Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
൧൦. സളവഗ്ഗോ
10. Saḷavaggo
൧. അദന്തഅഗുത്തസുത്തവണ്ണനാ
1. Adantaaguttasuttavaṇṇanā
൯൪. അദമിതാതി ദമം നിബ്ബിസേവനഭാവം അനീതാ. അഗോപിതാതി സതിസങ്ഖാതായ വതിയാ ന രക്ഖിതാ. അപിഹിതാതി സതികവാടേന ന പിഹിതാ. ചതൂഹിപി പദേഹി ഇന്ദ്രിയാനം അനാവരണമേവാഹ. അധികം വഹന്തീതി അധിവാഹാ, ദുക്ഖസ്സ അധിവാഹാ ദുക്ഖാധിവാഹാ. നിരയേസു ഉപ്പജ്ജനകം നേരയികം. ആദി-സദ്ദേന സേസപാളിം സങ്ഗണ്ഹാതി.
94.Adamitāti damaṃ nibbisevanabhāvaṃ anītā. Agopitāti satisaṅkhātāya vatiyā na rakkhitā. Apihitāti satikavāṭena na pihitā. Catūhipi padehi indriyānaṃ anāvaraṇamevāha. Adhikaṃ vahantīti adhivāhā, dukkhassa adhivāhā dukkhādhivāhā. Nirayesu uppajjanakaṃ nerayikaṃ. Ādi-saddena sesapāḷiṃ saṅgaṇhāti.
സളേവാതി ഛ-കാരസ്സ സ-കാരോ, ള-കാരോ പദസന്ധികരോ. യത്ഥാതി നിമിത്തത്ഥേ ഭുമ്മം. അനവസ്സുതാ അതിന്താതി രാഗേന അതേമിതാ.
Saḷevāti cha-kārassa sa-kāro, ḷa-kāro padasandhikaro. Yatthāti nimittatthe bhummaṃ. Anavassutā atintāti rāgena atemitā.
അസ്സാദിതന്തി അസ്സാദം ഇതം ഉപഗതം. തേനാഹ ‘‘അസ്സാദവന്ത’’ന്തി. സുഖദുക്ഖന്തി ഇട്ഠാനിട്ഠം. അന്വയതീതി അന്വയോ, ഹേതു. ഫസ്സോതി അന്വയോ ഏതസ്സാതി ഫസ്സന്വയന്തി ആഹ – ‘‘ഫസ്സഹേതുക’’ന്തി. ‘‘അവിരുദ്ധ’’ഇതി വിഭത്തിലോപേന നിദ്ദേസോ.
Assāditanti assādaṃ itaṃ upagataṃ. Tenāha ‘‘assādavanta’’nti. Sukhadukkhanti iṭṭhāniṭṭhaṃ. Anvayatīti anvayo, hetu. Phassoti anvayo etassāti phassanvayanti āha – ‘‘phassahetuka’’nti. ‘‘Aviruddha’’iti vibhattilopena niddeso.
പപഞ്ചസഞ്ഞാതി തണ്ഹാദിസമധൂപസംഹതസഞ്ഞാ. തേനാഹ ‘‘കിലേസസഞ്ഞായ പപഞ്ചസഞ്ഞാ നാമ ഹുത്വാ’’തി. പപഞ്ചസഞ്ഞാ ഏതേസം അത്ഥീതി പപഞ്ചസഞ്ഞാ, ഇതരീതരാ നരാ. പപഞ്ചയന്താതി സംസാരേ പപഞ്ചം ചിരായനം കരോന്താ. സഞ്ഞിനോതി ഗേഹസ്സിതസഞ്ഞായ സഞ്ഞാവന്തോ. മനോമയം വിതക്കന്തി കേവലം മനസാ സമ്ഭാവിതം മിച്ഛാവിതക്കം. ഇരീയതീതി ഇരിയം പടിപത്തിം ഇരീയതി പടിപജ്ജതി.
Papañcasaññāti taṇhādisamadhūpasaṃhatasaññā. Tenāha ‘‘kilesasaññāya papañcasaññā nāma hutvā’’ti. Papañcasaññā etesaṃ atthīti papañcasaññā, itarītarā narā. Papañcayantāti saṃsāre papañcaṃ cirāyanaṃ karontā. Saññinoti gehassitasaññāya saññāvanto. Manomayaṃ vitakkanti kevalaṃ manasā sambhāvitaṃ micchāvitakkaṃ. Irīyatīti iriyaṃ paṭipattiṃ irīyati paṭipajjati.
സുട്ഠു ഭാവിതോതി സുട്ഠുഭാവം സുഭാവനം ഇതോ ഭാവിതഭാവിതോ. ഫുട്ഠസ്സ ചിത്തന്തി തേന യഥാവുത്തഫസ്സേന ഫുട്ഠം അസ്സ ചിത്തം. ന വികമ്പതേ ക്വചീതി കിസ്മിഞ്ചി ഇട്ഠാനിട്ഠാരമ്മണേ ന കമ്പതി. പാരഗാതി പാരഗാമിനോ ഭവഥ.
Suṭṭhu bhāvitoti suṭṭhubhāvaṃ subhāvanaṃ ito bhāvitabhāvito. Phuṭṭhassa cittanti tena yathāvuttaphassena phuṭṭhaṃ assa cittaṃ. Na vikampate kvacīti kismiñci iṭṭhāniṭṭhārammaṇe na kampati. Pāragāti pāragāmino bhavatha.
അദന്തഅഗുത്തസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Adantaaguttasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya / ൧. അദന്തഅഗുത്തസുത്തം • 1. Adantaaguttasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൧. അദന്തഅഗുത്തവണ്ണനാ • 1. Adantaaguttavaṇṇanā