Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணி-அட்ட²கதா² • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
அபி⁴பா⁴யதனகதா²
Abhibhāyatanakathā
204. ஏவங் அட்ட²ஸு கஸிணேஸு ரூபாவசரகுஸலங் நித்³தி³ஸித்வா, இதா³னி யஸ்மா ஸமானேபி ஆரம்மணே பா⁴வனாய அஸமானங் இமேஸு அட்ட²ஸு கஸிணேஸு அஞ்ஞம்பி அபி⁴பா⁴யதனஸங்கா²தங் ரூபாவசரகுஸலங் பவத்ததி, தஸ்மா தங் த³ஸ்ஸேதுங் புன கதமே த⁴ம்மா குஸலாதிஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தத்த² அஜ்ஜ²த்தங் அரூபஸஞ்ஞீதி அலாபி⁴தாய வா அனத்தி²கதாய வா அஜ்ஜ²த்தரூபே பரிகம்மஸஞ்ஞாவிரஹிதோ. ப³ஹித்³தா⁴ ரூபானி பஸ்ஸதீதி ப³ஹித்³தா⁴ அட்ட²ஸு கஸிணேஸு கதபரிகம்மதாய பரிகம்மவஸேன சேவ அப்பனாவஸேன ச தானி ப³ஹித்³தா⁴ அட்ட²ஸு கஸிணேஸு ரூபானி பஸ்ஸதி. பரித்தானீதி அவட்³டி⁴தானி. தானி அபி⁴பு⁴ய்யாதி யதா² நாம ஸம்பன்னக³ஹணிகோ கடச்சு²மத்தங் ப⁴த்தங் லபி⁴த்வா ‘கிங் எத்த² பு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³ங் அத்தீ²’தி ஸங்கட்³டி⁴த்வா ஏககப³ளமேவ கரோதி, ஏவமேவ ஞாணுத்தரிகோ புக்³க³லோ விஸத³ஞாணோ ‘கிமெத்த² பரித்தகே ஆரம்மணே ஸமாபஜ்ஜிதப்³ப³ங் அத்தி², நாயங் மம பா⁴ரோ’தி தானி ரூபானி அபி⁴ப⁴வித்வா ஸமாபஜ்ஜதி. ஸஹ நிமித்துப்பாதே³னேவெத்த² அப்பனங் நிப்³ப³த்தேதீதி அத்தோ². ஜானாமி பஸ்ஸாமீதி இமினா பனஸ்ஸ புப்³ப³பா⁴கோ³ கதி²தோ. ஆக³மட்ட²கதா²ஸு பன வுத்தங் – இமினாஸ்ஸ பன ஆபோ⁴கோ³ கதி²தோ. ஸோ ச கோ² ஸமாபத்திதோ வுட்டி²தஸ்ஸ, ந அந்தோஸமாபத்தியந்தி (அ॰ நி॰ அட்ட²॰ 3.8.65).
204. Evaṃ aṭṭhasu kasiṇesu rūpāvacarakusalaṃ niddisitvā, idāni yasmā samānepi ārammaṇe bhāvanāya asamānaṃ imesu aṭṭhasu kasiṇesu aññampi abhibhāyatanasaṅkhātaṃ rūpāvacarakusalaṃ pavattati, tasmā taṃ dassetuṃ puna katame dhammā kusalātiādi āraddhaṃ. Tattha ajjhattaṃ arūpasaññīti alābhitāya vā anatthikatāya vā ajjhattarūpe parikammasaññāvirahito. Bahiddhā rūpāni passatīti bahiddhā aṭṭhasu kasiṇesu kataparikammatāya parikammavasena ceva appanāvasena ca tāni bahiddhā aṭṭhasu kasiṇesu rūpāni passati. Parittānīti avaḍḍhitāni. Tāni abhibhuyyāti yathā nāma sampannagahaṇiko kaṭacchumattaṃ bhattaṃ labhitvā ‘kiṃ ettha bhuñjitabbaṃ atthī’ti saṅkaḍḍhitvā ekakabaḷameva karoti, evameva ñāṇuttariko puggalo visadañāṇo ‘kimettha parittake ārammaṇe samāpajjitabbaṃ atthi, nāyaṃ mama bhāro’ti tāni rūpāni abhibhavitvā samāpajjati. Saha nimittuppādenevettha appanaṃ nibbattetīti attho. Jānāmi passāmīti iminā panassa pubbabhāgo kathito. Āgamaṭṭhakathāsu pana vuttaṃ – imināssa pana ābhogo kathito. So ca kho samāpattito vuṭṭhitassa, na antosamāpattiyanti (a. ni. aṭṭha. 3.8.65).
