| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
॥ ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ॥
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ਚੂਲ਼વਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ
Cūḷavaggavaṇṇanā
੧. ਕਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਕવਣ੍ਣਨਾ
1. Kammakkhandhakavaṇṇanā
ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਦ੍વਾਦਸਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Adhammakammadvādasakakathāvaṇṇanā
੪. ਅਸਮ੍ਮੁਖਾ ਕਤਂ ਹੋਤੀਤਿਆਦਯੋ ਤਿਕਾ ਕੇવਲਂ ਦੇਸਨਾਮਤ੍ਤਮੇવ। ਨ ਹਿ ਤੀਹਿ ਏવ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮੋਧਾਨੇਹਿ ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਂ ਹੋਤਿ, ਏਕੇਨਪਿ ਹੋਤਿ ਏવ, ਅਯਮਤ੍ਥੋ ‘‘ਤਿਣ੍ਣਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ’’ਤਿਆਦਿਪਾਲ਼ਿਯਾ (ਚੂਲ਼વ॰ ੬) ਸਾਧੇਤਬ੍ਬੋ। ‘‘ਅਪ੍ਪਟਿਞ੍ਞਾਯ ਕਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਲਜ੍ਜਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਕਣ੍ਹਪਕ੍ਖੇ ‘‘ਅਦੇਸਨਾਗਾਮਿਨਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਕਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੇ ‘‘ਦੇਸਨਾਗਾਮਿਨਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਕਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਦ੍વਯਂ ਪਰਤੋ ‘‘ਤੀਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਕਙ੍ਖਮਾਨੋ ਸਙ੍ਘੋ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਕਰੇਯ੍ਯ। ਅਧਿਸੀਲੇ ਸੀਲવਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ વਿਰੁਜ੍ਝਤਿ, ਅਦੇਸਨਾਗਾਮਿਨਿਂ ਆਪਨ੍ਨੋ ਹਿ ‘‘ਅਧਿਸੀਲੇ ਸੀਲવਿਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤੀਤਿ। ਯੁਤ੍ਤਮੇਤਂ, ਕਤ੍ਤੁ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਏਤ੍ਥ ਚਿਨ੍ਤੇਤਬ੍ਬੋ। ਏਤ੍ਥਾਹ ਉਪਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰੋ ‘‘ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਹਿ વਿਸੇਸੇਨ ਭਣ੍ਡਨਕਾਰਕਤ੍ਤਂ ਅਙ੍ਗ’ਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਆਗਤਨਿਦਾਨੇਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਤਿਕੇਸੁਪਿ ਭਣ੍ਡਨਂ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ ਭਣ੍ਡਨਪਚ੍ਚਯਾ ਆਪਨ੍ਨਾਪਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਇਦਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਮਾ ‘ਅਧਿਸੀਲੇ ਸੀਲવਿਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇ વਾ ਅਪਰਭਾਗੇ વਾ ਚੋਦਨਾਸਾਰਣਾਦਿਕਾਲੇ ਭਣ੍ਡਨਪਚ੍ਚਯਾ ਆਪਨ੍ਨਾਪਤ੍ਤਿવਸੇਨੇવ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਕੇવਲਂ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਪਚ੍ਚਯਾ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਅਦੇਸਨਾਗਾਮਿਨਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਯਾ’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮਤ੍ਤਂ વਤ੍વਾ ਪਰਤੋ ‘ਅਧਿਸੀਲੇ ਪਾਰਾਜਿਕਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੇ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰਾ’ਤਿ ਪੋਰਾਣਗਣ੍ਠਿਪਦੇ વੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ। ‘‘ਅਧਿਸੀਲੇ ਸੀਲવਿਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾ’’ਤਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਲਿਖਿਤਂ। ਇਦਂ ਪੋਰਾਣਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਪੁਰਿਮવਚਨੇਨ ਸਮੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਤ੍ਥ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਪਾਰਾਜਿਕਪਦਂ ਅਤ੍ਥੁਦ੍ਧਾਰવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ਸਿਯਾ , ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ ‘‘ਅਦੇਸਨਾਗਾਮਿਨਿਯਾਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਯਾ વਾ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾਪਤ੍ਤਿਯਾ વਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਤ੍ਥ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੁਦ੍ਧਾਰવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਾ ਸਿਯਾ। ਯਤੋ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ‘‘ਅਧਿਸੀਲੇ ਸੀਲવਿਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਮੇવ ਲਿਖਿਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਸਕਲੇਨ ਨਯੇਨ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਭਣ੍ਡਨਹੇਤੁ ਨ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਪਯੋਜਨਾਭਾવਾ, ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਪਚ੍ਚਯਾ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਸਿਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ। ਨ, ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੇ ‘‘ਦੇਸਨਾਗਾਮਿਨਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਕਤਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ (ਚੂਲ਼વ॰ ੫) વਚਨਤੋਤਿ ਚੇ? ਨ, ਏਕੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸ੍ਸਪਿ ਦੇਸਨਾਗਾਮਿਨਿવੋਹਾਰਸਮ੍ਭવਤੋ,
