| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮದ್ವಾದಸಕಕಥಾದಿವಣ್ಣನಾ
Adhammakammadvādasakakathādivaṇṇanā
೪. ಅಪ್ಪಟಿಞ್ಞಾಯ ಕತನ್ತಿ ವತ್ಥುಂ ವಾ ಆಪತ್ತಿಂ ವಾ ಅಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಾಪೇತ್ವಾ ಕತಂ। ಯೋ ಪನ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಪಸ್ಸನ್ತಾನಂ ಏವ ವತ್ಥುವೀತಿಕ್ಕಮಂ ಕತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾ ಕಮ್ಮಕರಣಭಯೇನ ‘‘ನ ಕರೋಮೀ’’ತಿ ಮುಸಾ ವದತಿ, ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಸಮ್ಮುಖೇ ವೀತಿಕ್ಕಮಕರಣಮೇವ ಪಟಿಞ್ಞಾ। ತಥತೋ ಜಾನನತ್ಥಮೇವ ಪಟಿಞ್ಞಾಯ ಕರಣಂ ಅನುಞ್ಞಾತಂ। ಯತ್ಥ ಪನ ಸನ್ದೇಹೋ ಹೋತಿ, ತತ್ಥ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಾಪೇತ್ವಾವ ಕತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ಗಹೇತಬ್ಬಂ।
4.Appaṭiññāya katanti vatthuṃ vā āpattiṃ vā asampaṭicchāpetvā kataṃ. Yo pana sabbesaṃ passantānaṃ eva vatthuvītikkamaṃ katvā pacchā kammakaraṇabhayena ‘‘na karomī’’ti musā vadati, tassa bhikkhūnaṃ sammukhe vītikkamakaraṇameva paṭiññā. Tathato jānanatthameva paṭiññāya karaṇaṃ anuññātaṃ. Yattha pana sandeho hoti, tattha sampaṭicchāpetvāva kattabbanti gahetabbaṃ.
‘‘ಪಾರಾಜಿಕಾಪತ್ತಿಯಾ ವಾ’’ತಿ ಇದಂ ಲಿಙ್ಗನಾಸನನಿಮಿತ್ತತಾಯ ಪಾರಾಜಿಕಸ್ಸ ಕಮ್ಮೇನ ಅತಿಕಿಚ್ಛನೀಯತೋ ವುತ್ತಂ। ‘‘ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾಪತ್ತಿಯಾ ವಾ’’ತಿ ಇದಂ ಪನ ಪರಿವಾಸಾದಿನಿಸ್ಸಾರಣಕಮ್ಮಸ್ಸ ಆವೇಣಿಕಸ್ಸ ವಿಜ್ಜಮಾನತ್ತಾ ವುತ್ತಂ। ಯಂ ಪನ ಪರತೋ ‘‘ಅಧಿಸೀಲೇ ಸೀಲವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ತಜ್ಜನೀಯಕಮ್ಮಂ ಕರೇಯ್ಯಾ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೬) ವುತ್ತಂ, ತಂ ‘‘ಆಯತಿಂ ಸಂವರೇ ಠತ್ವಾ ವುಟ್ಠಾನಂ ಕರೋಹೀ’’ತಿ ಓವದಿಯಮಾನಸ್ಸ ಅನಾದರಿಯಾದಿಪಚ್ಚಯಲಹುಕಾಪತ್ತಿಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಸೀಲವಿಪತ್ತಿಮೂಲಕಞ್ಹಿ ಲಹುಕಾಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನೋ ಇಧ ಅಭೇದೂಪಚಾರೇನ ‘‘ಅಧಿಸೀಲೇ ಸೀಲವಿಪನ್ನೋ’’ತಿ ವುತ್ತೋ ‘‘ಅತಿದಿಟ್ಠಿಯಾ ದಿಟ್ಠಿವಿಪನ್ನೋ’’ತಿ ಏತ್ಥ ವಿಯ।
‘‘Pārājikāpattiyā vā’’ti idaṃ liṅganāsananimittatāya pārājikassa kammena atikicchanīyato vuttaṃ. ‘‘Saṅghādisesāpattiyā vā’’ti idaṃ pana parivāsādinissāraṇakammassa āveṇikassa vijjamānattā vuttaṃ. Yaṃ pana parato ‘‘adhisīle sīlavipanno hoti…pe… tajjanīyakammaṃ kareyyā’’ti (cūḷava. 6) vuttaṃ, taṃ ‘‘āyatiṃ saṃvare ṭhatvā vuṭṭhānaṃ karohī’’ti ovadiyamānassa anādariyādipaccayalahukāpattiṃ sandhāya vuttaṃ. Sīlavipattimūlakañhi lahukāpattiṃ āpanno idha abhedūpacārena ‘‘adhisīle sīlavipanno’’ti vutto ‘‘atidiṭṭhiyā diṭṭhivipanno’’ti ettha viya.
