Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga |
၈. အစ္စေကစီဝရသိက္ခာပဒံ
8. Accekacīvarasikkhāpadaṃ
၆၄၆. တေန သမယေန ဗုဒ္ဓော ဘဂဝာ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကသ္သ အာရာမေ။ တေန ခော ပန သမယေန အညတရော မဟာမတ္တော ပဝာသံ ဂစ္ဆန္တော ဘိက္ခူနံ သန္တိကေ ဒူတံ ပာဟေသိ – ‘‘အာဂစ္ဆန္တု ဘဒန္တာ ဝသ္သာဝာသိကံ ဒသ္သာမီ’’တိ။ ဘိက္ခူ – ‘ဝသ္သံဝုဋ္ဌာနံ ဘဂဝတာ ဝသ္သာဝာသိကံ အနုညာတ’န္တိ, ကုက္ကုစ္စာယန္တာ နာဂမံသု။ အထ ခော သော မဟာမတ္တော ဥဇ္ဈာယတိ ခိယ္ယတိ ဝိပာစေတိ – ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ ဘဒန္တာ မယာ ဒူတေ ပဟိတေ နာဂစ္ဆိသ္သန္တိ! အဟဉ္ဟိ သေနာယ ဂစ္ဆာမိ။ ဒုဇ္ဇာနံ ဇီဝိတံ ဒုဇ္ဇာနံ မရဏ’’န္တိ။ အသ္သောသုံ ခော ဘိက္ခူ တသ္သ မဟာမတ္တသ္သ ဥဇ္ဈာယန္တသ္သ ခိယ္ယန္တသ္သ ဝိပာစေန္တသ္သ။ အထ ခော တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခော ဘဂဝာ ဧတသ္မိံ နိဒာနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတ္ဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အစ္စေကစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ နိက္ခိပိတု’’န္တိ။
646. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena aññataro mahāmatto pavāsaṃ gacchanto bhikkhūnaṃ santike dūtaṃ pāhesi – ‘‘āgacchantu bhadantā vassāvāsikaṃ dassāmī’’ti. Bhikkhū – ‘vassaṃvuṭṭhānaṃ bhagavatā vassāvāsikaṃ anuññāta’nti, kukkuccāyantā nāgamaṃsu. Atha kho so mahāmatto ujjhāyati khiyyati vipāceti – ‘‘kathañhi nāma bhadantā mayā dūte pahite nāgacchissanti! Ahañhi senāya gacchāmi. Dujjānaṃ jīvitaṃ dujjānaṃ maraṇa’’nti. Assosuṃ kho bhikkhū tassa mahāmattassa ujjhāyantassa khiyyantassa vipācentassa. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, accekacīvaraṃ paṭiggahetvā nikkhipitu’’nti.
၆၄၇. တေန ခော ပန သမယေန ဘိက္ခူ – ‘‘ဘဂဝတာ အနုညာတံ အစ္စေကစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ နိက္ခိပိတု’’န္တိ , အစ္စေကစီဝရာနိ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမေန္တိ။ တာနိ စီဝရာနိ စီဝရဝံသေ ဘဏ္ဍိကာဗဒ္ဓာနိ တိဋ္ဌန္တိ။ အဒ္ဒသ ခော အာယသ္မာ အာနန္ဒော သေနာသနစာရိကံ အာဟိဏ္ဍန္တော တာနိ စီဝရာနိ စီဝရဝံသေ ဘဏ္ဍိကာဗဒ္ဓာနိ။ တိဋ္ဌန္တေ ဒိသ္ဝာ ဘိက္ခူ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကသ္သိမာနိ, အာဝုသော, စီဝရာနိ စီဝရဝံသေ ဘဏ္ဍိကာဗဒ္ဓာနိ တိဋ္ဌန္တီ’’တိ? ‘‘အမ္ဟာကံ, အာဝုသော, အစ္စေကစီဝရာနီ’’တိ။ ‘‘ကီဝစိရံ ပနာဝုသော, ဣမာနိ စီဝရာနိ နိက္ခိတ္တာနီ’’တိ? အထ ခော တေ ဘိက္ခူ အာယသ္မတော အာနန္ဒသ္သ ယထာနိက္ခိတ္တံ အာရောစေသုံ။ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဥဇ္ဈာယတိ ခိယ္ယတိ ဝိပာစေတိ – ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ ဘိက္ခူ အစ္စေကစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမေသ္သန္တီ’’တိ! အထ ခော အာယသ္မာ အာနန္ဒော တေ ဘိက္ခူ အနေကပရိယာယေန ဝိဂရဟိတ္ဝာ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ပေ.။ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ အစ္စေကစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမေန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ, ဘဂဝာ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓော ဘဂဝာ။ပေ.။ ကထဉ္ဟိ နာမ တေ, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသာ အစ္စေကစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမေသ္သန္တိ! နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝာ ပသာဒာယ။ပေ.။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဣမံ သိက္ခာပဒံ ဥဒ္ဒိသေယ္ယာထ –
647. Tena kho pana samayena bhikkhū – ‘‘bhagavatā anuññātaṃ accekacīvaraṃ paṭiggahetvā nikkhipitu’’nti , accekacīvarāni paṭiggahetvā cīvarakālasamayaṃ atikkāmenti. Tāni cīvarāni cīvaravaṃse bhaṇḍikābaddhāni tiṭṭhanti. Addasa kho āyasmā ānando senāsanacārikaṃ āhiṇḍanto tāni cīvarāni cīvaravaṃse bhaṇḍikābaddhāni. Tiṭṭhante disvā bhikkhū etadavoca – ‘‘kassimāni, āvuso, cīvarāni cīvaravaṃse bhaṇḍikābaddhāni tiṭṭhantī’’ti? ‘‘Amhākaṃ, āvuso, accekacīvarānī’’ti. ‘‘Kīvaciraṃ panāvuso, imāni cīvarāni nikkhittānī’’ti? Atha kho te bhikkhū āyasmato ānandassa yathānikkhittaṃ ārocesuṃ. Āyasmā ānando ujjhāyati khiyyati vipāceti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhū accekacīvaraṃ paṭiggahetvā cīvarakālasamayaṃ atikkāmessantī’’ti! Atha kho āyasmā ānando te bhikkhū anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesi…pe… – ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave, bhikkhū accekacīvaraṃ paṭiggahetvā cīvarakālasamayaṃ atikkāmentī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma te, bhikkhave, moghapurisā accekacīvaraṃ paṭiggahetvā cīvarakālasamayaṃ atikkāmessanti! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
၆၄၈. ‘‘ဒသာဟာနာဂတံ ကတ္တိကတေမာသိကပုဏ္ဏမံ ဘိက္ခုနော ပနေဝ အစ္စေကစီဝရံ ဥပ္ပဇ္ဇေယ္ယ, အစ္စေကံ မညမာနေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ယာဝ စီဝရကာလသမယံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ တတော စေ ဥတ္တရိ နိက္ခိပေယ္ယ, နိသ္သဂ္ဂိယံ ပာစိတ္တိယ’’န္တိ။
648.‘‘Dasāhānāgataṃ kattikatemāsikapuṇṇamaṃ bhikkhuno paneva accekacīvaraṃ uppajjeyya, accekaṃ maññamānena bhikkhunā paṭiggahetabbaṃ, paṭiggahetvā yāva cīvarakālasamayaṃ nikkhipitabbaṃ. Tato ce uttari nikkhipeyya, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti.
၆၄၉. ဒသာဟာနာဂတန္တိ ဒသာဟာနာဂတာယ ပဝာရဏာယ။
649.Dasāhānāgatanti dasāhānāgatāya pavāraṇāya.
ကတ္တိကတေမာသိကပုဏ္ဏမန္တိ ပဝာရဏာ ကတ္တိကာ ဝုစ္စတိ။
Kattikatemāsikapuṇṇamanti pavāraṇā kattikā vuccati.
အစ္စေကစီဝရံ နာမ သေနာယ ဝာ ဂန္တုကာမော ဟောတိ, ပဝာသံ ဝာ ဂန္တုကာမော ဟောတိ, ဂိလာနော ဝာ ဟောတိ, ဂဗ္ဘိနီ ဝာ ဟောတိ, အသ္သဒ္ဓသ္သ ဝာ သဒ္ဓာ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ, အပ္ပသန္နသ္သ ဝာ ပသာဒော ဥပ္ပန္နော ဟောတိ, သော စေ ဘိက္ခူနံ သန္တိကေ ဒူတံ ပဟိဏေယ္ယ – ‘‘အာဂစ္ဆန္တု ဘဒန္တာ ဝသ္သာဝာသိကံ ဒသ္သာမီ’’တိ, ဧတံ အစ္စေကစီဝရံ နာမ။
Accekacīvaraṃ nāma senāya vā gantukāmo hoti, pavāsaṃ vā gantukāmo hoti, gilāno vā hoti, gabbhinī vā hoti, assaddhassa vā saddhā uppannā hoti, appasannassa vā pasādo uppanno hoti, so ce bhikkhūnaṃ santike dūtaṃ pahiṇeyya – ‘‘āgacchantu bhadantā vassāvāsikaṃ dassāmī’’ti, etaṃ accekacīvaraṃ nāma.
အစ္စေကံ မညမာနေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ယာဝ စီဝရကာလသမယံ နိက္ခိပိတဗ္ဗန္တိ သညာဏံ ကတ္ဝာ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ – ‘‘ဣဒံ အစ္စေကစီဝရ’’န္တိ။
Accekaṃ maññamānena bhikkhunā paṭiggahetabbaṃ paṭiggahetvā yāva cīvarakālasamayaṃ nikkhipitabbanti saññāṇaṃ katvā nikkhipitabbaṃ – ‘‘idaṃ accekacīvara’’nti.
စီဝရကာလသမယော နာမ အနတ္ထတေ ကထိနေ ဝသ္သာနသ္သ ပစ္ဆိမော မာသော, အတ္ထတေ ကထိနေ ပဉ္စမာသာ။
Cīvarakālasamayo nāma anatthate kathine vassānassa pacchimo māso, atthate kathine pañcamāsā.
တတော စေ ဥတ္တရိ နိက္ခိပေယ္ယာတိ အနတ္ထတေ ကထိနေ ဝသ္သာနသ္သ ပစ္ဆိမံ ဒိဝသံ အတိက္ကာမေတိ, နိသ္သဂ္ဂိယံ ပာစိတ္တိယံ 1။ အတ္ထတေ ကထိနေ ကထိနုဒ္ဓာရဒိဝသံ အတိက္ကာမေတိ, နိသ္သဂ္ဂိယံ ဟောတိ။ နိသ္သဇ္ဇိတဗ္ဗံ သင္ဃသ္သ ဝာ ဂဏသ္သ ဝာ ပုဂ္ဂလသ္သ ဝာ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, နိသ္သဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ပေ.။ ဣဒံ မေ, ဘန္တေ, အစ္စေကစီဝရံ စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမိတံ နိသ္သဂ္ဂိယံ။ ဣမာဟံ သင္ဃသ္သ နိသ္သဇ္ဇာမီတိ။ပေ.။ ဒဒေယ္ယာတိ။ပေ.။ ဒဒေယ္ယုန္တိ။ပေ.။ အာယသ္မတော ဒမ္မီတိ။
Tatoce uttari nikkhipeyyāti anatthate kathine vassānassa pacchimaṃ divasaṃ atikkāmeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ 2. Atthate kathine kathinuddhāradivasaṃ atikkāmeti, nissaggiyaṃ hoti. Nissajjitabbaṃ saṅghassa vā gaṇassa vā puggalassa vā. Evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṃ…pe… idaṃ me, bhante, accekacīvaraṃ cīvarakālasamayaṃ atikkāmitaṃ nissaggiyaṃ. Imāhaṃ saṅghassa nissajjāmīti…pe… dadeyyāti…pe… dadeyyunti…pe… āyasmato dammīti.
၆၅၀. အစ္စေကစီဝရေ အစ္စေကစီဝရသညီ စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမေတိ, နိသ္သဂ္ဂိယံ ပာစိတ္တိယံ။ အစ္စေကစီဝရေ ဝေမတိကော စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမေတိ, နိသ္သဂ္ဂိယံ ပာစိတ္တိယံ။ အစ္စေကစီဝရေ အနစ္စေကစီဝရသညီ စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမေတိ, နိသ္သဂ္ဂိယံ ပာစိတ္တိယံ။ အနဓိဋ္ဌိတေ အဓိဋ္ဌိတသညီ ။ပေ.။ အဝိကပ္ပိတေ ဝိကပ္ပိတသညီ။ အဝိသ္သဇ္ဇိတေ ဝိသ္သဇ္ဇိတသညီ။ အနဋ္ဌေ နဋ္ဌသညီ။ အဝိနဋ္ဌေ ဝိနဋ္ဌသညီ။ အဒဍ္ဎေ ဒဍ္ဎသညီ။ အဝိလုတ္တေ ဝိလုတ္တသညီ စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမေတိ, နိသ္သဂ္ဂိယံ ပာစိတ္တိယံ။
650. Accekacīvare accekacīvarasaññī cīvarakālasamayaṃ atikkāmeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Accekacīvare vematiko cīvarakālasamayaṃ atikkāmeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Accekacīvare anaccekacīvarasaññī cīvarakālasamayaṃ atikkāmeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Anadhiṭṭhite adhiṭṭhitasaññī …pe… avikappite vikappitasaññī… avissajjite vissajjitasaññī… anaṭṭhe naṭṭhasaññī… avinaṭṭhe vinaṭṭhasaññī… adaḍḍhe daḍḍhasaññī… avilutte viluttasaññī cīvarakālasamayaṃ atikkāmeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
နိသ္သဂ္ဂိယံ စီဝရံ အနိသ္သဇ္ဇိတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ။ အနစ္စေကစီဝရေ အစ္စေကစီဝရသညီ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ။ အနစ္စေကစီဝရေ ဝေမတိကော, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ။ အနစ္စေကစီဝရေ အနစ္စေကစီဝရသညီ, အနာပတ္တိ။
Nissaggiyaṃ cīvaraṃ anissajjitvā paribhuñjati, āpatti dukkaṭassa. Anaccekacīvare accekacīvarasaññī, āpatti dukkaṭassa. Anaccekacīvare vematiko, āpatti dukkaṭassa. Anaccekacīvare anaccekacīvarasaññī, anāpatti.
၆၅၁. အနာပတ္တိ – အန္တောသမယေ အဓိဋ္ဌေတိ, ဝိကပ္ပေတိ, ဝိသ္သဇ္ဇေတိ, နသ္သတိ, ဝိနသ္သတိ, ဍယ္ဟတိ, အစ္ဆိန္ဒိတ္ဝာ ဂဏ္ဟန္တိ, ဝိသ္သာသံ ဂဏ္ဟန္တိ, ဥမ္မတ္တကသ္သ, အာဒိကမ္မိကသ္သာတိ။
651. Anāpatti – antosamaye adhiṭṭheti, vikappeti, vissajjeti, nassati, vinassati, ḍayhati, acchinditvā gaṇhanti, vissāsaṃ gaṇhanti, ummattakassa, ādikammikassāti.
အစ္စေကစီဝရသိက္ခာပဒံ နိဋ္ဌိတံ အဋ္ဌမံ။
Accekacīvarasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ၈. အစ္စေကစီဝရသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 8. Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ၈. အစ္စေကစီဝရသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 8. Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ၈. အစ္စေကစီဝရသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 8. Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ၈. အစ္စေကစီဝရသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 8. Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā