Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਾਨવਤ੍ਥੁ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā

    ੩. ਆਚਾਮਦਾਯਿਕਾવਿਮਾਨવਣ੍ਣਨਾ

    3. Ācāmadāyikāvimānavaṇṇanā

    ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਤੇ ਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਆਚਾਮਦਾਯਿਕਾવਿਮਾਨਂ। ਤਸ੍ਸ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਭਗવਾ ਰਾਜਗਹੇ વਿਹਰਤਿ વੇਲ਼ੁવਨੇ ਕਲਨ੍ਦਕਨਿવਾਪੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਰਾਜਗਹੇ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਕੁਲਂ ਅਹਿવਾਤਰੋਗੇਨ ਉਪਦ੍ਦੁਤਂ ਅਹੋਸਿ। ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬੇ ਜਨਾ ਮਤਾ ਠਪੇਤ੍વਾ ਏਕਂ ਇਤ੍ਥਿਂ। ਸਾ ਗੇਹਂ ਗੇਹਗਤਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਂ ਧਨਧਞ੍ਞਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍વਾ ਮਰਣਭਯਭੀਤਾ ਭਿਤ੍ਤਿਛਿਦ੍ਦੇਨ ਪਲਾਤਾ ਅਨਾਥਾ ਹੁਤ੍વਾ ਪਰਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਪਿਟ੍ਠਿਪਸ੍ਸੇ વਸਤਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਗੇਹੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਕਰੁਣਾਯਨ੍ਤਾ ਉਕ੍ਖਲਿਆਦੀਸੁ ਅવਸਿਟ੍ਠਂ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਆਚਾਮਾਦਿਂ ਤਸ੍ਸਾ ਦੇਨ੍ਤਿ। ਸਾ ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਜੀવਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਤਿ।

    Piṇḍāyate carantassāti ācāmadāyikāvimānaṃ. Tassa kā uppatti? Bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena rājagahe aññataraṃ kulaṃ ahivātarogena upaddutaṃ ahosi. Tattha sabbe janā matā ṭhapetvā ekaṃ itthiṃ. Sā gehaṃ gehagatañca sabbaṃ dhanadhaññaṃ chaḍḍetvā maraṇabhayabhītā bhittichiddena palātā anāthā hutvā paragehaṃ gantvā tassa piṭṭhipasse vasati. Tasmiṃ gehe manussā karuṇāyantā ukkhaliādīsu avasiṭṭhaṃ yāgubhattaācāmādiṃ tassā denti. Sā taṃ bhuñjitvā jīvikaṃ kappeti.

    ਤੇਨ ਚ ਸਮਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤਤੋ વੁਟ੍ਠਿਤੋ ‘‘ਕਂ ਨੁ ਖੋ ਅਹਂ ਅਜ੍ਜ ਆਹਾਰਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇਨ ਅਨੁਗ੍ਗਹੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਦੁਗ੍ਗਤਿਤੋ ਚ ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਚ ਮੋਚੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਆਸਨ੍ਨਮਰਣਂ ਨਿਰਯਸਂવਤ੍ਤਨਿਕਞ੍ਚਸ੍ਸਾ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤੋਕਾਸਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਅਯਂ ਮਯਿ ਗਤੇ ਅਤ੍ਤਨਾ ਲਦ੍ਧਂ ਆਚਾਮਂ ਦਸ੍ਸਤਿ, ਤੇਨੇવ ਨਿਮ੍ਮਾਨਰਤਿਦੇવਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਏવਂ ਨਿਰਯੂਪਪਤ੍ਤਿਤੋ ਮੋਚੇਤ੍વਾ ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਸਗ੍ਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਂ ਆਦਾਯ ਤਸ੍ਸਾ ਨਿવੇਸਨਟ੍ਠਾਨਾਭਿਮੁਖੋ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਅਥ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇવਾਨਮਿਨ੍ਦੋ ਅਞ੍ਞਾਤਕવੇਸੇਨ ਅਨੇਕਰਸਂ ਅਨੇਕਸੂਪਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਦਿਬ੍ਬਾਹਾਰਂ ਉਪਨੇਸਿ। ਤਂ ਞਤ੍વਾ ਥੇਰੋ ‘‘ਕੋਸਿਯ, ਤ੍વਂ ਕਤਕੁਸਲੋ, ਕਸ੍ਮਾ ਏવਂ ਕਰੋਸਿ, ਮਾ ਦੁਗ੍ਗਤਾਨਂ ਕਪਣਾਨਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ વਿਲੁਮ੍ਪੀ’’ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸਾ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਪੁਰਤੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ।

