| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-மூலடீகா • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā |
அபி⁴பா⁴யதனகதா²வண்ணனா
Abhibhāyatanakathāvaṇṇanā
204. அஞ்ஞம்பீதி கேவலங் கஸிணாயதனஸங்கா²தமேவ அஹுத்வா அபி⁴பா⁴யதனஸங்கா²தம்பி பவத்ததீதி ஸதிபி அபி⁴பா⁴யதனானங் கஸிணாயதனத்தே கஸிணாயதனபா⁴வதோ அஞ்ஞோ அபி⁴பா⁴யதனபா⁴வோ கஸிணனிமித்தாபி⁴ப⁴வனகபா⁴வனானிமித்தனானத்ததோதி த³ஸ்ஸேதி. தத்த² அபி⁴ப⁴வதீதி அபி⁴பு⁴, பரிகம்மங், ஞாணங் வா. அபி⁴பு⁴ ஆயதனங் ஏதஸ்ஸாதி அபி⁴பா⁴யதனங், ஜா²னங். அபி⁴ப⁴விதப்³ப³ங் வா ஆரம்மணஸங்கா²தங் ஆயதனங் ஏதஸ்ஸாதி அபி⁴பா⁴யதனங், ஜா²னங். ஆரம்மணாபி⁴ப⁴வனதோ அபி⁴பு⁴ ச தங் ஆயதனஞ்ச யோகி³னோ ஸுக²விஸேஸானங் அதி⁴ட்டா²னபா⁴வதோ மனாயதனத⁴ம்மாயதனபா⁴வதோ சாதிபி ஸஸம்பயுத்தங் ஜா²னங் அபி⁴பா⁴யதனங். மக்³க³ப்படிப³த்³த⁴தாய ததா³ ஸமாபத்திதோ வுட்டி²தஸ்ஸ ஆபோ⁴கோ³ புப்³ப³பா⁴க³பா⁴வனாவஸேன ஜா²னக்க²ணே பவத்தங் அபி⁴ப⁴வனாகாரங் க³ஹெத்வா பவத்தோ வுத்தோதி த³ட்ட²ப்³போ³. ஆக³மேஸு பன ‘‘அஜ்ஜ²த்தங் ரூபஸஞ்ஞீ ஏகோ ப³ஹித்³தா⁴ ரூபானி பஸ்ஸதி பரித்தானி ஸுவண்ணது³ப்³ப³ண்ணானி. அப்பமாணானி ஸுவண்ணது³ப்³ப³ண்ணானி. அஜ்ஜ²த்தங் அரூபஸஞ்ஞீ ஏகோ…பே॰… பரித்தானி ஸுவண்ணது³ப்³ப³ண்ணானி. அப்பமாணானி ஸுவண்ணது³ப்³ப³ண்ணானீ’’தி (தீ³॰ நி॰ 2.173; ம॰ நி॰ 2.249; அ॰ நி॰ 8.65) இமேஸங் சதுன்னங் அபி⁴பா⁴யதனானங் ஆக³தத்தா ஆக³மட்ட²கதா²ஸு (தீ³॰ நி॰ அட்ட²॰ 2.173; ம॰ நி॰ அட்ட²॰ 2. 249-250; அ॰ நி॰ அட்ட²॰ 3.8.65) ‘‘வண்ணவஸேன ஆபோ⁴கே³ விஜ்ஜமானேபி பரித்தஅப்பமாணவஸேனேவ இமானி அபி⁴பா⁴யதனானி தே³ஸிதானீ’’தி வுத்தங். பரித்தஅப்பமாணதா ஹி அபி⁴ப⁴வனஸ்ஸ காரணங் வண்ணாபோ⁴கே³ ஸதிபி அஸதிபி. தத்த² ச வண்ணாபோ⁴க³ரஹிதானி ஸஹிதானி ச ஸப்³பா³னி பரித்தானி ‘‘ஸுவண்ணது³ப்³ப³ண்ணானீ’’தி வுத்தானி, ததா² அப்பமாணானீதி த³ட்ட²ப்³பா³னி. அத்தி² ஹி ஏஸோ பரியாயோ பரித்தானி அபி⁴பு⁴ய்ய தானி சே கதா³சி வண்ணவஸேன ஆபு⁴ஜிதானி ஹொந்தி ஸுவண்ணது³ப்³ப³ண்ணானி அபி⁴பு⁴ய்யாதி. இத⁴ பன நிப்பரியாயதே³ஸனத்தா வண்ணாபோ⁴க³ரஹிதானி விஸுங் வுத்தானி ஸஹிதானி ச. அத்தி² ஹி உப⁴யத்த² அபி⁴ப⁴வனவிஸேஸோதி.
