Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ആദായസത്തകാദികഥാവണ്ണനാ
Ādāyasattakādikathāvaṇṇanā
൩൧൧. അയന്തി ആസാവച്ഛേദികോ കഥിനുദ്ധാരോ. ഇധ ന വുത്തോതി പാളിയം മാതികാപദഭാജനേ സവനന്തികാനന്തരം ന വുത്തോ. തത്ഥാതി തസ്മിം സീമാതിക്കന്തികേ കഥിനുദ്ധാരേ. ‘‘സീമാതിക്കന്തികോ നാമ ചീവരകാലസീമാതിക്കന്തികോ’’തി കേനചി വുത്തം. ‘‘ബഹിസീമായം ചീവരകാലസമയസ്സ അതിക്കന്തത്താ സീമാതിക്കന്തികോ’’തി അയം അമ്ഹാകം ഖന്തി. സഹുബ്ഭാരേ ‘‘സോ കതചീവരോ’’തി പാഠോ ദിസ്സതി, ഏവഞ്ച സതി ചീവരപലിബോധോ പഠമം ഛിജ്ജതീതി വിഞ്ഞായതി, ഇധ പന പരിവാരപാളിയഞ്ച ‘‘ദ്വേ പലിബോധാ അപുബ്ബം അചരിമം ഛിജ്ജന്തീ’’തി (പരി॰ ൪൧൫) വചനതോ തം ന സമേതി, തസ്മാ വീമംസിതബ്ബമേത്ഥ കാരണം.
311.Ayanti āsāvacchediko kathinuddhāro. Idha na vuttoti pāḷiyaṃ mātikāpadabhājane savanantikānantaraṃ na vutto. Tatthāti tasmiṃ sīmātikkantike kathinuddhāre. ‘‘Sīmātikkantiko nāma cīvarakālasīmātikkantiko’’ti kenaci vuttaṃ. ‘‘Bahisīmāyaṃ cīvarakālasamayassa atikkantattā sīmātikkantiko’’ti ayaṃ amhākaṃ khanti. Sahubbhāre ‘‘so katacīvaro’’ti pāṭho dissati, evañca sati cīvarapalibodho paṭhamaṃ chijjatīti viññāyati, idha pana parivārapāḷiyañca ‘‘dve palibodhā apubbaṃ acarimaṃ chijjantī’’ti (pari. 415) vacanato taṃ na sameti, tasmā vīmaṃsitabbamettha kāraṇaṃ.
൩൧൨. ‘‘സമാദായവാരോ ആദായവാരസദിസോ, ഉപസഗ്ഗമത്തമേത്ഥ വിസേസോ’’തി ഗണ്ഠിപദേസു വുത്തം. കേചി പന ‘‘സബ്ബം അത്തനോ പരിക്ഖാരം അനവസേസേത്വാ പക്കമന്തോ ‘സമാദായ പക്കമതീ’തി വുച്ചതീ’’തി വദന്തി. പുന സമാദായവാരേപി തേയേവ ദസ്സിതാതി സമ്ബന്ധോ. വിപ്പകതചീവരേ പക്കമനന്തികസ്സ കഥിനുദ്ധാരസ്സ അസമ്ഭവതോ ‘‘യഥാസമ്ഭവ’’ന്തി വുത്തം. പക്കമനന്തികോ ഹി കഥിനുദ്ധാരോ നിട്ഠിതചീവരസ്സേവ വസേന വുത്തോ ‘‘ഭിക്ഖു അത്ഥതകഥിനോ കതചീവരം ആദായ പക്കമതീ’’തി വുത്തത്താ, തസ്മാ സോ വിപ്പകതചീവരോ ന സമ്ഭവതീതി ഛളേവ ഉബ്ഭാരാ തത്ഥ ദസ്സിതാ.
312. ‘‘Samādāyavāro ādāyavārasadiso, upasaggamattamettha viseso’’ti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Keci pana ‘‘sabbaṃ attano parikkhāraṃ anavasesetvā pakkamanto ‘samādāya pakkamatī’ti vuccatī’’ti vadanti. Puna samādāyavārepi teyeva dassitāti sambandho. Vippakatacīvare pakkamanantikassa kathinuddhārassa asambhavato ‘‘yathāsambhava’’nti vuttaṃ. Pakkamanantiko hi kathinuddhāro niṭṭhitacīvarasseva vasena vutto ‘‘bhikkhu atthatakathino katacīvaraṃ ādāya pakkamatī’’ti vuttattā, tasmā so vippakatacīvaro na sambhavatīti chaḷeva ubbhārā tattha dassitā.
തത്രായം ആദിതോ പട്ഠായ വാരവിഭാവനാ – ആദായവാരാ സത്ത, തഥാ സമാദായവാരാതി ദ്വേ സത്തകവാരാ, തതോ പക്കമനന്തികം വജ്ജേത്വാ വിപ്പകതചീവരസ്സ ആദായസമാദായവാരവസേന ദ്വേ ഛക്കവാരാ, തതോ പരം നിട്ഠാനസന്നിട്ഠാനനാസനന്തികാനം വസേന തീണി തികാനി ദസ്സിതാനി. തത്ഥ പഠമത്തികം അന്തോസീമായം ‘‘പച്ചേസ്സം ന പച്ചേസ്സ’’ന്തി ഇമം വിധിം അനാമസിത്വാ ബഹിസീമായമേവ ‘‘ന പച്ചേസ്സ’’ന്തി പവത്തം, തസ്മാ പക്കമനന്തികസീമാതിക്കന്തികസഉബ്ഭാരാ തത്ഥ ന യുജ്ജന്തി. ദുതിയത്തികം അന്തോസീമായം ‘‘ന പച്ചേസ്സ’’ന്തി പവത്തം. തതിയത്തികം അനധിട്ഠിത-പദേന വിസേസേത്വാ പവത്തം, അത്ഥതോ പഠമത്തികേന സമേതി. അനധിട്ഠിതേനാതി ച ‘‘പച്ചേസ്സം ന പച്ചേസ്സ’’ന്തി ഏവം അനധിട്ഠിതേന, അനിയമിതേനാതി അത്ഥോ. തതിയത്തികാനന്തരം ചതുത്ഥത്തികം സമ്ഭവന്തം അന്തോസീമായം ‘‘പച്ചേസ്സ’’ന്തി വചനവിസേസേന സമ്ഭവതി. തഥാ ച യോജിയമാനം ഇതരേഹി സവനന്തികാദീഹി അവിരുദ്ധം ഹോതീതി ചതുത്ഥത്തികം അഹുത്വാ ഛക്കം ജാതന്തി വേദിതബ്ബം. ഏവം തീണി തികാനി ഏകം ഛക്കഞ്ചാതി പഠമം പന്നരസകം വേദിതബ്ബം.
Tatrāyaṃ ādito paṭṭhāya vāravibhāvanā – ādāyavārā satta, tathā samādāyavārāti dve sattakavārā, tato pakkamanantikaṃ vajjetvā vippakatacīvarassa ādāyasamādāyavāravasena dve chakkavārā, tato paraṃ niṭṭhānasanniṭṭhānanāsanantikānaṃ vasena tīṇi tikāni dassitāni. Tattha paṭhamattikaṃ antosīmāyaṃ ‘‘paccessaṃ na paccessa’’nti imaṃ vidhiṃ anāmasitvā bahisīmāyameva ‘‘na paccessa’’nti pavattaṃ, tasmā pakkamanantikasīmātikkantikasaubbhārā tattha na yujjanti. Dutiyattikaṃ antosīmāyaṃ ‘‘na paccessa’’nti pavattaṃ. Tatiyattikaṃ anadhiṭṭhita-padena visesetvā pavattaṃ, atthato paṭhamattikena sameti. Anadhiṭṭhitenāti ca ‘‘paccessaṃ na paccessa’’nti evaṃ anadhiṭṭhitena, aniyamitenāti attho. Tatiyattikānantaraṃ catutthattikaṃ sambhavantaṃ antosīmāyaṃ ‘‘paccessa’’nti vacanavisesena sambhavati. Tathā ca yojiyamānaṃ itarehi savanantikādīhi aviruddhaṃ hotīti catutthattikaṃ ahutvā chakkaṃ jātanti veditabbaṃ. Evaṃ tīṇi tikāni ekaṃ chakkañcāti paṭhamaṃ pannarasakaṃ veditabbaṃ.
൩൧൬-൩൨൦. തതോ ഇദമേവ പന്നരസകം ഉപസഗ്ഗവിസേസേന ദുതിയം സമാദായപന്നരസകം നാമ കതം. പുന ‘‘വിപ്പകതചീവരം ആദായാ’’തി തതിയം പന്നരസകം, ‘‘സമാദായാ’’തി ചതുത്ഥം പന്നരസകം ദസ്സിതന്തി ഏവം ചത്താരി പന്നരസകാനി വേദിതബ്ബാനി. തത്ഥ പഠമദുതിയേസു പന്നരസകേസു സബ്ബേന സബ്ബം അകതചീവരം അധിപ്പേതം, ഇതരേസു ദ്വീസു വിപ്പകതന്തി വേദിതബ്ബം. തതോ പരം ‘‘ചീവരാസായ പക്കമതീ’’തിആദിനാ നയേന നിട്ഠാനസന്നിട്ഠാനനാസനആസാവച്ഛേദികവസേന ഏകോ വാരോതി ഇദമേകം ചതുക്കം ജാതം, തസ്മാ പുബ്ബേ വുത്താനി തികാനി ആസാവച്ഛേദികാനി തീണി ച തികാനീതി ഏതം അനാസായദ്വാദസകന്തി വേദിതബ്ബം. തദനന്തരേ ആസായദ്വാദസകേ കിഞ്ചാപി പഠമം ദ്വാദസകം ലബ്ഭതി, തഥാപി തം നിബ്ബിസേസന്തി തമേകം ദ്വാദസകം അവുത്തസിദ്ധം കത്വാ വിസേസതോ ദസ്സേതും ആദിതോ പട്ഠായ ‘‘അന്തോസീമായം പച്ചേസ്സ’’ന്തി വുത്തം. തം ദുതിയചതുക്കേ ‘‘സോ ബഹിസീമഗതോ സുണാതീ’’തിആദിവചനസ്സ തതിയചതുക്കേ സവനന്തികാദീനഞ്ച ഓകാസകരണത്ഥന്തി വേദിതബ്ബം. ഇദം പന ദ്വാദസകം അനാസായവസേനപി ലബ്ഭമാനം ഇമിനാ അവുത്തസിദ്ധം കത്വാ ന ദസ്സിതന്തി വേദിതബ്ബം. ഏവമേത്ഥ ദ്വേ ദ്വാദസകാനി ഉദ്ധരിതബ്ബാനി. കരണീയദ്വാദസകേപി യഥാദസ്സിതം അനാസായദ്വാദസകം അവുത്തസിദ്ധം ആസായദ്വാദസകഞ്ചാതി ദ്വേ ദ്വാദസകാനി ഉദ്ധരിതബ്ബാനി.
316-320. Tato idameva pannarasakaṃ upasaggavisesena dutiyaṃ samādāyapannarasakaṃ nāma kataṃ. Puna ‘‘vippakatacīvaraṃ ādāyā’’ti tatiyaṃ pannarasakaṃ, ‘‘samādāyā’’ti catutthaṃ pannarasakaṃ dassitanti evaṃ cattāri pannarasakāni veditabbāni. Tattha paṭhamadutiyesu pannarasakesu sabbena sabbaṃ akatacīvaraṃ adhippetaṃ, itaresu dvīsu vippakatanti veditabbaṃ. Tato paraṃ ‘‘cīvarāsāya pakkamatī’’tiādinā nayena niṭṭhānasanniṭṭhānanāsanaāsāvacchedikavasena eko vāroti idamekaṃ catukkaṃ jātaṃ, tasmā pubbe vuttāni tikāni āsāvacchedikāni tīṇi ca tikānīti etaṃ anāsāyadvādasakanti veditabbaṃ. Tadanantare āsāyadvādasake kiñcāpi paṭhamaṃ dvādasakaṃ labbhati, tathāpi taṃ nibbisesanti tamekaṃ dvādasakaṃ avuttasiddhaṃ katvā visesato dassetuṃ ādito paṭṭhāya ‘‘antosīmāyaṃ paccessa’’nti vuttaṃ. Taṃ dutiyacatukke ‘‘so bahisīmagato suṇātī’’tiādivacanassa tatiyacatukke savanantikādīnañca okāsakaraṇatthanti veditabbaṃ. Idaṃ pana dvādasakaṃ anāsāyavasenapi labbhamānaṃ iminā avuttasiddhaṃ katvā na dassitanti veditabbaṃ. Evamettha dve dvādasakāni uddharitabbāni. Karaṇīyadvādasakepi yathādassitaṃ anāsāyadvādasakaṃ avuttasiddhaṃ āsāyadvādasakañcāti dve dvādasakāni uddharitabbāni.
൩൨൧-൩൨൨. യസ്മാ ദിസംഗമികനവകേ ‘‘ദിസംഗമികോ പക്കമതീ’’തി വചനേനേവ ‘‘ന പച്ചേസ്സ’’ന്തി ഇദം അവുത്തസിദ്ധമേവ, തസ്മാ തം ന വുത്തം. ഏത്താവതാ ച ആവാസപലിബോധാഭാവോ ദസ്സിതോ. ചീവരപടിവീസം അപവിലായമാനോതി ഇമിനാ ചീവരപലിബോധസമങ്ഗിതമസ്സ ദസ്സേതി. തത്ഥ ചീവരപടിവീസന്തി അത്തനോ പത്തബ്ബചീവരഭാഗം. അപവിലായമാനോതി ആകങ്ഖമാനോ. തസ്സ ചീവരലാഭേ സതി വസ്സംവുത്ഥാവാസേ നിട്ഠാനസന്നിട്ഠാനനാസനന്തികാനം വസേന ഏകം തികം, തേസംയേവ വസേന അന്തരാമഗ്ഗേ ഏകം, ഗതട്ഠാനേ ഏകന്തി തിണ്ണം തികാനം വസേന ഏകം നവകം വേദിതബ്ബം.
321-322. Yasmā disaṃgamikanavake ‘‘disaṃgamiko pakkamatī’’ti vacaneneva ‘‘na paccessa’’nti idaṃ avuttasiddhameva, tasmā taṃ na vuttaṃ. Ettāvatā ca āvāsapalibodhābhāvo dassito. Cīvarapaṭivīsaṃ apavilāyamānoti iminā cīvarapalibodhasamaṅgitamassa dasseti. Tattha cīvarapaṭivīsanti attano pattabbacīvarabhāgaṃ. Apavilāyamānoti ākaṅkhamāno. Tassa cīvaralābhe sati vassaṃvutthāvāse niṭṭhānasanniṭṭhānanāsanantikānaṃ vasena ekaṃ tikaṃ, tesaṃyeva vasena antarāmagge ekaṃ, gataṭṭhāne ekanti tiṇṇaṃ tikānaṃ vasena ekaṃ navakaṃ veditabbaṃ.
൩൨൪. തതോ പരം നിട്ഠാനസന്നിട്ഠാനനാസനന്തികസീമാതിക്കന്തികസഉബ്ഭാരാനം വസേന ഫാസുവിഹാരപഞ്ചകം വുത്തം. സേസമേത്ഥ പാളിതോ അട്ഠകഥാതോ ച സുവിഞ്ഞേയ്യമേവ.
324. Tato paraṃ niṭṭhānasanniṭṭhānanāsanantikasīmātikkantikasaubbhārānaṃ vasena phāsuvihārapañcakaṃ vuttaṃ. Sesamettha pāḷito aṭṭhakathāto ca suviññeyyameva.
ആദായസത്തകാദികഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Ādāyasattakādikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
കഥിനക്ഖന്ധകവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Kathinakkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi
൧൮൮. ആദായസത്തകം • 188. Ādāyasattakaṃ
൧൮൯. സമാദായസത്തകം • 189. Samādāyasattakaṃ
൧൯൩. സമാദായപന്നരസകാദി • 193. Samādāyapannarasakādi
൧൯൪. വിപ്പകതസമാദായപന്നരസകം • 194. Vippakatasamādāyapannarasakaṃ
൧൯൫. അനാസാദോളസകം • 195. Anāsādoḷasakaṃ
൧൯൬. ആസാദോളസകം • 196. Āsādoḷasakaṃ
൧൯൭. കരണീയദോളസകം • 197. Karaṇīyadoḷasakaṃ
൧൯൮. അപവിലായനനവകം • 198. Apavilāyananavakaṃ
൧൯൯. ഫാസുവിഹാരപഞ്ചകം • 199. Phāsuvihārapañcakaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ആദായസത്തകകഥാ • Ādāyasattakakathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ആദായസത്തകകഥാവണ്ണനാ • Ādāyasattakakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ആദായസത്തകകഥാവണ്ണനാ • Ādāyasattakakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൧൮൮. ആദായസത്തകകഥാ • 188. Ādāyasattakakathā