Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / చూళవగ్గపాళి • Cūḷavaggapāḷi |
అభిమారపేసనం
Abhimārapesanaṃ
౩౪౦. అథ ఖో దేవదత్తో యేన అజాతసత్తు కుమారో తేనుపసఙ్కమి, ఉపసఙ్కమిత్వా అజాతసత్తుం కుమారం ఏతదవోచ – ‘‘పురిసే, మహారాజ, ఆణాపేహి, యే సమణం గోతమం జీవితా వోరోపేస్సన్తీ’’తి. అథ ఖో అజాతసత్తు కుమారో మనుస్సే ఆణాపేసి – ‘‘యథా, భణే, అయ్యో దేవదత్తో ఆహ తథా కరేయ్యాథా’’తి. అథ ఖో దేవదత్తో ఏకం పురిసం ఆణాపేసి – ‘‘గచ్ఛావుసో, అముకస్మిం ఓకాసే సమణో గోతమో విహరతి. తం జీవితా వోరోపేత్వా ఇమినా మగ్గేన ఆగచ్ఛా’’తి. తస్మిం మగ్గే ద్వే పురిసే ఠపేసి – ‘‘యో ఇమినా మగ్గేన ఏకో పురిసో ఆగచ్ఛతి, తం జీవితా వోరోపేత్వా ఇమినా మగ్గేన ఆగచ్ఛథా’’తి. తస్మిం మగ్గే చత్తారో పురిసే ఠపేసి – ‘‘యే ఇమినా మగ్గేన ద్వే పురిసా ఆగచ్ఛన్తి, తే జీవితా వోరోపేత్వా ఇమినా మగ్గేన ఆగచ్ఛథా’’తి. తస్మిం మగ్గే అట్ఠ పురిసే ఠపేసి – ‘‘యే ఇమినా మగ్గేన చత్తారో పురిసా ఆగచ్ఛన్తి, తే జీవితా వోరోపేత్వా ఇమినా మగ్గేన ఆగచ్ఛథా’’తి. తస్మిం మగ్గే సోళస పురిసే ఠపేసి – ‘‘యే ఇమినా మగ్గేన అట్ఠ పురిసా ఆగచ్ఛన్తి, తే జీవితా వోరోపేత్వా ఆగచ్ఛథా’’తి.
340. Atha kho devadatto yena ajātasattu kumāro tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā ajātasattuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘purise, mahārāja, āṇāpehi, ye samaṇaṃ gotamaṃ jīvitā voropessantī’’ti. Atha kho ajātasattu kumāro manusse āṇāpesi – ‘‘yathā, bhaṇe, ayyo devadatto āha tathā kareyyāthā’’ti. Atha kho devadatto ekaṃ purisaṃ āṇāpesi – ‘‘gacchāvuso, amukasmiṃ okāse samaṇo gotamo viharati. Taṃ jīvitā voropetvā iminā maggena āgacchā’’ti. Tasmiṃ magge dve purise ṭhapesi – ‘‘yo iminā maggena eko puriso āgacchati, taṃ jīvitā voropetvā iminā maggena āgacchathā’’ti. Tasmiṃ magge cattāro purise ṭhapesi – ‘‘ye iminā maggena dve purisā āgacchanti, te jīvitā voropetvā iminā maggena āgacchathā’’ti. Tasmiṃ magge aṭṭha purise ṭhapesi – ‘‘ye iminā maggena cattāro purisā āgacchanti, te jīvitā voropetvā iminā maggena āgacchathā’’ti. Tasmiṃ magge soḷasa purise ṭhapesi – ‘‘ye iminā maggena aṭṭha purisā āgacchanti, te jīvitā voropetvā āgacchathā’’ti.
అథ ఖో సో ఏకో పురిసో అసిచమ్మం గహేత్వా ధనుకలాపం సన్నయ్హిత్వా యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి, ఉపసఙ్కమిత్వా భగవతో అవిదూరే భీతో ఉబ్బిగ్గో ఉస్సఙ్కీ ఉత్రస్తో పత్థద్ధేన కాయేన అట్ఠాసి. అద్దసా ఖో భగవా తం పురిసం భీతం ఉబ్బిగ్గం ఉస్సఙ్కిం ఉత్రస్తం పత్థద్ధేన కాయేన ఠితం. దిస్వాన తం పురిసం ఏతదవోచ – ‘‘ఏహావుసో, మా భాయీ’’తి. అథ ఖో సో పురిసో అసిచమ్మం ఏకమన్తం కరిత్వా ధనుకలాపం నిక్ఖిపిత్వా యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి, ఉపసఙ్కమిత్వా భగవతో పాదేసు సిరసా నిపతిత్వా భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అచ్చయో మం, భన్తే, అచ్చగమా యథాబాలం యథామూళ్హం యథాఅకుసలం, యోహం దుట్ఠచిత్తో వధకచిత్తో ఇధూపసఙ్కన్తో. తస్స మే, భన్తే, భగవా అచ్చయం అచ్చయతో పటిగ్గణ్హాతు ఆయతిం సంవరాయా’’తి. ‘‘తగ్ఘ త్వం, ఆవుసో, అచ్చయో అచ్చగమా యథాబాలం యథామూళ్హం యథాఅకుసలం, యం త్వం దుట్ఠచిత్తో వధకచిత్తో ఇధూపసఙ్కన్తో. యతో చ ఖో త్వం, ఆవుసో , అచ్చయం అచ్చయతో దిస్వా యథాధమ్మం పటికరోసి, తం తే మయం పటిగ్గణ్హామ. వుడ్ఢి హేసా, ఆవుసో, అరియస్స వినయే – యో అచ్చయం అచ్చయతో దిస్వా యథాధమ్మం పటికరోతి, ఆయతిం సంవరం ఆపజ్జతీ’’తి.
Atha kho so eko puriso asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavato avidūre bhīto ubbiggo ussaṅkī utrasto patthaddhena kāyena aṭṭhāsi. Addasā kho bhagavā taṃ purisaṃ bhītaṃ ubbiggaṃ ussaṅkiṃ utrastaṃ patthaddhena kāyena ṭhitaṃ. Disvāna taṃ purisaṃ etadavoca – ‘‘ehāvuso, mā bhāyī’’ti. Atha kho so puriso asicammaṃ ekamantaṃ karitvā dhanukalāpaṃ nikkhipitvā yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘accayo maṃ, bhante, accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yohaṃ duṭṭhacitto vadhakacitto idhūpasaṅkanto. Tassa me, bhante, bhagavā accayaṃ accayato paṭiggaṇhātu āyatiṃ saṃvarāyā’’ti. ‘‘Taggha tvaṃ, āvuso, accayo accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yaṃ tvaṃ duṭṭhacitto vadhakacitto idhūpasaṅkanto. Yato ca kho tvaṃ, āvuso , accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikarosi, taṃ te mayaṃ paṭiggaṇhāma. Vuḍḍhi hesā, āvuso, ariyassa vinaye – yo accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikaroti, āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjatī’’ti.
అథ ఖో భగవా తస్స పురిసస్స అనుపుబ్బిం కథం కథేసి, సేయ్యథిదం – దానకథం సీలకథం సగ్గకథం, కామానం ఆదీనవం ఓకారం సంకిలేసం, నేక్ఖమ్మే ఆనిసంసం పకాసేసి. యదా తం భగవా అఞ్ఞాసి కల్లచిత్తం, ముదుచిత్తం, వినీవరణచిత్తం, ఉదగ్గచిత్తం, పసన్నచిత్తం, అథ యా బుద్ధానం సాముక్కంసికా ధమ్మదేసనా తం పకాసేసి – దుక్ఖం, సముదయం, నిరోధం, మగ్గం. సేయ్యథాపి నామ సుద్ధం వత్థం అపగతకాళకం సమ్మదేవ రజనం పటిగ్గహేయ్య, ఏవమేవ తస్స పురిసస్స తస్మింయేవ ఆసనే విరజం వీతమలం ధమ్మచక్ఖుం ఉదపాది – యం కిఞ్చి సముదయధమ్మం, సబ్బం తం నిరోధధమ్మన్తి. అథ ఖో సో పురిసో దిట్ఠధమ్మో పత్తధమ్మో విదితధమ్మో పరియోగాళ్హధమ్మో తిణ్ణవిచికిచ్ఛో విగతకథంకథో వేసారజ్జప్పత్తో అపరప్పచ్చయో సత్థుసాసనే భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అభిక్కన్తం, భన్తే, అభిక్కన్తం, భన్తే. సేయ్యథాపి, భన్తే, నిక్కుజ్జితం వా ఉక్కుజ్జేయ్య, పటిచ్ఛన్నం వా వివరేయ్య, మూళ్హస్స వా మగ్గం ఆచిక్ఖేయ్య, అన్ధకారే వా తేలపజ్జోతం ధారేయ్య – చక్ఖుమన్తో రూపాని దక్ఖన్తీతి – ఏవమేవం భగవతా అనేకపరియాయేన ధమ్మో పకాసితో. ఏసాహం, భన్తే, భగవన్తం సరణం గచ్ఛామి, ధమ్మఞ్చ, భిక్ఖుసఙ్ఘఞ్చ. ఉపాసకం మం భగవా ధారేతు అజ్జతగ్గే పాణుపేతం సరణం గత’’న్తి. అథ ఖో భగవా తం పురిసం ఏతదవోచ – ‘‘మా ఖో త్వం, ఆవుసో, ఇమినా మగ్గేన గచ్ఛ, ఇమినా మగ్గేన గచ్ఛాహీ’’తి అఞ్ఞేన మగ్గేన ఉయ్యోజేసి.
Atha kho bhagavā tassa purisassa anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ, kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ, nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā taṃ bhagavā aññāsi kallacittaṃ, muducittaṃ, vinīvaraṇacittaṃ, udaggacittaṃ, pasannacittaṃ, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā taṃ pakāsesi – dukkhaṃ, samudayaṃ, nirodhaṃ, maggaṃ. Seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaheyya, evameva tassa purisassa tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti. Atha kho so puriso diṭṭhadhammo pattadhammo viditadhammo pariyogāḷhadhammo tiṇṇavicikiccho vigatakathaṃkatho vesārajjappatto aparappaccayo satthusāsane bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante. Seyyathāpi, bhante, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti – evamevaṃ bhagavatā anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi, dhammañca, bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Atha kho bhagavā taṃ purisaṃ etadavoca – ‘‘mā kho tvaṃ, āvuso, iminā maggena gaccha, iminā maggena gacchāhī’’ti aññena maggena uyyojesi.
అథ ఖో తే ద్వే పురిసా – కిం ను ఖో సో ఏకో పురిసో చిరేన ఆగచ్ఛతీతి – పటిపథం గచ్ఛన్తా అద్దసంసు భగవన్తం అఞ్ఞతరస్మిం రుక్ఖమూలే నిసిన్నం. దిస్వాన యేన భగవా తేనుపసఙ్కమింసు, ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీదింసు. తేసం భగవా అనుపుబ్బిం కథం కథేసి…పే॰… అపరప్పచ్చయా సత్థుసాసనే భగవన్తం ఏతదవోచుం – ‘‘అభిక్కన్తం, భన్తే…పే॰… ఉపాసకే నో భగవా ధారేతు అజ్జతగ్గే పాణుపేతం సరణం గతే’’తి. అథ ఖో భగవా తే పురిసే ఏతదవోచ – ‘‘మా ఖో తుమ్హే, ఆవుసో, ఇమినా మగ్గేన గచ్ఛిత్థ, ఇమినా మగ్గేన గచ్ఛథా’’తి అఞ్ఞేన మగ్గేన ఉయ్యోజేసి.
Atha kho te dve purisā – kiṃ nu kho so eko puriso cirena āgacchatīti – paṭipathaṃ gacchantā addasaṃsu bhagavantaṃ aññatarasmiṃ rukkhamūle nisinnaṃ. Disvāna yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Tesaṃ bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi…pe… aparappaccayā satthusāsane bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘abhikkantaṃ, bhante…pe… upāsake no bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gate’’ti. Atha kho bhagavā te purise etadavoca – ‘‘mā kho tumhe, āvuso, iminā maggena gacchittha, iminā maggena gacchathā’’ti aññena maggena uyyojesi.
అథ ఖో తే చత్తారో పురిసా…పే॰… అథ ఖో తే అట్ఠ పురిసా…పే॰… అథ ఖో తే సోళస పురిసా – కిం ను ఖో తే అట్ఠ పురిసా చిరేన ఆగచ్ఛన్తీతి – పటిపథం గచ్ఛన్తా అద్దసాసుం భగవన్తం అఞ్ఞతరస్మిం రుక్ఖమూలే నిసిన్నం. దిస్వాన యేన భగవా తేనుపసఙ్కమింసు, ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీదింసు. తేసం భగవా అనుపుబ్బిం కథం కథేసి, సేయ్యథిదం – దానకథం…పే॰… అపరప్పచ్చయా సత్థుసాసనే భగవన్తం ఏతదవోచుం – ‘‘అభిక్కన్తం, భన్తే…పే॰… ఉపాసకే నో భగవా ధారేతు అజ్జతగ్గే పాణుపేతం సరణం గతే’’తి. అథ ఖో భగవా తే పురిసే ఏతదవోచ – ‘‘మా ఖో తుమ్హే, ఆవుసో, ఇమినా మగ్గేన గచ్ఛిత్థ, ఇమినా మగ్గేన గచ్ఛథా’’తి అఞ్ఞేన మగ్గేన ఉయ్యోజేసి.
Atha kho te cattāro purisā…pe… atha kho te aṭṭha purisā…pe… atha kho te soḷasa purisā – kiṃ nu kho te aṭṭha purisā cirena āgacchantīti – paṭipathaṃ gacchantā addasāsuṃ bhagavantaṃ aññatarasmiṃ rukkhamūle nisinnaṃ. Disvāna yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Tesaṃ bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ…pe… aparappaccayā satthusāsane bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘abhikkantaṃ, bhante…pe… upāsake no bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gate’’ti. Atha kho bhagavā te purise etadavoca – ‘‘mā kho tumhe, āvuso, iminā maggena gacchittha, iminā maggena gacchathā’’ti aññena maggena uyyojesi.
అథ ఖో సో ఏకో పురిసో యేన దేవదత్తో తేనుపసఙ్కమి, ఉపసఙ్కమిత్వా దేవదత్తం ఏతదవోచ – ‘‘నాహం, భన్తే, సక్కోమి తం భగవన్తం జీవితా వోరోపేతుం; మహిద్ధికో సో భగవా, మహానుభావో’’తి. ‘‘అలం, ఆవుసో; మా త్వం సమణం గోతమం జీవితా వోరోపేసి. అహమేవ సమణం గోతమం జీవితా వోరోపేస్సామీ’’తి.
Atha kho so eko puriso yena devadatto tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā devadattaṃ etadavoca – ‘‘nāhaṃ, bhante, sakkomi taṃ bhagavantaṃ jīvitā voropetuṃ; mahiddhiko so bhagavā, mahānubhāvo’’ti. ‘‘Alaṃ, āvuso; mā tvaṃ samaṇaṃ gotamaṃ jīvitā voropesi. Ahameva samaṇaṃ gotamaṃ jīvitā voropessāmī’’ti.
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / చూళవగ్గ-అట్ఠకథా • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / పకాసనీయకమ్మాదికథా • Pakāsanīyakammādikathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / ఛసక్యపబ్బజ్జాకథావణ్ణనా • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / పకాసనీయకమ్మాదికథా • Pakāsanīyakammādikathā