ಯಥಾ ಚ ದಿಟ್ಠಿಂ ಗಹೇತ್ವಾ ವೋಹರನ್ತಸ್ಸ ‘‘ಇತೋ ದಿಟ್ಠಿತೋ ಓರಮಾಹೀ’’ತಿ ಅವತ್ವಾ ಕತಕಮ್ಮಂ ಕೇವಲಾಯ ದಿಟ್ಠಿವಿಪತ್ತಿಯಾ ಕತತ್ತಾ ಅನಾಪತ್ತಿಯಾ ಕತಂ ನಾಮ ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮಂ ಹೋತಿ, ಏವಂ ಸೀಲವಿಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಲಜ್ಜಿಧಮ್ಮೇ ಓಕ್ಕನ್ತೇ ಯಥಾಧಮ್ಮಂ ವುಟ್ಠಾಯ ಸಂವರೇ ಠಾತುಕಾಮಸ್ಸ ಕತಂ ತಜ್ಜನೀಯಾದಿಕಮ್ಮಂ ಕೇವಲಾಯ ಸೀಲವಿಪತ್ತಿಯಾ ಕತತ್ತಾ ಅದೇಸನಾಗಾಮಿನಿಯಾ ಕತಂ ನಾಮ ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮಂ ಹೋತಿ। ತೇನೇವ ನಿಯಸ್ಸಕಮ್ಮೇಪಿ ‘‘ಅಪಿಸ್ಸು ಭಿಕ್ಖೂ ಪಕತಾ ಪರಿವಾಸಂ ದೇನ್ತಾ’’ತಿಆದಿನಾ ಸಂವರೇ ಅಟ್ಠಾನಮೇವ ಕಮ್ಮನಿಮಿತ್ತಭಾವೇನ ವುತ್ತಂ। ಅದನ್ತಂ ದಮನತ್ಥಮೇವ ಹಿ ತಜ್ಜನೀಯಾದಿಕಮ್ಮಾನಿ ಅನುಞ್ಞಾತಾನೀತಿ। ಕೇಚಿ ಪನ ‘‘ಅದೇಸನಾಗಾಮಿನಿಯಾತಿ ಇದಂ ಪಾರಾಜಿಕಾಪತ್ತಿಂಯೇವ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ, ನ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸ’’ನ್ತಿ (ಸಾರತ್ಥ॰ ಟೀ॰ ಚೂಳವಗ್ಗ ೩.೪) ವದನ್ತಿ, ತಂ ಸುಕ್ಕಪಕ್ಖೇ ‘‘ದೇಸನಾಗಾಮಿನಿಯಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಕತಂ ಹೋತೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ವಚನೇನ ವಿರುಜ್ಝತಿ। ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಸ್ಸಾಪಿ ಚ ಪರಿಯಾಯತೋ ದೇಸನಾಗಾಮಿನಿವೋಹಾರೇ ಗಯ್ಹಮಾನೇ ‘‘ಆಪತ್ತಿಯಾ ಕತಂ ಹೋತೀ’’ತಿ ವುತ್ತವಾರತೋ ಇಮಸ್ಸ ವಾರಸ್ಸ ವಿಸೇಸೋ ನ ಸಿಯಾ, ಅಟ್ಠಕಥಾಯಮ್ಪೇತ್ಥ ವಿಸೇಸಭಾವೋ ನ ದಸ್ಸಿತೋ। ತಸ್ಮಾ ವುತ್ತನಯೇನೇವೇತ್ಥ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ ಗಹೇತಬ್ಬೋ।
Yathā ca diṭṭhiṃ gahetvā voharantassa ‘‘ito diṭṭhito oramāhī’’ti avatvā katakammaṃ kevalāya diṭṭhivipattiyā katattā anāpattiyā kataṃ nāma adhammakammaṃ hoti, evaṃ sīlavipattiṃ āpajjitvā lajjidhamme okkante yathādhammaṃ vuṭṭhāya saṃvare ṭhātukāmassa kataṃ tajjanīyādikammaṃ kevalāya sīlavipattiyā katattā adesanāgāminiyā kataṃ nāma adhammakammaṃ hoti. Teneva niyassakammepi ‘‘apissu bhikkhū pakatā parivāsaṃ dentā’’tiādinā saṃvare aṭṭhānameva kammanimittabhāvena vuttaṃ. Adantaṃ damanatthameva hi tajjanīyādikammāni anuññātānīti. Keci pana ‘‘adesanāgāminiyāti idaṃ pārājikāpattiṃyeva sandhāya vuttaṃ, na saṅghādisesa’’nti (sārattha. ṭī. cūḷavagga 3.4) vadanti, taṃ sukkapakkhe ‘‘desanāgāminiyā āpattiyā kataṃ hotī’’ti iminā vacanena virujjhati. Saṅghādisesassāpi ca pariyāyato desanāgāminivohāre gayhamāne ‘‘āpattiyā kataṃ hotī’’ti vuttavārato imassa vārassa viseso na siyā, aṭṭhakathāyampettha visesabhāvo na dassito. Tasmā vuttanayenevettha adhippāyo gahetabbo.
೬. ಸಬ್ಬಾನಿಪೀತಿ ತಜ್ಜನೀಯನಿಯಸ್ಸಪಬ್ಬಾಜನೀಯಕಮ್ಮಾನಿ ತೀಣಿಪಿ। ಅಞ್ಞಕಮ್ಮಸ್ಸ ವತ್ಥುನಾತಿ ತಜ್ಜನೀಯತೋ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ವತ್ಥುನಾ ಅಞ್ಞಕಮ್ಮಕರಣಂ ನಾಮ ಕೋಚಿ ದೋಸೋಪಿ ನ ಹೋತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಕಾರಣಮಾಹ ‘‘ಕಸ್ಮಾ’’ತಿಆದಿನಾ।
6.Sabbānipīti tajjanīyaniyassapabbājanīyakammāni tīṇipi. Aññakammassa vatthunāti tajjanīyato aññassa kammassa vatthunā aññakammakaraṇaṃ nāma koci dosopi na hotīti adhippāyo. Kāraṇamāha ‘‘kasmā’’tiādinā.
೮. ಪನ್ನಲೋಮಾತಿ ಪತಿತಮಾನಲೋಮಾ।
8.Pannalomāti patitamānalomā.
ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮದ್ವಾದಸಕಕಥಾದಿವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Adhammakammadvādasakakathādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi
ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮದ್ವಾದಸಕಂ • Adhammakammadvādasakaṃ
ಆಕಙ್ಖಮಾನಛಕ್ಕಂ • Ākaṅkhamānachakkaṃ
ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೇತಬ್ಬಅಟ್ಠಾರಸಕಂ • Nappaṭippassambhetabbaaṭṭhārasakaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā
ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮದ್ವಾದಸಕಕಥಾ • Adhammakammadvādasakakathā
ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೇತಬ್ಬಅಟ್ಠಾರಸಕಾದಿಕಥಾ • Nappaṭippassambhetabbaaṭṭhārasakādikathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮದ್ವಾದಸಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Adhammakammadvādasakakathāvaṇṇanā
ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೇತಬ್ಬಅಟ್ಠಾರಸಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Nappaṭippassambhetabbaaṭṭhārasakakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮದ್ವಾದಸಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Adhammakammadvādasakakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi
ಅಧಮ್ಮಕಮ್ಮದ್ವಾದಸಕಕಥಾ • Adhammakammadvādasakakathā
ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೇತಬ್ಬಅಟ್ಠಾರಸಕಾದಿಕಥಾ • Nappaṭippassambhetabbaaṭṭhārasakādikathā
