Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / චූළවග්‌ගපාළි • Cūḷavaggapāḷi

    අභිමාරපෙසනං

    Abhimārapesanaṃ

    340. අථ ඛො දෙවදත්‌තො යෙන අජාතසත්‌තු කුමාරො තෙනුපසඞ්‌කමි, උපසඞ්‌කමිත්‌වා අජාතසත්‌තුං කුමාරං එතදවොච – ‘‘පුරිසෙ, මහාරාජ, ආණාපෙහි, යෙ සමණං ගොතමං ජීවිතා වොරොපෙස්‌සන්‌තී’’ති. අථ ඛො අජාතසත්‌තු කුමාරො මනුස්‌සෙ ආණාපෙසි – ‘‘යථා, භණෙ, අය්‍යො දෙවදත්‌තො ආහ තථා කරෙය්‍යාථා’’ති. අථ ඛො දෙවදත්‌තො එකං පුරිසං ආණාපෙසි – ‘‘ගච්‌ඡාවුසො, අමුකස්‌මිං ඔකාසෙ සමණො ගොතමො විහරති. තං ජීවිතා වොරොපෙත්‌වා ඉමිනා මග්‌ගෙන ආගච්‌ඡා’’ති. තස්‌මිං මග්‌ගෙ ද්‌වෙ පුරිසෙ ඨපෙසි – ‘‘යො ඉමිනා මග්‌ගෙන එකො පුරිසො ආගච්‌ඡති, තං ජීවිතා වොරොපෙත්‌වා ඉමිනා මග්‌ගෙන ආගච්‌ඡථා’’ති. තස්‌මිං මග්‌ගෙ චත්‌තාරො පුරිසෙ ඨපෙසි – ‘‘යෙ ඉමිනා මග්‌ගෙන ද්‌වෙ පුරිසා ආගච්‌ඡන්‌ති, තෙ ජීවිතා වොරොපෙත්‌වා ඉමිනා මග්‌ගෙන ආගච්‌ඡථා’’ති. තස්‌මිං මග්‌ගෙ අට්‌ඨ පුරිසෙ ඨපෙසි – ‘‘යෙ ඉමිනා මග්‌ගෙන චත්‌තාරො පුරිසා ආගච්‌ඡන්‌ති, තෙ ජීවිතා වොරොපෙත්‌වා ඉමිනා මග්‌ගෙන ආගච්‌ඡථා’’ති. තස්‌මිං මග්‌ගෙ සොළස පුරිසෙ ඨපෙසි – ‘‘යෙ ඉමිනා මග්‌ගෙන අට්‌ඨ පුරිසා ආගච්‌ඡන්‌ති, තෙ ජීවිතා වොරොපෙත්‌වා ආගච්‌ඡථා’’ති.

    340. Atha kho devadatto yena ajātasattu kumāro tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā ajātasattuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘purise, mahārāja, āṇāpehi, ye samaṇaṃ gotamaṃ jīvitā voropessantī’’ti. Atha kho ajātasattu kumāro manusse āṇāpesi – ‘‘yathā, bhaṇe, ayyo devadatto āha tathā kareyyāthā’’ti. Atha kho devadatto ekaṃ purisaṃ āṇāpesi – ‘‘gacchāvuso, amukasmiṃ okāse samaṇo gotamo viharati. Taṃ jīvitā voropetvā iminā maggena āgacchā’’ti. Tasmiṃ magge dve purise ṭhapesi – ‘‘yo iminā maggena eko puriso āgacchati, taṃ jīvitā voropetvā iminā maggena āgacchathā’’ti. Tasmiṃ magge cattāro purise ṭhapesi – ‘‘ye iminā maggena dve purisā āgacchanti, te jīvitā voropetvā iminā maggena āgacchathā’’ti. Tasmiṃ magge aṭṭha purise ṭhapesi – ‘‘ye iminā maggena cattāro purisā āgacchanti, te jīvitā voropetvā iminā maggena āgacchathā’’ti. Tasmiṃ magge soḷasa purise ṭhapesi – ‘‘ye iminā maggena aṭṭha purisā āgacchanti, te jīvitā voropetvā āgacchathā’’ti.