204. Aññampīti kevalaṃ kasiṇāyatanasaṅkhātameva ahutvā abhibhāyatanasaṅkhātampi pavattatīti satipi abhibhāyatanānaṃ kasiṇāyatanatte kasiṇāyatanabhāvato añño abhibhāyatanabhāvo kasiṇanimittābhibhavanakabhāvanānimittanānattatoti dasseti. Tattha abhibhavatīti abhibhu, parikammaṃ, ñāṇaṃ vā. Abhibhu āyatanaṃ etassāti abhibhāyatanaṃ, jhānaṃ. Abhibhavitabbaṃ vā ārammaṇasaṅkhātaṃ āyatanaṃ etassāti abhibhāyatanaṃ, jhānaṃ. Ārammaṇābhibhavanato abhibhu ca taṃ āyatanañca yogino sukhavisesānaṃ adhiṭṭhānabhāvato manāyatanadhammāyatanabhāvato cātipi sasampayuttaṃ jhānaṃ abhibhāyatanaṃ. Maggappaṭibaddhatāya tadā samāpattito vuṭṭhitassa ābhogo pubbabhāgabhāvanāvasena jhānakkhaṇe pavattaṃ abhibhavanākāraṃ gahetvā pavatto vuttoti daṭṭhabbo. Āgamesu pana ‘‘ajjhattaṃ rūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati parittāni suvaṇṇadubbaṇṇāni. Appamāṇāni suvaṇṇadubbaṇṇāni. Ajjhattaṃ arūpasaññī eko…pe… parittāni suvaṇṇadubbaṇṇāni. Appamāṇāni suvaṇṇadubbaṇṇānī’’ti (dī. ni. 2.173; ma. ni. 2.249; a. ni. 8.65) imesaṃ catunnaṃ abhibhāyatanānaṃ āgatattā āgamaṭṭhakathāsu (dī. ni. aṭṭha. 2.173; ma. ni. aṭṭha. 2. 249-250; a. ni. aṭṭha. 3.8.65) ‘‘vaṇṇavasena ābhoge vijjamānepi parittaappamāṇavaseneva imāni abhibhāyatanāni desitānī’’ti vuttaṃ. Parittaappamāṇatā hi abhibhavanassa kāraṇaṃ vaṇṇābhoge satipi asatipi. Tattha ca vaṇṇābhogarahitāni sahitāni ca sabbāni parittāni ‘‘suvaṇṇadubbaṇṇānī’’ti vuttāni, tathā appamāṇānīti daṭṭhabbāni. Atthi hi eso pariyāyo parittāni abhibhuyya tāni ce kadāci vaṇṇavasena ābhujitāni honti suvaṇṇadubbaṇṇāni abhibhuyyāti. Idha pana nippariyāyadesanattā vaṇṇābhogarahitāni visuṃ vuttāni sahitāni ca. Atthi hi ubhayattha abhibhavanavisesoti.
தத்த² ச பரியாயதே³ஸனத்தா விமொக்கா²னம்பி அபி⁴ப⁴வனபரியாயோ அத்தீ²தி ‘‘அஜ்ஜ²த்தங் ரூபஸஞ்ஞீ’’தி அபி⁴பா⁴யதனத்³வயங் வுத்தங், ததியசதுத்த²அபி⁴பா⁴யதனேஸு து³தியவிமொக்கோ² வண்ணாபி⁴பா⁴யதனேஸு ததியவிமொக்கோ² ச அபி⁴ப⁴வனப்பவத்திதோ ஸங்க³ஹிதோ, இத⁴ பன நிப்பரியாயதே³ஸனத்தா விமொக்கா²பி⁴பா⁴யதனானி அஸங்கரதோ த³ஸ்ஸேதுங் விமொக்கே² வஜ்ஜெத்வா அபி⁴பா⁴யதனானி கதி²தானி. ஸப்³பா³னி ச விமொக்க²கிச்சானி விமொக்க²தே³ஸனாய வுத்தானி, ததே³தங் ‘‘அஜ்ஜ²த்தங் ரூபஸஞ்ஞீ’’தி ஆக³தஸ்ஸ அபி⁴பா⁴யதனத்³வயஸ்ஸ அபி⁴பா⁴யதனேஸு அவசனதோ ‘‘ரூபீ ரூபானி பஸ்ஸதீ’’திஆதீ³னஞ்ச ஸப்³ப³விமொக்க²கிச்சஸாதா⁴ரணவசனபா⁴வதோ வவத்தா²னங் கதந்தி விஞ்ஞாயதி.
