Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / मिलिन्दपञ्हपाळि • Milindapañhapāḷi |
९. अद्धानपञ्हो
9. Addhānapañho
९. राजा आह ‘‘भन्ते नागसेन, यं पनेतं ब्रूसि ‘दीघमद्धान’न्ति, किमेतं अद्धानं नामा’’ति ? ‘‘अतीतो, महाराज, अद्धा, अनागतो अद्धा, पच्चुप्पन्नो अद्धा’’ति। ‘‘किं पन, भन्ते, सब्बे अद्धा अत्थी’’ति? ‘‘कोचि, महाराज , अद्धा अत्थि, कोचि नत्थी’’ति। ‘‘कतमो पन, भन्ते, अत्थि, कतमो नत्थी’’ति? ‘‘ये ते, महाराज, सङ्खारा अतीता विगता निरुद्धा विपरिणता, सो अद्धा नत्थि, ये धम्मा विपाका, ये च विपाकधम्मधम्मा, ये च अञ्ञत्र पटिसन्धिं देन्ति, सो अद्धा अत्थि। ये सत्ता कालङ्कता अञ्ञत्र उप्पन्ना, सो च अद्धा अत्थि। ये सत्ता कालङ्कता अञ्ञत्र अनुप्पन्ना, सो अद्धा नत्थि। ये च सत्ता परिनिब्बुता, सो च अद्धा नत्थि परिनिब्बुतत्ता’’ति।
9. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, yaṃ panetaṃ brūsi ‘dīghamaddhāna’nti, kimetaṃ addhānaṃ nāmā’’ti ? ‘‘Atīto, mahārāja, addhā, anāgato addhā, paccuppanno addhā’’ti. ‘‘Kiṃ pana, bhante, sabbe addhā atthī’’ti? ‘‘Koci, mahārāja , addhā atthi, koci natthī’’ti. ‘‘Katamo pana, bhante, atthi, katamo natthī’’ti? ‘‘Ye te, mahārāja, saṅkhārā atītā vigatā niruddhā vipariṇatā, so addhā natthi, ye dhammā vipākā, ye ca vipākadhammadhammā, ye ca aññatra paṭisandhiṃ denti, so addhā atthi. Ye sattā kālaṅkatā aññatra uppannā, so ca addhā atthi. Ye sattā kālaṅkatā aññatra anuppannā, so addhā natthi. Ye ca sattā parinibbutā, so ca addhā natthi parinibbutattā’’ti.
‘‘कल्लोसि, भन्ते नागसेना’’ति।
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
अद्धानपञ्हो नवमो।
Addhānapañho navamo.
अद्धानवग्गो दुतियो।
Addhānavaggo dutiyo.
इमस्मिं वग्गे नव पञ्हा।
Imasmiṃ vagge nava pañhā.