಮಾನೋ ವಿನಯಂ, ವಿಹರಿಸ್ಸಾಮಿ ಸಬ್ಬದಾ॥

    Namassamāno vinayaṃ, viharissāmi sabbadā.

    ೫೯೦.

    590.

    ‘‘ವಿನಯೋ ಆಸಯೋ ಮಯ್ಹಂ, ವಿನಯೋ ಠಾನಚಙ್ಕಮಂ।

    ‘‘Vinayo āsayo mayhaṃ, vinayo ṭhānacaṅkamaṃ;

    ಕಪ್ಪೇಮಿ ವಿನಯೇ ವಾಸಂ, ವಿನಯೋ ಮಮ ಗೋಚರೋ॥

    Kappemi vinaye vāsaṃ, vinayo mama gocaro.

    ೫೯೧.

    591.

    ‘‘ವಿನಯೇ ಪಾರಮಿಪ್ಪತ್ತೋ, ಸಮಥೇ ಚಾಪಿ ಕೋವಿದೋ।

    ‘‘Vinaye pāramippatto, samathe cāpi kovido;

    ಉಪಾಲಿ ತಂ ಮಹಾವೀರ, ಪಾದೇ ವನ್ದತಿ ಸತ್ಥುನೋ॥

    Upāli taṃ mahāvīra, pāde vandati satthuno.

    ೫೯೨.

    592.

    ‘‘ಸೋ ಅಹಂ ವಿಚರಿಸ್ಸಾಮಿ, ಗಾಮಾ ಗಾಮಂ ಪುರಾ ಪುರಂ।

    ‘‘So ahaṃ vicarissāmi, gāmā gāmaṃ purā puraṃ;

    ನಮಸ್ಸಮಾನೋ ಸಮ್ಬುದ್ಧಂ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಚ ಸುಧಮ್ಮತಂ॥

    Namassamāno sambuddhaṃ, dhammassa ca sudhammataṃ.

    ೫೯೩.

    593.

    ‘‘ಕಿಲೇಸಾ ಝಾಪಿತಾ ಮಯ್ಹಂ, ಭವಾ ಸಬ್ಬೇ ಸಮೂಹತಾ।

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ, bhavā sabbe samūhatā;

    ಸಬ್ಬಾಸವಾ ಪರಿಕ್ಖೀಣಾ, ನತ್ಥಿ ದಾನಿ ಪುನಬ್ಭವೋ॥

    Sabbāsavā parikkhīṇā, natthi dāni punabbhavo.

    ೫೯೪.

    594.

    ‘‘ಸ್ವಾಗತಂ ವತ ಮೇ ಆಸಿ, ಬುದ್ಧಸೇಟ್ಠಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ।

    ‘‘Svāgataṃ vata me āsi, buddhaseṭṭhassa santike;

    ತಿಸ್ಸೋ ವಿಜ್ಜಾ ಅನುಪ್ಪತ್ತಾ, ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನಂ॥

    Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

    ೫೯೫.

    595.

    ‘‘ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾ ಚತಸ್ಸೋ, ವಿಮೋಕ್ಖಾಪಿ ಚ ಅಟ್ಠಿಮೇ।

    ‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;

    ಛಳಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತಾ, ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನಂ’’॥

    Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

    ಇತ್ಥಂ ಸುದಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಉಪಾಲಿ ಥೇರೋ ಇಮಾ ಗಾಥಾಯೋ ಅಭಾಸಿತ್ಥಾತಿ।

    Itthaṃ sudaṃ āyasmā upāli thero imā gāthāyo abhāsitthāti.

    ಉಪಾಲಿತ್ಥೇರಸ್ಸಾಪದಾನಂ ಛಟ್ಠಂ।

    Upālittherassāpadānaṃ chaṭṭhaṃ.







    Footnotes:
    1. ಏಕಭಿಕ್ಖಾ (ಕ॰)
    2. ekabhikkhā (ka.)
    3. ಸಬ್ಬತ್ಥಪಿ ಏವಮೇವ ದಿಸ್ಸತಿ
    4. sabbatthapi evameva dissati
    5. ನಾಯಕೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)
    6. nāyako (sī. syā.)
    7. ಹೇಟ್ಠಾ ಚ (ಕ॰)
    8. heṭṭhā ca (ka.)
    9. ಕೀತ್ವಾ (ಸೀ॰), ಕಿತ್ವಾ (ಕ॰)
    10. kītvā (sī.), kitvā (ka.)
    11. ಆವಾಸಂ ಸತಸಹಸ್ಸೇನ (ಸೀ॰), ಆವಾಸೇ ಸತಸಹಸ್ಸೇ (ಸ್ಯಾ॰)
    12. āvāsaṃ satasahassena (sī.), āvāse satasahasse (syā.)
    13. ವೇಪುಲ್ಲತಂ ಪಾಪಯಿತ್ವಾ (ಸೀ॰)
    14. vepullataṃ pāpayitvā (sī.)
    15. ತೇ ವೀರ (ಸೀ॰), ತಂ ಧೀರ (ಸ್ಯಾ॰)
    16. te vīra (sī.), taṃ dhīra (syā.)
    17. ತುರಿಯಸಹಸ್ಸಾನಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)
    18. turiyasahassāni (sī. syā.)
    19. ವಿಸಘಾತಾಯುಪಾಯನಂ (ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰)
    20. visaghātāyupāyanaṃ (syā. ka.)
    21. ವಿಪ್ಪಯುತ್ತೋ (ಕ॰)
    22. vippayutto (ka.)
    23. ಪುಮಾ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)
    24. pumā (sī. syā.)
    25. ವಿಜಟಯಿಂ (ಕ॰) ಬಲಾಕಾನಂ ವಿಜಾಯನೂಪಮಾಯ ಸಂಸನ್ದೇತ್ವಾ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ
    26. vijaṭayiṃ (ka.) balākānaṃ vijāyanūpamāya saṃsandetvā attho veditabbo
    27. ಪಞ್ಚಮೇ (ಸೀ॰)
    28. pañcame (sī.)
    29. ರೂಪರಕ್ಖೋ (?) ಮಿಲಿನ್ದಪಞ್ಹೋ ಧಮ್ಮನಗರಾಧಿಕಾರೇ ಪಸ್ಸಿತಬ್ಬಂ
    30. rūparakkho (?) milindapañho dhammanagarādhikāre passitabbaṃ
    31. ಥಪೇಸಿ (ಕ॰)
    32. thapesi (ka.)
    33. ಮಾಮಕೋ (ಸೀ॰), ಸಮಗ್ಗೋ (ಸ್ಯಾ॰)
    34. māmako (sī.), samaggo (syā.)
    35. ನೀಹರಿತ್ವಾನ (ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰)
    36. nīharitvāna (syā. ka.)
    37. ಅಗ್ಗನಿಕ್ಖಿತ್ತೋ (ಸೀ॰)
    38. agganikkhitto (sī.)
    39. ಧಮ್ಮರಕ್ಖೋ (ಸ್ಯಾ॰)
    40. dhammarakkho (syā.)
    41. ವಿನಯೋಗಧಿತಂ (ಸೀ॰ ಅಟ್ಠ॰), ವಿನಯೇ ಕಥಿತಂ (ಸ್ಯಾ॰)
    42. vinayogadhitaṃ (sī. aṭṭha.), vinaye kathitaṃ (syā.)
    43. ವಿನಯಂ ಮೂಲನ್ತಿ ಪಸ್ಸತೋ (ಸೀ॰)
    44. vinayaṃ mūlanti passato (sī.)
    45. ಜಾತಕೋಪೋವ (ಸ್ಯಾ॰)
    46. jātakopova (syā.)
    47. ರುಟ್ಠಮನಂ (ಪೀ॰ ಅಟ್ಠ॰), ದುಟ್ಠಮನಂ (ಸೀ॰ ಅಟ್ಠ॰), ರುದ್ಧಪದಂ (?)
    48. ruṭṭhamanaṃ (pī. aṭṭha.), duṭṭhamanaṃ (sī. aṭṭha.), ruddhapadaṃ (?)
    49. ಸತ್ತುಕೋ (ಸೀ॰)
    50. sattuko (sī.)
    51. ಮಬ್ರವಿಂ (ಕ॰)
    52. mabraviṃ (ka.)
    53. ಉದಕೇ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)
    54. udake (sī. syā.)
    55. ವೋ (ಸ್ಯಾ॰)
    56. vo (syā.)
    57. ಪಾಪಯೀ (ಸೀ॰)
    58. pāpayī (sī.)
    59. ದಟ್ಠವಿಸೋ (ಸ್ಯಾ॰ ಅಟ್ಠ॰)
    60. daṭṭhaviso (syā. aṭṭha.)
    61. ಅವಿರೋಧಿಯೋ (ಸೀ॰), ತೇ ಅವಿರೋಧಿಯಾ (ಸ್ಯಾ॰)
    62. avirodhiyo (sī.), te avirodhiyā (syā.)
    63. ತೇ ನ ವಿರೋಧಿಯಾ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)
    64. te na virodhiyā (sī. syā.)



    Related texts:



    ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಅಪದಾನ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Apadāna-aṭṭhakathā / ೩-೬. ಉಪಾಲಿತ್ಥೇರಅಪದಾನವಣ್ಣನಾ • 3-6. Upālittheraapadānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact