Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੬. ਅਬ੍ਯਾਕਤવਗ੍ਗੋ
6. Abyākatavaggo
੧. ਅਬ੍ਯਾਕਤਸੁਤ੍ਤਂ
1. Abyākatasuttaṃ
੫੪. ਅਥ ਖੋ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਹੇਤੁ ਕੋ ਪਚ੍ਚਯੋ ਯੇਨ ਸੁਤવਤੋ ਅਰਿਯਸਾવਕਸ੍ਸ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਬ੍ਯਾਕਤવਤ੍ਥੂਸੂ’’ਤਿ?
54. Atha kho aññataro bhikkhu yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante, hetu ko paccayo yena sutavato ariyasāvakassa vicikicchā nuppajjati abyākatavatthūsū’’ti?
‘‘ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਰੋਧਾ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸੁਤવਤੋ ਅਰਿਯਸਾવਕਸ੍ਸ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਬ੍ਯਾਕਤવਤ੍ਥੂਸੁ। ‘ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਮੇਤਂ; ‘ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਮੇਤਂ; ‘ਹੋਤਿ ਚ ਨ ਚ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਮੇਤਂ; ‘ਨੇવ ਹੋਤਿ ਨ ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਮੇਤਂ। ਅਸ੍ਸੁਤવਾ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਦਿਟ੍ਠਿਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ, ਦਿਟ੍ਠਿਸਮੁਦਯਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ, ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਰੋਧਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ, ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਂ ਪਟਿਪਦਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਪવਡ੍ਢਤਿ, ਸੋ ਨ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਨ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮਿ।
‘‘Diṭṭhinirodhā kho, bhikkhu, sutavato ariyasāvakassa vicikicchā nuppajjati abyākatavatthūsu. ‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, diṭṭhigatametaṃ; ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, diṭṭhigatametaṃ; ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, diṭṭhigatametaṃ; ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, diṭṭhigatametaṃ. Assutavā, bhikkhu, puthujjano diṭṭhiṃ nappajānāti, diṭṭhisamudayaṃ nappajānāti, diṭṭhinirodhaṃ nappajānāti, diṭṭhinirodhagāminiṃ paṭipadaṃ nappajānāti. Tassa sā diṭṭhi pavaḍḍhati, so na parimuccati jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, na parimuccati dukkhasmāti vadāmi.
‘‘ਸੁਤવਾ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਦਿਟ੍ਠਿਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਦਿਟ੍ਠਿਸਮੁਦਯਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਰੋਧਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਂ ਪਟਿਪਦਂ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਾ ਦਿਟ੍ਠਿ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਸੋ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮਿ। ਏવਂ ਜਾਨਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸੁਤવਾ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਂ ‘ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿਪਿ ਨ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ; ‘ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿਪਿ ਨ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ; ‘ਹੋਤਿ ਚ ਨ ਚ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿਪਿ ਨ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ; ‘ਨੇવ ਹੋਤਿ ਨ ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿਪਿ ਨ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ। ਏવਂ ਜਾਨਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸੁਤવਾ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਂ ਏવਂ ਅਬ੍ਯਾਕਰਣਧਮ੍ਮੋ ਹੋਤਿ ਅਬ੍ਯਾਕਤવਤ੍ਥੂਸੁ । ਏવਂ ਜਾਨਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸੁਤવਾ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਂ ਨ ਛਮ੍ਭਤਿ, ਨ ਕਮ੍ਪਤਿ, ਨ વੇਧਤਿ, ਨ ਸਨ੍ਤਾਸਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਬ੍ਯਾਕਤવਤ੍ਥੂਸੁ।
‘‘Sutavā ca kho, bhikkhu, ariyasāvako diṭṭhiṃ pajānāti, diṭṭhisamudayaṃ pajānāti, diṭṭhinirodhaṃ pajānāti, diṭṭhinirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānāti. Tassa sā diṭṭhi nirujjhati, so parimuccati jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, parimuccati dukkhasmāti vadāmi. Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti; ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti; ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti; ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti. Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ evaṃ abyākaraṇadhammo hoti abyākatavatthūsu . Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ na chambhati, na kampati, na vedhati, na santāsaṃ āpajjati abyākatavatthūsu.
‘‘‘ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਤਣ੍ਹਾਗਤਮੇਤਂ…ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਾਗਤਮੇਤਂ …ਪੇ॰… ਮਞ੍ਞਿਤਮੇਤਂ…ਪੇ॰… ਪਪਞ੍ਚਿਤਮੇਤਂ…ਪੇ॰… ਉਪਾਦਾਨਗਤਮੇਤਂ…ਪੇ॰… ‘ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੋ ਏਸੋ; ‘ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੋ ਏਸੋ; ‘ਹੋਤਿ ਚ ਨ ਚ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੋ ਏਸੋ; ‘ਨੇવ ਹੋਤਿ ਨ ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੋ ਏਸੋ। ਅਸ੍ਸੁਤવਾ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ, વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਸਮੁਦਯਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ, વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਨਿਰੋਧਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ, વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਂ ਪਟਿਪਦਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸੋ વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੋ ਪવਡ੍ਢਤਿ, ਸੋ ਨ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਨ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮਿ।
‘‘‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, taṇhāgatametaṃ…pe… saññāgatametaṃ …pe… maññitametaṃ…pe… papañcitametaṃ…pe… upādānagatametaṃ…pe… ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, vippaṭisāro eso; ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, vippaṭisāro eso; ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, vippaṭisāro eso; ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti kho, bhikkhu, vippaṭisāro eso. Assutavā, bhikkhu, puthujjano vippaṭisāraṃ nappajānāti, vippaṭisārasamudayaṃ nappajānāti, vippaṭisāranirodhaṃ nappajānāti, vippaṭisāranirodhagāminiṃ paṭipadaṃ nappajānāti. Tassa so vippaṭisāro pavaḍḍhati, so na parimuccati jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, na parimuccati dukkhasmāti vadāmi.
‘‘ਸੁਤવਾ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਸਮੁਦਯਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਨਿਰੋਧਂ ਪਜਾਨਾਤਿ , વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਂ ਪਟਿਪਦਂ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸੋ વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰੋ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਸੋ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਜਾਤਿਯਾ…ਪੇ॰… ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮਿ। ਏવਂ ਜਾਨਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸੁਤવਾ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਂ ‘ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿਪਿ ਨ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ…ਪੇ॰… ‘ਨੇવ ਹੋਤਿ ਨ ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿਪਿ ਨ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ। ਏવਂ ਜਾਨਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸੁਤવਾ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਂ ਏવਂ ਅਬ੍ਯਾਕਰਣਧਮ੍ਮੋ ਹੋਤਿ ਅਬ੍ਯਾਕਤવਤ੍ਥੂਸੁ। ਏવਂ ਜਾਨਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸੁਤવਾ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਂ ਨ ਛਮ੍ਭਤਿ, ਨ ਕਮ੍ਪਤਿ, ਨ વੇਧਤਿ, ਨ ਸਨ੍ਤਾਸਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਬ੍ਯਾਕਤવਤ੍ਥੂਸੁ। ਅਯਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਹੇਤੁ ਅਯਂ ਪਚ੍ਚਯੋ ਯੇਨ ਸੁਤવਤੋ ਅਰਿਯਸਾવਕਸ੍ਸ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ ਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਬ੍ਯਾਕਤવਤ੍ਥੂਸੂ’’ਤਿ। ਪਠਮਂ।
‘‘Sutavā ca kho, bhikkhu, ariyasāvako vippaṭisāraṃ pajānāti, vippaṭisārasamudayaṃ pajānāti, vippaṭisāranirodhaṃ pajānāti , vippaṭisāranirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānāti. Tassa so vippaṭisāro nirujjhati, so parimuccati jātiyā…pe… dukkhasmāti vadāmi. Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti…pe… ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipi na byākaroti. Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ evaṃ abyākaraṇadhammo hoti abyākatavatthūsu. Evaṃ jānaṃ kho, bhikkhu, sutavā ariyasāvako evaṃ passaṃ na chambhati, na kampati, na vedhati, na santāsaṃ āpajjati abyākatavatthūsu. Ayaṃ kho, bhikkhu, hetu ayaṃ paccayo yena sutavato ariyasāvakassa vicikicchā nuppajjati abyākatavatthūsū’’ti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੧. ਅਬ੍ਯਾਕਤਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Abyākatasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੧-੨. ਅਬ੍ਯਾਕਤਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • 1-2. Abyākatasuttādivaṇṇanā