| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਮ੍ਮੋਹવਿਨੋਦਨੀ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā |
੨. ਅਭਿਧਮ੍ਮਭਾਜਨੀਯવਣ੍ਣਨਾ
2. Abhidhammabhājanīyavaṇṇanā
੩੨. ਇਦਾਨਿ ਅਭਿਧਮ੍ਮਭਾਜਨੀਯਂ ਹੋਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਰੂਪਕਣ੍ਡੇ વਿਤ੍ਥਾਰਿਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
32. Idāni abhidhammabhājanīyaṃ hoti. Tattha rūpakkhandhaniddeso heṭṭhā rūpakaṇḍe vitthāritanayeneva veditabbo.
੩੪. વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਏਕવਿਧੇਨਾਤਿ ਏਕਕੋਟ੍ਠਾਸੇਨ। ਫਸ੍ਸਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਫਸ੍ਸੇਨ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ। ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਚਤੁਭੂਮਿਕવੇਦਨਾ। ਸਹੇਤੁਕਦੁਕੇ ਸਹੇਤੁਕਾ ਚਤੁਭੂਮਿਕવੇਦਨਾ, ਅਹੇਤੁਕਾ ਕਾਮਾવਚਰਾવ। ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ ਕੁਸਲਪਦਾਦੀਹਿ વੁਤ੍ਤਾ વੇਦਨਾ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬਾ। ਅਪਿਚਾਯਂ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਏਕવਿਧੇਨ ਫਸ੍ਸਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਤੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ, ਦੁવਿਧੇਨ ਸਹੇਤੁਕਾਹੇਤੁਕਤੋ, ਤਿવਿਧੇਨ ਜਾਤਿਤੋ , ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੇਨ ਭੂਮਨ੍ਤਰਤੋ, ਪਞ੍ਚવਿਧੇਨ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਤੋ। ਤਤ੍ਥ ਸੁਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਦੁਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਕਾਯਪ੍ਪਸਾਦવਤ੍ਥੁਕਾਨਿ ਕਾਮਾવਚਰਾਨੇવ। ਸੋਮਨਸ੍ਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਛਟ੍ਠવਤ੍ਥੁਕਂ વਾ ਅવਤ੍ਥੁਕਂ વਾ ਤੇਭੂਮਕਂ । ਦੋਮਨਸ੍ਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਛਟ੍ਠવਤ੍ਥੁਕਂ ਕਾਮਾવਚਰਂ। ਉਪੇਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਚਕ੍ਖਾਦਿਚਤੁਪ੍ਪਸਾਦવਤ੍ਥੁਕਂ ਛਟ੍ਠવਤ੍ਥੁਕਂ ਅવਤ੍ਥੁਕਞ੍ਚ ਚਤੁਭੂਮਕਂ। ਛਬ੍ਬਿਧੇਨ વਤ੍ਥੁਤੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ। ਤਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮਾ ਪਞ੍ਚ વੇਦਨਾ ਪਞ੍ਚਪ੍ਪਸਾਦવਤ੍ਥੁਕਾ ਕਾਮਾવਚਰਾવ ਛਟ੍ਠਾ ਅવਤ੍ਥੁਕਾ વਾ ਸવਤ੍ਥੁਕਾ વਾ ਚਤੁਭੂਮਿਕਾ।
34. Vedanākkhandhaniddese ekavidhenāti ekakoṭṭhāsena. Phassasampayuttoti phassena sampayutto. Sabbāpi catubhūmikavedanā. Sahetukaduke sahetukā catubhūmikavedanā, ahetukā kāmāvacarāva. Iminā upāyena kusalapadādīhi vuttā vedanā jānitabbā. Apicāyaṃ vedanākkhandho ekavidhena phassasampayuttato dassito, duvidhena sahetukāhetukato, tividhena jātito , catubbidhena bhūmantarato, pañcavidhena indriyato. Tattha sukhindriyadukkhindriyāni kāyappasādavatthukāni kāmāvacarāneva. Somanassindriyaṃ chaṭṭhavatthukaṃ vā avatthukaṃ vā tebhūmakaṃ . Domanassindriyaṃ chaṭṭhavatthukaṃ kāmāvacaraṃ. Upekkhindriyaṃ cakkhādicatuppasādavatthukaṃ chaṭṭhavatthukaṃ avatthukañca catubhūmakaṃ. Chabbidhena vatthuto dassito. Tattha purimā pañca vedanā pañcappasādavatthukā kāmāvacarāva chaṭṭhā avatthukā vā savatthukā vā catubhūmikā.
ਸਤ੍ਤવਿਧੇਨ ਤਤ੍ਥ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਭੇਦਤੋ ਦਸ੍ਸਿਤਾ, ਅਟ੍ਠવਿਧੇਨ ਤਤ੍ਥ ਕਾਯਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਭੇਦਤੋ, ਨવવਿਧੇਨ ਸਤ੍ਤવਿਧਭੇਦੇ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਭੇਦਤੋ, ਦਸવਿਧੇਨ ਅਟ੍ਠવਿਧਭੇਦੇ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਭੇਦਤੋ। ਏਤੇਸੁ ਹਿ ਸਤ੍ਤવਿਧਭੇਦੇ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਮਨੋਧਾਤੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ, ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾਤਿ ਦ੍વਿਧਾ ਭਿਨ੍ਨਾ। ਅਟ੍ਠવਿਧਭੇਦੇ ਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਾਯਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾਪਿ ਸੁਖਾ ਦੁਕ੍ਖਾਤਿ ਦ੍વਿਧਾ ਭਿਨ੍ਨਾ। ਨવવਿਧਭੇਦੇ ਸਤ੍ਤવਿਧੇ વੁਤ੍ਤਾ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਕੁਸਲਾਦਿવਸੇਨ ਤਿਧਾ ਭਿਨ੍ਨਾ। ਦਸવਿਧਭੇਦੇ ਅਟ੍ਠવਿਧੇ વੁਤ੍ਤਾ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ ਕੁਸਲਾਦਿવਸੇਨੇવ ਤਿਧਾ ਭਿਨ੍ਨਾ।
Sattavidhena tattha manosamphassajā bhedato dassitā, aṭṭhavidhena tattha kāyasamphassajā bhedato, navavidhena sattavidhabhede manoviññāṇadhātusamphassajā bhedato, dasavidhena aṭṭhavidhabhede manoviññāṇadhātusamphassajā bhedato. Etesu hi sattavidhabhede manosamphassajā manodhātusamphassajā, manoviññāṇadhātusamphassajāti dvidhā bhinnā. Aṭṭhavidhabhede tāya saddhiṃ kāyasamphassajāpi sukhā dukkhāti dvidhā bhinnā. Navavidhabhede sattavidhe vuttā manoviññāṇadhātusamphassajā kusalādivasena tidhā bhinnā. Dasavidhabhede aṭṭhavidhe vuttā manoviññāṇadhātusamphassajā kusalādivaseneva tidhā bhinnā.
ਕੁਸਲਤ੍ਤਿਕੋ ਚੇਤ੍ਥ ਕੇવਲਂ ਪੂਰਣਤ੍ਥਮੇવ વੁਤ੍ਤੋ। ਸਤ੍ਤવਿਧਅਟ੍ਠવਿਧਨવવਿਧਭੇਦੇਸੁ ਪਨ ਨਯਂ ਦਾਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਨਯੋ ਦਿਨ੍ਨੋ। ਅਭਿਧਮ੍ਮਞ੍ਹਿ ਪਤ੍વਾ ਤਥਾਗਤੇਨ ਨਯਂ ਦਾਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਨਯੋ ਅਦਿਨ੍ਨੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ। ਅਯਂ ਤਾવ ਦੁਕਮੂਲਕੇ ਏਕੋ વਾਰੋ।
Kusalattiko cettha kevalaṃ pūraṇatthameva vutto. Sattavidhaaṭṭhavidhanavavidhabhedesu pana nayaṃ dātuṃ yuttaṭṭhāne nayo dinno. Abhidhammañhi patvā tathāgatena nayaṃ dātuṃ yuttaṭṭhāne nayo adinno nāma natthi. Ayaṃ tāva dukamūlake eko vāro.
ਸਤ੍ਥਾ ਹਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਭਿਧਮ੍ਮਭਾਜਨੀਯੇ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਭਾਜੇਨ੍ਤੋ ਤਿਕੇ ਗਹੇਤ੍વਾ ਦੁਕੇਸੁ ਪਕ੍ਖਿਪਿ, ਦੁਕੇ ਗਹੇਤ੍વਾ ਤਿਕੇਸੁ ਪਕ੍ਖਿਪਿ, ਤਿਕੇ ਚ ਦੁਕੇ ਚ ਉਭਤੋવਡ੍ਢਨਨੀਹਾਰੇਨ ਆਹਰਿ; ਸਤ੍ਤવਿਧੇਨ, ਚਤੁવੀਸਤਿવਿਧੇਨ, ਤਿਂਸવਿਧੇਨ, ਬਹੁવਿਧੇਨਾਤਿ ਸਬ੍ਬਥਾਪਿ ਬਹੁવਿਧੇਨ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਪੁਗ੍ਗਲਜ੍ਝਾਸਯੇਨ ਚੇવ ਦੇਸਨਾવਿਲਾਸੇਨ ਚ। ਧਮ੍ਮਂ ਸੋਤੁਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਦੇવਪਰਿਸਾਯ ਹਿ ਯੇ ਦੇવਪੁਤ੍ਤਾ ਤਿਕੇ ਆਦਾਯ ਦੁਕੇਸੁ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਕਥਿਯਮਾਨਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਸਪ੍ਪਾਯવਸੇਨ ਤਥਾ ਕਤ੍વਾ ਦੇਸੇਸਿ। ਯੇ ਇਤਰੇਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਕਥਿਯਮਾਨਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਤੇਹਾਕਾਰੇਹਿ ਦੇਸੇਸੀਤਿ। ਅਯਮੇਤ੍ਥ ‘ਪੁਗ੍ਗਲਜ੍ਝਾਸਯੋ’। ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮਹਾવਿਸਯਤਾਯ ਤਿਕੇ વਾ ਦੁਕੇਸੁ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ, ਦੁਕੇ વਾ ਤਿਕੇਸੁ ਉਭਤੋવਡ੍ਢਨੇਨ વਾ, ਸਤ੍ਤવਿਧਾਦਿਨਯੇਨ વਾ, ਯਥਾ ਯਥਾ ਇਚ੍ਛਤਿ ਤਥਾ ਤਥਾ ਦੇਸੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ। ਤਸ੍ਮਾਪਿ ਇਮੇਹਾਕਾਰੇਹਿ ਦੇਸੇਸੀਤਿ ਅਯਮਸ੍ਸ ‘ਦੇਸਨਾવਿਲਾਸੋ’।
Satthā hi imasmiṃ abhidhammabhājanīye vedanākkhandhaṃ bhājento tike gahetvā dukesu pakkhipi, duke gahetvā tikesu pakkhipi, tike ca duke ca ubhatovaḍḍhananīhārena āhari; sattavidhena, catuvīsatividhena, tiṃsavidhena, bahuvidhenāti sabbathāpi bahuvidhena vedanākkhandhaṃ dassesi. Kasmā? Puggalajjhāsayena ceva desanāvilāsena ca. Dhammaṃ sotuṃ nisinnadevaparisāya hi ye devaputtā tike ādāya dukesu pakkhipitvā kathiyamānaṃ paṭivijjhituṃ sakkonti, tesaṃ sappāyavasena tathā katvā desesi. Ye itarehi ākārehi kathiyamānaṃ paṭivijjhituṃ sakkonti, tesaṃ tehākārehi desesīti. Ayamettha ‘puggalajjhāsayo’. Sammāsambuddho pana attano mahāvisayatāya tike vā dukesu pakkhipitvā, duke vā tikesu ubhatovaḍḍhanena vā, sattavidhādinayena vā, yathā yathā icchati tathā tathā desetuṃ sakkoti. Tasmāpi imehākārehi desesīti ayamassa ‘desanāvilāso’.
ਤਤ੍ਥ ਤਿਕੇ ਆਦਾਯ ਦੁਕੇਸੁ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਦੇਸਿਤવਾਰੋ ਦੁਕਮੂਲਕੋ ਨਾਮ। ਦੁਕੇ ਆਦਾਯ ਤਿਕੇਸੁ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਦੇਸਿਤવਾਰੋ ਤਿਕਮੂਲਕੋ ਨਾਮ। ਤਿਕੇ ਚ ਦੁਕੇ ਚ ਉਭਤੋ વਡ੍ਢੇਤ੍વਾ ਦੇਸਿਤવਾਰੋ ਉਭਤੋવਡ੍ਢਿਤਕੋ ਨਾਮ। ਅવਸਾਨੇ ਸਤ੍ਤવਿਧੇਨਾਤਿਆਦਿવਾਰੋ ਬਹੁવਿਧવਾਰੋ ਨਾਮਾਤਿ ਇਮੇ ਤਾવ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਹਾવਾਰਾ।
Tattha tike ādāya dukesu pakkhipitvā desitavāro dukamūlako nāma. Duke ādāya tikesu pakkhipitvā desitavāro tikamūlako nāma. Tike ca duke ca ubhato vaḍḍhetvā desitavāro ubhatovaḍḍhitako nāma. Avasāne sattavidhenātiādivāro bahuvidhavāro nāmāti ime tāva cattāro mahāvārā.
ਤਤ੍ਥ ਦੁਕਮੂਲਕੇ ਦੁਕੇਸੁ ਲਬ੍ਭਮਾਨੇਨ ਏਕੇਕੇਨ ਦੁਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਤਿਕੇਸੁ ਅਲਬ੍ਭਮਾਨੇ વੇਦਨਾਤ੍ਤਿਕਪੀਤਿਤ੍ਤਿਕਸਨਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਤਿਕੇ ਅਪਨੇਤ੍વਾ, ਸੇਸੇ ਲਬ੍ਭਮਾਨਕੇ ਏਕੂਨવੀਸਤਿ ਤਿਕੇ ਯੋਜੇਤ੍વਾ, ਦੁਤਿਯਦੁਕਪਠਮਤ੍ਤਿਕਯੋਜਨવਾਰਾਦੀਨਿ ਨવવਾਰਸਤਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਸਞ੍ਚ વਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਸਂਖਿਪਿਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਦਸ੍ਸੇਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਾ। ਅਸਮ੍ਮੁਯ੍ਹਨ੍ਤੇਨ ਪਨ વਿਤ੍ਥਾਰਤੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।
Tattha dukamūlake dukesu labbhamānena ekekena dukena saddhiṃ tikesu alabbhamāne vedanāttikapītittikasanidassanattike apanetvā, sese labbhamānake ekūnavīsati tike yojetvā, dutiyadukapaṭhamattikayojanavārādīni navavārasatāni paññāsañca vārā honti. Te sabbepi pāḷiyaṃ saṃkhipitvā tattha tattha dassetabbayuttakaṃ dassetvā vuttā. Asammuyhantena pana vitthārato veditabbā.
ਤਿਕਮੂਲਕੇਪਿ ਤਿਕੇਸੁ ਲਬ੍ਭਮਾਨੇਨ ਏਕੇਕੇਨ ਤਿਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਦੁਕੇਸੁ ਅਲਬ੍ਭਮਾਨੇ ਪਠਮਦੁਕਾਦਯੋ ਦੁਕੇ ਅਪਨੇਤ੍વਾ, ਸੇਸੇ ਲਬ੍ਭਮਾਨਕੇ ਸਹੇਤੁਕਦੁਕਾਦਯੋ ਪਞ੍ਞਾਸ ਦੁਕੇ ਯੋਜੇਤ੍વਾ, ਪਠਮਤ੍ਤਿਕਦੁਤਿਯਦੁਕਯੋਜਨવਾਰਾਦੀਨਿ ਨવવਾਰਸਤਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਸਞ੍ਚ વਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤੇਪਿ ਸਬ੍ਬੇ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਸਙ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਦਸ੍ਸੇਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਾ। ਅਸਮ੍ਮੁਯ੍ਹਨ੍ਤੇਨ ਪਨ વਿਤ੍ਥਾਰਤੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।
Tikamūlakepi tikesu labbhamānena ekekena tikena saddhiṃ dukesu alabbhamāne paṭhamadukādayo duke apanetvā, sese labbhamānake sahetukadukādayo paññāsa duke yojetvā, paṭhamattikadutiyadukayojanavārādīni navavārasatāni paññāsañca vārā honti. Tepi sabbe pāḷiyaṃ saṅkhipitvā tattha tattha dassetabbayuttakaṃ dassetvā vuttā. Asammuyhantena pana vitthārato veditabbā.
ਉਭਤੋવਡ੍ਢਿਤਕੇ ਦੁવਿਧਭੇਦੇ ਦੁਤਿਯਦੁਕਂ ਤਿવਿਧਭੇਦੇ ਚ ਪਠਮਤਿਕਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍વਾ ਲਬ੍ਭਮਾਨੇਹਿ ਏਕੂਨવੀਸਤਿਯਾ ਦੁਕੇਹਿ ਲਬ੍ਭਮਾਨੇ ਏਕੂਨવੀਸਤਿਤਿਕੇ ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਦੁਤਿਯਦੁਕਪਠਮਤਿਕਯੋਜਨવਾਰਾਦਯੋ ਏਕੂਨવੀਸਤਿવਾਰਾ વੁਤ੍ਤਾ। ਏਸ ਦੁਕਤਿਕਾਨਂ વਸੇਨ ਉਭਤੋવਡ੍ਢਿਤਤ੍ਤਾ ਉਭਤੋવਡ੍ਢਿਤਕੋ ਨਾਮ ਤਤਿਯੋ ਮਹਾવਾਰੋ।
Ubhatovaḍḍhitake duvidhabhede dutiyadukaṃ tividhabhede ca paṭhamatikaṃ ādiṃ katvā labbhamānehi ekūnavīsatiyā dukehi labbhamāne ekūnavīsatitike yojetvā dutiyadukapaṭhamatikayojanavārādayo ekūnavīsativārā vuttā. Esa dukatikānaṃ vasena ubhatovaḍḍhitattā ubhatovaḍḍhitako nāma tatiyo mahāvāro.
ਬਹੁવਿਧવਾਰਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤવਿਧਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਲਬ੍ਭਮਾਨੇਸੁ ਏਕੂਨવੀਸਤਿਯਾ ਤਿਕੇਸੁ ਏਕੇਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਤਸ੍ਸੋ ਭੂਮਿਯੋ ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਏਕੂਨવੀਸਤਿ ਸਤ੍ਤવਿਧવਾਰਾ વੁਤ੍ਤਾ। ਚਤੁવੀਸਤਿવਿਧਨਿਦ੍ਦੇਸੇਪਿ ਤੇਸਂਯੇવ ਤਿਕਾਨਂ વਸੇਨ ਏਕੂਨવੀਸਤਿવਾਰਾ વੁਤ੍ਤਾ। ਤਥਾ ਬਹੁવਿਧવਾਰੇ ਚਾਤਿ । ਤਿਂਸવਿਧવਾਰੋ ਏਕੋਯੇવਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਟ੍ਠਪਞ੍ਞਾਸ વਾਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ ਤਾવੇਤ੍ਥ વਾਰਪਰਿਚ੍ਛੇਦવਸੇਨ ਪਾਲ਼ਿવਣ੍ਣਨਾ।
Bahuvidhavārassa sattavidhaniddese ādito paṭṭhāya labbhamānesu ekūnavīsatiyā tikesu ekekena saddhiṃ catasso bhūmiyo yojetvā ekūnavīsati sattavidhavārā vuttā. Catuvīsatividhaniddesepi tesaṃyeva tikānaṃ vasena ekūnavīsativārā vuttā. Tathā bahuvidhavāre cāti . Tiṃsavidhavāro ekoyevāti sabbepi aṭṭhapaññāsa vārā honti. Ayaṃ tāvettha vāraparicchedavasena pāḷivaṇṇanā.
ਇਦਾਨਿ ਅਤ੍ਥવਣ੍ਣਨਾ ਹੋਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਸਤ੍ਤવਿਧਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਤਾવ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥੋਯੇવ। ਚਤੁવੀਸਤਿવਿਧਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਅਤ੍ਥਿ ਕੁਸਲੋਤਿ ਕਾਮਾવਚਰਅਟ੍ਠਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤવਸੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਅਤ੍ਥਿ ਅਕੁਸਲੋਤਿ ਦ੍વਾਦਸਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤવਸੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਅਤ੍ਥਿ ਅਬ੍ਯਾਕਤੋਤਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਮਨੋਧਾਤੁਯੋ, ਤਿਸ੍ਸੋ ਅਹੇਤੁਕਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯੋ, ਅਟ੍ਠ ਮਹਾવਿਪਾਕਾਨਿ, ਦਸ ਕਾਮਾવਚਰਕਿਰਿਯਾਤਿ ਚਤੁવੀਸਤਿਯਾ ਚਿਤ੍ਤਾਨਂ વਸੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Idāni atthavaṇṇanā hoti. Tattha sattavidhaniddeso tāva uttānatthoyeva. Catuvīsatividhaniddese cakkhusamphassapaccayā vedanākkhandho atthi kusaloti kāmāvacaraaṭṭhakusalacittavasena veditabbo. Atthi akusaloti dvādasaakusalacittavasena veditabbo. Atthi abyākatoti tisso manodhātuyo, tisso ahetukamanoviññāṇadhātuyo, aṭṭha mahāvipākāni, dasa kāmāvacarakiriyāti catuvīsatiyā cittānaṃ vasena veditabbo.
ਤਤ੍ਥ ਅਟ੍ਠ ਕੁਸਲਾਨਿ ਦ੍વਾਦਸ ਅਕੁਸਲਾਨਿ ਚ ਜવਨવਸੇਨ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ। ਕਿਰਿਯਮਨੋਧਾਤੁ ਆવਜ੍ਜਨવਸੇਨ ਲਬ੍ਭਤਿ। ਦ੍વੇ વਿਪਾਕਮਨੋਧਾਤੁਯੋ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨવਸੇਨ, ਤਿਸ੍ਸੋ વਿਪਾਕਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯੋ ਸਨ੍ਤੀਰਣਤਦਾਰਮ੍ਮਣવਸੇਨ, ਕਿਰਿਯਾਹੇਤੁਕਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ વੋਟ੍ਠਬ੍ਬਨવਸੇਨ, ਅਟ੍ਠ ਮਹਾવਿਪਾਕਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਤਦਾਰਮ੍ਮਣવਸੇਨ, ਨવ ਕਿਰਿਯਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਜવਨવਸੇਨ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ। ਸੋਤਘਾਨਜਿવ੍ਹਾਕਾਯਦ੍વਾਰੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ।
Tattha aṭṭha kusalāni dvādasa akusalāni ca javanavasena labbhanti. Kiriyamanodhātu āvajjanavasena labbhati. Dve vipākamanodhātuyo sampaṭicchanavasena, tisso vipākamanoviññāṇadhātuyo santīraṇatadārammaṇavasena, kiriyāhetukamanoviññāṇadhātu voṭṭhabbanavasena, aṭṭha mahāvipākacittāni tadārammaṇavasena, nava kiriyacittāni javanavasena labbhanti. Sotaghānajivhākāyadvāresupi eseva nayo.
ਮਨੋਦ੍વਾਰੇ ਪਨ ਅਤ੍ਥਿ ਕੁਸਲੋਤਿ ਚਤੁਭੂਮਕਕੁਸਲવਸੇਨ ਕਥਿਤਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਅਕੁਸਲੋਤਿ ਦ੍વਾਦਸਅਕੁਸਲવਸੇਨ। ਅਤ੍ਥਿ ਅਬ੍ਯਾਕਤੋਤਿ ਏਕਾਦਸਨ੍ਨਂ ਕਾਮਾવਚਰવਿਪਾਕਾਨਂ, ਦਸਨ੍ਨਂ ਕਿਰਿਯਾਨਂ , ਨવਨ੍ਨਂ ਰੂਪਾવਚਰਾਰੂਪਾવਚਰਕਿਰਿਯਾਨਂ, ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਨ੍ਤਿ ਚਤੁਤ੍ਤਿਂਸਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦવਸੇਨ ਕਥਿਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਚਤੁਭੂਮਕਕੁਸਲਞ੍ਚੇવ ਅਕੁਸਲਞ੍ਚ ਜવਨવਸੇਨ ਲਬ੍ਭਤਿ। ਕਿਰਿਯਤੋ ਅਹੇਤੁਕਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਆવਜ੍ਜਨવਸੇਨ, ਏਕਾਦਸ વਿਪਾਕਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਤਦਾਰਮ੍ਮਣવਸੇਨ, ਤੇਭੂਮਕਕਿਰਿਯਾ ਚੇવ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ ਚ ਜવਨવਸੇਨੇવ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ। ਤਾਨਿ ਸਤ੍ਤવਿਧਾਦੀਸੁ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਠਤ੍વਾ ਕਥੇਤੁਂ વਟ੍ਟਨ੍ਤਿ। ਤਿਂਸવਿਧੇ ਪਨ ਠਤ੍વਾ ਦੀਪਿਯਮਾਨਾਨਿ ਸੁਖਦੀਪਨਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤਿਂਸવਿਧਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਠਤ੍વਾ ਦੀਪਯਿਂਸੁ।
Manodvāre pana atthi kusaloti catubhūmakakusalavasena kathitaṃ, atthi akusaloti dvādasaakusalavasena. Atthi abyākatoti ekādasannaṃ kāmāvacaravipākānaṃ, dasannaṃ kiriyānaṃ , navannaṃ rūpāvacarārūpāvacarakiriyānaṃ, catunnaṃ sāmaññaphalānanti catuttiṃsacittuppādavasena kathitaṃ. Tattha catubhūmakakusalañceva akusalañca javanavasena labbhati. Kiriyato ahetukamanoviññāṇadhātu āvajjanavasena, ekādasa vipākacittāni tadārammaṇavasena, tebhūmakakiriyā ceva sāmaññaphalāni ca javanavaseneva labbhanti. Tāni sattavidhādīsu yattha katthaci ṭhatvā kathetuṃ vaṭṭanti. Tiṃsavidhe pana ṭhatvā dīpiyamānāni sukhadīpanāni hontīti tiṃsavidhasmiṃyeva ṭhatvā dīpayiṃsu.
