| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៦. អភយសុត្តំ
6. Abhayasuttaṃ
២៣៧. ឯវំ មេ សុតំ – ឯកំ សមយំ ភគវា រាជគហេ វិហរតិ គិជ្ឈកូដេ បព្ពតេ។ អថ ខោ អភយោ រាជកុមារោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ អភយោ រាជកុមារោ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘បូរណោ, ភន្តេ, កស្សបោ ឯវមាហ – ‘នត្ថិ ហេតុ, នត្ថិ បច្ចយោ អញ្ញាណាយ អទស្សនាយ។ អហេតុ, អប្បច្ចយោ 1 អញ្ញាណំ អទស្សនំ ហោតិ។ នត្ថិ ហេតុ, នត្ថិ បច្ចយោ ញាណាយ ទស្សនាយ។ អហេតុ, អប្បច្ចយោ ញាណំ ទស្សនំ ហោតី’តិ។ ឥធ ភគវា កិមាហា’’តិ? ‘‘អត្ថិ, រាជកុមារ, ហេតុ, អត្ថិ បច្ចយោ អញ្ញាណាយ អទស្សនាយ។ សហេតុ, សប្បច្ចយោ 2 អញ្ញាណំ អទស្សនំ ហោតិ។ អត្ថិ , រាជកុមារ, ហេតុ, អត្ថិ បច្ចយោ ញាណាយ ទស្សនាយ។ សហេតុ, សប្បច្ចយោ ញាណំ ទស្សនំ ហោតី’’តិ។
237. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Atha kho abhayo rājakumāro yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho abhayo rājakumāro bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘pūraṇo, bhante, kassapo evamāha – ‘natthi hetu, natthi paccayo aññāṇāya adassanāya. Ahetu, appaccayo 3 aññāṇaṃ adassanaṃ hoti. Natthi hetu, natthi paccayo ñāṇāya dassanāya. Ahetu, appaccayo ñāṇaṃ dassanaṃ hotī’ti. Idha bhagavā kimāhā’’ti? ‘‘Atthi, rājakumāra, hetu, atthi paccayo aññāṇāya adassanāya. Sahetu, sappaccayo 4 aññāṇaṃ adassanaṃ hoti. Atthi , rājakumāra, hetu, atthi paccayo ñāṇāya dassanāya. Sahetu, sappaccayo ñāṇaṃ dassanaṃ hotī’’ti.
‘‘កតមោ បន, ភន្តេ, ហេតុ, កតមោ បច្ចយោ អញ្ញាណាយ អទស្សនាយ? កថំ សហេតុ, សប្បច្ចយោ អញ្ញាណំ អទស្សនំ ហោតី’’តិ? ‘‘យស្មិំ ខោ, រាជកុមារ, សមយេ កាមរាគបរិយុដ្ឋិតេន ចេតសា វិហរតិ កាមរាគបរេតេន, ឧប្បន្នស្ស ច កាមរាគស្ស និស្សរណំ យថាភូតំ ន ជានាតិ ន បស្សតិ – អយម្បិ ខោ, រាជកុមារ, ហេតុ, អយំ បច្ចយោ អញ្ញាណាយ អទស្សនាយ។ ឯវម្បិ សហេតុ សប្បច្ចយោ អញ្ញាណំ អទស្សនំ ហោតិ។
‘‘Katamo pana, bhante, hetu, katamo paccayo aññāṇāya adassanāya? Kathaṃ sahetu, sappaccayo aññāṇaṃ adassanaṃ hotī’’ti? ‘‘Yasmiṃ kho, rājakumāra, samaye kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ na jānāti na passati – ayampi kho, rājakumāra, hetu, ayaṃ paccayo aññāṇāya adassanāya. Evampi sahetu sappaccayo aññāṇaṃ adassanaṃ hoti.
‘‘បុន ចបរំ, រាជកុមារ, យស្មិំ សមយេ ព្យាបាទបរិយុដ្ឋិតេន ចេតសា វិហរតិ ព្យាបាទបរេតេន…បេ.… ថិនមិទ្ធបរិយុដ្ឋិតេន… ឧទ្ធច្ចកុក្កុច្ចបរិយុដ្ឋិតេន… វិចិកិច្ឆាបរិយុដ្ឋិតេន ចេតសា វិហរតិ វិចិកិច្ឆាបរេតេន, ឧប្បន្នាយ ច វិចិកិច្ឆាយ និស្សរណំ យថាភូតំ ន ជានាតិ ន បស្សតិ – អយម្បិ ខោ, រាជកុមារ, ហេតុ, អយំ បច្ចយោ អញ្ញាណាយ អទស្សនាយ។ ឯវម្បិ សហេតុ សប្បច្ចយោ អញ្ញាណំ អទស្សនំ ហោតី’’តិ។
‘‘Puna caparaṃ, rājakumāra, yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati byāpādaparetena…pe… thinamiddhapariyuṭṭhitena… uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena… vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ na jānāti na passati – ayampi kho, rājakumāra, hetu, ayaṃ paccayo aññāṇāya adassanāya. Evampi sahetu sappaccayo aññāṇaṃ adassanaṃ hotī’’ti.
‘‘កោ នាមាយំ, ភន្តេ, ធម្មបរិយាយោ’’តិ? ‘‘នីវរណា នាមេតេ, រាជកុមារា’’តិ។ ‘‘តគ្ឃ, ភគវា, នីវរណា; តគ្ឃ, សុគត, នីវរណា! ឯកមេកេនបិ ខោ, ភន្តេ, នីវរណេន អភិភូតោ យថាភូតំ ន ជានេយ្យ ន បស្សេយ្យ, កោ បន វាទោ បញ្ចហិ នីវរណេហិ?
‘‘Ko nāmāyaṃ, bhante, dhammapariyāyo’’ti? ‘‘Nīvaraṇā nāmete, rājakumārā’’ti. ‘‘Taggha, bhagavā, nīvaraṇā; taggha, sugata, nīvaraṇā! Ekamekenapi kho, bhante, nīvaraṇena abhibhūto yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya, ko pana vādo pañcahi nīvaraṇehi?
‘‘កតមោ បន, ភន្តេ, ហេតុ, កតមោ បច្ចយោ ញាណាយ ទស្សនាយ? កថំ សហេតុ, សប្បច្ចយោ ញាណំ ទស្សនំ ហោតី’’តិ? ‘‘ឥធ , រាជកុមារ, ភិក្ខុ សតិសម្ពោជ្ឈង្គំ ភាវេតិ វិវេកនិស្សិតំ វិរាគនិស្សិតំ និរោធនិស្សិតំ វោស្សគ្គបរិណាមិំ។ សោ សតិសម្ពោជ្ឈង្គំ ភាវិតេន ចិត្តេន យថាភូតំ ជានាតិ បស្សតិ – អយម្បិ ខោ, រាជកុមារ, ហេតុ, អយំ បច្ចយោ ញាណាយ ទស្សនាយ។ ឯវម្បិ សហេតុ, សប្បច្ចយោ ញាណំ ទស្សនំ ហោតិ។
‘‘Katamo pana, bhante, hetu, katamo paccayo ñāṇāya dassanāya? Kathaṃ sahetu, sappaccayo ñāṇaṃ dassanaṃ hotī’’ti? ‘‘Idha , rājakumāra, bhikkhu satisambojjhaṅgaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. So satisambojjhaṅgaṃ bhāvitena cittena yathābhūtaṃ jānāti passati – ayampi kho, rājakumāra, hetu, ayaṃ paccayo ñāṇāya dassanāya. Evampi sahetu, sappaccayo ñāṇaṃ dassanaṃ hoti.
‘‘បុន ចបរំ, រាជកុមារ, ភិក្ខុ…បេ.… ឧបេក្ខាសម្ពោជ្ឈង្គំ ភាវេតិ វិវេកនិស្សិតំ វិរាគនិស្សិតំ និរោធនិស្សិតំ វោស្សគ្គបរិណាមិំ។ សោ ឧបេក្ខាសម្ពោជ្ឈង្គំ ភាវិតេន ចិត្តេន យថាភូតំ ជានាតិ បស្សតិ – អយម្បិ ខោ, រាជកុមារ, ហេតុ, អយំ បច្ចយោ ញាណាយ ទស្សនាយ។ ឯវំ សហេតុ, សប្បច្ចយោ ញាណំ ទស្សនំ ហោតី’’តិ។
‘‘Puna caparaṃ, rājakumāra, bhikkhu…pe… upekkhāsambojjhaṅgaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. So upekkhāsambojjhaṅgaṃ bhāvitena cittena yathābhūtaṃ jānāti passati – ayampi kho, rājakumāra, hetu, ayaṃ paccayo ñāṇāya dassanāya. Evaṃ sahetu, sappaccayo ñāṇaṃ dassanaṃ hotī’’ti.
‘‘កោ នាមាយំ, ភន្តេ, ធម្មបរិយាយោ’’តិ? ‘‘ពោជ្ឈង្គា នាមេតេ, រាជកុមារា’’តិ។ ‘‘តគ្ឃ, ភគវា, ពោជ្ឈង្គា; តគ្ឃ, សុគត, ពោជ្ឈង្គា! ឯកមេកេនបិ ខោ, ភន្តេ, ពោជ្ឈង្គេន សមន្នាគតោ យថាភូតំ ជានេយ្យ បស្សេយ្យ, កោ បន វាទោ សត្តហិ ពោជ្ឈង្គេហិ? យោបិ មេ, ភន្តេ, គិជ្ឈកូដំ បព្ពតំ អារោហន្តស្ស កាយកិលមថោ ចិត្តកិលមថោ, សោបិ មេ បដិប្បស្សទ្ធោ, ធម្មោ ច មេ អភិសមិតោ’’តិ។ ឆដ្ឋំ។
‘‘Ko nāmāyaṃ, bhante, dhammapariyāyo’’ti? ‘‘Bojjhaṅgā nāmete, rājakumārā’’ti. ‘‘Taggha, bhagavā, bojjhaṅgā; taggha, sugata, bojjhaṅgā! Ekamekenapi kho, bhante, bojjhaṅgena samannāgato yathābhūtaṃ jāneyya passeyya, ko pana vādo sattahi bojjhaṅgehi? Yopi me, bhante, gijjhakūṭaṃ pabbataṃ ārohantassa kāyakilamatho cittakilamatho, sopi me paṭippassaddho, dhammo ca me abhisamito’’ti. Chaṭṭhaṃ.
សាកច្ឆវគ្គោ ឆដ្ឋោ។
Sākacchavaggo chaṭṭho.
តស្សុទ្ទានំ –
Tassuddānaṃ –
អាហារា បរិយាយមគ្គិ, មេត្តំ សង្គារវេន ច;
Āhārā pariyāyamaggi, mettaṃ saṅgāravena ca;
អភយោ បុច្ឆិតោ បញ្ហំ, គិជ្ឈកូដម្ហិ បព្ពតេតិ។
Abhayo pucchito pañhaṃ, gijjhakūṭamhi pabbateti.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៦. អភយសុត្តវណ្ណនា • 6. Abhayasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៦. អភយសុត្តវណ្ណនា • 6. Abhayasuttavaṇṇanā
