Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්ගුත්තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
6. අබ්යාකතවග්ගො
6. Abyākatavaggo
1. අබ්යාකතසුත්තං
1. Abyākatasuttaṃ
54. අථ ඛො අඤ්ඤතරො භික්ඛු යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො සො භික්ඛු භගවන්තං එතදවොච – ‘‘කො නු ඛො, භන්තෙ, හෙතු කො පච්චයො යෙන සුතවතො අරියසාවකස්ස විචිකිච්ඡා නුප්පජ්ජති අබ්යාකතවත්ථූසූ’’ති?
54. Atha kho aññataro bhikkhu yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante, hetu ko paccayo yena sutavato ariyasāvakassa vicikicchā nuppajjati abyākatavatthūsū’’ti?
‘‘දිට්ඨිනිරොධා ඛො, භික්ඛු, සුතවතො අරියසාවකස්ස විචිකිච්ඡා නුප්පජ්ජති අබ්යාකතවත්ථූසු. ‘හොති තථාගතො පරං මරණා’ති ඛො, භික්ඛු, දිට්ඨිගතමෙතං; ‘න හොති තථාගතො පරං මරණා’ති ඛො, භික්ඛු, දිට්ඨිගතමෙතං; ‘හොති ච න ච හොති තථාගතො පරං මරණා’ති ඛො, භික්ඛු, දිට්ඨිගතමෙතං; ‘නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණා’ති ඛො, භික්ඛු, දිට්ඨිගතමෙතං. අස්සුතවා, භික්ඛු, පුථුජ්ජනො දිට්ඨිං නප්පජානාති, දිට්ඨිසමුදයං නප්පජානාති, දිට්ඨිනිරොධං නප්පජානාති, දිට්ඨිනිරොධගාමිනිං පටිපදං නප්පජානාති. තස්ස සා දිට්ඨි පවඩ්ඪති, සො න පරිමුච්චති ජාතියා ජරාය මරණෙන සොකෙහි පරිදෙවෙහි දුක්ඛෙහි දොමනස්සෙහි උපායාසෙහි, න පරිමුච්චති දුක්ඛස්මාති වදාමි.
‘‘Diṭṭhinirodhā kho, bhikkhu, sutavato ariyasāvakassa vicikicchā nuppajjati abyākatavatthūsu. ‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, diṭṭhigatametaṃ; ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, diṭṭhigatametaṃ; ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, diṭṭhigatametaṃ; ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, diṭṭhigatametaṃ. Assutavā, bhikkhu, puthujjano diṭṭhiṃ nappajānāti, diṭṭhisamudayaṃ nappajānāti, diṭṭhinirodhaṃ nappajānāti, diṭṭhinirodhagāminiṃ paṭipadaṃ nappajānāti. Tassa sā diṭṭhi pavaḍḍhati, so na parimuccati jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, na parimuccati dukkhasmāti vadāmi.
‘‘සුතවා ච ඛො, භික්ඛු, අරියසාවකො දිට්ඨිං පජානාති, දිට්ඨිසමුදයං පජානාති, දිට්ඨිනිරොධං පජානාති, දිට්ඨිනිරොධගාමිනිං පටිපදං පජානාති. තස්ස සා දිට්ඨි නිරුජ්ඣති, සො පරිමුච්චති ජාතියා ජරාය මරණෙන සොකෙහි පරිදෙවෙහි දුක්ඛෙහි දොමනස්සෙහි උපායාසෙහි, පරිමුච්චති දුක්ඛස්මාති වදාමි. එවං ජානං ඛො, භික්ඛු, සුතවා අරියසාවකො එවං පස්සං ‘හොති තථාගතො පරං මරණා’තිපි න බ්යාකරොති; ‘න හොති තථාගතො පරං මරණා’තිපි න බ්යාකරොති; ‘හොති ච න ච හොති තථාගතො පරං මරණා’තිපි න බ්යාකරොති; ‘නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණා’තිපි න බ්යාකරොති. එවං ජානං ඛො, භික්ඛු, සුතවා අරියසාවකො එවං පස්සං එවං අබ්යාකරණධම්මො හොති අබ්යාකතවත්ථූසු . එවං ජානං ඛො, භික්ඛු, සුතවා අරියසාවකො එවං පස්සං න ඡම්භති, න කම්පති, න වෙධති, න සන්තාසං ආපජ්ජති අබ්යාකතවත්ථූසු.
‘‘Sutavā ca kho, bhikkhu, ariyasāvako diṭṭhiṃ pajānāti, diṭṭhisamudayaṃ pajānāti, diṭṭhinirodhaṃ pajānāti, diṭṭhinirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānāti. Tassa sā diṭṭhi nirujjhati, so parimuccati jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, parimuccati dukkhasmāti vadāmi. Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti; ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti; ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti; ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti. Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ evaṃ abyākaraṇadhammo hoti abyākatavatthūsu . Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ na chambhati, na kampati, na vedhati, na santāsaṃ āpajjati abyākatavatthūsu.
‘‘‘හොති තථාගතො පරං මරණා’ති ඛො, භික්ඛු, තණ්හාගතමෙතං…පෙ.… සඤ්ඤාගතමෙතං …පෙ.… මඤ්ඤිතමෙතං…පෙ.… පපඤ්චිතමෙතං…පෙ.… උපාදානගතමෙතං…පෙ.… ‘හොති තථාගතො පරං මරණා’ති ඛො, භික්ඛු, විප්පටිසාරො එසො; ‘න හොති තථාගතො පරං මරණා’ති ඛො, භික්ඛු, විප්පටිසාරො එසො; ‘හොති ච න ච හොති තථාගතො පරං මරණා’ති ඛො, භික්ඛු, විප්පටිසාරො එසො; ‘නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණා’ති ඛො, භික්ඛු, විප්පටිසාරො එසො. අස්සුතවා, භික්ඛු, පුථුජ්ජනො විප්පටිසාරං නප්පජානාති, විප්පටිසාරසමුදයං නප්පජානාති, විප්පටිසාරනිරොධං නප්පජානාති, විප්පටිසාරනිරොධගාමිනිං පටිපදං නප්පජානාති. තස්ස සො විප්පටිසාරො පවඩ්ඪති, සො න පරිමුච්චති ජාතියා ජරාය මරණෙන සොකෙහි පරිදෙවෙහි දුක්ඛෙහි දොමනස්සෙහි උපායාසෙහි, න පරිමුච්චති දුක්ඛස්මාති වදාමි.
‘‘‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, taṇhāgatametaṃ…pe… saññāgatametaṃ …pe… maññitametaṃ…pe… papañcitametaṃ…pe… upādānagatametaṃ…pe… ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, vippaṭisāro eso; ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, vippaṭisāro eso; ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, vippaṭisāro eso; ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, vippaṭisāro eso. Assutavā, bhikkhu, puthujjano vippaṭisāraṃ nappajānāti, vippaṭisārasamudayaṃ nappajānāti, vippaṭisāranirodhaṃ nappajānāti, vippaṭisāranirodhagāminiṃ paṭipadaṃ nappajānāti. Tassa so vippaṭisāro pavaḍḍhati, so na parimuccati jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, na parimuccati dukkhasmāti vadāmi.
‘‘සුතවා ච ඛො, භික්ඛු, අරියසාවකො විප්පටිසාරං පජානාති, විප්පටිසාරසමුදයං පජානාති, විප්පටිසාරනිරොධං පජානාති , විප්පටිසාරනිරොධගාමිනිං පටිපදං පජානාති. තස්ස සො විප්පටිසාරො නිරුජ්ඣති, සො පරිමුච්චති ජාතියා…පෙ.… දුක්ඛස්මාති වදාමි. එවං ජානං ඛො, භික්ඛු, සුතවා අරියසාවකො එවං පස්සං ‘හොති තථාගතො පරං මරණා’තිපි න බ්යාකරොති…පෙ.… ‘නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණා’තිපි න බ්යාකරොති. එවං ජානං ඛො, භික්ඛු, සුතවා අරියසාවකො එවං පස්සං එවං අබ්යාකරණධම්මො හොති අබ්යාකතවත්ථූසු. එවං ජානං ඛො, භික්ඛු, සුතවා අරියසාවකො එවං පස්සං න ඡම්භති, න කම්පති, න වෙධති, න සන්තාසං ආපජ්ජති අබ්යාකතවත්ථූසු. අයං ඛො, භික්ඛු, හෙතු අයං පච්චයො යෙන සුතවතො අරියසාවකස්ස විචිකිච්ඡා නුප්පජ්ජති අබ්යාකතවත්ථූසූ’’ති. පඨමං.
‘‘Sutavā ca kho, bhikkhu, ariyasāvako vippaṭisāraṃ pajānāti, vippaṭisārasamudayaṃ pajānāti, vippaṭisāranirodhaṃ pajānāti , vippaṭisāranirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānāti. Tassa so vippaṭisāro nirujjhati, so parimuccati jātiyā…pe… dukkhasmāti vadāmi. Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti…pe… ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti. Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ evaṃ abyākaraṇadhammo hoti abyākatavatthūsu. Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ na chambhati, na kampati, na vedhati, na santāsaṃ āpajjati abyākatavatthūsu. Ayaṃ kho, bhikkhu, hetu ayaṃ paccayo yena sutavato ariyasāvakassa vicikicchā nuppajjati abyākatavatthūsū’’ti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්ගුත්තරනිකාය (අට්ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 1. අබ්යාකතසුත්තවණ්ණනා • 1. Abyākatasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්ගුත්තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 1-2. අබ්යාකතසුත්තාදිවණ්ණනා • 1-2. Abyākatasuttādivaṇṇanā