    අථ ඛො සො එකො පුරිසො අසිචම්‌මං ගහෙත්‌වා ධනුකලාපං සන්‌නය්‌හිත්‌වා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි, උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවතො අවිදූරෙ භීතො උබ්‌බිග්‌ගො උස්‌සඞ්‌කී උත්‍රස්‌තො පත්‌ථද්‌ධෙන කායෙන අට්‌ඨාසි. අද්‌දසා ඛො භගවා තං පුරිසං භීතං උබ්‌බිග්‌ගං උස්‌සඞ්‌කිං උත්‍රස්‌තං පත්‌ථද්‌ධෙන කායෙන ඨිතං. දිස්‌වාන තං පුරිසං එතදවොච – ‘‘එහාවුසො, මා භායී’’ති. අථ ඛො සො පුරිසො අසිචම්‌මං එකමන්‌තං කරිත්‌වා ධනුකලාපං නික්‌ඛිපිත්‌වා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි, උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවතො පාදෙසු සිරසා නිපතිත්‌වා භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘අච්‌චයො මං, භන්‌තෙ, අච්‌චගමා යථාබාලං යථාමූළ්‌හං යථාඅකුසලං, යොහං දුට්‌ඨචිත්‌තො වධකචිත්‌තො ඉධූපසඞ්‌කන්‌තො. තස්‌ස මෙ, භන්‌තෙ, භගවා අච්‌චයං අච්‌චයතො පටිග්‌ගණ්‌හාතු ආයතිං සංවරායා’’ති. ‘‘තග්‌ඝ ත්‌වං, ආවුසො, අච්‌චයො අච්‌චගමා යථාබාලං යථාමූළ්‌හං යථාඅකුසලං, යං ත්‌වං දුට්‌ඨචිත්‌තො වධකචිත්‌තො ඉධූපසඞ්‌කන්‌තො. යතො ච ඛො ත්‌වං, ආවුසො , අච්‌චයං අච්‌චයතො දිස්‌වා යථාධම්‌මං පටිකරොසි, තං තෙ මයං පටිග්‌ගණ්‌හාම. වුඩ්‌ඪි හෙසා, ආවුසො, අරියස්‌ස විනයෙ – යො අච්‌චයං අච්‌චයතො දිස්‌වා යථාධම්‌මං පටිකරොති, ආයතිං සංවරං ආපජ්‌ජතී’’ති.

    Atha kho so eko puriso asicammaṃ gahetvā dhanukalāpaṃ sannayhitvā yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavato avidūre bhīto ubbiggo ussaṅkī utrasto patthaddhena kāyena aṭṭhāsi. Addasā kho bhagavā taṃ purisaṃ bhītaṃ ubbiggaṃ ussaṅkiṃ utrastaṃ patthaddhena kāyena ṭhitaṃ. Disvāna taṃ purisaṃ etadavoca – ‘‘ehāvuso, mā bhāyī’’ti. Atha kho so puriso asicammaṃ ekamantaṃ karitvā dhanukalāpaṃ nikkhipitvā yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘accayo maṃ, bhante, accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yohaṃ duṭṭhacitto vadhakacitto idhūpasaṅkanto. Tassa me, bhante, bhagavā accayaṃ accayato paṭiggaṇhātu āyatiṃ saṃvarāyā’’ti. ‘‘Taggha tvaṃ, āvuso, accayo accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yaṃ tvaṃ duṭṭhacitto vadhakacitto idhūpasaṅkanto. Yato ca kho tvaṃ, āvuso , accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikarosi, taṃ te mayaṃ paṭiggaṇhāma. Vuḍḍhi hesā, āvuso, ariyassa vinaye – yo accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikaroti, āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjatī’’ti.

    අථ ඛො භගවා තස්‌ස පුරිසස්‌ස අනුපුබ්‌බිං කථං කථෙසි, සෙය්‍යථිදං – දානකථං සීලකථං සග්‌ගකථං, කාමානං ආදීනවං ඔකාරං සංකිලෙසං, නෙක්‌ඛම්‌මෙ ආනිසංසං පකාසෙසි. යදා තං භගවා අඤ්‌ඤාසි කල්‌ලචිත්‌තං, මුදුචිත්‌තං, විනීවරණචිත්‌තං, උදග්‌ගචිත්‌තං, පසන්‌නචිත්‌තං, අථ යා බුද්‌ධානං සාමුක්‌කංසිකා ධම්‌මදෙසනා තං පකාසෙසි – දුක්‌ඛං, සමුදයං, නිරොධං, මග්‌ගං. සෙය්‍යථාපි නාම සුද්‌ධං වත්‌ථං අපගතකාළකං සම්‌මදෙව රජනං පටිග්‌ගහෙය්‍ය, එවමෙව තස්‌ස පුරිසස්‌ස තස්‌මිංයෙව ආසනෙ විරජං වීතමලං ධම්‌මචක්‌ඛුං උදපාදි – යං කිඤ්‌චි සමුදයධම්‌මං, සබ්‌බං තං නිරොධධම්‌මන්‌ති. අථ ඛො සො පුරිසො දිට්‌ඨධම්‌මො පත්‌තධම්‌මො විදිතධම්‌මො පරියොගාළ්‌හධම්‌මො තිණ්‌ණවිචිකිච්‌ඡො විගතකථංකථො වෙසාරජ්‌ජප්‌පත්‌තො අපරප්‌පච්‌චයො සත්‌ථුසාසනෙ භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘අභික්‌කන්‌තං, භන්‌තෙ, අභික්‌කන්‌තං, භන්‌තෙ. සෙය්‍යථාපි, භන්‌තෙ, නික්‌කුජ්‌ජිතං වා උක්‌කුජ්‌ජෙය්‍ය, පටිච්‌ඡන්‌නං වා විවරෙය්‍ය, මූළ්‌හස්‌ස වා මග්‌ගං ආචික්‌ඛෙය්‍ය, අන්‌ධකාරෙ වා තෙලපජ්‌ජොතං ධාරෙය්‍ය – චක්‌ඛුමන්‌තො රූපානි දක්‌ඛන්‌තීති – එවමෙවං භගවතා අනෙකපරියායෙන ධම්‌මො පකාසිතො. එසාහං, භන්‌තෙ, භගවන්‌තං සරණං ගච්‌ඡාමි, ධම්‌මඤ්‌ච, භික්‌ඛුසඞ්‌ඝඤ්‌ච. උපාසකං මං භගවා ධාරෙතු අජ්‌ජතග්‌ගෙ පාණුපෙතං සරණං ගත’’න්‌ති. අථ ඛො භගවා තං පුරිසං එතදවොච – ‘‘මා ඛො ත්‌වං, ආවුසො, ඉමිනා මග්‌ගෙන ගච්‌ඡ, ඉමිනා මග්‌ගෙන ගච්‌ඡාහී’’ති අඤ්‌ඤෙන මග්‌ගෙන උය්‍යොජෙසි.

    Atha kho bhagavā tassa purisassa anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ, kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ, nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā taṃ bhagavā aññāsi kallacittaṃ, muducittaṃ, vinīvaraṇacittaṃ, udaggacittaṃ, pasannacittaṃ, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā taṃ pakāsesi – dukkhaṃ, samudayaṃ, nirodhaṃ, maggaṃ. Seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaheyya, evameva tassa purisassa tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti. Atha kho so puriso diṭṭhadhammo pattadhammo viditadhammo pariyogāḷhadhammo tiṇṇavicikiccho vigatakathaṃkatho vesārajjappatto aparappaccayo satthusāsane bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante. Seyyathāpi, bhante, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti – evamevaṃ bhagavatā anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi, dhammañca, bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Atha kho bhagavā taṃ purisaṃ etadavoca – ‘‘mā kho tvaṃ, āvuso, iminā maggena gaccha, iminā maggena gacchāhī’’ti aññena maggena uyyojesi.

    අථ ඛො තෙ ද්‌වෙ පුරිසා – කිං නු ඛො සො එකො පුරිසො චිරෙන ආගච්‌ඡතීති – පටිපථං ගච්‌ඡන්‌තා අද්‌දසංසු භගවන්‌තං අඤ්‌ඤතරස්‌මිං රුක්‌ඛමූලෙ නිසින්‌නං. දිස්‌වාන යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමිංසු, උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදිංසු. තෙසං භගවා අනුපුබ්‌බිං කථං කථෙසි…පෙ.… අපරප්‌පච්‌චයා සත්‌ථුසාසනෙ භගවන්‌තං එතදවොචුං – ‘‘අභික්‌කන්‌තං, භන්‌තෙ…පෙ.… උපාසකෙ නො භගවා ධාරෙතු අජ්‌ජතග්‌ගෙ පාණුපෙතං සරණං ගතෙ’’ති. අථ ඛො භගවා තෙ පුරිසෙ එතදවොච – ‘‘මා ඛො තුම්‌හෙ, ආවුසො, ඉමිනා මග්‌ගෙන ගච්‌ඡිත්‌ථ, ඉමිනා මග්‌ගෙන ගච්‌ඡථා’’ති අඤ්‌ඤෙන මග්‌ගෙන උය්‍යොජෙසි.

    Atha kho te dve purisā – kiṃ nu kho so eko puriso cirena āgacchatīti – paṭipathaṃ gacchantā addasaṃsu bhagavantaṃ aññatarasmiṃ rukkhamūle nisinnaṃ. Disvāna yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Tesaṃ bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi…pe… aparappaccayā satthusāsane bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘abhikkantaṃ, bhante…pe… upāsake no bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gate’’ti. Atha kho bhagavā te purise etadavoca – ‘‘mā kho tumhe, āvuso, iminā maggena gacchittha, iminā maggena gacchathā’’ti aññena maggena uyyojesi.

    අථ ඛො තෙ චත්‌තාරො පුරිසා…පෙ.… අථ ඛො තෙ අට්‌ඨ පුරිසා…පෙ.… අථ ඛො තෙ සොළස පුරිසා – කිං නු ඛො තෙ අට්‌ඨ පුරිසා චිරෙන ආගච්‌ඡන්‌තීති – පටිපථං ගච්‌ඡන්‌තා අද්‌දසාසුං භගවන්‌තං අඤ්‌ඤතරස්‌මිං රුක්‌ඛමූලෙ නිසින්‌නං. දිස්‌වාන යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමිංසු, උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදිංසු. තෙසං භගවා අනුපුබ්‌බිං කථං කථෙසි, සෙය්‍යථිදං – දානකථං…පෙ.… අපරප්‌පච්‌චයා සත්‌ථුසාසනෙ භගවන්‌තං එතදවොචුං – ‘‘අභික්‌කන්‌තං, භන්‌තෙ…පෙ.… උපාසකෙ නො භගවා ධාරෙතු අජ්‌ජතග්‌ගෙ පාණුපෙතං සරණං ගතෙ’’ති. අථ ඛො භගවා තෙ පුරිසෙ එතදවොච – ‘‘මා ඛො තුම්‌හෙ, ආවුසො, ඉමිනා මග්‌ගෙන ගච්‌ඡිත්‌ථ, ඉමිනා මග්‌ගෙන ගච්‌ඡථා’’ති අඤ්‌ඤෙන මග්‌ගෙන උය්‍යොජෙසි.

    Atha kho te cattāro purisā…pe… atha kho te aṭṭha purisā…pe… atha kho te soḷasa purisā – kiṃ nu kho te aṭṭha purisā cirena āgacchantīti – paṭipathaṃ gacchantā addasāsuṃ bhagavantaṃ aññatarasmiṃ rukkhamūle nisinnaṃ. Disvāna yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Tesaṃ bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ…pe… aparappaccayā satthusāsane bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘abhikkantaṃ, bhante…pe… upāsake no bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gate’’ti. Atha kho bhagavā te purise etadavoca – ‘‘mā kho tumhe, āvuso, iminā maggena gacchittha, iminā maggena gacchathā’’ti aññena maggena uyyojesi.

    අථ ඛො සො එකො පුරිසො යෙන දෙවදත්‌තො තෙනුපසඞ්‌කමි, උපසඞ්‌කමිත්‌වා දෙවදත්‌තං එතදවොච – ‘‘නාහං, භන්‌තෙ, සක්‌කොමි තං භගවන්‌තං ජීවිතා වොරොපෙතුං; මහිද්‌ධිකො සො භගවා, මහානුභාවො’’ති. ‘‘අලං, ආවුසො; මා ත්‌වං සමණං ගොතමං ජීවිතා වොරොපෙසි. අහමෙව සමණං ගොතමං ජීවිතා වොරොපෙස්‌සාමී’’ති.

    Atha kho so eko puriso yena devadatto tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā devadattaṃ etadavoca – ‘‘nāhaṃ, bhante, sakkomi taṃ bhagavantaṃ jīvitā voropetuṃ; mahiddhiko so bhagavā, mahānubhāvo’’ti. ‘‘Alaṃ, āvuso; mā tvaṃ samaṇaṃ gotamaṃ jīvitā voropesi. Ahameva samaṇaṃ gotamaṃ jīvitā voropessāmī’’ti.







    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / චූළවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / පකාසනීයකම්‌මාදිකථා • Pakāsanīyakammādikathā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / ඡසක්‍යපබ්‌බජ්‌ජාකථාවණ්‌ණනා • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / පකාසනීයකම්‌මාදිකථා • Pakāsanīyakammādikathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact