Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਕਙ੍ਖਾવਿਤਰਣੀ-ਅਭਿਨવ-ਟੀਕਾ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
੮. ਅਚ੍ਚੇਕਚੀવਰਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
8. Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā
ਪਠਮਪਦਸ੍ਸਾਤਿ ‘‘ਦਸਾਹਾਨਾਗਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ। ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇવਾਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਂਯੋਗવਸੇਨੇવ। ਤਾਨਿ ਦਿવਸਾਨੀਤਿ ਤੇਸੁ ਦਿવਸੇਸੁ। ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਮੇવਾਤਿ ਨਿਰਨ੍ਤਰਮੇવ, ਤੇਸੁ ਦਸਾਹੇਸੁ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਦਿવਸੇਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਪવਾਰਣਾਮਾਸਸ੍ਸਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬਕਤ੍ਤਿਕਮਾਸਸ੍ਸ। ਸੋ ਹਿ ਇਧ ਪਠਮਪવਾਰਣਾਯੋਗਤੋ ‘‘ਪવਾਰਣਾਮਾਸੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੋ। ਜੁਣ੍ਹਪਕ੍ਖਪਞ੍ਚਮਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖਪਞ੍ਚਮਿਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍વਾ। ਪવਾਰਣਾਮਾਸਸ੍ਸ ਜੁਣ੍ਹਪਕ੍ਖਪਞ੍ਚਮਿਤੋਤਿ વਾ ਪવਾਰਣਾਮਾਸਸ੍ਸ ਪਕਾਸਨਤੋ ਪੁਰਿਮਸ੍ਸ ਜੁਣ੍ਹਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਮਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ‘‘ਕਾਮਞ੍ਚੇਸ (ਸਾਰਤ੍ਥ॰ ਟੀ॰ ੨.੬੫੦) ‘ਦਸਾਹਪਰਮਂ ਅਤਿਰੇਕਚੀવਰਂ ਧਾਰੇਤਬ੍ਬ’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੪੬੩) ਇਮਿਨਾવ ਸਿਦ੍ਧੋ, ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਪਨ ਅਪੁਬ੍ਬਂ વਿਯ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਠਪਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਾਠੋ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਪਮਾਦਪਾਠੋ ‘‘ਦਸਾਹਾਨਾਗਤ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ વਿਰੋਧਤੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਕਿਞ੍ਚ ‘‘ਜੁਣ੍ਹਪਕ੍ਖਪਞ੍ਚਮਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯੇવ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰવਿਰੋਧੋਪਿ ਸਿਯਾ।
Paṭhamapadassāti ‘‘dasāhānāgata’’nti padassa. Purimanayenevāti accantasaṃyogavaseneva. Tāni divasānīti tesu divasesu. Accantamevāti nirantarameva, tesu dasāhesu yattha katthaci divaseti vuttaṃ hoti. Pavāraṇāmāsassāti pubbakattikamāsassa. So hi idha paṭhamapavāraṇāyogato ‘‘pavāraṇāmāso’’ti vutto. Juṇhapakkhapañcamito paṭṭhāyāti sukkapakkhapañcamiṃ ādiṃ katvā. Pavāraṇāmāsassa juṇhapakkhapañcamitoti vā pavāraṇāmāsassa pakāsanato purimassa juṇhapakkhassa pañcamito paṭṭhāyāti attho. Yo panettha ‘‘kāmañcesa (sārattha. ṭī. 2.650) ‘dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretabba’nti (pārā. 463) imināva siddho, aṭṭhuppattivasena pana apubbaṃ viya atthaṃ dassetvā sikkhāpadaṃ ṭhapita’’nti pāṭho dissati, so pamādapāṭho ‘‘dasāhānāgata’’nti iminā virodhatoti daṭṭhabbaṃ. Kiñca ‘‘juṇhapakkhapañcamito paṭṭhāyā’’ti vuttattā aṭṭhakathāyeva pubbāparavirodhopi siyā.
ਅਚ੍ਚੇਕਚੀવਰਨ੍ਤਿ ਅਚ੍ਚਾਯਿਕਚੀવਰਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਸੋ ਚ ਅਚ੍ਚਾਯਿਕਭਾવੋ ਦਾਯਕਸ੍ਸ ਗਮਿਕਾਦਿਭਾવੇਨਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਗਮਿਕਗਿਲਾਨਗਬ੍ਭਿਨਿਅਭਿਨવੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸਦ੍ਧਾਨਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਗਮਿਕੋ ਨਾਮ ‘‘ਸੇਨਾਯ વਾ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਪવਾਸਂ વਾ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੬੪੯) વੁਤ੍ਤੋ। ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ‘‘વਸ੍ਸਾવਾਸਿਕਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਆਰੋਚੇਤ੍વਾ ਦਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਗਮਿਕਾਦੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਗਮਨਾਦੀਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਦਾਤੁਕਾਮੇਨ ਦੂਤਂ વਾ ਪੇਸੇਤ੍વਾ, ਸਯਂ વਾ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ‘‘વਸ੍ਸਾવਾਸਿਕਂ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਆਰੋਚੇਤ੍વਾ ਦਿਨ੍ਨਂ ਚੀવਰਂ। ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਇਦਂ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਚ੍ਚੇਕਚੀવਰਂ ਚੀવਰਕਾਲਸਮਯਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮਿਤਂ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੬੪੯) ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨવਿਧਾਨਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
Accekacīvaranti accāyikacīvaraṃ vuccati, so ca accāyikabhāvo dāyakassa gamikādibhāvenāti dassetuṃ ‘‘gamikagilānagabbhiniabhinavuppannasaddhānaṃ puggalāna’’ntiādi vuttaṃ. Tattha gamiko nāma ‘‘senāya vā gantukāmo hoti, pavāsaṃ vā gantukāmo hotī’’ti (pārā. 649) vutto. Aññatarena ‘‘vassāvāsikaṃ dassāmī’’ti evaṃ ārocetvā dinnanti gamikādīnaṃ aññatarena gamanādīhi kāraṇehi dātukāmena dūtaṃ vā pesetvā, sayaṃ vā āgantvā ‘‘vassāvāsikaṃ dassāmī’’ti evaṃ ārocetvā dinnaṃ cīvaraṃ. Ettha ca ‘‘idaṃ me, bhante, accekacīvaraṃ cīvarakālasamayaṃ atikkāmitaṃ nissaggiya’’nti (pārā. 649) iminā nayena nissajjanavidhānaṃ veditabbaṃ.
ਸੇਸਨ੍ਤਿ ‘‘ਸਾਧਾਰਣਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿਕਂ। ਅਯਂ ਪਨ વਿਸੇਸੋ – ਤਤ੍ਥ ਅਤਿਰੇਕਚੀવਰੇ ਅਤਿਰੇਕਚੀવਰਸਞ੍ਞਿਆਦਿਨੋ ਦਸਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੋ, ਇਧ ਅਚ੍ਚੇਕਚੀવਰੇ ਅਚ੍ਚੇਕਚੀવਰਸਞ੍ਞਿਆਦਿਨੋ ਚੀવਰਕਾਲਾਤਿਕ੍ਕਮੋ। ਤਥਾ ਅਨਚ੍ਚੇਕਚੀવਰੇ ਅਚ੍ਚੇਕਚੀવਰਸਞ੍ਞਿਨੋ, વੇਮਤਿਕਸ੍ਸ ਚ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਜਾਤਿਪ੍ਪਮਾਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚੇਕਚੀવਰਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਤਾ, ਦਸਾਹਾਨਾਗਤਾਯ ਕਤ੍ਤਿਕਤੇਮਾਸਿਕਪੁਣ੍ਣਮਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਭਾવੋ, ਅਨਧਿਟ੍ਠਿਤਅવਿਕਪ੍ਪਿਤਤਾ, ਚੀવਰਕਾਲਾਤਿਕ੍ਕਮੋਤਿ ਚਤੁਰਙ੍ਗਭਾવੋવ ਏਤ੍ਥ વਿਸੇਸੋ।
Sesanti ‘‘sādhāraṇapaññattī’’tiādikaṃ. Ayaṃ pana viseso – tattha atirekacīvare atirekacīvarasaññiādino dasāhātikkamo, idha accekacīvare accekacīvarasaññiādino cīvarakālātikkamo. Tathā anaccekacīvare accekacīvarasaññino, vematikassa ca dukkaṭaṃ. Jātippamāṇasampannassa accekacīvarassa attano santakatā, dasāhānāgatāya kattikatemāsikapuṇṇamāya uppannabhāvo, anadhiṭṭhitaavikappitatā, cīvarakālātikkamoti caturaṅgabhāvova ettha viseso.
ਅਚ੍ਚੇਕਚੀવਰਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Accekacīvarasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.