ਏਤਾਨਿ ਹਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿਪਿ ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਚਕ੍ਖੁਦ੍વਾਰੇ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਕੋਟਿਯਾ, ਸਮਤਿਕ੍ਕਮવਸੇਨ, ਭਾવਨਾવਸੇਨਾਤਿ ਤੀਹਾਕਾਰੇਹਿ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ। ਤਥਾ ਸੋਤਦ੍વਾਰਮਨੋਦ੍વਾਰੇਸੁਪਿ। ਘਾਨਜਿવ੍ਹਾਕਾਯਦ੍વਾਰੇਸੁ ਪਨ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮવਸੇਨ, ਭਾવਨਾવਸੇਨਾਤਿ ਦ੍વੀਹੇવਾਕਾਰੇਹਿ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ। ਕਥਂ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਹਾਰਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਕਸਿਣਮਣ੍ਡਲਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘ਕਿਂ ਨਾਮੇਤ’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ‘ਕਸਿਣਮਣ੍ਡਲ’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਪੁਨ ‘ਕਿਂ ਇਮਿਨਾ ਕਰੋਨ੍ਤੀ’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ – ‘ਏવਂ ਭਾવੇਤ੍વਾ ਝਾਨਾਨਿ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ, ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਪਦਟ੍ਠਾਨਂ વਿਪਸ੍ਸਨਂ વਡ੍ਢੇਤ੍વਾ, ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਅਜ੍ਝਾਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ‘ਭਾਰਿਯਂ ਏਤ’ਨ੍ਤਿ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ‘ਮਯਾਪਿ ਏਸ ਗੁਣੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਨ ਖੋ ਪਨ ਸਕ੍ਕਾ ਏਸ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੁਂ, ਆਦਿਤੋવ વੀਰਿਯਂ ਕਾਤੁਂ ਸੀਲਂ ਸੋਧੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਸੀਲਂ ਸੋਧੇਤਿ। ਤਤੋ ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਦਸ ਪਲਿਬੋਧੇ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ, ਤਿਚੀવਰਪਰਮੇਨ ਸਨ੍ਤੋਸੇਨ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ, ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਾਨਂ વਤ੍ਤਪਟਿવਤ੍ਤਂ ਕਤ੍વਾ, ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍વਾ, ਕਸਿਣਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍વਾ, ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ, ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਪਦਟ੍ਠਾਨਂ વਿਪਸ੍ਸਨਂ વਡ੍ਢੇਤ੍વਾ, ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਪਰਿਕਮ੍ਮવੇਦਨਾ ਕਾਮਾવਚਰਾ, ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿવੇਦਨਾ ਰੂਪਾવਚਰਾਰੂਪਾવਚਰਾ, ਮਗ੍ਗਫਲવੇਦਨਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਤਿ ਏવਂ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਚਤੁਭੂਮਿਕવੇਦਨਾਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਯਾ ਬਲવਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਚਤੁਭੂਮਿਕવੇਦਨਾ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ। ਏવਂ ਤਾવ ‘ਉਪਨਿਸ੍ਸਯવਸੇਨ’ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ।
Etāni hi sabbānipi cittāni cakkhudvāre upanissayakoṭiyā, samatikkamavasena, bhāvanāvasenāti tīhākārehi labbhanti. Tathā sotadvāramanodvāresupi. Ghānajivhākāyadvāresu pana samatikkamavasena, bhāvanāvasenāti dvīhevākārehi labbhantīti veditabbāni. Kathaṃ? Idha bhikkhu vihāracārikaṃ caramāno kasiṇamaṇḍalaṃ disvā ‘kiṃ nāmeta’nti pucchitvā ‘kasiṇamaṇḍala’nti vutte puna ‘kiṃ iminā karontī’ti pucchati. Athassa ācikkhanti – ‘evaṃ bhāvetvā jhānāni uppādetvā, samāpattipadaṭṭhānaṃ vipassanaṃ vaḍḍhetvā, arahattaṃ pāpuṇantī’ti. Ajjhāsayasampanno kulaputto ‘bhāriyaṃ eta’nti asallakkhetvā ‘mayāpi esa guṇo nibbattetuṃ vaṭṭati, na kho pana sakkā esa nipajjitvā niddāyantena nibbattetuṃ, āditova vīriyaṃ kātuṃ sīlaṃ sodhetuṃ vaṭṭatī’ti cintetvā sīlaṃ sodheti. Tato sīle patiṭṭhāya dasa palibodhe upacchinditvā, ticīvaraparamena santosena santuṭṭho, ācariyupajjhāyānaṃ vattapaṭivattaṃ katvā, kammaṭṭhānaṃ uggaṇhitvā, kasiṇaparikammaṃ katvā, samāpattiyo uppādetvā, samāpattipadaṭṭhānaṃ vipassanaṃ vaḍḍhetvā, arahattaṃ pāpuṇāti. Tattha sabbāpi parikammavedanā kāmāvacarā, aṭṭhasamāpattivedanā rūpāvacarārūpāvacarā, maggaphalavedanā lokuttarāti evaṃ cakkhuviññāṇaṃ catubhūmikavedanānibbattiyā balavapaccayo hotīti catubhūmikavedanā cakkhusamphassapaccayā nāma jātā. Evaṃ tāva ‘upanissayavasena’ labbhanti.
ਚਕ੍ਖੁਦ੍વਾਰੇ ਪਨ ਰੂਪੇ ਆਪਾਥਗਤੇ ‘ਇਟ੍ਠੇ ਮੇ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਰਾਗੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਅਨਿਟ੍ਠੇ ਪਟਿਘੋ, ਅਸਮਪੇਕ੍ਖਨਾਯ ਮੋਹੋ, વਿਨਿਬਨ੍ਧਸ੍ਸ ਪਨ ਮੇ ਮਾਨੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਪਰਾਮਟ੍ਠਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਿ, વਿਕ੍ਖੇਪਗਤਸ੍ਸ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਂ, ਅਸਨ੍ਨਿਟ੍ਠਾਗਤਸ੍ਸ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ, ਥਾਮਗਤਸ੍ਸ ਅਨੁਸਯੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇ ਠਿਤੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਿਲੇਸੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਞਤ੍વਾ ‘ਇਮੇ ਮੇ ਕਿਲੇਸਾ વਡ੍ਢਮਾਨਾ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਹਨ੍ਦ ਨੇ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਮੀ’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ‘ਨ ਖੋ ਪਨ ਸਕ੍ਕਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤੇਨ ਕਿਲੇਸੇ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ; ਆਦਿਤੋવ વੀਰਿਯਂ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ ਸੀਲਂ ਸੋਧੇਤੁ’ਨ੍ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਪਰਿਕਮ੍ਮવੇਦਨਾ ਕਾਮਾવਚਰਾ, ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿવੇਦਨਾ ਰੂਪਾવਚਰਾਰੂਪਾવਚਰਾ, ਮਗ੍ਗਫਲવੇਦਨਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਤਿ ਏવਂ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਕਿਲੇਸਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਗਤਾਤਿ ਚਤੁਭੂਮਿਕવੇਦਨਾ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ। ਏવਂ ‘ਸਮਤਿਕ੍ਕਮવਸੇਨ’ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ।
Cakkhudvāre pana rūpe āpāthagate ‘iṭṭhe me ārammaṇe rāgo uppanno, aniṭṭhe paṭigho, asamapekkhanāya moho, vinibandhassa pana me māno uppanno, parāmaṭṭhassa diṭṭhi, vikkhepagatassa uddhaccaṃ, asanniṭṭhāgatassa vicikicchā, thāmagatassa anusayo uppanno’ti pariggahe ṭhito kulaputto attano kilesuppattiṃ ñatvā ‘ime me kilesā vaḍḍhamānā anayabyasanāya saṃvattissanti, handa ne niggaṇhāmī’ti cintetvā ‘na kho pana sakkā nipajjitvā niddāyantena kilese niggaṇhituṃ; āditova vīriyaṃ kātuṃ vaṭṭati sīlaṃ sodhetu’nti heṭṭhā vuttanayeneva paṭipajjitvā arahattaṃ pāpuṇāti. Tattha sabbāpi parikammavedanā kāmāvacarā, aṭṭhasamāpattivedanā rūpāvacarārūpāvacarā, maggaphalavedanā lokuttarāti evaṃ rūpārammaṇe uppannaṃ kilesaṃ samatikkamitvā gatāti catubhūmikavedanā cakkhusamphassapaccayā nāma jātā. Evaṃ ‘samatikkamavasena’ labbhanti.
ਚਕ੍ਖੁਦ੍વਾਰੇ ਪਨ ਰੂਪੇ ਆਪਾਥਗਤੇ ਏਕੋ ਏવਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤਿ – ‘ਇਦਂ ਰੂਪਂ ਕਿਂ ਨਿਸ੍ਸਿਤ’ਨ੍ਤਿ? ਤਤੋ ਨਂ ‘ਭੂਤਨਿਸ੍ਸਿਤ’ਨ੍ਤਿ ਞਤ੍વਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਮਹਾਭੂਤਾਨਿ ਉਪਾਦਾਰੂਪਞ੍ਚ ਰੂਪਨ੍ਤਿ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਤਦਾਰਮ੍ਮਣੇ ਧਮ੍ਮੇ ਅਰੂਪਨ੍ਤਿ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਤਤੋ ਸਪ੍ਪਚ੍ਚਯਂ ਨਾਮਰੂਪਂ ਪਰਿਗਣ੍ਹਿਤ੍વਾ ਤੀਣਿ ਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ વਿਪਸ੍ਸਨਾਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਪਰਿਕਮ੍ਮવੇਦਨਾ ਕਾਮਾવਚਰਾ, ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿવੇਦਨਾ ਰੂਪਾવਚਰਾਰੂਪਾવਚਰਾ, ਮਗ੍ਗਫਲવੇਦਨਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਤਿ ਏવਂ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਂ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍વਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤਾਤਿ ਅਯਂ વੇਦਨਾ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ। ਏવਂ ‘ਭਾવਨਾવਸੇਨ’ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ।
Cakkhudvāre pana rūpe āpāthagate eko evaṃ pariggahaṃ paṭṭhapeti – ‘idaṃ rūpaṃ kiṃ nissita’nti? Tato naṃ ‘bhūtanissita’nti ñatvā cattāri mahābhūtāni upādārūpañca rūpanti pariggaṇhāti, tadārammaṇe dhamme arūpanti pariggaṇhāti. Tato sappaccayaṃ nāmarūpaṃ parigaṇhitvā tīṇi lakkhaṇāni āropetvā vipassanāpaṭipāṭiyā saṅkhāre sammasitvā arahattaṃ pāpuṇāti. Tattha sabbāpi parikammavedanā kāmāvacarā, aṭṭhasamāpattivedanā rūpāvacarārūpāvacarā, maggaphalavedanā lokuttarāti evaṃ rūpārammaṇaṃ sammasitvā nibbattitāti ayaṃ vedanā cakkhusamphassapaccayā nāma jātā. Evaṃ ‘bhāvanāvasena’ labbhanti.
ਅਪਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੁਣਾਤਿ – ‘ਕਸਿਣਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਿਰ ਕਤ੍વਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਪਦਟ੍ਠਾਨਂ વਿਪਸ੍ਸਨਂ વਡ੍ਢੇਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਅਜ੍ਝਾਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ‘ਭਾਰਿਯਂ ਏਤ’ਨ੍ਤਿ ਅਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ‘ਮਯਾਪਿ ਏਸ ਗੁਣੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’ਤਿ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇવ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਪਰਿਕਮ੍ਮવੇਦਨਾ ਕਾਮਾવਚਰਾ, ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿવੇਦਨਾ ਰੂਪਾવਚਰਾਰੂਪਾવਚਰਾ, ਮਗ੍ਗਫਲવੇਦਨਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਤਿ ਏવਂ ਸੋਤવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਚਤੁਭੂਮਿਕવੇਦਨਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਯਾ ਬਲવਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਚਤੁਭੂਮਿਕવੇਦਨਾ ਸੋਤਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ। ਏવਂ ਤਾવ ‘ਉਪਨਿਸ੍ਸਯવਸੇਨ’ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ।
Aparo bhikkhu suṇāti – ‘kasiṇaparikammaṃ kira katvā samāpattiyo uppādetvā samāpattipadaṭṭhānaṃ vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇantī’ti. Ajjhāsayasampanno kulaputto ‘bhāriyaṃ eta’nti asallakkhetvā ‘mayāpi esa guṇo nibbattetuṃ vaṭṭatī’ti purimanayeneva paṭipajjitvā arahattaṃ pāpuṇāti. Tattha sabbāpi parikammavedanā kāmāvacarā, aṭṭhasamāpattivedanā rūpāvacarārūpāvacarā, maggaphalavedanā lokuttarāti evaṃ sotaviññāṇaṃ catubhūmikavedanā nibbattiyā balavapaccayo hotīti catubhūmikavedanā sotasamphassapaccayā nāma jātā. Evaṃ tāva ‘upanissayavasena’ labbhanti.
ਸੋਤਦ੍વਾਰੇ ਪਨ ਸਦ੍ਦੇ ਆਪਾਥਗਤੇਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਚਕ੍ਖੁਦ੍વਾਰੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਏવਂ ਸਦ੍ਦਾਰਮ੍ਮਣੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਕਿਲੇਸਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਗਤਾਤਿ ਚਤੁਭੂਮਿਕવੇਦਨਾ ਸੋਤਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ। ਏવਂ ‘ਸਮਤਿਕ੍ਕਮવਸੇਨ’ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ।
Sotadvāre pana sadde āpāthagateti sabbaṃ cakkhudvāre vuttanayeneva veditabbaṃ. Evaṃ saddārammaṇe uppannaṃ kilesaṃ samatikkamitvā gatāti catubhūmikavedanā sotasamphassapaccayā nāma jātā. Evaṃ ‘samatikkamavasena’ labbhanti.
ਸੋਤਦ੍વਾਰੇ ਪਨ ਸਦ੍ਦੇ ਆਪਾਥਗਤੇ ਏਕੋ ਏવਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤਿ – ਅਯਂ ਸਦ੍ਦੋ ਕਿਂ ਨਿਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਚਕ੍ਖੁਦ੍વਾਰੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਏવਂ ਸਦ੍ਦਾਰਮ੍ਮਣਂ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍વਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤਾਤਿ ਅਯਂ વੇਦਨਾ ਸੋਤਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ। ਏવਂ ‘ਭਾવਨਾવਸੇਨ’ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ।
Sotadvāre pana sadde āpāthagate eko evaṃ pariggahaṃ paṭṭhapeti – ayaṃ saddo kiṃ nissitoti sabbaṃ cakkhudvāre vuttanayeneva veditabbaṃ. Evaṃ saddārammaṇaṃ sammasitvā nibbattitāti ayaṃ vedanā sotasamphassapaccayā nāma jātā. Evaṃ ‘bhāvanāvasena’ labbhanti.
ਘਾਨਜਿવ੍ਹਾਕਾਯਦ੍વਾਰੇਸੁ ਪਨ ਗਨ੍ਧਾਰਮ੍ਮਣਾਦੀਸੁ ਆਪਾਥਗਤੇਸੁ ‘ਇਟ੍ਠੇ ਮੇ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਰਾਗੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਚਕ੍ਖੁਦ੍વਾਰੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਏવਂ ਗਨ੍ਧਾਰਮ੍ਮਣਾਦੀਸੁ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਕਿਲੇਸਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਗਤਾਤਿ ਚਤੁਭੂਮਿਕવੇਦਨਾ ਘਾਨਜਿવ੍ਹਾਕਾਯਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ। ਏવਂ ਤੀਸੁ ਦ੍વਾਰੇਸੁ ‘ਸਮਤਿਕ੍ਕਮવਸੇਨ’ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ।
Ghānajivhākāyadvāresu pana gandhārammaṇādīsu āpāthagatesu ‘iṭṭhe me ārammaṇe rāgo uppanno’ti sabbaṃ cakkhudvāre vuttanayeneva veditabbaṃ. Evaṃ gandhārammaṇādīsu uppannaṃ kilesaṃ samatikkamitvā gatāti catubhūmikavedanā ghānajivhākāyasamphassapaccayā nāma jātā. Evaṃ tīsu dvāresu ‘samatikkamavasena’ labbhanti.
ਘਾਨਦ੍વਾਰਾਦੀਸੁ ਪਨ ਗਨ੍ਧਾਦੀਸੁ ਆਪਾਥਗਤੇਸੁ ਏਕੋ ਏવਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤਿ – ‘ਅਯਂ ਗਨ੍ਧੋ, ਅਯਂ ਰਸੋ, ਇਦਂ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਂ ਕਿਂ ਨਿਸ੍ਸਿਤ’ਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਚਕ੍ਖੁਦ੍વਾਰੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਏવਂ ਗਨ੍ਧਾਰਮ੍ਮਣਾਦੀਨਿ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍વਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤਾਤਿ ਅਯਂ વੇਦਨਾ ਘਾਨਜਿવ੍ਹਾਕਾਯਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ। ਏવਂ ‘ਭਾવਨਾવਸੇਨ’ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ।
Ghānadvārādīsu pana gandhādīsu āpāthagatesu eko evaṃ pariggahaṃ paṭṭhapeti – ‘ayaṃ gandho, ayaṃ raso, idaṃ phoṭṭhabbaṃ kiṃ nissita’nti sabbaṃ cakkhudvāre vuttanayeneva veditabbaṃ. Evaṃ gandhārammaṇādīni sammasitvā nibbattitāti ayaṃ vedanā ghānajivhākāyasamphassapaccayā nāma jātā. Evaṃ ‘bhāvanāvasena’ labbhanti.
ਮਨੋਦ੍વਾਰੇ ਪਨ ਤੀਹਿਪਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ। ਏਕਚ੍ਚੋ ਹਿ ਜਾਤਿਂ ਭਯਤੋ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਜਰਂ ਬ੍ਯਾਧਿਂ ਮਰਣਂ ਭਯਤੋ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਭਯਤੋ ਦਿਸ੍વਾ ‘ਜਾਤਿਜਰਾਬ੍ਯਾਧਿਮਰਣੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਨ ਖੋ ਪਨ ਸਕ੍ਕਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤੇਨ ਜਾਤਿਆਦੀਹਿ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁਂ, ਆਦਿਤੋવ વੀਰਿਯਂ ਕਾਤੁਂ ਸੀਲਂ ਸੋਧੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਚਕ੍ਖੁਦ੍વਾਰੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਪਰਿਕਮ੍ਮવੇਦਨਾ ਕਾਮਾવਚਰਾ, ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿવੇਦਨਾ ਰੂਪਾવਚਰਾਰੂਪਾવਚਰਾ, ਮਗ੍ਗਫਲવੇਦਨਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਤਿ ਏવਂ ਜਾਤਿਜਰਾਬ੍ਯਾਧਿਮਰਣਂ ਚਤੁਭੂਮਿਕવੇਦਨਾਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਯਾ ਬਲવਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਚਤੁਭੂਮਿਕવੇਦਨਾ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ। ਏવਂ ਤਾવ ‘ਉਪਨਿਸ੍ਸਯવਸੇਨ’ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ।
Manodvāre pana tīhipi ākārehi labbhanti. Ekacco hi jātiṃ bhayato passati, jaraṃ byādhiṃ maraṇaṃ bhayato passati, bhayato disvā ‘jātijarābyādhimaraṇehi muccituṃ vaṭṭati, na kho pana sakkā nipajjitvā niddāyantena jātiādīhi muccituṃ, āditova vīriyaṃ kātuṃ sīlaṃ sodhetuṃ vaṭṭatī’ti cintetvā cakkhudvāre vuttanayeneva paṭipajjitvā arahattaṃ pāpuṇāti. Tattha sabbāpi parikammavedanā kāmāvacarā, aṭṭhasamāpattivedanā rūpāvacarārūpāvacarā, maggaphalavedanā lokuttarāti evaṃ jātijarābyādhimaraṇaṃ catubhūmikavedanānibbattiyā balavapaccayo hotīti catubhūmikavedanā manosamphassapaccayā nāma jātā. Evaṃ tāva ‘upanissayavasena’ labbhanti.
ਮਨੋਦ੍વਾਰੇ ਪਨ ਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣੇ ਆਪਾਥਗਤੇਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਚਕ੍ਖੁਦ੍વਾਰੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਏવਂ ਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਕਿਲੇਸਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਗਤਾਤਿ ਚਤੁਭੂਮਿਕવੇਦਨਾ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ। ਏવਂ ‘ਸਮਤਿਕ੍ਕਮવਸੇਨ’ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ।
Manodvāre pana dhammārammaṇe āpāthagateti sabbaṃ cakkhudvāre vuttanayeneva veditabbaṃ. Evaṃ dhammārammaṇe uppannaṃ kilesaṃ samatikkamitvā gatāti catubhūmikavedanā manosamphassapaccayā nāma jātā. Evaṃ ‘samatikkamavasena’ labbhanti.
ਮਨੋਦ੍વਾਰੇ ਪਨ ਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣੇ ਆਪਾਥਗਤੇ ਏਕੋ ਏવਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤਿ – ‘ਏਤਂ ਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਂ ਕਿਂ ਨਿਸ੍ਸਿਤ’ਨ੍ਤਿ? ‘વਤ੍ਥੁਨਿਸ੍ਸਿਤ’ਨ੍ਤਿ। ‘વਤ੍ਥੁ ਕਿਂ ਨਿਸ੍ਸਿਤ’ਨ੍ਤਿ? ‘ਮਹਾਭੂਤਾਨਿ ਨਿਸ੍ਸਿਤ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਮਹਾਭੂਤਾਨਿ ਉਪਾਦਾਰੂਪਞ੍ਚ ਰੂਪਨ੍ਤਿ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਤਦਾਰਮ੍ਮਣੇ ਧਮ੍ਮੇ ਅਰੂਪਨ੍ਤਿ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਤਤੋ ਸਪ੍ਪਚ੍ਚਯਂ ਨਾਮਰੂਪਂ ਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍વਾ ਤੀਣਿ ਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ વਿਪਸ੍ਸਨਾਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਪਰਿਕਮ੍ਮવੇਦਨਾ ਕਾਮਾવਚਰਾ, ਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿવੇਦਨਾ ਰੂਪਾવਚਰਾਰੂਪਾવਚਰਾ, ਮਗ੍ਗਫਲવੇਦਨਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਤਿ ਏવਂ ਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਂ ਸਮ੍ਮਸਿਤ੍વਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤਾਤਿ ਅਯਂ વੇਦਨਾ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਨਾਮ ਜਾਤਾ। ਏવਂ ‘ਭਾવਨਾવਸੇਨ’ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ। ਯਾ ਪਨੇਤਾ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਚਤੁવੀਸਤਿવਿਧਾਦੀਨਂ વਾਰਾਨਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨੇਸੁ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾ…ਪੇ॰… ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾ વੇਦਨਾਤਿ ਛ ਛ વੇਦਨਾ વੁਤ੍ਤਾ, ਤਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਾਤਿ।
Manodvāre pana dhammārammaṇe āpāthagate eko evaṃ pariggahaṃ paṭṭhapeti – ‘etaṃ dhammārammaṇaṃ kiṃ nissita’nti? ‘Vatthunissita’nti. ‘Vatthu kiṃ nissita’nti? ‘Mahābhūtāni nissita’nti. So cattāri mahābhūtāni upādārūpañca rūpanti pariggaṇhāti, tadārammaṇe dhamme arūpanti pariggaṇhāti. Tato sappaccayaṃ nāmarūpaṃ pariggaṇhitvā tīṇi lakkhaṇāni āropetvā vipassanāpaṭipāṭiyā saṅkhāre sammasitvā arahattaṃ pāpuṇāti. Tattha sabbāpi parikammavedanā kāmāvacarā, aṭṭhasamāpattivedanā rūpāvacarārūpāvacarā, maggaphalavedanā lokuttarāti evaṃ dhammārammaṇaṃ sammasitvā nibbattitāti ayaṃ vedanā manosamphassapaccayā nāma jātā. Evaṃ ‘bhāvanāvasena’ labbhanti. Yā panetā sabbesampi catuvīsatividhādīnaṃ vārānaṃ pariyosānesu cakkhusamphassajā vedanā…pe… manosamphassajā vedanāti cha cha vedanā vuttā, tā sampayuttapaccayavasena vuttāti.
ਅਯਂ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਨਿਦ੍ਦੇਸੋ।
Ayaṃ vedanākkhandhaniddeso.
ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਯੋਪਿ ਇਮਿਨਾ ਉਪਾਯੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਕੇવਲਞ੍ਹਿ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਤਿਕੇਸੁ વੇਦਨਾਤ੍ਤਿਕਪੀਤਿਤ੍ਤਿਕਾਪਿ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ, ਦੁਕੇਸੁ ਚ ਸੁਖਸਹਗਤਦੁਕਾਦਯੋਪਿ। ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਫਸ੍ਸਸ੍ਸਾਪਿ ਸਙ੍ਖਾਰਕ੍ਖਨ੍ਧਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਫਸ੍ਸਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਅવਤ੍વਾ ਚਿਤ੍ਤਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਦੁਕੇਸੁ ਚੇਤ੍ਥ ਹੇਤੁਦੁਕਾਦਯੋਪਿ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ। ਤਿਕਾ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਸਦਿਸਾ ਏવ । વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾਦਿਭਾવਂ ਅવਤ੍વਾ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਨ੍ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਨ ਹਿ ਸਕ੍ਕਾ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਨ੍ਤਿ ਨਿਦ੍ਦਿਸਿਤੁਂ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇ વੁਤ੍ਤਸਦਿਸਮੇવ। ਇਮੇਸਂ ਪਨ ਤਿਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਨਿਦ੍ਦੇਸੇਯੇવ વੇਦਨਾਕ੍ਖਨ੍ਧਨਿਦ੍ਦੇਸਤੋ ਅਤਿਰੇਕਤਿਕਦੁਕਾ ਲਦ੍ਧਾ। ਤੇਸਂ વਸੇਨ વਾਰਪ੍ਪਭੇਦੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ।
Saññākkhandhādayopi iminā upāyena veditabbā. Kevalañhi saññākkhandhaniddese tikesu vedanāttikapītittikāpi labbhanti, dukesu ca sukhasahagatadukādayopi. Saṅkhārakkhandhaniddese phassassāpi saṅkhārakkhandhapariyāpannattā phassasampayuttoti avatvā cittasampayuttoti vuttaṃ. Dukesu cettha hetudukādayopi labbhanti. Tikā saññākkhandhasadisā eva . Viññāṇakkhandhaniddese cakkhusamphassajādibhāvaṃ avatvā cakkhuviññāṇantiādi vuttaṃ. Na hi sakkā viññāṇaṃ manosamphassajanti niddisituṃ. Sesamettha saññākkhandhe vuttasadisameva. Imesaṃ pana tiṇṇampi khandhānaṃ niddeseyeva vedanākkhandhaniddesato atirekatikadukā laddhā. Tesaṃ vasena vārappabhedo veditabboti.
ਅਭਿਧਮ੍ਮਭਾਜਨੀਯવਣ੍ਣਨਾ।
Abhidhammabhājanīyavaṇṇanā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / વਿਭਙ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Vibhaṅgapāḷi / ੧. ਖਨ੍ਧવਿਭਙ੍ਗੋ • 1. Khandhavibhaṅgo
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / વਿਭਙ੍ਗ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / ੧. ਖਨ੍ਧવਿਭਙ੍ਗੋ • 1. Khandhavibhaṅgo
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / વਿਭਙ੍ਗ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Vibhaṅga-anuṭīkā / ੧. ਖਨ੍ਧવਿਭਙ੍ਗੋ • 1. Khandhavibhaṅgo
