| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā |
อาทายสตฺตกกถาวณฺณนา
Ādāyasattakakathāvaṇṇanā
๓๑๑. ‘‘น ปุน อาคมิสฺส’’นฺติ อิทํ อาวาสปลิโพธุปเจฺฉทการณทสฺสนํฯ ปญฺจสุ หิ จีวรมาเสสุ ยทา กทาจิ น ปเจฺจสฺสนฺติ จิเตฺตน อุปจารสีมาติกฺกเมน อาวาสปลิโพโธ ฉิชฺชติฯ ปเจฺจสฺสนฺติ พหิอุปจารคตสฺส ปน ยตฺถ กตฺถจิ น ปเจฺจสฺสนฺติ จิเตฺต อุปฺปนฺนมเตฺต ฉิชฺชติฯ ปฐมํ จีวรปลิโพโธ ฉิชฺชตีติ น ปเจฺจสฺสนฺติ ปกฺกมนโต ปุเรตรเมว จีวรสฺส นิฎฺฐิตตฺตา วุตฺตํฯ ‘‘กตจีวรมาทายา’’ติ หิ วุตฺตํฯ อตฺถตกถินสฺส หิ ภิกฺขุโน ยาว ‘‘สงฺฆโต วา ทายกกุลาทิโต วา จีวรํ ลภิสฺสามี’’ติ จีวราสา วา ลทฺธวตฺถานํ สหายสมฺปทาทิโยคํ ลภิตฺวา สงฺฆาฎิอาทิภาเวน ‘‘ฉินฺทิตฺวา กริสฺสามี’’ติ กรณิจฺฉา วา ปวตฺตติ, ตาว จีวรปลิโพโธ อนุปจฺฉิโนฺน เอวฯ ยทา ปน ยถาปตฺถิตฎฺฐานโต จีวราทีนํ สพฺพถา อลาเภน วา จีวราสา เจว ลทฺธานํ กตฺวา นิฎฺฐาเนน วา นฎฺฐวินฎฺฐาทิภาเวน วา จีวเร นิรเปกฺขตาย วา กรณิจฺฉา จ วิคจฺฉติ, ตทา จีวรปลิโพโธ อุปจฺฉิโนฺน โหติฯ
311.‘‘Na puna āgamissa’’nti idaṃ āvāsapalibodhupacchedakāraṇadassanaṃ. Pañcasu hi cīvaramāsesu yadā kadāci na paccessanti cittena upacārasīmātikkamena āvāsapalibodho chijjati. Paccessanti bahiupacāragatassa pana yattha katthaci na paccessanti citte uppannamatte chijjati. Paṭhamaṃ cīvarapalibodho chijjatīti na paccessanti pakkamanato puretarameva cīvarassa niṭṭhitattā vuttaṃ. ‘‘Katacīvaramādāyā’’ti hi vuttaṃ. Atthatakathinassa hi bhikkhuno yāva ‘‘saṅghato vā dāyakakulādito vā cīvaraṃ labhissāmī’’ti cīvarāsā vā laddhavatthānaṃ sahāyasampadādiyogaṃ labhitvā saṅghāṭiādibhāvena ‘‘chinditvā karissāmī’’ti karaṇicchā vā pavattati, tāva cīvarapalibodho anupacchinno eva. Yadā pana yathāpatthitaṭṭhānato cīvarādīnaṃ sabbathā alābhena vā cīvarāsā ceva laddhānaṃ katvā niṭṭhānena vā naṭṭhavinaṭṭhādibhāvena vā cīvare nirapekkhatāya vā karaṇicchā ca vigacchati, tadā cīvarapalibodho upacchinno hoti.
โส จ อิธ ‘‘กตจีวรํ อาทายา’’ติ วจเนน ปกาสิโตฯ เอวํ อุปริ สพฺพตฺถ ปาฬิวจนกฺกมํ นิสฺสาย เนสํ ปฐมํ, ปจฺฉา จ อุปจฺฉิชฺชนํ วุตฺตนฺติ ทฎฺฐพฺพํฯ สพฺพถาปิ จ อิเมสํ อุภินฺนํ ปลิโพธานํ อุปเจฺฉเทเนว กถินุพฺภาโร, น เอกสฺสฯ เตสญฺจ ปุพฺพาปริเยน, เอกกฺขเณ จ อุปจฺฉิชฺชนํ ทเสฺสตุํ อิมา อฎฺฐ มาติกา ฐปิตาติ เวทิตพฺพาฯ อโนฺตสีมายนฺติ จีวรนิฎฺฐานกฺขเณเยว ฉินฺนตฺตา วุตฺตํฯ เนวิมํ จีวรํ กาเรสฺสนฺติ จีวเร อเปกฺขาย วิคตตฺตา กรณปลิโพธสฺสาปิ อุปจฺฉินฺนตํ ทเสฺสติฯ โย ปน อปฺปิจฺฉตาย วา อนตฺถิกตาย วา สพฺพถา จีวรํ น สมฺปฎิจฺฉติ, ตสฺส พหิสีมาคตสฺส สพฺพถาปิ จีวรปลิโพธาภาเวน น ปเจฺจสฺสนฺติ สนฺนิฎฺฐานมเตฺตน สนฺนิฎฺฐานนฺติโก กถินุพฺภาโร เวทิตโพฺพฯ โส ปนาติ ปลิโพธุปเจฺฉโทฯ อยํ ปนาติ อาสาวเจฺฉทโก กถินุพฺภาโร วิสุํ วิตฺถาเรตฺวา วุโตฺต, อิธ น วุโตฺตติ สมฺพโนฺธฯ
So ca idha ‘‘katacīvaraṃ ādāyā’’ti vacanena pakāsito. Evaṃ upari sabbattha pāḷivacanakkamaṃ nissāya nesaṃ paṭhamaṃ, pacchā ca upacchijjanaṃ vuttanti daṭṭhabbaṃ. Sabbathāpi ca imesaṃ ubhinnaṃ palibodhānaṃ upacchedeneva kathinubbhāro, na ekassa. Tesañca pubbāpariyena, ekakkhaṇe ca upacchijjanaṃ dassetuṃ imā aṭṭha mātikā ṭhapitāti veditabbā. Antosīmāyanti cīvaraniṭṭhānakkhaṇeyeva chinnattā vuttaṃ. Nevimaṃ cīvaraṃ kāressanti cīvare apekkhāya vigatattā karaṇapalibodhassāpi upacchinnataṃ dasseti. Yo pana appicchatāya vā anatthikatāya vā sabbathā cīvaraṃ na sampaṭicchati, tassa bahisīmāgatassa sabbathāpi cīvarapalibodhābhāvena na paccessanti sanniṭṭhānamattena sanniṭṭhānantiko kathinubbhāro veditabbo. So panāti palibodhupacchedo. Ayaṃ panāti āsāvacchedako kathinubbhāro visuṃ vitthāretvā vutto, idha na vuttoti sambandho.
อนาสาย ลภตีติ ‘‘ยสฺมิํ กุเล จีวรํ ลภิสฺสามา’’ติ อาสา อนุปฺปนฺนปุพฺพา, ตตฺถ จีวราสาย อนุปฺปนฺนฎฺฐาเน ยตฺถ กตฺถจิ ลภตีติ อโตฺถฯ อาสาย น ลภตีติ อาสีสิตฎฺฐาเน น ลภตีติ อโตฺถฯ อิธ น วุโตฺตติ อิธ สวนนฺติกานนฺตเร น วุโตฺตฯ ตตฺถาติ ตสฺมิํ สีมาติกฺกนฺติเกฯ สีมาติกฺกนฺติโก นาม จีวรมาสานํ ปริยนฺตทิวสสงฺขาตาย สีมาย อติกฺกมนโต สญฺชาโตฯ เกจิ ‘‘พหิสีมาย กาลาติกฺกโม สีมาติกฺกโม’’ติ มญฺญนฺติ, เตสํ อโนฺตอุปจาเร จีวรกาลาติกฺกเมปิ กถินุพฺภาโร อสมฺมโต นาม สิยาติ น เจตํ ยุตฺตํฯ ตสฺมา ยตฺถ กตฺถจิ กาลาติกฺกโม สีมาติกฺกโมติ เวทิตโพฺพฯ เอตฺถ จ ปาฬิยํ ‘‘กตจีวโร’’ติ อิทํ อุปลกฺขณมตฺตํ, อกตจีวรสฺสปิ กาลาติกฺกเมน สีมาติกฺกนฺติโก โหติ, เทฺว จ ปลิโพธา เอกโต ฉิชฺชนฺติฯ เอวํ อญฺญตฺถาปิ ยถาสมฺภวํ ตํตํ วิเสสนาภาเวปิ กถินุพฺภารตา, ปลิโพธุปเจฺฉทปฺปกาโร จ เวทิตโพฺพฯ ‘‘สหุพฺภาเร เทฺวปิ ปลิโพธา อปุพฺพํ อจริมํ ฉิชฺชนฺตี’’ติ อิทํ อกตจีวรสฺส ปเจฺจสฺสนฺติ อธิฎฺฐานสมฺภวปกฺขํ สนฺธาย วุตฺตํ, เตสุ อญฺญตราภาเวปิ สหุพฺภาโรว โหติฯ
Anāsāya labhatīti ‘‘yasmiṃ kule cīvaraṃ labhissāmā’’ti āsā anuppannapubbā, tattha cīvarāsāya anuppannaṭṭhāne yattha katthaci labhatīti attho. Āsāya na labhatīti āsīsitaṭṭhāne na labhatīti attho. Idha na vuttoti idha savanantikānantare na vutto. Tatthāti tasmiṃ sīmātikkantike. Sīmātikkantiko nāma cīvaramāsānaṃ pariyantadivasasaṅkhātāya sīmāya atikkamanato sañjāto. Keci ‘‘bahisīmāya kālātikkamo sīmātikkamo’’ti maññanti, tesaṃ antoupacāre cīvarakālātikkamepi kathinubbhāro asammato nāma siyāti na cetaṃ yuttaṃ. Tasmā yattha katthaci kālātikkamo sīmātikkamoti veditabbo. Ettha ca pāḷiyaṃ ‘‘katacīvaro’’ti idaṃ upalakkhaṇamattaṃ, akatacīvarassapi kālātikkamena sīmātikkantiko hoti, dve ca palibodhā ekato chijjanti. Evaṃ aññatthāpi yathāsambhavaṃ taṃtaṃ visesanābhāvepi kathinubbhāratā, palibodhupacchedappakāro ca veditabbo. ‘‘Sahubbhāre dvepi palibodhā apubbaṃ acarimaṃ chijjantī’’ti idaṃ akatacīvarassa paccessanti adhiṭṭhānasambhavapakkhaṃ sandhāya vuttaṃ, tesu aññatarābhāvepi sahubbhārova hoti.
๓๑๒-๓๒๕. สมาทายวาโร อาทายวารสทิโสวฯ อุปสคฺคเมเวตฺถ วิเสโสฯ เตนาห ‘‘ปุน สมาทายวาเรปิ…เป.… เตเยว ทสฺสิตา’’ติ ฯ วิปฺปกตจีวเร ปกฺกมนนฺติกสฺส อภาวโต ‘‘ยถาสมฺภว’’นฺติ วุตฺตํฯ เตเนว วิปฺปกตจีวรวาเร ฉเฬว อุพฺภารา วุตฺตา, จีวเร หตฺถคเต จ อาสาวเจฺฉทิกสฺส อสมฺภวา, โส เอเตสุ วาเรสุ ยตฺถ กตฺถจิ น วุโตฺต, วิสุเญฺญว วุโตฺตฯ วิปฺปกตวาเร เจตฺถ อาทายวารสมาทายวารวเสน เทฺว ฉกฺกวารา วุตฺตาฯ
312-325. Samādāyavāro ādāyavārasadisova. Upasaggamevettha viseso. Tenāha ‘‘puna samādāyavārepi…pe… teyeva dassitā’’ti . Vippakatacīvare pakkamanantikassa abhāvato ‘‘yathāsambhava’’nti vuttaṃ. Teneva vippakatacīvaravāre chaḷeva ubbhārā vuttā, cīvare hatthagate ca āsāvacchedikassa asambhavā, so etesu vāresu yattha katthaci na vutto, visuññeva vutto. Vippakatavāre cettha ādāyavārasamādāyavāravasena dve chakkavārā vuttā.
ตโต ปรํ นิฎฺฐานสนฺนิฎฺฐานนาสนนฺติกานํ วเสน ตีณิ ติกานิ ทสฺสิตานิฯ ตตฺถ ตติยตฺติเก อนธิฎฺฐิเตนาติ ‘‘ปเจฺจสฺสํ, น ปเจฺจสฺส’’นฺติ เอวํ อนธิฎฺฐิเตน, น เอวํ มนสิกตฺวาติ อโตฺถฯ ตติยตฺติกโต ปน ปรํ เอกํ ฉกฺกํ ทสฺสิตํฯ เอวํ ตีณิ ติกานิ, เอกํ ฉกฺกญฺจาติ ปฐมํ ปนฺนรสกํ วุตฺตํ, อิมินา นเยน ทุติยปนฺนรสกาทีนิ เวทิตพฺพานิฯ
Tato paraṃ niṭṭhānasanniṭṭhānanāsanantikānaṃ vasena tīṇi tikāni dassitāni. Tattha tatiyattike anadhiṭṭhitenāti ‘‘paccessaṃ, na paccessa’’nti evaṃ anadhiṭṭhitena, na evaṃ manasikatvāti attho. Tatiyattikato pana paraṃ ekaṃ chakkaṃ dassitaṃ. Evaṃ tīṇi tikāni, ekaṃ chakkañcāti paṭhamaṃ pannarasakaṃ vuttaṃ, iminā nayena dutiyapannarasakādīni veditabbāni.
ปาฬิยํ อาสาทฺวาทสเก พหิสีมาคตสฺส กถินุทฺธาเรสุ เตสมฺปิ จีวราสาทิวเสน จีวรปลิโพโธ ยาว จีวรนิฎฺฐานา ติฎฺฐตีติ อาห ‘‘โส พหิสีมาคโต สุณาติ ‘อุพฺภตํ กิร ตสฺมิํ อาวาเส กถินนฺติ…เป.… สวนนฺติโก กถินุทฺธาโร’’’ติฯ เอตฺถ จ สวนกฺขเณ อาวาสปลิโพโธ ปฐมํ ฉิชฺชติ, นิฎฺฐิเต จีวรปลิโพโธติ เวทิตโพฺพฯ
Pāḷiyaṃ āsādvādasake bahisīmāgatassa kathinuddhāresu tesampi cīvarāsādivasena cīvarapalibodho yāva cīvaraniṭṭhānā tiṭṭhatīti āha ‘‘so bahisīmāgato suṇāti ‘ubbhataṃ kira tasmiṃ āvāse kathinanti…pe… savanantiko kathinuddhāro’’’ti. Ettha ca savanakkhaṇe āvāsapalibodho paṭhamaṃ chijjati, niṭṭhite cīvarapalibodhoti veditabbo.
ทิสํคมิกนวเก ทิสํคมิโก ปกฺกมตีติ น ปเจฺจสฺสนฺติ ปกฺกมติ, อิมินา อาวาสปลิโพธาภาโว ทสฺสิโต โหติฯ เตเนว วสฺสํวุตฺถาวาเส ปุน คนฺตฺวา จีวรนิฎฺฐาปิตมเตฺต นิฎฺฐานนฺติโก กถินุทฺธาโร วุโตฺตฯ ‘‘จีวรปฎิวิสํ อปวิลายมาโน’’ติ อิมินา จีวรปลิโพธสมงฺคิกตฺตมสฺส ทเสฺสติ, อปวิลายมาโนติ อากงฺขมาโนฯ เสสํ สุวิเญฺญยฺยเมวฯ
Disaṃgamikanavake disaṃgamiko pakkamatīti na paccessanti pakkamati, iminā āvāsapalibodhābhāvo dassito hoti. Teneva vassaṃvutthāvāse puna gantvā cīvaraniṭṭhāpitamatte niṭṭhānantiko kathinuddhāro vutto. ‘‘Cīvarapaṭivisaṃ apavilāyamāno’’ti iminā cīvarapalibodhasamaṅgikattamassa dasseti, apavilāyamānoti ākaṅkhamāno. Sesaṃ suviññeyyameva.
อาทายสตฺตกกถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Ādāyasattakakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
กถินกฺขนฺธกวณฺณนานโย นิฎฺฐิโตฯ
Kathinakkhandhakavaṇṇanānayo niṭṭhito.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi
๑๘๘. อาทายสตฺตกํ • 188. Ādāyasattakaṃ
๑๘๙. สมาทายสตฺตกํ • 189. Samādāyasattakaṃ
๑๙๐. อาทายฉกฺกํ • 190. Ādāyachakkaṃ
๑๙๑. สมาทายฉกฺกํ • 191. Samādāyachakkaṃ
๑๙๒. อาทายปนฺนรสกํ • 192. Ādāyapannarasakaṃ
๑๙๓. สมาทายปนฺนรสกาทิ • 193. Samādāyapannarasakādi
๑๙๔. วิปฺปกตสมาทายปนฺนรสกํ • 194. Vippakatasamādāyapannarasakaṃ
๑๙๕. อนาสาโทฬสกํ • 195. Anāsādoḷasakaṃ
๑๙๖. อาสาโทฬสกํ • 196. Āsādoḷasakaṃ
๑๙๗. กรณียโทฬสกํ • 197. Karaṇīyadoḷasakaṃ
๑๙๘. อปวิลายนนวกํ • 198. Apavilāyananavakaṃ
๑๙๙. ผาสุวิหารปญฺจกํ • 199. Phāsuvihārapañcakaṃ
๒๐๐. ปลิโพธาปลิโพธกถา • 200. Palibodhāpalibodhakathā
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / อาทายสตฺตกกถา • Ādāyasattakakathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / อาทายสตฺตกาทิกถาวณฺณนา • Ādāyasattakādikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / อาทายสตฺตกกถาวณฺณนา • Ādāyasattakakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๑๘๘. อาทายสตฺตกกถา • 188. Ādāyasattakakathā
