| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೭. ಅಚೇಲಕಸ್ಸಪಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
7. Acelakassapasuttavaṇṇanā
೧೭. ಲಿಙ್ಗೇನ ಅಚೇಲಕೋತಿ ಪಬ್ಬಜಿತಲಿಙ್ಗೇನ ಅಚೇಲಕೋ। ತೇನ ಅಚೇಲಕಚರಣೇನ ಅಚೇಲೋ, ನ ನಿಚ್ಚೇಲತಾಮತ್ತೇನಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ನಾಮೇನಾತಿ ಗೋತ್ತನಾಮೇನ ಕಸ್ಸಪೋತಿ। ದೇಸೇತಿ ಪವೇದೇತಿ ಸಂಸಯವಿಗಮನಂ ಏತೇನಾತಿ ದೇಸೋ, ನಿಚ್ಛಯಹೇತೂತಿ ಆಹ ‘‘ಕಿಞ್ಚಿದೇವ ದೇಸ’’ನ್ತಿಆದಿ। ಸೋ ಹಿ ಸಂಸಯವಿಗಮನಂ ಕರೋತೀತಿ ಕಾರಣಂ। ಓಕಾಸನ್ತಿ ಅವಸಂಸನ್ದನಪದೇಸಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ಖಣಂ ಕಾಲ’’ನ್ತಿ। ಅನ್ತರಘರಂ ಅನ್ತೋನಿವೇಸನಂ। ಅನ್ತರೇ ಘರಾನಿ ಏತಸ್ಸಾತಿ ಅನ್ತರಘರಂ, ಅನ್ತೋಗಾಮೋ। ಯದಾಕಙ್ಖಸೀತಿ ಯಂ ಆಕಙ್ಖಸಿ। ಇತಿ ಭಗವಾ ಸಬ್ಬಞ್ಞುಪವಾರಣಾಯ ಪವಾರೇತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಯಂ ಇಚ್ಛಸೀ’’ತಿ। ಯದಾಕಙ್ಖಸೀತಿ ಯಂ ಆಕಙ್ಖಸಿ, ಕಸ್ಸಪ, ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪನ್ತೋಪಿ ಪುಚ್ಛಸಿ, ಯಂ ಆಕಙ್ಖಸಿ, ತಮೇವ ಪುಚ್ಛಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
17.Liṅgenaacelakoti pabbajitaliṅgena acelako. Tena acelakacaraṇena acelo, na niccelatāmattenāti dasseti. Nāmenāti gottanāmena kassapoti. Deseti pavedeti saṃsayavigamanaṃ etenāti deso, nicchayahetūti āha ‘‘kiñcideva desa’’ntiādi. So hi saṃsayavigamanaṃ karotīti kāraṇaṃ. Okāsanti avasaṃsandanapadesaṃ. Tenāha ‘‘khaṇaṃ kāla’’nti. Antaragharaṃ antonivesanaṃ. Antare gharāni etassāti antaragharaṃ, antogāmo. Yadākaṅkhasīti yaṃ ākaṅkhasi. Iti bhagavā sabbaññupavāraṇāya pavāreti. Tenāha ‘‘yaṃ icchasī’’ti. Yadākaṅkhasīti yaṃ ākaṅkhasi, kassapa, tikkhattuṃ paṭikkhipantopi pucchasi, yaṃ ākaṅkhasi, tameva pucchāti attho.
‘‘ಯಾವತತಿಯಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪೀ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ‘‘ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ’’ತಿಆದಿನಾ ಪಾಠೇನ ಭವಿತಬ್ಬಂ। ಸೋ ಪನ ನಯವಸೇನ ಸಂಖಿತ್ತೋತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ಯೇನ ಕಾರಣೇನ ಭಗವಾ ಅಚೇಲಕಸ್ಸ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಯಾಚಾಪೇತ್ವಾ ಚಸ್ಸ ಪಞ್ಹಂ ಕಥೇಸಿ, ತಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಕಸ್ಮಾ ಪನಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ಗಾರವಜನನತ್ಥಂ ಯಾವತತಿಯಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪಿ ತಞ್ಚ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಸುಸ್ಸೂಸಾಯ। ಧಮ್ಮಗರುಕಾ ಹಿ ಬುದ್ಧಾ ಭಗವನ್ತೋ। ಸತ್ತಾನಂ ಞಾಣಪರಿಪಾಕಂ ಆಗಮಯಮಾನೋ ಯಾವತತಿಯಂ ಯಾಚಾಪೇತೀತಿ ವಿಭತ್ತಿವಿಪರಿಣಾಮವಸೇನ ಸಾಧಾರಣತೋ ಪದಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಪುನ ‘‘ಏತ್ತಕೇನ ಕಾಲೇನಾ’’ತಿ ಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ವಸೇನ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ।
‘‘Yāvatatiyaṃ paṭikkhipī’’ti vuttattā ‘‘tatiyampi kho’’tiādinā pāṭhena bhavitabbaṃ. So pana nayavasena saṃkhittoti daṭṭhabbo. Yena kāraṇena bhagavā acelakassa tikkhattuṃ yācāpetvā cassa pañhaṃ kathesi, taṃ dassetuṃ ‘‘kasmā panā’’tiādimāha. Gāravajananatthaṃ yāvatatiyaṃ paṭikkhipi tañca dhammassa sussūsāya. Dhammagarukā hi buddhā bhagavanto. Sattānaṃ ñāṇaparipākaṃ āgamayamāno yāvatatiyaṃ yācāpetīti vibhattivipariṇāmavasena sādhāraṇato padaṃ yojetvā puna ‘‘ettakena kālenā’’ti kassapassa vasena yojetabbaṃ.
ಮಾತಿ ಪಟಿಸೇಧೇ ನಿಪಾತೋ। ಭಣೀತಿ ಪುನವಚನವಸೇನ ಕಿರಿಯಾಪದಂ ವದತಿ। ಮಾ ಏವಂ ಭಣಿ, ಕಥೇಸೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ಇತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚಾ’’ತಿ ಪನ ಸಙ್ಗೀತಿಕಾರವಚನಂ। ಸಯಂಕತಂ ದುಕ್ಖನ್ತಿ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನದುಕ್ಖಂ, ತೇನ ಕತಂ ನಾಮ ತಸ್ಸ ಕಾರಣಸ್ಸ ಪುಬ್ಬೇ ತೇನೇವ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಉಪಚಿತತ್ತಾತಿ ಅಯಂ ನಯೋ ಅನವಜ್ಜೋ। ದಿಟ್ಠಿಗತಿಕೋ ಪನ ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧವಿನಿಮುತ್ತಂ ನಿಚ್ಚಂ ಕಾರಕವೇದಕಲಕ್ಖಣಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪರಿಕಪ್ಪೇತ್ವಾ ತಸ್ಸ ವಸೇನ ‘‘ಸಯಂಕತಂ ದುಕ್ಖ’’ನ್ತಿ ಪುಚ್ಛತೀತಿ ಭಗವಾ ‘‘ಮಾ ಹೇವ’’ನ್ತಿ ಅವೋಚ, ತೇನಾಹ ‘‘ಸಯಂಕತಂ ದುಕ್ಖನ್ತಿ ವತ್ತುಂ ನ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿಆದಿ। ಏತ್ಥ ಚ ಯದಿ ಬಾಹಿರಕೇಹಿ ಪರಿಕಪ್ಪಿತೋ ಅತ್ತಾ ನಾಮ ಕೋಚಿ ಅತ್ಥಿ, ಸೋ ಚ ನಿಚ್ಚೋ, ತಸ್ಸ ನಿಬ್ಬಿಕಾರತಾಯ, ಪುರಿಮರೂಪಾವಿಜಹನತೋ ಕಸ್ಸಚಿ ವಿಸೇಸಾಧಾನಸ್ಸ ಕಾತುಂ ಅಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯತಾಯ ಅಹಿತತೋ ನಿವತ್ತನತ್ಥಂ, ಹಿತೇ ಚ ವತ್ತನತ್ಥಂ ಉಪದೇಸೋ ಚ ನಿಪ್ಪಯೋಜನೋ ಸಿಯಾ ಅತ್ತವಾದಿನೋ। ಕಥಂ ವಾ ಸೋ ಉಪದೇಸೋ ಪವತ್ತೀಯತಿ? ವಿಕಾರಾಭಾವತೋ। ಏವಞ್ಚ ಅತ್ತನೋ ಅಜಟಾಕಾಸಸ್ಸ ವಿಯ ದಾನಾದಿಕಿರಿಯಾ ಹಿಂಸಾದಿಕಿರಿಯಾ ಚ ನ ಸಮ್ಭವತಿ, ತಥಾ ಸುಖಸ್ಸ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಚ ಅನುಭವನಬನ್ಧೋ ಏವ ಅತ್ತವಾದಿನೋ ನ ಯುಜ್ಜತಿ ಕಮ್ಮಬನ್ಧಾಭಾವತೋ। ಜಾತಿಆದೀನಞ್ಚ ಅಸಮ್ಭವತೋ ಕುತೋ ವಿಮೋಕ್ಖೋ। ಅಥ ಪನ ‘‘ಧಮ್ಮಮತ್ತಂ ತಸ್ಸ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಚೇವ ವಿನಸ್ಸತಿ ಚ। ಯಸ್ಸ ವಸೇನಾಯಂ ಕಿರಿಯಾವೋಹಾರೋ’’ತಿ ವದೇಯ್ಯ, ಏವಮ್ಪಿ ಪುರಿಮರೂಪಾವಿಜಹನೇನ ಅವಟ್ಠಿತಸ್ಸ ಅತ್ತನೋ ಧಮ್ಮಮತ್ತನ್ತಿ ನ ಸಕ್ಕಾ ಸಮ್ಭಾವೇತುಂ। ತೇ ವಾ ಪನಸ್ಸ ಧಮ್ಮಾ ಅವತ್ಥಾಭೂತಾ, ತತೋ ಅಞ್ಞೇ ವಾ ಸಿಯುಂ ಅನಞ್ಞೇ ವಾ। ಯದಿ ಅಞ್ಞೇ, ನ ತಾಹಿ ತಸ್ಸ ಉಪ್ಪನ್ನಾಹಿಪಿ ಕೋಚಿ ವಿಸೇಸೋ ಅತ್ಥಿ। ಯೋ ಹಿ ಕರೋತಿ ಪಟಿಸಂವೇದೇತಿ ಚವತಿ ಉಪಪಜ್ಜತಿ ಚಾತಿ ಇಚ್ಛಿತಂ, ತಸ್ಮಾ ತದತ್ಥೋ ಏವ ಯಥಾವುತ್ತದೋಸೋ। ಕಿಞ್ಚ ಧಮ್ಮಕಪ್ಪನಾಪಿ ನಿರತ್ಥಿಕಾ ಸಿಯಾ। ಅಥ ಅನಞ್ಞೇ, ಉಪ್ಪಾದವಿನಾಸವನ್ತೀಹಿ ಅವತ್ಥಾಹಿ ಅನಞ್ಞಸ್ಸ ಅತ್ತನೋ ತಾಸಂ ವಿಯ ಉಪ್ಪಾದವಿನಾಸಸಮ್ಭವತೋ ಕುತೋ ನಿಚ್ಚತಾವಕಾಸೋ। ತಾಸಮ್ಪಿ ವಾ ಅತ್ತನೋ ವಿಯ ನಿಚ್ಚತಾಪತ್ತೀತಿ ಬನ್ಧವಿಮೋಕ್ಖಾನಂ ಅಸಮ್ಭವೋ ಏವಾತಿ ನ ಯುಜ್ಜತೇವಾಯಂ ಅತ್ತವಾದೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅತ್ತಾ ನಾಮ ಕೋಚಿ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಕಾರಕೋ ನತ್ಥೀತಿ ದೀಪೇತೀ’’ತಿ। ಪರತೋತಿ ‘‘ಪರಂಕತಂ ದುಕ್ಖ’’ನ್ತಿಆದಿಕೇ ಪರಸ್ಮಿಂ ತಿವಿಧೇಪಿ ನಯೇ। ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನನ್ತಿ ಅಧಿಚ್ಚ ಯದಿಚ್ಛಾಯ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಾರಣಂ ಕಸ್ಸಚಿ ವಾ ಪುಬ್ಬಂ ವಿನಾ ಸಮುಪ್ಪನ್ನಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅಕಾರಣೇನ ಯದಿಚ್ಛಾಯ ಉಪ್ಪನ್ನ’’ನ್ತಿ। ಕಸ್ಮಾ ಏವಮಾಹಾತಿ ಏವಂ ವಕ್ಖಮಾನೋತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಅಸ್ಸಾತಿ ಅಚೇಲಸ್ಸ। ಅಯನ್ತಿ ಭಗವನ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ। ಸೋಧೇನ್ತೋತಿ ಸಯಂ ವಿಸುದ್ಧಂ ಕತ್ವಾ ಪುಚ್ಛಿತಮತ್ಥಂ ಏವ ಅತ್ತನೋ ಪುಚ್ಛಾಯ ಸುದ್ಧಿಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ। ಲದ್ಧಿಯಾ ‘‘ಸಯಂಕತಂ ದುಕ್ಖ’’ನ್ತಿ ಮಿಚ್ಛಾಗಹಣಸ್ಸ ಪಟಿಸೇಧನತ್ಥಾಯ।