    Tena ca samayena āyasmā mahākassapo sattāhaṃ nirodhasamāpattiṃ samāpajjitvā tato vuṭṭhito ‘‘kaṃ nu kho ahaṃ ajja āhārapaṭiggahaṇena anuggahessāmi, duggatito ca dukkhato ca mocessāmī’’ti cintento taṃ itthiṃ āsannamaraṇaṃ nirayasaṃvattanikañcassā kammaṃ katokāsaṃ disvā ‘‘ayaṃ mayi gate attanā laddhaṃ ācāmaṃ dassati, teneva nimmānaratidevaloke uppajjissati, evaṃ nirayūpapattito mocetvā handāhaṃ imissā saggasampattiṃ nipphādessāmī’’ti pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaraṃ ādāya tassā nivesanaṭṭhānābhimukho gacchati. Atha sakko devānamindo aññātakavesena anekarasaṃ anekasūpabyañjanaṃ dibbāhāraṃ upanesi. Taṃ ñatvā thero ‘‘kosiya, tvaṃ katakusalo, kasmā evaṃ karosi, mā duggatānaṃ kapaṇānaṃ sampattiṃ vilumpī’’ti paṭikkhipitvā tassā itthiyā purato aṭṭhāsi.

    ਸਾ ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਅਯਂ ਮਹਾਨੁਭਾવੋ ਥੇਰੋ, ਇਮਸ੍ਸ ਦਾਤਬ੍ਬਯੁਤ੍ਤਕਂ ਖਾਦਨੀਯਂ વਾ ਭੋਜਨੀਯਂ વਾ ਇਧ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਦਞ੍ਚ ਕਿਲਿਟ੍ਠਭਾਜਨਗਤਂ ਤਿਣਚੁਣ੍ਣਰਜਾਨੁਕਿਣ੍ਣਂ ਅਲੋਣਂ ਸੀਤਲਂ ਅਪ੍ਪਰਸਂ ਆਚਾਮਕਞ੍ਜਿਯਮਤ੍ਤਂ ਏਦਿਸਸ੍ਸ ਦਾਤੁਂ ਨ ਉਸ੍ਸਹਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ‘‘ਅਤਿਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਆਹ। ਥੇਰੋ ਏਕਪਦਨਿਕ੍ਖੇਪਮਤ੍ਤਂ ਅਪਸਕ੍ਕਿਤ੍વਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਗੇਹવਾਸਿਨੋ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਭਿਕ੍ਖਂ ਉਪਨੇਸੁਂ, ਥੇਰੋ ਨ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਤਿ। ਸਾ ਦੁਗ੍ਗਤਿਤ੍ਥੀ ‘‘ਮਮੇવ ਅਨੁਗ੍ਗਹਤ੍ਥਾਯ ਇਧਾਗਤੋ, ਮਮ ਸਨ੍ਤਕਮੇવ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ ਞਤ੍વਾ ਪਸਨ੍ਨਮਾਨਸਾ ਆਦਰਜਾਤਾ ਤਂ ਆਚਾਮਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤੇ ਆਕਿਰਿ। ਥੇਰੋ ਤਸ੍ਸਾ ਪਸਾਦਸਂવਦ੍ਧਨਤ੍ਥਂ ਭੁਞ੍ਜਨਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਸੁਂ। ਥੇਰੋ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਤਂ ਆਚਾਮਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਿવਿਤ੍વਾ ਓਨੀਤਪਤ੍ਤਪਾਣੀ ਅਨੁਮੋਦਨਂ ਕਤ੍વਾ ਤਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਤ੍ਥਿਂ ‘‘ਤ੍વਂ ਇਤੋ ਤਤਿਯੇ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ ਮਮ ਮਾਤਾ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਗਤੋ। ਸਾ ਤੇਨ ਥੇਰੇ ਅਤਿਪਸਾਦਞ੍ਚ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸਾ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਪਠਮਯਾਮੇ ਕਾਲਂ ਕਤ੍વਾ ਨਿਮ੍ਮਾਨਰਤੀਨਂ ਦੇવਾਨਂ ਸਹਬ੍ਯਤਂ ਉਪਪਜ੍ਜਿ। ਅਥ ਸਕ੍ਕੋ ਦੇવਰਾਜਾ ਤਸ੍ਸਾ ਕਾਲਕਤਭਾવਂ ਞਤ੍વਾ ‘‘ਕਤ੍ਥ ਨੁ ਖੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ’’ਤਿ ਆવਜ੍ਜੇਨ੍ਤੋ ਤਾવਤਿਂਸੇਸੁ ਅਦਿਸ੍વਾ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਯਾਮੇ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ –

    Sā theraṃ disvā ‘‘ayaṃ mahānubhāvo thero, imassa dātabbayuttakaṃ khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā idha natthi, idañca kiliṭṭhabhājanagataṃ tiṇacuṇṇarajānukiṇṇaṃ aloṇaṃ sītalaṃ apparasaṃ ācāmakañjiyamattaṃ edisassa dātuṃ na ussahāmī’’ti cintetvā ‘‘aticchathā’’ti āha. Thero ekapadanikkhepamattaṃ apasakkitvā aṭṭhāsi. Gehavāsino manussā bhikkhaṃ upanesuṃ, thero na sampaṭicchati. Sā duggatitthī ‘‘mameva anuggahatthāya idhāgato, mama santakameva paṭiggahetukāmo’’ti ñatvā pasannamānasā ādarajātā taṃ ācāmaṃ therassa patte ākiri. Thero tassā pasādasaṃvaddhanatthaṃ bhuñjanākāraṃ dassesi, manussā āsanaṃ paññāpesuṃ. Thero tattha nisīditvā taṃ ācāmaṃ bhuñjitvā pivitvā onītapattapāṇī anumodanaṃ katvā taṃ duggatitthiṃ ‘‘tvaṃ ito tatiye attabhāve mama mātā ahosī’’ti vatvā gato. Sā tena there atipasādañca uppādetvā tassā rattiyā paṭhamayāme kālaṃ katvā nimmānaratīnaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajji. Atha sakko devarājā tassā kālakatabhāvaṃ ñatvā ‘‘kattha nu kho uppannā’’ti āvajjento tāvatiṃsesu adisvā rattiyā majjhimayāme āyasmantaṃ mahākassapaṃ upasaṅkamitvā tassā nibbattaṭṭhānaṃ pucchanto –

    ੧੮੫.

    185.

    ‘‘ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਤੇ ਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋ।

    ‘‘Piṇḍāya te carantassa, tuṇhībhūtassa tiṭṭhato;

    ਦਲਿਦ੍ਦਾ ਕਪਣਾ ਨਾਰੀ, ਪਰਾਗਾਰਂ ਅਪਸ੍ਸਿਤਾ॥

    Daliddā kapaṇā nārī, parāgāraṃ apassitā.

    ੧੮੬.

    186.

    ‘‘ਯਾ ਤੇ ਅਦਾਸਿ ਆਚਾਮਂ, ਪਸਨ੍ਨਾ ਸੇਹਿ ਪਾਣਿਭਿ।

    ‘‘Yā te adāsi ācāmaṃ, pasannā sehi pāṇibhi;

    ਸਾ ਹਿਤ੍વਾ ਮਾਨੁਸਂ ਦੇਹਂ, ਕਂ ਨੁ ਸਾ ਦਿਸਤਂ ਗਤਾ’’ਤਿ॥ –

    Sā hitvā mānusaṃ dehaṃ, kaṃ nu sā disataṃ gatā’’ti. –

    ਦ੍વੇ ਗਾਥਾ ਅਭਾਸਿ।

    Dve gāthā abhāsi.