Tattha ca pariyāyadesanattā vimokkhānampi abhibhavanapariyāyo atthīti ‘‘ajjhattaṃ rūpasaññī’’ti abhibhāyatanadvayaṃ vuttaṃ, tatiyacatutthaabhibhāyatanesu dutiyavimokkho vaṇṇābhibhāyatanesu tatiyavimokkho ca abhibhavanappavattito saṅgahito, idha pana nippariyāyadesanattā vimokkhābhibhāyatanāni asaṅkarato dassetuṃ vimokkhe vajjetvā abhibhāyatanāni kathitāni. Sabbāni ca vimokkhakiccāni vimokkhadesanāya vuttāni, tadetaṃ ‘‘ajjhattaṃ rūpasaññī’’ti āgatassa abhibhāyatanadvayassa abhibhāyatanesu avacanato ‘‘rūpī rūpāni passatī’’tiādīnañca sabbavimokkhakiccasādhāraṇavacanabhāvato vavatthānaṃ katanti viññāyati.
அஜ்ஜ²த்தரூபானங் அனபி⁴ப⁴வனீயதோதி இத³ங் கத்த²சிபி ‘‘அஜ்ஜ²த்தங் ரூபானி பஸ்ஸதீ’’தி அவத்வா ஸப்³ப³த்த² யங் வுத்தங் ‘‘ப³ஹித்³தா⁴ ரூபானி பஸ்ஸதீ’’தி, தஸ்ஸ காரணவசனங். தேன யங் அஞ்ஞஹேதுகங், தங் தேன ஹேதுனா வுத்தங். யங் பன தே³ஸனாவிலாஸஹேதுகங் அஜ்ஜ²த்தங் அரூபஸஞ்ஞிதாய ஏவ இத⁴ வசனங், ந தஸ்ஸ அஞ்ஞங் காரணங் மக்³கி³தப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸேதி. அஜ்ஜ²த்தரூபானங் அனபி⁴ப⁴வனீயதா ச ப³ஹித்³தா⁴ரூபானங் விய அவிபூ⁴தத்தா, தே³ஸனாவிலாஸோ ச யதா²வுத்தவவத்தா²னவஸேன வேதி³தப்³போ³. ஸுவண்ணது³ப்³ப³ண்ணானீதி ஏதேனேவ ஸித்³த⁴த்தா நீலாதி³அபி⁴பா⁴யதனானி ந வத்தப்³பா³னீதி சே? ந, நீலாதீ³ஸு கதாதி⁴காரானங் நீலாதி³பா⁴வஸ்ஸேவ அபி⁴ப⁴வனகாரணத்தா. ந ஹி தேஸங் பரிஸுத்³தா⁴பரிஸுத்³த⁴வண்ணபரித்ததா தத³ப்பமாணதா வா அபி⁴ப⁴வனகாரணங், அத² கோ² நீலாதி³பா⁴வோ ஏவாதி.
Ajjhattarūpānaṃ anabhibhavanīyatoti idaṃ katthacipi ‘‘ajjhattaṃ rūpāni passatī’’ti avatvā sabbattha yaṃ vuttaṃ ‘‘bahiddhā rūpāni passatī’’ti, tassa kāraṇavacanaṃ. Tena yaṃ aññahetukaṃ, taṃ tena hetunā vuttaṃ. Yaṃ pana desanāvilāsahetukaṃ ajjhattaṃ arūpasaññitāya eva idha vacanaṃ, na tassa aññaṃ kāraṇaṃ maggitabbanti dasseti. Ajjhattarūpānaṃ anabhibhavanīyatā ca bahiddhārūpānaṃ viya avibhūtattā, desanāvilāso ca yathāvuttavavatthānavasena veditabbo. Suvaṇṇadubbaṇṇānīti eteneva siddhattā nīlādiabhibhāyatanāni na vattabbānīti ce? Na, nīlādīsu katādhikārānaṃ nīlādibhāvasseva abhibhavanakāraṇattā. Na hi tesaṃ parisuddhāparisuddhavaṇṇaparittatā tadappamāṇatā vā abhibhavanakāraṇaṃ, atha kho nīlādibhāvo evāti.
அபி⁴பா⁴யதனகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Abhibhāyatanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணீபாளி • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / ரூபாவசரகுஸலங் • Rūpāvacarakusalaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (அட்ட²கதா²) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / த⁴ம்மஸங்க³ணி-அட்ட²கதா² • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / அபி⁴பா⁴யதனகதா² • Abhibhāyatanakathā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-அனுடீகா • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / அபி⁴பா⁴யதனகதா²வண்ணனா • Abhibhāyatanakathāvaṇṇanā
