| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महाविभङ्ग-अट्ठकथा • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
८. अच्चेकचीवरसिक्खापदवण्णना
8. Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā
६४६-९. तेन समयेनाति अच्चेकचीवरसिक्खापदं। तत्थ दसाहानागतन्ति दस अहानि दसाहं, तेन दसाहेन अनागता दसाहानागता, दसाहेन असम्पत्ताति अत्थो, तं दसाहानागतं, अच्चन्तसंयोगवसेन भुम्मत्थे उपयोगवचनं, तेनेवस्स पदभाजने ‘‘दसाहानागताया’’ति वुत्तं। पवारणायाति इदं पन या सा दसाहानागताति वुत्ता, तं सरूपतो दस्सेतुं असम्मोहत्थं अनुपयोगवचनं।
646-9.Tena samayenāti accekacīvarasikkhāpadaṃ. Tattha dasāhānāgatanti dasa ahāni dasāhaṃ, tena dasāhena anāgatā dasāhānāgatā, dasāhena asampattāti attho, taṃ dasāhānāgataṃ, accantasaṃyogavasena bhummatthe upayogavacanaṃ, tenevassa padabhājane ‘‘dasāhānāgatāyā’’ti vuttaṃ. Pavāraṇāyāti idaṃ pana yā sā dasāhānāgatāti vuttā, taṃ sarūpato dassetuṃ asammohatthaṃ anupayogavacanaṃ.
कत्तिकतेमासिकपुण्णमन्ति पठमकत्तिकतेमासिकपुण्णमं। इधापि पठमपदस्स अनुपयोगत्ता पुरिमनयेनेव भुम्मत्थे उपयोगवचनं। इदं वुत्तं होति – ‘‘‘यतो पट्ठाय पठममहापवारणा दसाहानागता’ति वुच्चति, सचेपि तानि दिवसानि अच्चन्तमेव भिक्खुनो अच्चेकचीवरं उप्पज्जेय्य, ‘अच्चेकं इद’न्ति जानमानेन भिक्खुना सब्बम्पि पटिग्गहेतब्ब’’न्ति। तेन पवारणामासस्स जुण्हपक्खपञ्चमितो पठाय उप्पन्नस्स चीवरस्स निधानकालो दस्सितो होति। कामञ्चेस ‘‘दसाहपरमं अतिरेकचीवरं धारेतब्ब’’न्ति इमिनाव सिद्धो, अत्थुप्पत्तिवसेन पन अपुब्बं विय अत्थं दस्सेत्वा सिक्खापदं ठपितं।
Kattikatemāsikapuṇṇamanti paṭhamakattikatemāsikapuṇṇamaṃ. Idhāpi paṭhamapadassa anupayogattā purimanayeneva bhummatthe upayogavacanaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – ‘‘‘yato paṭṭhāya paṭhamamahāpavāraṇā dasāhānāgatā’ti vuccati, sacepi tāni divasāni accantameva bhikkhuno accekacīvaraṃ uppajjeyya, ‘accekaṃ ida’nti jānamānena bhikkhunā sabbampi paṭiggahetabba’’nti. Tena pavāraṇāmāsassa juṇhapakkhapañcamito paṭhāya uppannassa cīvarassa nidhānakālo dassito hoti. Kāmañcesa ‘‘dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretabba’’nti imināva siddho, atthuppattivasena pana apubbaṃ viya atthaṃ dassetvā sikkhāpadaṃ ṭhapitaṃ.
अच्चेकचीवरन्ति अच्चायिकचीवरं वुच्चति, तस्स पन अच्चायिकभावं दस्सेतुं ‘‘सेनाय वा गन्तुकामो होती’’तिआदि वुत्तं। तत्थ सद्धाति इमिना सद्धामत्तकमेव दस्सितं। पसादोति इमिना सुप्पसन्ना बलवसद्धा। एतं अच्चेकचीवरं नामाति एतं इमेहि कारणेहि दातुकामेन दूतं वा पेसेत्वा सयं वा आगन्त्वा ‘‘वस्सावासिकं दस्सामी’’ति एवं आरोचितं चीवरं अच्चेकचीवरं नाम होती। छट्ठितो पट्ठाय पन उप्पन्नं अनच्चेकचीवरम्पि पच्चुद्धरित्वा ठपितचीवरम्पि एतं परिहारं लभतियेव।
Accekacīvaranti accāyikacīvaraṃ vuccati, tassa pana accāyikabhāvaṃ dassetuṃ ‘‘senāya vā gantukāmo hotī’’tiādi vuttaṃ. Tattha saddhāti iminā saddhāmattakameva dassitaṃ. Pasādoti iminā suppasannā balavasaddhā. Etaṃ accekacīvaraṃ nāmāti etaṃ imehi kāraṇehi dātukāmena dūtaṃ vā pesetvā sayaṃ vā āgantvā ‘‘vassāvāsikaṃ dassāmī’’ti evaṃ ārocitaṃ cīvaraṃ accekacīvaraṃ nāma hotī. Chaṭṭhito paṭṭhāya pana uppannaṃ anaccekacīvarampi paccuddharitvā ṭhapitacīvarampi etaṃ parihāraṃ labhatiyeva.
सञ्ञाणं कत्वा निक्खिपितब्बन्ति किञ्चि निमित्तं कत्वा ठपेतब्बं। कस्मा एतं वुत्तं? यदि हि तं पुरे पवारणाय विभजन्ति। येन गहितं, तेन छिन्नवस्सेन न भवितब्बं। सचे पन होति, तं चीवरं सङ्घिकमेव होति। ततो सल्लक्खेत्वा सुखं दातुं भविस्सतीति।
Saññāṇaṃ katvā nikkhipitabbanti kiñci nimittaṃ katvā ṭhapetabbaṃ. Kasmā etaṃ vuttaṃ? Yadi hi taṃ pure pavāraṇāya vibhajanti. Yena gahitaṃ, tena chinnavassena na bhavitabbaṃ. Sace pana hoti, taṃ cīvaraṃ saṅghikameva hoti. Tato sallakkhetvā sukhaṃ dātuṃ bhavissatīti.
६५०. अच्चेकचीवरे अच्चेकचीवरसञ्ञीति एवमादि विभजित्वा गहितमेव सन्धाय वुत्तं। सचे पन अविभत्तं होति, सङ्घस्स वा भण्डागारे, चीवरसमयातिक्कमेपि अनापत्ति। इति अतिरेकचीवरस्स दसाहं परिहारो। अकतस्स वस्सिकसाटिकचीवरस्स अनत्थते कथिने पञ्च मासा, वस्से उक्कड्ढिते छ मासा, अत्थते कथिने अपरे चत्तारो मासा। हेमन्तस्स पच्छिमे दिवसे मूलचीवराधिट्ठानवसेन अपरोपि एको मासोति एकादस मासा परिहारो। सतिया पच्चासाय मूलचीवरस्स एको मासो, अच्चेकचीवरस्स अनत्थते कथिने एकादसदिवसाधिको मासो, अत्थते कथिने एकादसदिवसाधिका पञ्च मासा, ततो परं एकदिवसम्पि परिहारो नत्थीति वेदितब्बं।
650.Accekacīvare accekacīvarasaññīti evamādi vibhajitvā gahitameva sandhāya vuttaṃ. Sace pana avibhattaṃ hoti, saṅghassa vā bhaṇḍāgāre, cīvarasamayātikkamepi anāpatti. Iti atirekacīvarassa dasāhaṃ parihāro. Akatassa vassikasāṭikacīvarassa anatthate kathine pañca māsā, vasse ukkaḍḍhite cha māsā, atthate kathine apare cattāro māsā. Hemantassa pacchime divase mūlacīvarādhiṭṭhānavasena aparopi eko māsoti ekādasa māsā parihāro. Satiyā paccāsāya mūlacīvarassa eko māso, accekacīvarassa anatthate kathine ekādasadivasādhiko māso, atthate kathine ekādasadivasādhikā pañca māsā, tato paraṃ ekadivasampi parihāro natthīti veditabbaṃ.
अनच्चेकचीवरेति अच्चेकचीवरसदिसे अञ्ञस्मिं। सेसमेत्थ उत्तानत्थमेवाति।
Anaccekacīvareti accekacīvarasadise aññasmiṃ. Sesamettha uttānatthamevāti.
कथिनसमुट्ठानं – अकिरियं, नोसञ्ञाविमोक्खं, अचित्तकं, पण्णत्तिवज्जं, कायकम्मवचीकम्मं, तिचित्तं, तिवेदनन्ति।
Kathinasamuṭṭhānaṃ – akiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
अच्चेकचीवरसिक्खापदवण्णना निट्ठिता।
Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महाविभङ्ग • Mahāvibhaṅga / ८. अच्चेकचीवरसिक्खापदं • 8. Accekacīvarasikkhāpadaṃ
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ८. अच्चेकचीवरसिक्खापदवण्णना • 8. Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / ८. अच्चेकचीवरसिक्खापदवण्णना • 8. Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / ८. अच्चेकचीवरसिक्खापदवण्णना • 8. Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā
