| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / चूळवग्ग-अट्ठकथा • Cūḷavagga-aṭṭhakathā |
अधम्मकम्मद्वादसककथा
Adhammakammadvādasakakathā
४. असम्मुखा कतन्तिआदीसु सङ्घधम्मविनयपुग्गलसम्मुखानं विना कतं, चुदितकं अप्पटिपुच्छित्वा कतं, तस्सेव अप्पटिञ्ञाय कतं। अदेसनागामिनियाति पाराजिकापत्तिया वा सङ्घादिसेसापत्तिया वा। एत्थ पुरिमकेसु तीसु तिकेसु नव पदा अधम्मेनकतं वग्गेनकतन्ति इमेहि सद्धिं एकेकं गहेत्वा नव तिका वुत्ता। एवं सब्बेपि द्वादस तिका होन्ति। पटिपक्खवसेन सुक्कपक्खेसुपि एतेयेव द्वादस तिका वुत्ता।
4.Asammukhākatantiādīsu saṅghadhammavinayapuggalasammukhānaṃ vinā kataṃ, cuditakaṃ appaṭipucchitvā kataṃ, tasseva appaṭiññāya kataṃ. Adesanāgāminiyāti pārājikāpattiyā vā saṅghādisesāpattiyā vā. Ettha purimakesu tīsu tikesu nava padā adhammenakataṃ vaggenakatanti imehi saddhiṃ ekekaṃ gahetvā nava tikā vuttā. Evaṃ sabbepi dvādasa tikā honti. Paṭipakkhavasena sukkapakkhesupi eteyeva dvādasa tikā vuttā.
६. अननुलोमिकेहि गिहिसंसग्गेहीति पब्बजितानं अननुच्छविकेहि सहसोकितादीहि गिहिसंसग्गेहि।
6.Ananulomikehigihisaṃsaggehīti pabbajitānaṃ ananucchavikehi sahasokitādīhi gihisaṃsaggehi.
तिण्णं , भिक्खवे, भिक्खूनन्तिआदि एकेकेनापि अङ्गेन तज्जनीयकम्मं कातुं वट्टतीति दस्सनत्थं वुत्तं। तज्जनीयस्स हि विसेसेन भण्डनकारकत्तं अङ्गं, नियस्सस्स अभिण्हापत्तिकत्तं, पब्बाजनीयस्स कुलदूसकत्तं वुत्तं। इमेसु पन तीसु अङ्गेसु येन केनचि सब्बानिपि कातुं वट्टति। यदि एवं यं चम्पेय्यक्खन्धके वुत्तं – ‘‘तज्जनीयकम्मारहस्स नियस्सकम्मं करोति…पे॰… उपसम्पदारहं अब्भेति; एवं खो उपालि अधम्मकम्मं होति अविनयकम्मं, एवञ्च पन सङ्घो सातिसारो होती’’ति इदं विरुज्झतीति। इदञ्च न विरुज्झति। कस्मा? वचनत्थनानत्ततो, ‘‘तज्जनीयकम्मारहस्सा’’ति इमस्स हि वचनस्स कम्मसन्निट्ठानं अत्थो। ‘‘तिण्णं, भिक्खवे’’तिआदिवचनस्स अङ्गसम्भवो, तस्मा यदा सङ्घेन सन्निपतित्वा ‘‘इदं नाम इमस्स भिक्खुनो कम्मं करोमा’’ति सन्निट्ठानं कतं होति, तदा कम्मारहो नाम होति। तस्स इमिना लक्खणेन तज्जनीयादिकम्मारहस्स नियस्सकम्मादिकरणं अधम्मकम्मञ्चेव अविनयकम्मञ्चाति वेदितब्बं। यस्स पन भण्डनकारकादीसु अङ्गेसु अञ्ञतरं अङ्गं अत्थि, तस्स आकङ्खमानो सङ्घो यथानुञ्ञातेसु अङ्गेसु च कम्मेसु च येन केनचि अङ्गेन यंकिञ्चि कम्मं ववत्थपेत्वा तं भिक्खुं कम्मारहं कत्वा कम्मं करेय्य। अयमेत्थ विनिच्छयो। एवं पुब्बेनापरं समेति।
Tiṇṇaṃ, bhikkhave, bhikkhūnantiādi ekekenāpi aṅgena tajjanīyakammaṃ kātuṃ vaṭṭatīti dassanatthaṃ vuttaṃ. Tajjanīyassa hi visesena bhaṇḍanakārakattaṃ aṅgaṃ, niyassassa abhiṇhāpattikattaṃ, pabbājanīyassa kuladūsakattaṃ vuttaṃ. Imesu pana tīsu aṅgesu yena kenaci sabbānipi kātuṃ vaṭṭati. Yadi evaṃ yaṃ campeyyakkhandhake vuttaṃ – ‘‘tajjanīyakammārahassa niyassakammaṃ karoti…pe… upasampadārahaṃ abbheti; evaṃ kho upāli adhammakammaṃ hoti avinayakammaṃ, evañca pana saṅgho sātisāro hotī’’ti idaṃ virujjhatīti. Idañca na virujjhati. Kasmā? Vacanatthanānattato, ‘‘tajjanīyakammārahassā’’ti imassa hi vacanassa kammasanniṭṭhānaṃ attho. ‘‘Tiṇṇaṃ, bhikkhave’’tiādivacanassa aṅgasambhavo, tasmā yadā saṅghena sannipatitvā ‘‘idaṃ nāma imassa bhikkhuno kammaṃ karomā’’ti sanniṭṭhānaṃ kataṃ hoti, tadā kammāraho nāma hoti. Tassa iminā lakkhaṇena tajjanīyādikammārahassa niyassakammādikaraṇaṃ adhammakammañceva avinayakammañcāti veditabbaṃ. Yassa pana bhaṇḍanakārakādīsu aṅgesu aññataraṃ aṅgaṃ atthi, tassa ākaṅkhamāno saṅgho yathānuññātesu aṅgesu ca kammesu ca yena kenaci aṅgena yaṃkiñci kammaṃ vavatthapetvā taṃ bhikkhuṃ kammārahaṃ katvā kammaṃ kareyya. Ayamettha vinicchayo. Evaṃ pubbenāparaṃ sameti.
तत्थ किञ्चापि तज्जनीयकम्मे भण्डनकारकवसेन कम्मवाचा वुत्ता, अथ खो बालस्स अब्यत्तस्स आपत्तिबहुलस्स तज्जनीयकम्मं करोन्तेन बालअब्यत्तवसेनेव कम्मवाचा कातब्बा । एवञ्हि भूतेन वत्थुना कतं कम्मं होति, न च अञ्ञस्स कम्मस्स वत्थुना। कस्मा? यस्मा इदम्पि अनुञ्ञातन्ति। एस नयो सब्बत्थ। अट्ठारस सम्मावत्तनवत्थूनि पारिवासिकक्खन्धके वण्णयिस्साम।
Tattha kiñcāpi tajjanīyakamme bhaṇḍanakārakavasena kammavācā vuttā, atha kho bālassa abyattassa āpattibahulassa tajjanīyakammaṃ karontena bālaabyattavaseneva kammavācā kātabbā . Evañhi bhūtena vatthunā kataṃ kammaṃ hoti, na ca aññassa kammassa vatthunā. Kasmā? Yasmā idampi anuññātanti. Esa nayo sabbattha. Aṭṭhārasa sammāvattanavatthūni pārivāsikakkhandhake vaṇṇayissāma.
अधम्मकम्मद्वादसककथा निट्ठिता।
Adhammakammadvādasakakathā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / चूळवग्गपाळि • Cūḷavaggapāḷi
अधम्मकम्मद्वादसकं • Adhammakammadvādasakaṃ
आकङ्खमानछक्कं • Ākaṅkhamānachakkaṃ
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / अधम्मकम्मद्वादसककथावण्णना • Adhammakammadvādasakakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / अधम्मकम्मद्वादसककथावण्णना • Adhammakammadvādasakakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / अधम्मकम्मद्वादसककथादिवण्णना • Adhammakammadvādasakakathādivaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / अधम्मकम्मद्वादसककथा • Adhammakammadvādasakakathā
