| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
೭. ಅಚ್ಚನ್ತನಿಯಾಮಕಥಾವಣ್ಣನಾ
7. Accantaniyāmakathāvaṇṇanā
೮೪೭. ಇದಾನಿ ಅಚ್ಚನ್ತನಿಯಾಮಕಥಾ ನಾಮ ಹೋತಿ। ತತ್ಥ ಯೇಸಂ ‘‘ಸಕಿಂ ನಿಮುಗ್ಗೋ ನಿಮುಗ್ಗೋವ ಹೋತೀ’’ತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೭.೧೫) ಸುತ್ತಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ‘‘ಅತ್ಥಿ ಪುಥುಜ್ಜನಸ್ಸ ಅಚ್ಚನ್ತನಿಯಾಮತಾ’’ತಿ ಲದ್ಧಿ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಏಕಚ್ಚಾನಂ ಉತ್ತರಾಪಥಕಾನಂ, ತೇ ಸನ್ಧಾಯ ಪುಚ್ಛಾ ಸಕವಾದಿಸ್ಸ, ಪಟಿಞ್ಞಾ ಇತರಸ್ಸ। ಮಾತುಘಾತಕೋತಿಆದಿ ‘‘ನಿಯತಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕಸ್ಸ ಚ ಮಾತುಘಾತಕಾದೀನಞ್ಚ ಸಮಾನೇ ಮಿಚ್ಛತ್ತನಿಯಾಮೇ ಮಾತುಘಾತಕಾದೀಹಿಪಿ ತೇ ಅಚ್ಚನ್ತನಿಯತೇಹಿ ಭವಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಚೋದನತ್ಥಂ ವುತ್ತಂ। ಇತರೋ ‘‘ನಿಯತಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕೋ ಸಂಸಾರಖಾಣುಕೋ ಭವನ್ತರೇಪಿ ನಿಯತೋವ ಇಮೇ ಪನ ಏಕಸ್ಮಿಞ್ಞೇವ ಅತ್ತಭಾವೇ’’ತಿ ಲದ್ಧಿಯಾ ನ ಹೇವನ್ತಿ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ ।
847. Idāni accantaniyāmakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘sakiṃ nimuggo nimuggova hotī’’ti (a. ni. 7.15) suttaṃ nissāya ‘‘atthi puthujjanassa accantaniyāmatā’’ti laddhi, seyyathāpi ekaccānaṃ uttarāpathakānaṃ, te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Mātughātakotiādi ‘‘niyatamicchādiṭṭhikassa ca mātughātakādīnañca samāne micchattaniyāme mātughātakādīhipi te accantaniyatehi bhavitabba’’nti codanatthaṃ vuttaṃ. Itaro ‘‘niyatamicchādiṭṭhiko saṃsārakhāṇuko bhavantarepi niyatova ime pana ekasmiññeva attabhāve’’ti laddhiyā na hevanti paṭikkhipati .
೮೪೮. ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯಾತಿ ‘‘ಅಯಂ ನಿಯತೋ ವಾ ನೋ ವಾ’’ತಿ ಏವಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯಾತಿ ಪುಚ್ಛತಿ। ಇತರೋ ಅನುಪ್ಪತ್ತಿಕಾರಣಂ ಅಪಸ್ಸನ್ತೋ ಪಟಿಜಾನಾತಿ। ನುಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯಾತಿ ಪುಟ್ಠೋ ಪನ ಯಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆಸೇವನ್ತೋ ನಿಯಾಮಂ ಓಕ್ಕನ್ತೋ, ತತ್ಥ ಅನುಪ್ಪತ್ತಿಂ ಸನ್ಧಾಯ ಪಟಿಜಾನಾತಿ। ತತೋ ಪಹೀನಾತಿ ಪುಟ್ಠೋ ಮಗ್ಗೇನ ಅಪ್ಪಹೀನತ್ತಾ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ, ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆರಬ್ಭ ಅಸಮುದಾಚಾರತೋ ಪಟಿಜಾನಾತಿ। ಅಥ ನಂ ಯಸ್ಮಾ ಪಹಾನಂ ನಾಮ ವಿನಾ ಅರಿಯಮಗ್ಗೇನ ನತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ತಸ್ಸ ವಸೇನ ಚೋದೇತುಂ ಸೋತಾಪತ್ತಿಮಗ್ಗೇನಾತಿಆದಿಮಾಹ। ಸೋ ಏಕಮಗ್ಗೇನಾಪಿ ಅಪ್ಪಹೀನತ್ತಾ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ। ಪುನ ಕತಮೇನಾತಿ ಪುಟ್ಠೋ ಮಿಚ್ಛಾಮಗ್ಗಂ ಸನ್ಧಾಯ ಅಕುಸಲೇನಾತಿಆದಿಮಾಹ।
848. Vicikicchā uppajjeyyāti ‘‘ayaṃ niyato vā no vā’’ti evaṃ uppajjeyyāti pucchati. Itaro anuppattikāraṇaṃ apassanto paṭijānāti. Nuppajjeyyāti puṭṭho pana yaṃ diṭṭhiṃ āsevanto niyāmaṃ okkanto, tattha anuppattiṃ sandhāya paṭijānāti. Tato pahīnāti puṭṭho maggena appahīnattā paṭikkhipati, taṃ diṭṭhiṃ ārabbha asamudācārato paṭijānāti. Atha naṃ yasmā pahānaṃ nāma vinā ariyamaggena natthi, tasmā tassa vasena codetuṃ sotāpattimaggenātiādimāha. So ekamaggenāpi appahīnattā paṭikkhipati. Puna katamenāti puṭṭho micchāmaggaṃ sandhāya akusalenātiādimāha.
೮೪೯. ಉಚ್ಛೇದದಿಟ್ಠಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯಾತಿ ದುತಿಯನಿಯಾಮುಪ್ಪತ್ತಿಂ ಪುಚ್ಛತಿ। ಇತರೋ ಯಸ್ಮಾ ‘‘ಯೇಪಿ ತೇ ಓಕ್ಕಲಾ ವಯಭಿಞ್ಞಾ ನತ್ಥಿಕವಾದಾ ಅಕಿರಿಯವಾದಾ ಅಹೇತುಕವಾದಾ’’ತಿ (ಮ॰ ನಿ॰ ೩.೧೪೩) ವಚನತೋ ತಿಸ್ಸೋಪಿ ನಿಯತಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಯೋ ಏಕಸ್ಸ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಪಟಿಜಾನಾತಿ।
849. Ucchedadiṭṭhi uppajjeyyāti dutiyaniyāmuppattiṃ pucchati. Itaro yasmā ‘‘yepi te okkalā vayabhiññā natthikavādā akiriyavādā ahetukavādā’’ti (ma. ni. 3.143) vacanato tissopi niyatamicchādiṭṭhiyo ekassa uppajjanti, tasmā paṭijānāti.
೮೫೦. ಅಥ ನಂ ‘‘ನ ಚ ನಾಮ ಸೋ ಅಚ್ಚನ್ತನಿಯಾಮೋ’’ತಿ ಚೋದೇತುಂ ಹಞ್ಚೀತಿಆದಿಮಾಹ। ಅಚ್ಚನ್ತನಿಯತಸ್ಸ ಹಿ ದುತಿಯನಿಯಾಮೋ ನಿರತ್ಥಕೋ। ನುಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯಾತಿ ಪಞ್ಹೇ ಯಂ ಸಸ್ಸತದಿಟ್ಠಿಯಾ ಸಸ್ಸತನ್ತಿ ಗಹಿತಂ, ತದೇವ ಉಚ್ಛಿಜ್ಜಿಸ್ಸತೀತಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಅನುಪ್ಪತ್ತಿಂ ಸನ್ಧಾಯ ಪಟಿಜಾನಾತಿ। ಪಹೀನಾತಿ ಪುಟ್ಠೋ ಮಗ್ಗೇನ ಅಪ್ಪಹೀನತ್ತಾ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ, ವುತ್ತನಯೇನ ಅನುಪ್ಪಜ್ಜನತೋ ಪಟಿಜಾನಾತಿ। ಸಸ್ಸತದಿಟ್ಠಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯಾತಿಆದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಸೇಸಂ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾವಾರೇ ವುತ್ತನಯಮೇವ।
850. Atha naṃ ‘‘na ca nāma so accantaniyāmo’’ti codetuṃ hañcītiādimāha. Accantaniyatassa hi dutiyaniyāmo niratthako. Nuppajjeyyāti pañhe yaṃ sassatadiṭṭhiyā sassatanti gahitaṃ, tadeva ucchijjissatīti gahetvā anuppattiṃ sandhāya paṭijānāti. Pahīnāti puṭṭho maggena appahīnattā paṭikkhipati, vuttanayena anuppajjanato paṭijānāti. Sassatadiṭṭhi uppajjeyyātiādīsupi eseva nayo. Sesaṃ vicikicchāvāre vuttanayameva.
೮೫೧-೮೫೨. ನ ವತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ಪುಚ್ಛಾ ಪರವಾದಿಸ್ಸ, ಸುತ್ತಸ್ಸ ಅತ್ಥಿತಾಯ ಪಟಿಞ್ಞಾ ಸಕವಾದಿಸ್ಸ। ನ ಪನ ಸೋ ಭವನ್ತರೇಪಿ ನಿಮುಗ್ಗೋವ। ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಞೇವ ಹಿ ಭವೇ ಅಭಬ್ಬೋ ಸೋ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಪಜಹಿತುನ್ತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ, ತಸ್ಮಾ ಅಸಾಧಕಮೇತನ್ತಿ। ಸಬ್ಬಕಾಲಂ ಉಮ್ಮುಜ್ಜಿತ್ವಾ ನಿಮುಜ್ಜತೀತಿಆದಿ ವಚನಮತ್ತೇ ಅಭಿನಿವೇಸಂ ಅಕತ್ವಾ ಅತ್ಥೋ ಪರಿಯೇಸಿತಬ್ಬೋತಿ ದಸ್ಸನತ್ಥಂ ವುತ್ತನ್ತಿ।
851-852. Na vattabbanti pucchā paravādissa, suttassa atthitāya paṭiññā sakavādissa. Na pana so bhavantarepi nimuggova. Imasmiññeva hi bhave abhabbo so taṃ diṭṭhiṃ pajahitunti ayamettha adhippāyo, tasmā asādhakametanti. Sabbakālaṃ ummujjitvā nimujjatītiādi vacanamatte abhinivesaṃ akatvā attho pariyesitabboti dassanatthaṃ vuttanti.
ಅಚ್ಚನ್ತನಿಯಾಮಕಥಾವಣ್ಣನಾ।
Accantaniyāmakathāvaṇṇanā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿ • Kathāvatthupāḷi / (೧೯೨) ೭. ಅಚ್ಚನ್ತನಿಯಾಮಕಥಾ • (192) 7. Accantaniyāmakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೭. ಅಚ್ಚನ್ತನಿಯಾಮಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 7. Accantaniyāmakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ೭. ಅಚ್ಚನ್ತನಿಯಾಮಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 7. Accantaniyāmakathāvaṇṇanā