Māti paṭisedhe nipāto. Bhaṇīti punavacanavasena kiriyāpadaṃ vadati. Mā evaṃ bhaṇi, kathesīti attho. ‘‘Iti bhagavā avocā’’ti pana saṅgītikāravacanaṃ. Sayaṃkataṃ dukkhanti purisassa uppajjamānadukkhaṃ, tena kataṃ nāma tassa kāraṇassa pubbe teneva kammassa upacitattāti ayaṃ nayo anavajjo. Diṭṭhigatiko pana pañcakkhandhavinimuttaṃ niccaṃ kārakavedakalakkhaṇaṃ attānaṃ parikappetvā tassa vasena ‘‘sayaṃkataṃ dukkha’’nti pucchatīti bhagavā ‘‘mā heva’’nti avoca, tenāha ‘‘sayaṃkataṃ dukkhanti vattuṃ na vaṭṭatī’’tiādi. Ettha ca yadi bāhirakehi parikappito attā nāma koci atthi, so ca nicco, tassa nibbikāratāya, purimarūpāvijahanato kassaci visesādhānassa kātuṃ asakkuṇeyyatāya ahitato nivattanatthaṃ, hite ca vattanatthaṃ upadeso ca nippayojano siyā attavādino. Kathaṃ vā so upadeso pavattīyati? Vikārābhāvato. Evañca attano ajaṭākāsassa viya dānādikiriyā hiṃsādikiriyā ca na sambhavati, tathā sukhassa dukkhassa ca anubhavanabandho eva attavādino na yujjati kammabandhābhāvato. Jātiādīnañca asambhavato kuto vimokkho. Atha pana ‘‘dhammamattaṃ tassa uppajjati ceva vinassati ca. Yassa vasenāyaṃ kiriyāvohāro’’ti vadeyya, evampi purimarūpāvijahanena avaṭṭhitassa attano dhammamattanti na sakkā sambhāvetuṃ. Te vā panassa dhammā avatthābhūtā, tato aññe vā siyuṃ anaññe vā. Yadi aññe, na tāhi tassa uppannāhipi koci viseso atthi. Yo hi karoti paṭisaṃvedeti cavati upapajjati cāti icchitaṃ, tasmā tadattho eva yathāvuttadoso. Kiñca dhammakappanāpi niratthikā siyā. Atha anaññe, uppādavināsavantīhi avatthāhi anaññassa attano tāsaṃ viya uppādavināsasambhavato kuto niccatāvakāso. Tāsampi vā attano viya niccatāpattīti bandhavimokkhānaṃ asambhavo evāti na yujjatevāyaṃ attavādo. Tenāha ‘‘attā nāma koci dukkhassa kārako natthīti dīpetī’’ti. Paratoti ‘‘paraṃkataṃ dukkha’’ntiādike parasmiṃ tividhepi naye. Adhiccasamuppannanti adhicca yadicchāya kiñci kāraṇaṃ kassaci vā pubbaṃ vinā samuppannaṃ. Tenāha ‘‘akāraṇena yadicchāya uppanna’’nti. Kasmā evamāhāti evaṃ vakkhamānoti adhippāyo. Assāti acelassa. Ayanti bhagavantaṃ sandhāya vadati. Sodhentoti sayaṃ visuddhaṃ katvā pucchitamatthaṃ eva attano pucchāya suddhiṃ dassento. Laddhiyā ‘‘sayaṃkataṃ dukkha’’nti micchāgahaṇassa paṭisedhanatthāya.
ಸೋ ಕರೋತೀತಿ ಸೋ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ। ಸೋ ಪಟಿಸಂವೇದಯತೀತಿ ಕಾರಕವೇದಕಾನಂ ಅನಞ್ಞತ್ತದಸ್ಸನಪರಂ ಏತಂ, ನ ಪನ ಕಮ್ಮಕಿರಿಯಾಫಲಾನಂ ಪಟಿಸಂವೇದನಾನಂ ಸಮಾನಕಾಲತಾದಸ್ಸನಪರಂ। ಇತೀತಿ ನಿದಸ್ಸನತ್ಥೇ ನಿಪಾತೋ। ಖೋತಿ ಅವಧಾರಣೇ। ‘‘ಸೋ ಏವಾ’’ತಿ ದಸ್ಸಿತೋ। ಅನಿಯತಾದೇಸಾ ಹಿ ಏತೇ ನಿಪಾತಾ। ಆದಿತೋತಿ ಭುಮ್ಮತ್ಥೇ ನಿಸ್ಸಕ್ಕವಚನನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಆದಿಮ್ಹಿಯೇವಾ’’ತಿ। ‘‘ಸಯಂಕತಂ ದುಕ್ಖ’’ನ್ತಿ ಲದ್ಧಿಯಾ ಪಗೇವ ‘‘ಸೋ ಕರೋತಿ, ಸೋ ಪಟಿಸಂವೇದಯತೀ’’ತಿ ಸಞ್ಞಾಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ಭವನ್ತಿ। ಸಞ್ಞಾವಿಪಲ್ಲಾಸತೋ ಹಿ ಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸೋ, ಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸತೋ ದಿಟ್ಠಿವಿಪಲ್ಲಾಸೋ, ತೇನಾಹ ‘‘ಏವಂ ಸತಿ ಪಚ್ಛಾ ಸಯಂಕತಂ ದುಕ್ಖನ್ತಿ ಅಯಂ ಲದ್ಧಿ ಹೋತೀ’’ತಿ। ಏವಂ ಸತಿ ಸಞ್ಞಾಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸಾನಂ ಬ್ರೂಹಿತೋ ಮಿಚ್ಛಾಭಿನಿವೇಸೋ, ಯದಿದಂ ‘‘ಸಯಂಕತಂ ದುಕ್ಖ’’ನ್ತಿ ಲದ್ಧಿ। ತಸ್ಮಾ ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜೇತುಂ ಪಾಪಕಂ ದಿಟ್ಠಿಗತನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ ‘‘ಸಯಂಕತಂ…ಪೇ॰… ಏತಂ ಪರೇತೀ’’ತಿ। ವಟ್ಟದುಕ್ಖಂ ಅಧಿಪ್ಪೇತಂ ಅವಿಸೇಸತೋ ಅತ್ಥೀತಿ ಚ ವುತ್ತತ್ತಾ। ಸಸ್ಸತಂ ಸಸ್ಸತಗಾಹಂ ದೀಪೇತಿ ಪರೇಸಂ ಪಕಾಸೇತಿ, ತಥಾಭೂತೋ ಚ ಸಸ್ಸತಂ ದಳ್ಹಗ್ಗಾಹಂ ಗಣ್ಹಾತೀತಿ। ತಸ್ಸಾತಿ ದಿಟ್ಠಿಗತಿಕಸ್ಸ। ತಂ ‘‘ಸಯಂಕತಂ ದುಕ್ಖ’’ನ್ತಿ ಏವಂ ಪವತ್ತಂ ವಿಪರೀತದಸ್ಸನಂ। ಏತಂ ಸಸ್ಸತಗ್ಗಹಣಂ। ಪರೇತಿ ಉಪೇತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಕಾರಕಞ್ಚ…ಪೇ॰… ಅತ್ಥೋ’’ತಿ। ಏಕಮೇವ ಗಣ್ಹನ್ತನ್ತಿ ಸತಿಪಿ ವತ್ಥುಭೇದೇ ಅಯೋನಿಸೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜನೇನ ಏಕಮೇವ ಕತ್ವಾ ಗಣ್ಹನ್ತಂ।
So karotīti so kammaṃ karoti. So paṭisaṃvedayatīti kārakavedakānaṃ anaññattadassanaparaṃ etaṃ, na pana kammakiriyāphalānaṃ paṭisaṃvedanānaṃ samānakālatādassanaparaṃ. Itīti nidassanatthe nipāto. Khoti avadhāraṇe. ‘‘So evā’’ti dassito. Aniyatādesā hi ete nipātā. Āditoti bhummatthe nissakkavacananti āha ‘‘ādimhiyevā’’ti. ‘‘Sayaṃkataṃ dukkha’’nti laddhiyā pageva ‘‘so karoti, so paṭisaṃvedayatī’’ti saññācittavipallāsā bhavanti. Saññāvipallāsato hi cittavipallāso, cittavipallāsato diṭṭhivipallāso, tenāha ‘‘evaṃ sati pacchā sayaṃkataṃ dukkhanti ayaṃ laddhi hotī’’ti. Evaṃ sati saññācittavipallāsānaṃ brūhito micchābhiniveso, yadidaṃ ‘‘sayaṃkataṃ dukkha’’nti laddhi. Tasmā paṭinissajjetuṃ pāpakaṃ diṭṭhigatanti dasseti. Tenāha bhagavā ‘‘sayaṃkataṃ…pe… etaṃ paretī’’ti. Vaṭṭadukkhaṃ adhippetaṃ avisesato atthīti ca vuttattā. Sassataṃ sassatagāhaṃ dīpeti paresaṃ pakāseti, tathābhūto ca sassataṃ daḷhaggāhaṃ gaṇhātīti. Tassāti diṭṭhigatikassa. Taṃ ‘‘sayaṃkataṃ dukkha’’nti evaṃ pavattaṃ viparītadassanaṃ. Etaṃ sassataggahaṇaṃ. Pareti upeti. Tenāha ‘‘kārakañca…pe… attho’’ti. Ekameva gaṇhantanti satipi vatthubhede ayoniso uppajjanena ekameva katvā gaṇhantaṃ.
ಇಧ ‘‘ಆದಿಮ್ಹಿಯೇವಾ’’ತಿ ಪದೇ। ‘‘ಪರಂಕತಂ ದುಕ್ಖ’’ನ್ತಿ ಲದ್ಧಿಯಾ ಪಗೇವಾತಿಆದಿನಾ ಹೇತ್ಥ ವುತ್ತನಯಾನುಸಾರೇನ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಅಯಞ್ಹೇತ್ಥ ಯೋಜನಾ – ‘‘ಪರಂಕತಂ ದುಕ್ಖ’’ನ್ತಿ ಲದ್ಧಿಯಾ ಪಗೇವ ಅಞ್ಞೋ ಕರೋತಿ, ಅಞ್ಞೋ ಪಟಿಸಂವೇದಯತೀತಿ ಸಞ್ಞಾಚಿತ್ತವಿಪಲ್ಲಾಸಾ ಭವನ್ತೀತಿ ಸಬ್ಬಂ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ಏವಂ ಸತೀತಿ ಏವಂ ಮುದುಕೇ ಉಚ್ಛೇದವಿಪಲ್ಲಾಸೇ ಪಠಮುಪ್ಪನ್ನೇ ಸತಿ ಪಚ್ಛಾ ‘‘ಪರಂಕತಂ ದುಕ್ಖ’’ನ್ತಿ ಅಯಂ ಲದ್ಧಿ ಹೋತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಕಾರಕೋತಿ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಾರಕೋ। ತೇನ ಕತನ್ತಿ ಕಮ್ಮಕಾರಕೇನ ಕತಂ। ಕಮ್ಮುನಾ ಹಿ ಫಲಸ್ಸ ವೋಹಾರೋ ಅಭೇದೋಪಚಾರಕತ್ತಾ। ಏವನ್ತಿ ದಿಟ್ಠಿಸಹಗತಾ ವೇದನಾ ಸಾತಸಭಾವಾ ಕಿಲೇಸಪರಿಳಾಹಾದಿನಾ ಸಪರಿಸ್ಸಯಾ ಸಉಪಾಯಾಸಾ, ಏವಂ। ‘‘ಪಗೇವ ಇತರೇ’’ತಿ ವುತ್ತವೇದನಾಯ ಅಭಿತುನ್ನಸ್ಸ ವಿದ್ಧಸ್ಸ। ‘‘ವುತ್ತನಯೇನ ಯೋಜೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ವತ್ವಾ ತಂ ಯೋಜನಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ತತ್ರಾಯ’’ನ್ತಿಆದಿಮಾಹ। ಉಚ್ಛೇದನ್ತಿ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಉಚ್ಛೇದಂ ವಿನಾಸಂ, ವಿಭವನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಸತೋ ಹಿ ವಿನಾಸಾಸಮ್ಭವತೋ ಅತ್ಥಿಭಾವನಿಬನ್ಧನೋ ಉಚ್ಛೇದೋ। ಯಥಾ ಹೇತುಫಲಭಾವೇನ ಪವತ್ತಮಾನಾನಂ ಸಭಾವಧಮ್ಮಾನಂ ಸತಿಪಿ ಏಕಸನ್ತಾನಪರಿಯಾಪನ್ನಾನಂ ಭಿನ್ನಸನ್ತತಿಪತಿತೇಹಿ ವಿಸೇಸೇ ಹೇತುಫಲಾನಂ ಪರಮತ್ಥತೋ ಅವಿನಾಭಾವತ್ತಾ ಭಿನ್ನಸನ್ತಾನಪತಿತಾನಂ ವಿಯ ಅಚ್ಚನ್ತಭೇದಸನ್ನಿಟ್ಠಾನೇನ ನಾನತ್ತನಯಸ್ಸ ಮಿಚ್ಛಾಗಹಣಂ ಉಚ್ಛೇದಾಭಿನಿವೇಸಸ್ಸ ಕಾರಣಂ। ಏವಂ ಹೇತುಫಲಭೂತಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ವಿಜ್ಜಮಾನೇಪಿ ಸಭಾವಭೇದೇ ಏಕಸನ್ತತಿಪರಿಯಾಪನ್ನತಾಯ ಏಕತ್ತನಯೇನ ಅಚ್ಚನ್ತಾಭೇದಗಹಣಮ್ಪಿ ಕಾರಣಮೇವಾತಿ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಸತ್ತಸ್ಸಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ ಪಾಳಿಯಂ। ಸನ್ತಾನವಸೇನ ಹಿ ವತ್ತಮಾನೇಸು ಖನ್ಧೇಸು ಘನವಿನಿಬ್ಭೋಗಾಭಾವೇನ ಏಕತ್ತಗಹಣನಿಬನ್ಧನೋ ಸತ್ತಗ್ಗಾಹೋ, ಸತ್ತಸ್ಸ ಚ ಅತ್ಥಿಭಾವಗ್ಗಾಹನಿಬನ್ಧನೋ ಉಚ್ಛೇದಗ್ಗಾಹೋ, ಯಾವಾಯಂ ಅತ್ತಾ ನ ಉಚ್ಛಿಜ್ಜತಿ, ತಾವಾಯಂ ವಿಜ್ಜತಿಯೇವಾತಿ ಗಹಣತೋ ನಿರುದಯವಿನಾಸೋ ಇಧ ಉಚ್ಛೇದೋತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋತಿ ‘‘ಉಚ್ಛೇದ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ವಿಸೇಸೇನ ನಾಸೋ ವಿನಾಸೋ, ಅಭಾವೋ। ಸೋ ಪನ ಮಂಸಚಕ್ಖುಪಞ್ಞಾಚಕ್ಖೂನಂ ದಸ್ಸನಪಥಾತಿಕ್ಕಮೋಯೇವ ಹೋತೀತಿ ವುತ್ತಂ ‘‘ಅದಸ್ಸನ’’ನ್ತಿ। ಅದಸ್ಸನೇ ಹಿ ನಾಸಸದ್ದೋ ಲೋಕೇ ನಿರುಳ್ಹೋತಿ। ಸಭಾವವಿಗಮೋ ಸಭಾವಾಪಗಮೋ ವಿಭವೋ। ಯೋ ಹಿ ನಿರುದಯವಿನಾಸೇನ ಉಚ್ಛಿಜ್ಜತಿ, ನ ಸೋ ಅತ್ತನೋ ಸಭಾವೇನ ತಿಟ್ಠತಿ।
Idha ‘‘ādimhiyevā’’ti pade. ‘‘Paraṃkataṃ dukkha’’nti laddhiyā pagevātiādinā hettha vuttanayānusārena attho veditabbo. Ayañhettha yojanā – ‘‘paraṃkataṃ dukkha’’nti laddhiyā pageva añño karoti, añño paṭisaṃvedayatīti saññācittavipallāsā bhavantīti sabbaṃ heṭṭhā vuttanayeneva yojetabbaṃ. Evaṃ satīti evaṃ muduke ucchedavipallāse paṭhamuppanne sati pacchā ‘‘paraṃkataṃ dukkha’’nti ayaṃ laddhi hotīti sambandho. Kārakoti kammassa kārako. Tena katanti kammakārakena kataṃ. Kammunā hi phalassa vohāro abhedopacārakattā. Evanti diṭṭhisahagatā vedanā sātasabhāvā kilesapariḷāhādinā saparissayā saupāyāsā, evaṃ. ‘‘Pageva itare’’ti vuttavedanāya abhitunnassa viddhassa. ‘‘Vuttanayena yojetabba’’nti vatvā taṃ yojanaṃ dassento ‘‘tatrāya’’ntiādimāha. Ucchedanti sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ, vibhavanti attho. Asato hi vināsāsambhavato atthibhāvanibandhano ucchedo. Yathā hetuphalabhāvena pavattamānānaṃ sabhāvadhammānaṃ satipi ekasantānapariyāpannānaṃ bhinnasantatipatitehi visese hetuphalānaṃ paramatthato avinābhāvattā bhinnasantānapatitānaṃ viya accantabhedasanniṭṭhānena nānattanayassa micchāgahaṇaṃ ucchedābhinivesassa kāraṇaṃ. Evaṃ hetuphalabhūtānaṃ dhammānaṃ vijjamānepi sabhāvabhede ekasantatipariyāpannatāya ekattanayena accantābhedagahaṇampi kāraṇamevāti dassetuṃ ‘‘sattassā’’ti vuttaṃ pāḷiyaṃ. Santānavasena hi vattamānesu khandhesu ghanavinibbhogābhāvena ekattagahaṇanibandhano sattaggāho, sattassa ca atthibhāvaggāhanibandhano ucchedaggāho, yāvāyaṃ attā na ucchijjati, tāvāyaṃ vijjatiyevāti gahaṇato nirudayavināso idha ucchedoti adhippetoti ‘‘uccheda’’nti vuttaṃ. Visesena nāso vināso, abhāvo. So pana maṃsacakkhupaññācakkhūnaṃ dassanapathātikkamoyeva hotīti vuttaṃ ‘‘adassana’’nti. Adassane hi nāsasaddo loke niruḷhoti. Sabhāvavigamo sabhāvāpagamo vibhavo. Yo hi nirudayavināsena ucchijjati, na so attano sabhāvena tiṭṭhati.
ಏತೇ ತೇತಿ ವಾ ಯೇ ಇಮೇ ತಯಾ ‘‘ಸಯಂಕತಂ ದುಕ್ಖ’’ನ್ತಿ ಚ ಪುಟ್ಠೇನ ಮಯಾ ‘‘ಸೋ ಕರೋತಿ, ಸೋ ಪಟಿಸಂವೇದಯತೀ’’ತಿಆದಿನಾ, ‘‘ಅಞ್ಞೋ ಕರೋತಿ, ಅಞ್ಞೋ ಪಟಿಸಂವೇದಯತೀ’’ತಿಆದಿನಾ ಚ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಾ ಸಸ್ಸತುಚ್ಛೇದಸಙ್ಖಾತಾ ಅನ್ತಾ, ತೇ ಉಭೋ ಅನ್ತೇತಿ ಯೋಜನಾ। ಅಥ ವಾ ಏತೇ ತೇತಿ ಯತ್ಥ ಪುಥೂ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾ ಅನುಪಚಿತಞಾಣಸಮ್ಭಾರತಾಯ ಪರಮಗಮ್ಭೀರಂ ಸಣ್ಹಂ ಸುಖುಮಂ ಸುಞ್ಞತಂ ಅಪ್ಪಜಾನನ್ತಾ ಸಸ್ಸತುಚ್ಛೇದೇ ನಿಮುಗ್ಗಾ ಸೀಸಂ ಉಕ್ಖಿಪಿತುಂ ನ ವಿಸಹನ್ತಿ, ಏತೇ ತೇ ಉಭೋ ಅನ್ತೇ ಅನುಪಗಮ್ಮಾತಿ ಯೋಜನಾ। ದೇಸೇತೀತಿ ಪಠಮಂ ತಾವ ಅನಞ್ಞಸಾಧಾರಣೇ ಪಟಿಪತ್ತಿಧಮ್ಮೇ ಞಾಣಾನುಭಾವೇನ ಮಜ್ಝಿಮಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ ಠಿತೋ, ಕರುಣಾನುಭಾವೇನ ದೇಸನಾಧಮ್ಮೇ ಮಜ್ಝಿಮಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ ಠಿತೋ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತಿ। ಏತ್ಥ ಹೀತಿ ಹಿ-ಸದ್ದೋ ಹೇತುಅತ್ಥೋ। ಯಸ್ಮಾ ಕಾರಣತೋ…ಪೇ॰… ನಿದ್ದಿಟ್ಠೋ, ತಸ್ಮಾ ಮಜ್ಝಿಮಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ ಠಿತೋ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಕಾರಣತೋ ಫಲಂ ದೀಪಿತನ್ತಿ ಯೋಜನಾ, ಅಭಿಧೇಯ್ಯಾನುರೂಪಞ್ಹಿ ಲಿಙ್ಗವಚನಾನಿ ಹೋನ್ತಿ। ಅಸ್ಸಾತಿ ಫಲಸ್ಸ। ನ ಕೋಚಿ ಕಾರಕೋ ವಾ ವೇದಕೋ ವಾ ನಿದ್ದಿಟ್ಠೋ, ಅಞ್ಞದತ್ಥು ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತೋ ಹೇತುಫಲಮತ್ತತಾದಸ್ಸನತೋ ಕೇವಲಂ ದುಕ್ಖಕ್ಖನ್ಧಗಹಣತೋತಿ। ಏತ್ತಾವತಾತಿ ‘‘ಏತೇ ತೇ, ಕಸ್ಸಪ…ಪೇ॰… ದುಕ್ಖಕ್ಖನ್ಧಸ್ಸ ನಿರೋಧೋ ಹೋತೀ’’ತಿ ಏತ್ತಕೇನ ತಾವ ಪದೇನ। ಸೇಸಪಞ್ಹಾತಿ ‘‘ಸಯಂಕತಞ್ಚ ಪರಂಕತಞ್ಚ ದುಕ್ಖ’’ನ್ತಿಆದಿಕಾ ಸೇಸಾ ಚತ್ತಾರೋ ಪಞ್ಹಾ। ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ‘‘ಕಿಂ ನು ಖೋ, ಭೋ ಗೋತಮ, ನತ್ಥಿ ದುಕ್ಖ’’ನ್ತಿ ಪಞ್ಹೋ ಪಾಳಿಯಂ ಸರೂಪೇನೇವ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತೋತಿ ನ ಉದ್ಧತೋ। ಪಟಿಸೇಧಿತಾ ಹೋನ್ತೀತಿ ತತಿಯಪಞ್ಹೋ, ತಾವ ಪಠಮದುತಿಯಪಞ್ಹಪಟಿಕ್ಖೇಪೇನೇವ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತೋ, ಸೋ ಹಿ ಪಞ್ಹೋ ವಿಸುಂ ವಿಸುಂ ಪಟಿಕ್ಖೇಪೇನ ಏಕಜ್ಝಂ ಪಟಿಕ್ಖೇಪೇನ ಚ। ತೇನಾಹ ‘‘ಉಭೋ…ಪೇ॰… ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತೋ’’ತಿ। ಏತ್ಥ ಚ ಯಸ್ಸ ಅತ್ತಾ ಕಾರಕೋ ವೇದಕೋ ವಾ ಇಚ್ಛಿತೋ, ತೇನ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮೋ ಅತ್ತಾ ಅನುಞ್ಞಾತೋ ಹೋತಿ। ತಥಾ ಚ ಸತಿ ಅನುಪುಬ್ಬಧಮ್ಮಪ್ಪವತ್ತಿಯಾ ರೂಪಾದಿಧಮ್ಮಾನಂ ವಿಯ , ಸುಖಾದಿಧಮ್ಮಾನಂ ವಿಯ ಚಸ್ಸ ಪಚ್ಚಯಾಯತ್ತವುತ್ತಿತಾಯ ಉಪ್ಪಾದವನ್ತತಾ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಉಪ್ಪಾದೇ ಚ ಸತಿ ಅವಸ್ಸಂಭಾವೀ ನಿರೋಧೋತಿ ಅನವಕಾಸಾ ನಿಚ್ಚತಾತಿ। ತಸ್ಸ ‘‘ಸಯಂಕತ’’ನ್ತಿ ಪಠಮಪಞ್ಹಪಟಿಕ್ಖೇಪೋ ಪಚ್ಛಾ ಚೇ ಅತ್ತನೋ ನಿರುಳ್ಹಸ್ಸ ಸಮುದಯೋ ಹೋತೀತಿ ಪುಬ್ಬೇ ವಿಯ ಅನೇನ ಭವಿತಬ್ಬಂ, ಪುಬ್ಬೇ ವಿಯ ವಾ ಪಚ್ಛಾಪಿ। ಸೇಸಪಞ್ಹಾತಿ ತತಿಯಪಞ್ಹಾದಯೋ। ತತಿಯಪಞ್ಹೋ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತೋತಿ ಏವಞ್ಚ ತತಿಯಪಞ್ಹೋ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ – ‘‘ಅವಿಜ್ಜಾಪಚ್ಚಯಾ ಸಙ್ಖಾರಾ’’ತಿಆದಿನಾ ಸತತಂ ಸಮಿತಂ ಪಚ್ಚಯಾಯತ್ತಸ್ಸ ದೀಪನೇನ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನತಾ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಾ, ತತೋ ಏವ ತಸ್ಸ ಅಜಾನನಞ್ಚ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಂ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ ‘‘ಏವಮೇತಸ್ಸ ಕೇವಲಸ್ಸ ದುಕ್ಖಕ್ಖನ್ಧಸ್ಸ ಸಮುದಯೋ ಹೋತೀ’’ತಿ (ಮ॰ ನಿ॰ ೩.೧೨೬; ಸಂ॰ ನಿ॰ ೨.೩೯-೪೦; ಮಹಾವ॰ ೧; ಉದಾ॰ ೧)।
Ete teti vā ye ime tayā ‘‘sayaṃkataṃ dukkha’’nti ca puṭṭhena mayā ‘‘so karoti, so paṭisaṃvedayatī’’tiādinā, ‘‘añño karoti, añño paṭisaṃvedayatī’’tiādinā ca paṭikkhittā sassatucchedasaṅkhātā antā, te ubho anteti yojanā. Atha vā ete teti yattha puthū aññatitthiyā anupacitañāṇasambhāratāya paramagambhīraṃ saṇhaṃ sukhumaṃ suññataṃ appajānantā sassatucchede nimuggā sīsaṃ ukkhipituṃ na visahanti, ete te ubho ante anupagammāti yojanā. Desetīti paṭhamaṃ tāva anaññasādhāraṇe paṭipattidhamme ñāṇānubhāvena majjhimāya paṭipadāya ṭhito, karuṇānubhāvena desanādhamme majjhimāya paṭipadāya ṭhito dhammaṃ deseti. Ettha hīti hi-saddo hetuattho. Yasmā kāraṇato…pe… niddiṭṭho, tasmā majjhimāya paṭipadāya ṭhito dhammaṃ desetīti yojanā. Kāraṇato phalaṃ dīpitanti yojanā, abhidheyyānurūpañhi liṅgavacanāni honti. Assāti phalassa. Na koci kārako vā vedako vā niddiṭṭho, aññadatthu paṭikkhitto hetuphalamattatādassanato kevalaṃ dukkhakkhandhagahaṇatoti. Ettāvatāti ‘‘ete te, kassapa…pe… dukkhakkhandhassa nirodho hotī’’ti ettakena tāva padena. Sesapañhāti ‘‘sayaṃkatañca paraṃkatañca dukkha’’ntiādikā sesā cattāro pañhā. Aṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘kiṃ nu kho, bho gotama, natthi dukkha’’nti pañho pāḷiyaṃ sarūpeneva paṭikkhittoti na uddhato. Paṭisedhitā hontīti tatiyapañho, tāva paṭhamadutiyapañhapaṭikkhepeneva paṭikkhitto, so hi pañho visuṃ visuṃ paṭikkhepena ekajjhaṃ paṭikkhepena ca. Tenāha ‘‘ubho…pe… paṭikkhitto’’ti. Ettha ca yassa attā kārako vedako vā icchito, tena vipariṇāmadhammo attā anuññāto hoti. Tathā ca sati anupubbadhammappavattiyā rūpādidhammānaṃ viya , sukhādidhammānaṃ viya cassa paccayāyattavuttitāya uppādavantatā āpajjati. Uppāde ca sati avassaṃbhāvī nirodhoti anavakāsā niccatāti. Tassa ‘‘sayaṃkata’’nti paṭhamapañhapaṭikkhepo pacchā ce attano niruḷhassa samudayo hotīti pubbe viya anena bhavitabbaṃ, pubbe viya vā pacchāpi. Sesapañhāti tatiyapañhādayo. Tatiyapañho paṭikkhittoti evañca tatiyapañho paṭikkhitto veditabbo – ‘‘avijjāpaccayā saṅkhārā’’tiādinā satataṃ samitaṃ paccayāyattassa dīpanena dukkhassa adhiccasamuppannatā paṭikkhittā, tato eva tassa ajānanañca paṭikkhittaṃ. Tenāha bhagavā ‘‘evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotī’’ti (ma. ni. 3.126; saṃ. ni. 2.39-40; mahāva. 1; udā. 1).
ಯಂ ಪರಿವಾಸಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಪರಿವಸತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ವಚನಸಿಲಿಟ್ಠತಾವಸೇನಾತಿ ‘‘ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಲಭೇಯ್ಯಂ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ ಯಾಚನ್ತೇನ ತೇನ ವುತ್ತವಚನಸಿಲಿಟ್ಠತಾವಸೇನ। ಗಾಮಪ್ಪವೇಸನಾದೀನೀತಿ ಆದಿ-ಸದ್ದೇನ ನಾತಿದಿವಾಪಟಿಕ್ಕಮನಂ, ನವೇಸಿಯಾದಿಗೋಚರತಾ, ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀನಂ ಕಿಚ್ಚೇಸು ದಕ್ಖತಾದಿ, ಉದ್ದೇಸಾದೀಸು ತಿಬ್ಬಚ್ಛನ್ದತಾ, ತಿತ್ಥಿಯಾನಂ ಅವಣ್ಣಭಣನೇ ಅತ್ತಮನತಾ, ಬುದ್ಧಾದೀನಂ ಅವಣ್ಣಭಣನೇ ಅನತ್ತಮನತಾ, ತಿತ್ಥಿಯಾನಂ ವಣ್ಣಭಣನೇ ಅನತ್ತಮನತಾ, ಬುದ್ಧಾದೀನಂ ವಣ್ಣಭಣನೇ ಅತ್ತಮನತಾತಿ (ಮಹಾವ॰ ೮೭) ಇಮೇಸಂ ಸಙ್ಗಹೋ। ಅಟ್ಠ ವತ್ತಾನೀತಿ ಇಮಾನಿ ಅಟ್ಠ ತಿತ್ಥಿಯವತ್ತಾನಿ ಪೂರೇನ್ತೇನ। ಏತ್ಥ ಚ ನಾತಿಕಾಲೇನ ಗಾಮಪ್ಪವೇಸನಾ ತತ್ಥ ವಿಸುದ್ಧಕಾಯವಚೀಸಮಾಚಾರೇನ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ನಾತಿದಿವಾಪಟಿಕ್ಕಮನನ್ತಿ ಇದಮೇಕಂ ವತ್ತಂ।
Yaṃ parivāsaṃ samādiyitvā parivasatīti yojanā. Vacanasiliṭṭhatāvasenāti ‘‘bhagavato santike pabbajjaṃ labheyyaṃ upasampada’’nti yācantena tena vuttavacanasiliṭṭhatāvasena. Gāmappavesanādīnīti ādi-saddena nātidivāpaṭikkamanaṃ, navesiyādigocaratā, sabrahmacārīnaṃ kiccesu dakkhatādi, uddesādīsu tibbacchandatā, titthiyānaṃ avaṇṇabhaṇane attamanatā, buddhādīnaṃ avaṇṇabhaṇane anattamanatā, titthiyānaṃ vaṇṇabhaṇane anattamanatā, buddhādīnaṃ vaṇṇabhaṇane attamanatāti (mahāva. 87) imesaṃ saṅgaho. Aṭṭha vattānīti imāni aṭṭha titthiyavattāni pūrentena. Ettha ca nātikālena gāmappavesanā tattha visuddhakāyavacīsamācārena piṇḍāya caritvā nātidivāpaṭikkamananti idamekaṃ vattaṃ.
ಅಯಮೇತ್ಥ ಪಾಠೋತಿ ಏತಸ್ಮಿಂ ಕಸ್ಸಪಸುತ್ತೇ ಅಯಂ ಪಾಠೋ। ಅಞ್ಞತ್ಥಾತಿ ಸೀಹನಾದಸುತ್ತಾದೀಸು (ದೀ॰ ನಿ॰ ೧.೪೦೨-೪೦೩)। ಘಂಸಿತ್ವಾ ಕೋಟ್ಟೇತ್ವಾತಿ ಯಥಾ ಸುವಣ್ಣಂ ನಿಘಂಸಿತ್ವಾ ಅಧಿಕರಣಿಯಾ ಕೋಟ್ಟೇತ್ವಾ ನಿದ್ದೋಸಮೇವ ಗಯ್ಹತಿ, ಏವಂ ಪರಿವಾಸವತ್ತಚರಣೇನ ಘಂಸಿತ್ವಾ ಸುದ್ಧಭಾವವೀಮಂಸನೇನ ಕೋಟ್ಟೇತ್ವಾ ಸುದ್ಧೋ ಏವ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಇಧ ಗಯ್ಹತಿ। ತಿಬ್ಬಚ್ಛನ್ದತನ್ತಿ ಸಾಸನಂ ಅನುಪವಿಸಿತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯವಾಸೇ ತಿಬ್ಬಚ್ಛನ್ದತಂ ದಳ್ಹತರಾಭಿರುಚಿತಂ। ಅಞ್ಞತರಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಆಮನ್ತೇಸೀತಿ ನಾಮಗೋತ್ತೇನ ಅಪಾಕಟಂ ಏಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಆಣಾಪೇಸಿ ಏಹಿಭಿಕ್ಖುಉಪಸಮ್ಪದಾಯ ಉಪನಿಸ್ಸಯಾಭಾವತೋ। ಗಣೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾತಿ ಭಿಕ್ಖೂ ಅತ್ತನೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪತ್ತಾಸನವಸೇನ ಗಣೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ।
Ayamettha pāṭhoti etasmiṃ kassapasutte ayaṃ pāṭho. Aññatthāti sīhanādasuttādīsu (dī. ni. 1.402-403). Ghaṃsitvā koṭṭetvāti yathā suvaṇṇaṃ nighaṃsitvā adhikaraṇiyā koṭṭetvā niddosameva gayhati, evaṃ parivāsavattacaraṇena ghaṃsitvā suddhabhāvavīmaṃsanena koṭṭetvā suddho eva aññatitthiyapubbo idha gayhati. Tibbacchandatanti sāsanaṃ anupavisitvā brahmacariyavāse tibbacchandataṃ daḷhatarābhirucitaṃ. Aññataraṃ bhikkhuṃ āmantesīti nāmagottena apākaṭaṃ ekaṃ bhikkhuṃ āṇāpesi ehibhikkhuupasampadāya upanissayābhāvato. Gaṇe nisīditvāti bhikkhū attano santike pattāsanavasena gaṇe nisīditvā.
ಅಚೇಲಕಸ್ಸಪಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Acelakassapasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೭. ಅಚೇಲಕಸ್ಸಪಸುತ್ತಂ • 7. Acelakassapasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೭. ಅಚೇಲಕಸ್ಸಪಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Acelakassapasuttavaṇṇanā
