| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
๗. อฑฺฑกรณสุตฺตวณฺณนา
7. Aḍḍakaraṇasuttavaṇṇanā
๑๑๘. สตฺตเม กามเหตูติ กามมูลกํฯ กามนิทานนฺติ กามปจฺจยาฯ กามาธิกรณนฺติ กามการณาฯ สพฺพานิ เหตานิ อญฺญมญฺญเววจนาเนวฯ ภทฺรมุโขติ สุนฺทรมุโขฯ เอกทิวสํ กิร ราชา อฑฺฑกรเณ นิสีทิฯ ตตฺถ ปฐมตรํ ลญฺชํ คเหตฺวา นิสินฺนา อมจฺจา อสฺสามิเกปิ สามิเก กริํสุฯ ราชา ตํ ญตฺวา – ‘‘มยฺหํ ตาว ปถวิสฺสรสฺส สมฺมุขาเปเต เอวํ กโรนฺติ, ปรมฺมุขา กิํ นาม น กริสฺสนฺติ? ปญฺญายิสฺสติ ทานิ วิฎฎูโภ เสนาปติ สเกน รเชฺชน, กิํ มยฺหํ เอวรูเปหิ ลญฺชขาทเกหิ มุสาวาทีหิ สทฺธิํ เอกฎฺฐาเน นิสชฺชายา’’ติ จิเนฺตสิฯ ตสฺมา เอวมาหฯ ขิปฺปํว โอฑฺฑิตนฺติ กุมินํ วิย โอฑฺฑิตํฯ ยถา มจฺฉา โอฑฺฑิตํ กุมินํ ปวิสนฺตา น ชานนฺติ, เอวํ สตฺตา กิเลสกาเมน วตฺถุกามํ วีติกฺกมนฺตา น ชานนฺตีติ อโตฺถฯ สตฺตมํฯ
118. Sattame kāmahetūti kāmamūlakaṃ. Kāmanidānanti kāmapaccayā. Kāmādhikaraṇanti kāmakāraṇā. Sabbāni hetāni aññamaññavevacanāneva. Bhadramukhoti sundaramukho. Ekadivasaṃ kira rājā aḍḍakaraṇe nisīdi. Tattha paṭhamataraṃ lañjaṃ gahetvā nisinnā amaccā assāmikepi sāmike kariṃsu. Rājā taṃ ñatvā – ‘‘mayhaṃ tāva pathavissarassa sammukhāpete evaṃ karonti, parammukhā kiṃ nāma na karissanti? Paññāyissati dāni viṭaṭūbho senāpati sakena rajjena, kiṃ mayhaṃ evarūpehi lañjakhādakehi musāvādīhi saddhiṃ ekaṭṭhāne nisajjāyā’’ti cintesi. Tasmā evamāha. Khippaṃva oḍḍitanti kuminaṃ viya oḍḍitaṃ. Yathā macchā oḍḍitaṃ kuminaṃ pavisantā na jānanti, evaṃ sattā kilesakāmena vatthukāmaṃ vītikkamantā na jānantīti attho. Sattamaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๗. อฑฺฑกรณสุตฺตํ • 7. Aḍḍakaraṇasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๗. อฑฺฑกรณสุตฺตวณฺณนา • 7. Aḍḍakaraṇasuttavaṇṇanā
