Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
४. अच्चयसुत्तवण्णना
4. Accayasuttavaṇṇanā
२७०. सम्पयोजेसुन्ति अञ्ञमञ्ञं वाचसिकं फरुसं पयोजेसुं। तेनाह ‘‘कलहं अकंसू’’ति, विवादं अकंसूति अत्थो। अतिक्कम्मवचनन्ति वचीसंवरं अतिक्कमित्वा वचनं। यस्मा अच्चये देसियमाने तं खीणयति अञ्ञमञ्ञस्स खममानस्स खमनं पटिग्गण्हतो, तस्मा वुत्तं ‘‘नप्पटिगण्हातीति न खमती’’ति। तुम्हाकं वसे वत्ततु, विसेवितं अकत्वा यथाकामकरणीयो होतु। मित्तधम्मो इध उत्तरपदलोपेन ‘‘मित्तो’’ति वुत्तोति आह ‘‘मित्तधम्मे’’ति। करणवचनन्ति ‘‘मित्तेही’’ति करणवचनं भुम्मत्थे। तेनाह ‘‘मित्तेसू’’ति। यथा निब्बत्तसभावस्स भावतो अञ्ञथत्तं जरा, एवं मित्तभावतो वुत्तविपरियायो अमित्तधम्मो जरापरियायेन वुत्तो। अगारय्हं अनवज्जं सब्बसो पहीनकिलेसं। तेनाह ‘‘खीणासवपुग्गल’’न्ति।
270.Sampayojesunti aññamaññaṃ vācasikaṃ pharusaṃ payojesuṃ. Tenāha ‘‘kalahaṃ akaṃsū’’ti, vivādaṃ akaṃsūti attho. Atikkammavacananti vacīsaṃvaraṃ atikkamitvā vacanaṃ. Yasmā accaye desiyamāne taṃ khīṇayati aññamaññassa khamamānassa khamanaṃ paṭiggaṇhato, tasmā vuttaṃ ‘‘nappaṭigaṇhātīti na khamatī’’ti. Tumhākaṃ vase vattatu, visevitaṃ akatvā yathākāmakaraṇīyo hotu. Mittadhammo idha uttarapadalopena ‘‘mitto’’ti vuttoti āha ‘‘mittadhamme’’ti. Karaṇavacananti ‘‘mittehī’’ti karaṇavacanaṃ bhummatthe. Tenāha ‘‘mittesū’’ti. Yathā nibbattasabhāvassa bhāvato aññathattaṃ jarā, evaṃ mittabhāvato vuttavipariyāyo amittadhammo jarāpariyāyena vutto. Agārayhaṃ anavajjaṃ sabbaso pahīnakilesaṃ. Tenāha ‘‘khīṇāsavapuggala’’nti.
अच्चयसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Accayasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ४. अच्चयसुत्तं • 4. Accayasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ४. अच्चयसुत्तवण्णना • 4. Accayasuttavaṇṇanā