| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มิลินฺทปญฺหปาฬิ • Milindapañhapāḷi |
๙. อทฺธานปโญฺห
9. Addhānapañho
๙. ราชา อาห ‘‘ภเนฺต นาคเสน, ยํ ปเนตํ พฺรูสิ ‘ทีฆมทฺธาน’นฺติ, กิเมตํ อทฺธานํ นามา’’ติ ? ‘‘อตีโต, มหาราช, อทฺธา, อนาคโต อทฺธา, ปจฺจุปฺปโนฺน อทฺธา’’ติฯ ‘‘กิํ ปน, ภเนฺต, สเพฺพ อทฺธา อตฺถี’’ติ? ‘‘โกจิ, มหาราช , อทฺธา อตฺถิ, โกจิ นตฺถี’’ติฯ ‘‘กตโม ปน, ภเนฺต, อตฺถิ, กตโม นตฺถี’’ติ? ‘‘เย เต, มหาราช, สงฺขารา อตีตา วิคตา นิรุทฺธา วิปริณตา, โส อทฺธา นตฺถิ, เย ธมฺมา วิปากา, เย จ วิปากธมฺมธมฺมา, เย จ อญฺญตฺร ปฎิสนฺธิํ เทนฺติ, โส อทฺธา อตฺถิฯ เย สตฺตา กาลงฺกตา อญฺญตฺร อุปฺปนฺนา, โส จ อทฺธา อตฺถิฯ เย สตฺตา กาลงฺกตา อญฺญตฺร อนุปฺปนฺนา, โส อทฺธา นตฺถิฯ เย จ สตฺตา ปรินิพฺพุตา, โส จ อทฺธา นตฺถิ ปรินิพฺพุตตฺตา’’ติฯ
9. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, yaṃ panetaṃ brūsi ‘dīghamaddhāna’nti, kimetaṃ addhānaṃ nāmā’’ti ? ‘‘Atīto, mahārāja, addhā, anāgato addhā, paccuppanno addhā’’ti. ‘‘Kiṃ pana, bhante, sabbe addhā atthī’’ti? ‘‘Koci, mahārāja , addhā atthi, koci natthī’’ti. ‘‘Katamo pana, bhante, atthi, katamo natthī’’ti? ‘‘Ye te, mahārāja, saṅkhārā atītā vigatā niruddhā vipariṇatā, so addhā natthi, ye dhammā vipākā, ye ca vipākadhammadhammā, ye ca aññatra paṭisandhiṃ denti, so addhā atthi. Ye sattā kālaṅkatā aññatra uppannā, so ca addhā atthi. Ye sattā kālaṅkatā aññatra anuppannā, so addhā natthi. Ye ca sattā parinibbutā, so ca addhā natthi parinibbutattā’’ti.
‘‘กโลฺลสิ, ภเนฺต นาคเสนา’’ติฯ
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
อทฺธานปโญฺห นวโมฯ
Addhānapañho navamo.
อทฺธานวโคฺค ทุติโยฯ
Addhānavaggo dutiyo.
อิมสฺมิํ วเคฺค นว ปญฺหาฯ
Imasmiṃ vagge nava pañhā.