    ੧੮੫. ਤਤ੍ਥ ਪਿਣ੍ਡਾਯਾਤਿ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਤ੍ਥਾਯ। ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋਤਿ ਇਦਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਣਾਕਾਰਦਸ੍ਸਨਂ, ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਦਲਿਦ੍ਦਾਤਿ ਦੁਗ੍ਗਤਾ। ਕਪਣਾਤਿ વਰਾਕੀ। ‘‘ਦਲਿਦ੍ਦਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਤਸ੍ਸਾ ਭੋਗਪਾਰਿਜੁਞ੍ਞਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ‘‘ਕਪਣਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਞਾਤਿਪਾਰਿਜੁਞ੍ਞਂ। ਪਰਾਗਾਰਂ ਅਪਸ੍ਸਿਤਾਤਿ ਪਰਗੇਹਂ ਨਿਸ੍ਸਿਤਾ, ਪਰੇਸਂ ਘਰੇ ਬਹਿਪਿਟ੍ਠਿਛਦਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ વਸਨ੍ਤੀ।

    185. Tattha piṇḍāyāti piṇḍapātatthāya. Tuṇhībhūtassa tiṭṭhatoti idaṃ piṇḍāya caraṇākāradassanaṃ, uddissa tiṭṭhatoti attho. Daliddāti duggatā. Kapaṇāti varākī. ‘‘Daliddā’’ti iminā tassā bhogapārijuññaṃ dasseti, ‘‘kapaṇā’’ti iminā ñātipārijuññaṃ. Parāgāraṃ apassitāti paragehaṃ nissitā, paresaṃ ghare bahipiṭṭhichadanaṃ nissāya vasantī.

    ੧੮੬. ਕਂ ਨੁ ਸਾ ਦਿਸਤਂ ਗਤਾਤਿ ਛਸੁ ਕਾਮਦੇવਲੋਕੇਸੁ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨવਸੇਨ ਕਂ ਨਾਮ ਦਿਸਂ ਗਤਾ। ਇਤਿ ਸਕ੍ਕੋ ‘‘ਥੇਰੇਨ ਤਥਾ ਕਤਾਨੁਗ੍ਗਹਾ ਉਲ਼ਾਰਾਯ ਦਿਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਭਾਗਿਨੀ, ਨ ਚ ਦਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਦ੍વੀਸੁ ਦੇવਲੋਕੇਸੁ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਸਂਸਯਾਪਨ੍ਨੋ ਪੁਚ੍ਛਤਿ।

    186.Kaṃnu sā disataṃ gatāti chasu kāmadevalokesu uppajjanavasena kaṃ nāma disaṃ gatā. Iti sakko ‘‘therena tathā katānuggahā uḷārāya dibbasampattiyā bhāginī, na ca dissatī’’ti heṭṭhā dvīsu devalokesu apassanto saṃsayāpanno pucchati.

    ਅਥਸ੍ਸ ਥੇਰੋ –

    Athassa thero –

    ੧੮੭.

    187.

    ‘‘ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਮੇ ਚਰਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋ।

    ‘‘Piṇḍāya me carantassa, tuṇhībhūtassa tiṭṭhato;

    ਦਲਿਦ੍ਦਾ ਕਪਣਾ ਨਾਰੀ, ਪਰਾਗਾਰਂ ਅਪਸ੍ਸਿਤਾ॥

    Daliddā kapaṇā nārī, parāgāraṃ apassitā.

    ੧੮੮.

    188.

    ‘‘ਯਾ ਮੇ ਅਦਾਸਿ ਆਚਾਮਂ, ਪਸਨ੍ਨਾ ਸੇਹਿ ਪਾਣਿਭਿ।

    ‘‘Yā me adāsi ācāmaṃ, pasannā sehi pāṇibhi;

    ਸਾ ਹਿਤ੍વਾ ਮਾਨੁਸਂ ਦੇਹਂ, વਿਪ੍ਪਮੁਤ੍ਤਾ ਇਤੋ ਚੁਤਾ॥

    Sā hitvā mānusaṃ dehaṃ, vippamuttā ito cutā.

    ੧੮੯.

    189.

    ‘‘ਨਿਮ੍ਮਾਨਰਤਿਨੋ ਨਾਮ, ਸਨ੍ਤਿ ਦੇવਾ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕਾ।

    ‘‘Nimmānaratino nāma, santi devā mahiddhikā;

    ਤਤ੍ਥ ਸਾ ਸੁਖਿਤਾ ਨਾਰੀ, ਮੋਦਤਾਚਾਮਦਾਯਿਕਾ’’ਤਿ॥ –

    Tattha sā sukhitā nārī, modatācāmadāyikā’’ti. –

    ਪੁਚ੍ਛਿਤਨਿਯਾਮੇਨੇવ ਪਟਿવਚਨਂ ਦੇਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥੇਸਿ।

    Pucchitaniyāmeneva paṭivacanaṃ dento tassā nibbattaṭṭhānaṃ kathesi.

    ੧੮੮. ਤਤ੍ਥ વਿਪ੍ਪਮੁਤ੍ਤਾਤਿ ਤਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸਦੋਭਗ੍ਗਿਯਤੋ ਪਰਮਕਾਰੁਞ੍ਞવੁਤ੍ਤਿਤੋ વਿਪ੍ਪਮੁਤ੍ਤਾ ਅਪਗਤਾ।

    188. Tattha vippamuttāti tato manussadobhaggiyato paramakāruññavuttito vippamuttā apagatā.

    ੧੮੯. ਮੋਦਤਾਚਾਮਦਾਯਿਕਾਤਿ ਆਚਾਮਮਤ੍ਤਦਾਯਿਕਾ, ਸਾਪਿ ਨਾਮ ਪਞ੍ਚਮੇ ਕਾਮਸਗ੍ਗੇ ਦਿਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਮੋਦਤਿ, ਪਸ੍ਸ ਤਾવ ਖੇਤ੍ਤਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਫਲਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।

    189.Modatācāmadāyikāti ācāmamattadāyikā, sāpi nāma pañcame kāmasagge dibbasampattiyā modati, passa tāva khettasampattiphalanti dasseti.

    ਪੁਨ ਸਕ੍ਕੋ ਤਸ੍ਸਾ ਦਾਨਸ੍ਸ ਮਹਪ੍ਫਲਤਂ ਮਹਾਨਿਸਂਸਤਞ੍ਚ ਸੁਤ੍વਾ ਤਂ ਥੋਮੇਨ੍ਤੋ –

    Puna sakko tassā dānassa mahapphalataṃ mahānisaṃsatañca sutvā taṃ thomento –

    ੧੯੦.

    190.

    ‘‘ਅਹੋ ਦਾਨਂ વਰਾਕਿਯਾ, ਕਸ੍ਸਪੇ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ।

    ‘‘Aho dānaṃ varākiyā, kassape suppatiṭṭhitaṃ;

    ਪਰਾਭਤੇਨ ਦਾਨੇਨ, ਇਜ੍ਝਿਤ੍ਥ વਤ ਦਕ੍ਖਿਣਾ॥

    Parābhatena dānena, ijjhittha vata dakkhiṇā.

    ੧੯੧.

    191.

    ‘‘ਯਾ ਮਹੇਸਿਤ੍ਤਂ ਕਾਰੇਯ੍ਯ, ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਸ੍ਸ ਰਾਜਿਨੋ।

    ‘‘Yā mahesittaṃ kāreyya, cakkavattissa rājino;

    ਨਾਰੀ ਸਬ੍ਬਙ੍ਗਕਲ੍ਯਾਣੀ, ਭਤ੍ਤੁ ਚਾਨੋਮਦਸ੍ਸਿਕਾ।

    Nārī sabbaṅgakalyāṇī, bhattu cānomadassikā;

    ਏਤਸ੍ਸਾਚਾਮਦਾਨਸ੍ਸ, ਕਲਂ ਨਾਗ੍ਘਤਿ ਸੋਲ਼ਸਿਂ॥

    Etassācāmadānassa, kalaṃ nāgghati soḷasiṃ.

    ੧੯੨.

    192.

    ‘‘ਸੁਤਂ ਨਿਕ੍ਖਾ ਸਤਂ ਅਸ੍ਸਾ, ਸਤਂ ਅਸ੍ਸਤਰੀਰਥਾ।

    ‘‘Sutaṃ nikkhā sataṃ assā, sataṃ assatarīrathā;

    ਸਤਂ ਕਞ੍ਞਾਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਆਮੁਤ੍ਤਮਣਿਕੁਣ੍ਡਲਾ।

    Sataṃ kaññāsahassāni, āmuttamaṇikuṇḍalā;

    ਏਤਸ੍ਸਾਚਾਮਦਾਨਸ੍ਸ, ਕਲਂ ਨਾਗ੍ਘਨ੍ਤਿ ਸੋਲ਼ਸਿਂ॥

    Etassācāmadānassa, kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ.

    ੧੯੩.

    193.

    ‘‘ਸਤਂ ਹੇਮવਤਾ ਨਾਗਾ, ਈਸਾਦਨ੍ਤਾ ਉਰੂਲ਼੍ਹવਾ।

    ‘‘Sataṃ hemavatā nāgā, īsādantā urūḷhavā;

    ਸੁવਣ੍ਣਕਚ੍ਛਾ ਮਿਤਙ੍ਗਾ, ਹੇਮਕਪ੍ਪਨવਾਸਸਾ।

    Suvaṇṇakacchā mitaṅgā, hemakappanavāsasā;

    ਏਤਸ੍ਸਾਚਾਮਦਾਨਸ੍ਸ, ਕਲਂ ਨਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਸੋਲ਼ਸਿਂ॥

    Etassācāmadānassa, kalaṃ nāgacchanti soḷasiṃ.

    ੧੯੪.

    194.

    ‘‘ਚਤੁਨ੍ਨਮਪਿ ਦੀਪਾਨਂ, ਇਸ੍ਸਰਂ ਯੋਧ ਕਾਰਯੇ।

    ‘‘Catunnamapi dīpānaṃ, issaraṃ yodha kāraye;

    ਏਤਸ੍ਸਾਚਾਮਦਾਨਸ੍ਸ, ਕਲਂ ਨਾਗ੍ਘਤਿ ਸੋਲ਼ਸਿ’’ਨ੍ਤਿ॥ – ਆਹ।

    Etassācāmadānassa, kalaṃ nāgghati soḷasi’’nti. – āha;

    ੧੯੦. ਤਤ੍ਥ ਅਹੋਤਿ ਅਚ੍ਛਰਿਯਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ। વਰਾਕਿਯਾਤਿ ਕਪਣਿਯਾ। ਪਰਾਭਤੇਨਾਤਿ ਪਰਤੋ ਆਨੀਤੇਨ, ਪਰੇਸਂ ਘਰਤੋ ਉਚ੍ਛਾਚਰਿਯਾਯ ਲਦ੍ਧੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਦਾਨੇਨਾਤਿ ਦਾਤਬ੍ਬੇਨ ਆਚਾਮਮਤ੍ਤੇਨ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੇਨ। ਇਜ੍ਝਿਤ੍ਥ વਤ ਦਕ੍ਖਿਣਾਤਿ ਦਕ੍ਖਿਣਾ ਦਾਨਂ ਅਹੋ ਨਿਪ੍ਫਜ੍ਜਿਤ੍ਥ, ਅਹੋ ਮਹਪ੍ਫਲਾ ਮਹਾਜੁਤਿਕਾ ਮਹਾવਿਪ੍ਫਾਰਾ ਅਹੁવਤ੍ਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।

    190. Tattha ahoti acchariyatthe nipāto. Varākiyāti kapaṇiyā. Parābhatenāti parato ānītena, paresaṃ gharato ucchācariyāya laddhenāti attho. Dānenāti dātabbena ācāmamattena deyyadhammena. Ijjhittha vata dakkhiṇāti dakkhiṇā dānaṃ aho nipphajjittha, aho mahapphalā mahājutikā mahāvipphārā ahuvatthāti attho.

    ੧੯੧. ਇਦਾਨਿ ‘‘ਇਤ੍ਥਿਰਤਨਾਦੀਨਿਪਿ ਤਸ੍ਸ ਦਾਨਸ੍ਸ ਸਤਭਾਗਮ੍ਪਿ ਸਹਸ੍ਸਭਾਗਮ੍ਪਿ ਨ ਉਪੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਯਾ ਮਹੇਸਿਤ੍ਤਂ ਕਾਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਙ੍ਗਕਲ੍ਯਾਣੀਤਿ ‘‘ਨਾਤਿਦੀਘਾ ਨਾਤਿਰਸ੍ਸਾ ਨਾਤਿਕਿਸਾ ਨਾਤਿਥੂਲਾ ਨਾਤਿਕਾਲ਼ੀ ਨਾਚ੍ਚੋਦਾਤਾ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਮਾਨੁਸવਣ੍ਣਂ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਦਿਬ੍ਬવਣ੍ਣ’’ਨ੍ਤਿ ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇਹਿ ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ, ਸਬ੍ਬੇਹਿ વਾ ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗੇਹਿ ਕਲ੍ਯਾਣੀ ਸੋਭਨਾ ਸੁਨ੍ਦਰਾ। ਭਤ੍ਤੁ ਚਾਨੋਮਦਸ੍ਸਿਕਾਤਿ ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਅਲਾਮਕਦਸ੍ਸਨਾ ਸਾਤਿਸਯਂ ਦਸ੍ਸਨੀਯਾ ਪਾਸਾਦਿਕਾ। ਏਤਸ੍ਸਾਚਾਮਦਾਨਸ੍ਸ, ਕਲਂ ਨਾਗ੍ਘਤਿ ਸੋਲ਼ਸਿਨ੍ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਏਤਾਯ ਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਆਚਾਮਦਾਨਸ੍ਸ ਫਲਂ ਸੋਲ਼ਸਭਾਗਂ ਕਤ੍વਾ ਤਤੋ ਏਕਂ ਭਾਗਂ ਪੁਨ ਸੋਲ਼ਸਭਾਗਂ ਕਤ੍વਾ ਗਹਿਤਭਾਗਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸੋਲ਼ਸਿਂ ਕਲਂ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਰਞ੍ਞੋ ਇਤ੍ਥਿਰਤਨਭਾવੋਪਿ ਨਾਗ੍ਘਤਿ ਨਾਨੁਭੋਤਿ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। ‘‘ਸੁવਣ੍ਣਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਦਸਧਰਣਂ ਨਿਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ‘‘ਸਤਧਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਅਪਰੇ।

    191. Idāni ‘‘itthiratanādīnipi tassa dānassa satabhāgampi sahassabhāgampi na upentī’’ti dassetuṃ ‘‘yā mahesittaṃ kāreyyā’’tiādi vuttaṃ. Tattha sabbaṅgakalyāṇīti ‘‘nātidīghā nātirassā nātikisā nātithūlā nātikāḷī nāccodātā atikkantā mānusavaṇṇaṃ appattā dibbavaṇṇa’’nti evaṃ vuttehi sabbehi aṅgehi kāraṇehi, sabbehi vā aṅgapaccaṅgehi kalyāṇī sobhanā sundarā. Bhattu cānomadassikāti sāmikassa alāmakadassanā sātisayaṃ dassanīyā pāsādikā. Etassācāmadānassa, kalaṃ nāgghati soḷasinti etassa etāya dinnassa ācāmadānassa phalaṃ soḷasabhāgaṃ katvā tato ekaṃ bhāgaṃ puna soḷasabhāgaṃ katvā gahitabhāgasaṅkhātaṃ soḷasiṃ kalaṃ cakkavattirañño itthiratanabhāvopi nāgghati nānubhoti na pāpuṇāti. ‘‘Suvaṇṇassa pañcadasadharaṇaṃ nikkha’’nti vadanti, ‘‘satadharaṇa’’nti apare.

    ੧੯੩. ਹੇਮવਤਾਤਿ ਹਿਮવਤਿ ਜਾਤਾ, ਹੇਮવਤਜਾਤਿਕਾ વਾ। ਤੇ ਹਿ ਮਹਨ੍ਤਾ ਥਾਮਜવਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਈਸਾਦਨ੍ਤਾਤਿ ਰਥੀਸਾਸਦਿਸਦਨ੍ਤਾ, ਥੋਕਂਯੇવ ਅવਨਤਦਨ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤੇਨ વਿਸਾਲਕਦਾਠੀਭਾવਂ ਨਿવਾਰੇਤਿ। ਉਰੂਲ਼੍ਹવਾਤਿ ਥਾਮਜવਪਰਕ੍ਕਮੇਹਿ ਬ੍ਰੂਹਨ੍ਤੋ, ਮਹਨ੍ਤਂ ਯੁਦ੍ਧਕਿਚ੍ਚਂ વਹਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੁવਣ੍ਣਕਚ੍ਛਾਤਿ ਹੇਮਮਯਗੀવੇਯ੍ਯਕਪਟਿਮੁਕ੍ਕਾ। ਕਚ੍ਛਸੀਸੇਨ ਹਿ ਸਬ੍ਬਂ ਹਤ੍ਥਿਯੋਗ੍ਗਂ વਦਤਿ। ਹੇਮਕਪ੍ਪਨવਾਸਸਾਤਿ ਸੁવਣ੍ਣਖਚਿਤਗਜਤ੍ਥਰਣਕਙ੍ਕਨਾਦਿਹਤ੍ਥਾਲਙ੍ਕਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ।

    193.Hemavatāti himavati jātā, hemavatajātikā vā. Te hi mahantā thāmajavasampannā ca honti. Īsādantāti rathīsāsadisadantā, thokaṃyeva avanatadantāti attho. Tena visālakadāṭhībhāvaṃ nivāreti. Urūḷhavāti thāmajavaparakkamehi brūhanto, mahantaṃ yuddhakiccaṃ vahituṃ samatthāti attho. Suvaṇṇakacchāti hemamayagīveyyakapaṭimukkā. Kacchasīsena hi sabbaṃ hatthiyoggaṃ vadati. Hemakappanavāsasāti suvaṇṇakhacitagajattharaṇakaṅkanādihatthālaṅkārasampannā.

    ੧੯੪. ਚਤੁਨ੍ਨਮਪਿ ਦੀਪਾਨਂ ਇਸ੍ਸਰਨ੍ਤਿ ਦ੍વਿਸਹਸ੍ਸਪਰਿਤ੍ਤਦੀਪਪਰਿવਾਰਾਨਂ ਜਮ੍ਬੁਦੀਪਾਦੀਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਹਾਦੀਪਾਨਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ। ਤੇਨ ਸਤ੍ਤਰਤਨਸਮੁਜ੍ਜਲਂ ਸਕਲਂ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਸਿਰਿਂ વਦਤਿ। ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ, ਤਂ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવ।

    194.Catunnamapi dīpānaṃ issaranti dvisahassaparittadīpaparivārānaṃ jambudīpādīnaṃ catunnaṃ mahādīpānaṃ issariyaṃ. Tena sattaratanasamujjalaṃ sakalaṃ cakkavattisiriṃ vadati. Yaṃ panettha, taṃ heṭṭhā vuttanayameva.

    ਇਧ ਸਕ੍ਕੇਨ ਦੇવਰਾਜੇਨ ਅਤ੍ਤਨਾ ਚ વੁਤ੍ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੋ ਭਗવਤੋ ਆਰੋਚੇਸਿ। ਭਗવਾ ਤਂ ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਕਤ੍વਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਪਰਿਸਾਯ વਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ। ਸਾ ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਅਹੋਸੀਤਿ।

    Idha sakkena devarājena attanā ca vuttaṃ sabbaṃ āyasmā mahākassapatthero bhagavato ārocesi. Bhagavā taṃ aṭṭhuppattiṃ katvā sampattaparisāya vitthārena dhammaṃ desesi. Sā desanā mahājanassa sātthikā ahosīti.

    ਆਚਾਮਦਾਯਿਕਾવਿਮਾਨવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Ācāmadāyikāvimānavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / વਿਮਾਨવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Vimānavatthupāḷi / ੩. ਆਚਾਮਦਾਯਿਕਾવਿਮਾਨવਤ੍ਥੁ • 3. Ācāmadāyikāvimānavatthu


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact