| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
६. अब्याकतवग्गो
6. Abyākatavaggo
१-२. अब्याकतसुत्तादिवण्णना
1-2. Abyākatasuttādivaṇṇanā
५४-५५. छट्ठवग्गस्स पठमं सुविञ्ञेय्यमेव। दुतिये अतीते अत्तभावे निब्बत्तकं कम्मन्ति ‘‘पुरिमकम्मभवस्मिं मोहो अविज्जा, आयूहना सङ्खारा, निकन्ति तण्हा, उपगमनं उपादानं, चेतना भवो’’ति एवमागतं सपरिक्खारं पञ्चविधं कम्मवट्टमाह। एतरहि मे अत्तभावो न सियाति विञ्ञाणनामरूपसळायतनफस्सवेदनासहितं पच्चुप्पन्नं पञ्चविधं विपाकवट्टमाह। यं अत्थिकन्ति यं परमत्थतो विज्जमानकं। तेनाह ‘‘भूत’’न्ति। तञ्हि पच्चयनिब्बत्तताय ‘‘भूत’’न्ति वुच्चति। तं पजहामीति तप्पटिबद्धच्छन्दरागप्पहानेन ततो एव आयतिं अनुप्पत्तिधम्मतापादनवसेन पजहामि परिच्चजामि। हरितन्तन्ति (म॰ नि॰ अट्ठ॰ १.३०३) हरितमेव। अन्त-सद्देन पदवड्ढनं कतं यथा ‘‘वनन्तं सुत्तन्त’’न्ति, अल्लतिणादीनि आगम्म निब्बायतीति अत्थो। पथन्तन्ति महामग्गं। सेलन्तन्ति पब्बतं। उदकन्तन्ति उदकं। रमणीयं वा भूमिभागन्ति तिणगुम्बादिरहितं विवित्तं अब्भोकासभूमिभागं। अनाहाराति अपच्चया निरुपादाना। सेसमेत्थ उत्तानमेव।
54-55. Chaṭṭhavaggassa paṭhamaṃ suviññeyyameva. Dutiye atīte attabhāve nibbattakaṃ kammanti ‘‘purimakammabhavasmiṃ moho avijjā, āyūhanā saṅkhārā, nikanti taṇhā, upagamanaṃ upādānaṃ, cetanā bhavo’’ti evamāgataṃ saparikkhāraṃ pañcavidhaṃ kammavaṭṭamāha. Etarahi me attabhāvo na siyāti viññāṇanāmarūpasaḷāyatanaphassavedanāsahitaṃ paccuppannaṃ pañcavidhaṃ vipākavaṭṭamāha. Yaṃ atthikanti yaṃ paramatthato vijjamānakaṃ. Tenāha ‘‘bhūta’’nti. Tañhi paccayanibbattatāya ‘‘bhūta’’nti vuccati. Taṃ pajahāmīti tappaṭibaddhacchandarāgappahānena tato eva āyatiṃ anuppattidhammatāpādanavasena pajahāmi pariccajāmi. Haritantanti (ma. ni. aṭṭha. 1.303) haritameva. Anta-saddena padavaḍḍhanaṃ kataṃ yathā ‘‘vanantaṃ suttanta’’nti, allatiṇādīni āgamma nibbāyatīti attho. Pathantanti mahāmaggaṃ. Selantanti pabbataṃ. Udakantanti udakaṃ. Ramaṇīyaṃ vā bhūmibhāganti tiṇagumbādirahitaṃ vivittaṃ abbhokāsabhūmibhāgaṃ. Anāhārāti apaccayā nirupādānā. Sesamettha uttānameva.
अब्याकतसुत्तादिवण्णना निट्ठिता।
Abyākatasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya
१. अब्याकतसुत्तं • 1. Abyākatasuttaṃ
२. पुरिसगतिसुत्तं • 2. Purisagatisuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
१. अब्याकतसुत्तवण्णना • 1. Abyākatasuttavaṇṇanā
२. पुरिसगतिसुत्तवण्णना • 2. Purisagatisuttavaṇṇanā
