| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๔-๑๒. สารคนฺธาทิทาตาสุตฺตนวกํ
4-12. Sāragandhādidātāsuttanavakaṃ
๔๔๑-๔๔๙. สาวตฺถินิทานํฯ เอกมนฺตํ นิสิโนฺน โข โส ภิกฺขุ ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘โก นุ โข, ภเนฺต, เหตุ, โก ปจฺจโย, เยน มิเธกโจฺจ กายสฺส เภทา ปรํ มรณา สารคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ…เป.… เผคฺคุคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ… ตจคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ… ปปฎิกคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ… ปตฺตคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ… ปุปฺผคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ… ผลคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ… รสคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ… คนฺธคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ สหพฺยตํ อุปปชฺชตี’’ติ? ‘‘อิธ, ภิกฺขุ, เอกโจฺจ กาเยน สุจริตํ จรติ, วาจาย สุจริตํ จรติ, มนสา สุจริตํ จรติฯ ตสฺส สุตํ โหติ – ‘สารคเนฺธ อธิวตฺถา เทวา ทีฆายุกา วณฺณวโนฺต สุขพหุลา’ติฯ ตสฺส เอวํ โหติ – ‘อโห วตาหํ กายสฺส เภทา ปรํ มรณา สารคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ…เป.… เผคฺคุคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ… ตจคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ… ปปฎิกคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ… ปตฺตคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ… ปุปฺผคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ… ผลคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ… รสคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ… คนฺธคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ สหพฺยตํ อุปปเชฺชยฺย’นฺติฯ โส ทาตา โหติ สารคนฺธานํ…เป.… โส ทาตา โหติ เผคฺคุคนฺธานํ… โส ทาตา โหติ ตจคนฺธานํ… โส ทาตา โหติ ปปฎิกคนฺธานํ… โส ทาตา โหติ ปตฺตคนฺธานํ… โส ทาตา โหติ ปุปฺผคนฺธานํ… โส ทาตา โหติ ผลคนฺธานํ… โส ทาตา โหติ รสคนฺธานํ… โส ทาตา โหติ คนฺธคนฺธานํฯ โส กายสฺส เภทา ปรํ มรณา คนฺธคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ สหพฺยตํ อุปปชฺชติฯ อยํ โข, ภิกฺขุ, เหตุ, อยํ ปจฺจโย, เยน มิเธกโจฺจ กายสฺส เภทา ปรํ มรณา คนฺธคเนฺธ อธิวตฺถานํ เทวานํ สหพฺยตํ อุปปชฺชตี’’ติฯ ทฺวาทสมํฯ
441-449. Sāvatthinidānaṃ. Ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante, hetu, ko paccayo, yena midhekacco kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sāragandhe adhivatthānaṃ devānaṃ…pe… pheggugandhe adhivatthānaṃ devānaṃ… tacagandhe adhivatthānaṃ devānaṃ… papaṭikagandhe adhivatthānaṃ devānaṃ… pattagandhe adhivatthānaṃ devānaṃ… pupphagandhe adhivatthānaṃ devānaṃ… phalagandhe adhivatthānaṃ devānaṃ… rasagandhe adhivatthānaṃ devānaṃ… gandhagandhe adhivatthānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjatī’’ti? ‘‘Idha, bhikkhu, ekacco kāyena sucaritaṃ carati, vācāya sucaritaṃ carati, manasā sucaritaṃ carati. Tassa sutaṃ hoti – ‘sāragandhe adhivatthā devā dīghāyukā vaṇṇavanto sukhabahulā’ti. Tassa evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sāragandhe adhivatthānaṃ devānaṃ…pe… pheggugandhe adhivatthānaṃ devānaṃ… tacagandhe adhivatthānaṃ devānaṃ… papaṭikagandhe adhivatthānaṃ devānaṃ… pattagandhe adhivatthānaṃ devānaṃ… pupphagandhe adhivatthānaṃ devānaṃ… phalagandhe adhivatthānaṃ devānaṃ… rasagandhe adhivatthānaṃ devānaṃ… gandhagandhe adhivatthānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjeyya’nti. So dātā hoti sāragandhānaṃ…pe… so dātā hoti pheggugandhānaṃ… so dātā hoti tacagandhānaṃ… so dātā hoti papaṭikagandhānaṃ… so dātā hoti pattagandhānaṃ… so dātā hoti pupphagandhānaṃ… so dātā hoti phalagandhānaṃ… so dātā hoti rasagandhānaṃ… so dātā hoti gandhagandhānaṃ. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā gandhagandhe adhivatthānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Ayaṃ kho, bhikkhu, hetu, ayaṃ paccayo, yena midhekacco kāyassa bhedā paraṃ maraṇā gandhagandhe adhivatthānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjatī’’ti. Dvādasamaṃ.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑๐. คนฺธพฺพกายสํยุตฺตวณฺณนา • 10. Gandhabbakāyasaṃyuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๑๐. คนฺธพฺพกายสํยุตฺตวณฺณนา • 10. Gandhabbakāyasaṃyuttavaṇṇanā