அப்பமாணானீதி வட்³டி⁴தப்பமாணானி. அபி⁴பு⁴ய்யாதி எத்த² பன யதா² மஹக்³க⁴ஸோ புரிஸோ ஏகங் ப⁴த்தவட்³டி⁴தகங் லபி⁴த்வா ‘அஞ்ஞாபி ஹோது ‘கிமேஸா மய்ஹங் கரிஸ்ஸதீ’தி தங் ந மஹந்ததோ பஸ்ஸதி, ஏவமேவ ஞாணுத்தரோ புக்³க³லோ விஸத³ஞ்ஞாணோ ‘கிமெத்த² ஸமாபஜ்ஜிதப்³ப³ங், ந இத³ங் அப்பமாணங், ந மய்ஹங் சித்தேகக்³க³தாகரணே பா⁴ரோ அத்தீ²’தி தானி அபி⁴ப⁴வித்வா ஸமாபஜ்ஜதி. ஸஹ நிமித்துப்பாதே³னேவெத்த² அப்பனங் நிப்³ப³த்தேதீதி அத்தோ².
Appamāṇānīti vaḍḍhitappamāṇāni. Abhibhuyyāti ettha pana yathā mahagghaso puriso ekaṃ bhattavaḍḍhitakaṃ labhitvā ‘aññāpi hotu ‘kimesā mayhaṃ karissatī’ti taṃ na mahantato passati, evameva ñāṇuttaro puggalo visadaññāṇo ‘kimettha samāpajjitabbaṃ, na idaṃ appamāṇaṃ, na mayhaṃ cittekaggatākaraṇe bhāro atthī’ti tāni abhibhavitvā samāpajjati. Saha nimittuppādenevettha appanaṃ nibbattetīti attho.
பரித்தங் பரித்தாரம்மணங் அப்பமாணங் பரித்தாரம்மணந்தி இத⁴ பரித்தானீதி ஆக³தத்தா அப்பமாணாரம்மணதா ந க³ஹிதா, பரதோ அப்பமாணானீதி ஆக³தத்தா பரித்தாரம்மணதா. அட்ட²கதா²யங் பன வுத்தங் – ‘இமஸ்மிங் டா²னே சத்தாரி சத்தாரி ஆரம்மணானி அக்³க³ஹெத்வா த்³வே த்³வேவ க³ஹிதானி . கிங் காரணா? சதூஸு ஹி க³ஹிதேஸு தே³ஸனா ஸோளஸக்க²த்துகா ஹோதி, ஸத்தா²ரா ச ஹெட்டா² ஸோளஸக்க²த்துகா தே³ஸனா கிலஞ்ஜம்ஹி திலே பத்த²ரந்தேன விய வித்தா²ரதோ கதி²தா. தஸ்ஸ இமஸ்மிங் டா²னே அட்ட²க்க²த்துகங் தே³ஸனங் காதுங் அஜ்ஜா²ஸயோ. தஸ்மா த்³வே த்³வேயேவ க³ஹிதானீதி வேதி³தப்³பா³னீதி.
Parittaṃ parittārammaṇaṃ appamāṇaṃ parittārammaṇanti idha parittānīti āgatattā appamāṇārammaṇatā na gahitā, parato appamāṇānīti āgatattā parittārammaṇatā. Aṭṭhakathāyaṃ pana vuttaṃ – ‘imasmiṃ ṭhāne cattāri cattāri ārammaṇāni aggahetvā dve dveva gahitāni . Kiṃ kāraṇā? Catūsu hi gahitesu desanā soḷasakkhattukā hoti, satthārā ca heṭṭhā soḷasakkhattukā desanā kilañjamhi tile pattharantena viya vitthārato kathitā. Tassa imasmiṃ ṭhāne aṭṭhakkhattukaṃ desanaṃ kātuṃ ajjhāsayo. Tasmā dve dveyeva gahitānīti veditabbānīti.
ஸுவண்ணது³ப்³ப³ண்ணானீதி பரிஸுத்³தா⁴பரிஸுத்³த⁴வண்ணானி. பரிஸுத்³தா⁴னி ஹி நீலாதீ³னி ஸுவண்ணானி, அபரிஸுத்³தா⁴னி ச து³ப்³ப³ண்ணானீதி இத⁴ அதி⁴ப்பேதானி. ஆக³மட்ட²கதா²ஸு பன ‘ஸுவண்ணானி வா ஹொந்து து³ப்³ப³ண்ணானி வா, பரித்தஅப்பமாணவஸேனேவ இமானி அபி⁴பா⁴யதனானி தே³ஸிதானீ’தி (அ॰ நி॰ அட்ட²॰ 3.8.65) வுத்தங். இமேஸு பன சதூஸு பரித்தங் விதக்கசரிதவஸேன ஆக³தங், அப்பமாணங் மோஹசரிதவஸேன, ஸுவண்ணங் தோ³ஸசரிதவஸேன, து³ப்³ப³ண்ணங் ராக³சரிதவஸேன. ஏதேஸஞ்ஹி ஏதானி ஸப்பாயானி. ஸா ச தேஸங் ஸப்பாயதா வித்தா²ரதோ விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ (விஸுத்³தி⁴॰ 1.43) சரியனித்³தே³ஸே வுத்தா.
Suvaṇṇadubbaṇṇānīti parisuddhāparisuddhavaṇṇāni. Parisuddhāni hi nīlādīni suvaṇṇāni, aparisuddhāni ca dubbaṇṇānīti idha adhippetāni. Āgamaṭṭhakathāsu pana ‘suvaṇṇāni vā hontu dubbaṇṇāni vā, parittaappamāṇavaseneva imāni abhibhāyatanāni desitānī’ti (a. ni. aṭṭha. 3.8.65) vuttaṃ. Imesu pana catūsu parittaṃ vitakkacaritavasena āgataṃ, appamāṇaṃ mohacaritavasena, suvaṇṇaṃ dosacaritavasena, dubbaṇṇaṃ rāgacaritavasena. Etesañhi etāni sappāyāni. Sā ca tesaṃ sappāyatā vitthārato visuddhimagge (visuddhi. 1.43) cariyaniddese vuttā.
கஸ்மா பன, யதா² ஸுத்தந்தே ‘‘அஜ்ஜ²த்தங் ரூபஸஞ்ஞீ ஏகோ ப³ஹித்³தா⁴ ரூபானி பஸ்ஸதி பரித்தானீ’’திஆதி³ (தீ³॰ நி॰ 2.173; ம॰ நி॰ 2.249; அ॰ நி॰ 8.65) வுத்தங், ஏவங் அவத்வா இத⁴ சதூஸுபி அபி⁴பா⁴யதனேஸு அஜ்ஜ²த்தங் அரூபஸஞ்ஞிதாவ வுத்தாதி? அஜ்ஜ²த்தரூபானங் அனபி⁴ப⁴வனீயதோ. தத்த² வா ஹி இத⁴ வா ப³ஹித்³தா⁴ரூபானேவ அபி⁴ப⁴விதப்³பா³னி, தஸ்மா தானி நியமதோ வத்தப்³பா³னீதி தத்ரபி இத⁴பி வுத்தானி. அஜ்ஜ²த்தங் அரூபஸஞ்ஞீதி இத³ங் பன ஸத்து² தே³ஸனாவிலாஸமத்தமேவ. அயங் தாவ சதூஸு அபி⁴பா⁴யதனேஸு அபுப்³ப³பத³வண்ணனா. ஸுத்³தி⁴கனயபடிபதா³பே⁴தோ³ பனெத்த² பத²வீகஸிணே வுத்தனயேனேவ ஏகேகஸ்மிங் அபி⁴பா⁴யதனே வேதி³தப்³போ³. கேவலஞ்செத்த² ஆரம்மணசதுக்கங் ஆரம்மணது³கங் ஹோதி, ஸோளஸக்க²த்துகஞ்ச அட்ட²க்க²த்துகங். ஸேஸங் தாதி³ஸமேவ. ஏவமெத்த² ஏகேகஸ்மிங் அபி⁴பா⁴யதனே ஏகோ ஸுத்³தி⁴கனவகோ, சத்தாரோ படிபதா³னவகா, த்³வே ஆரம்மணனவகா, ஆரம்மணபடிபதா³மிஸ்ஸகே அட்ட² நவகாதி பன்னரஸ நவகாதி சதூஸுபி அபி⁴பா⁴யதனேஸு ஸமஸட்டி² நவகா வேதி³தப்³பா³.
Kasmā pana, yathā suttante ‘‘ajjhattaṃ rūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati parittānī’’tiādi (dī. ni. 2.173; ma. ni. 2.249; a. ni. 8.65) vuttaṃ, evaṃ avatvā idha catūsupi abhibhāyatanesu ajjhattaṃ arūpasaññitāva vuttāti? Ajjhattarūpānaṃ anabhibhavanīyato. Tattha vā hi idha vā bahiddhārūpāneva abhibhavitabbāni, tasmā tāni niyamato vattabbānīti tatrapi idhapi vuttāni. Ajjhattaṃ arūpasaññīti idaṃ pana satthu desanāvilāsamattameva. Ayaṃ tāva catūsu abhibhāyatanesu apubbapadavaṇṇanā. Suddhikanayapaṭipadābhedo panettha pathavīkasiṇe vuttanayeneva ekekasmiṃ abhibhāyatane veditabbo. Kevalañcettha ārammaṇacatukkaṃ ārammaṇadukaṃ hoti, soḷasakkhattukañca aṭṭhakkhattukaṃ. Sesaṃ tādisameva. Evamettha ekekasmiṃ abhibhāyatane eko suddhikanavako, cattāro paṭipadānavakā, dve ārammaṇanavakā, ārammaṇapaṭipadāmissake aṭṭha navakāti pannarasa navakāti catūsupi abhibhāyatanesu samasaṭṭhi navakā veditabbā.
246. பஞ்சமஅபி⁴பா⁴யதனாதீ³ஸு நீலானீதி ஸப்³ப³ஸங்கா³ஹிகவஸேன வுத்தங். நீலவண்ணானீதி வண்ணவஸேன, நீலனித³ஸ்ஸனானீதி நித³ஸ்ஸனவஸேன, அபஞ்ஞாயமானவிவரானி, அஸம்பி⁴ன்னவண்ணானி, ஏகனீலானேவ ஹுத்வா தி³ஸ்ஸந்தீதி வுத்தங் ஹோதி. நீலனிபா⁴ஸானீதி இத³ங் பன ஓபா⁴ஸனவஸேன வுத்தங்; நீலோபா⁴ஸானி நீலப்பபா⁴யுத்தானீதி அத்தோ². ஏதேன நேஸங் ஸுவிஸுத்³த⁴தங் த³ஸ்ஸேதி. ஸுவிஸுத்³த⁴வண்ணவஸேன ஹி இமானி சத்தாரி அபி⁴பா⁴யதனானி வுத்தானி. பீதானீதிஆதீ³ஸுபி இமினாவ நயேன அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. நீலகஸிணங் உக்³க³ண்ஹந்தோ நீலஸ்மிங் நிமித்தங் க³ண்ஹாதி. புப்ப²ஸ்மிங் வா வத்த²ஸ்மிங் வா வண்ணதா⁴துயா வாதிஆதி³கங் பனெத்த² கஸிணகரணஞ்ச பரிகம்மஞ்ச அப்பனாவிதா⁴னஞ்ச ஸப்³ப³ங் விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ (விஸுத்³தி⁴॰ 1.93 ஆத³யோ) வித்தா²ரதோ வுத்தமேவ. யதா² ச பத²வீகஸிணே ஏவமெத்த² ஏகேகஸ்மிங் அபி⁴பா⁴யதனே பஞ்சவீஸதி பஞ்சவீஸதி நவகா வேதி³தப்³பா³.
246. Pañcamaabhibhāyatanādīsu nīlānīti sabbasaṅgāhikavasena vuttaṃ. Nīlavaṇṇānīti vaṇṇavasena, nīlanidassanānīti nidassanavasena, apaññāyamānavivarāni, asambhinnavaṇṇāni, ekanīlāneva hutvā dissantīti vuttaṃ hoti. Nīlanibhāsānīti idaṃ pana obhāsanavasena vuttaṃ; nīlobhāsāni nīlappabhāyuttānīti attho. Etena nesaṃ suvisuddhataṃ dasseti. Suvisuddhavaṇṇavasena hi imāni cattāri abhibhāyatanāni vuttāni. Pītānītiādīsupi imināva nayena attho veditabbo. Nīlakasiṇaṃ uggaṇhanto nīlasmiṃ nimittaṃ gaṇhāti. Pupphasmiṃ vā vatthasmiṃ vā vaṇṇadhātuyā vātiādikaṃ panettha kasiṇakaraṇañca parikammañca appanāvidhānañca sabbaṃ visuddhimagge (visuddhi. 1.93 ādayo) vitthārato vuttameva. Yathā ca pathavīkasiṇe evamettha ekekasmiṃ abhibhāyatane pañcavīsati pañcavīsati navakā veditabbā.
அபி⁴பா⁴யதனகதா².
Abhibhāyatanakathā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணீபாளி • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / ரூபாவசரகுஸலங் • Rūpāvacarakusalaṃ
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-மூலடீகா • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / அபி⁴பா⁴யதனகதா²வண்ணனா • Abhibhāyatanakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-அனுடீகா • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / அபி⁴பா⁴யதனகதா²வண்ணனா • Abhibhāyatanakathāvaṇṇanā