4.Asammukhākataṃ hotītiādayo tikā kevalaṃ desanāmattameva. Na hi tīhi eva aṅgehi samodhānehi adhammakammaṃ hoti, ekenapi hoti eva, ayamattho ‘‘tiṇṇaṃ, bhikkhave’’tiādipāḷiyā (cūḷava. 6) sādhetabbo. ‘‘Appaṭiññāya kataṃ hotī’’ti lajjiṃ sandhāya vuttaṃ. Kaṇhapakkhe ‘‘adesanāgāminiyā āpattiyā kataṃ hotī’’ti sukkapakkhe ‘‘desanāgāminiyā āpattiyā kataṃ hotī’’ti idaṃ dvayaṃ parato ‘‘tīhi, bhikkhave, aṅgehi samannāgatassa bhikkhuno ākaṅkhamāno saṅgho tajjanīyakammaṃ kareyya. Adhisīle sīlavipanno hotī’’ti iminā virujjhati, adesanāgāminiṃ āpanno hi ‘‘adhisīle sīlavipanno’’ti vuccatīti. Yuttametaṃ, kattu adhippāyo ettha cintetabbo. Etthāha upatissatthero ‘‘tajjanīyakammassa hi visesena bhaṇḍanakārakattaṃ aṅga’nti aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ, taṃ pāḷiyā āgatanidānena yujjati, tasmā sabbattikesupi bhaṇḍanaṃ āropetvā bhaṇḍanapaccayā āpannāpattivasena idaṃ kammaṃ kātabbaṃ, tasmā ‘adhisīle sīlavipanno’ti etthāpi pubbabhāge vā aparabhāge vā codanāsāraṇādikāle bhaṇḍanapaccayā āpannāpattivaseneva kāretabbaṃ, na kevalaṃ saṅghādisesapaccayā kātabba’’nti. ‘‘Adesanāgāminiyā āpattiyāti pārājikāpattiyā’ti ettakamattaṃ vatvā parato ‘adhisīle pārājikasaṅghādisese ajjhācārā’ti porāṇagaṇṭhipade vutta’’nti likhitaṃ. ‘‘Adhisīle sīlavipanno’ti saṅghādisesaṃ sandhāyā’’ti gaṇṭhipade likhitaṃ. Idaṃ porāṇagaṇṭhipade purimavacanena sameti, tasmā tattha pacchimaṃ pārājikapadaṃ atthuddhāravasena vuttaṃ siyā , aṭṭhakathāyañca ‘‘adesanāgāminiyāti pārājikāpattiyā vā saṅghādisesāpattiyā vā’’ti vuttaṃ, tattha pārājikāpatti atthuddhāravasena vuttā siyā. Yato gaṇṭhipade ‘‘adhisīle sīlavipanno’ti saṅghādisesaṃ sandhāyā’’ti ettakameva likhitaṃ, tasmā sabbattha gaṇṭhipade sakalena nayena pārājikāpattipaccayā uppannabhaṇḍanahetu na tajjanīyakammaṃ kātabbaṃ payojanābhāvā, saṅghādisesapaccayā kātabbanti ayamattho siddho hoti. Na, sukkapakkhe ‘‘desanāgāminiyā āpattiyā kataṃ hotī’’ti (cūḷava. 5) vacanatoti ce? Na, ekena pariyāyena saṅghādisesassapi desanāgāminivohārasambhavato,
ਯੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਸਨ੍ਤਜ੍ਜਨਂ ਕਰੀਯਤਿ, ਤਂ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ। ਯੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤੇ વਤ੍ਥਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਨਿਸ੍ਸਿਯਤਿ ਭਜਾਪਿਯਤਿ ਨਿਯਸ੍ਸੋ, ਤਂ ਨਿਯਸਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ। ਯੇਨ ਤਤੋ ਆવਾਸਤੋ, ਗਾਮਤੋ ਚ ਪਬ੍ਬਾਜੇਨ੍ਤਿ ਕੁਲਦੂਸਕਂ, ਤਂ ਪਬ੍ਬਾਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ। ਯੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਅਕ੍ਕੁਟ੍ਠਗਹਟ੍ਠਸਮਈਪਮੇવ ਪਟਿਸਾਰਿਯਤਿ ਸੋ ਅਕ੍ਕੋਸਕੋ ਪਚ੍ਛਾ ਪੇਸਿਯਤਿ, ਤਂ ਪਟਿਸਾਰਣੀਯਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ। ਯੇਨ ਸਮਾਨਸਂવਾਸਕਭੂਮਿਤੋ ਉਕ੍ਖਿਪਿਯਤਿ। ਛਡ੍ਡੀਯਤਿ ਸਾਤਿਸਾਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ, ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
Yena kammena santajjanaṃ karīyati, taṃ tajjanīyakammaṃ nāma. Yena kammena nissāya te vatthabbanti nissiyati bhajāpiyati niyasso, taṃ niyasakammaṃ nāma. Yena tato āvāsato, gāmato ca pabbājenti kuladūsakaṃ, taṃ pabbājanīyakammaṃ nāma. Yena kammena akkuṭṭhagahaṭṭhasamaīpameva paṭisāriyati so akkosako pacchā pesiyati, taṃ paṭisāraṇīyakammaṃ nāma. Yena samānasaṃvāsakabhūmito ukkhipiyati. Chaḍḍīyati sātisāro bhikkhusaṅghena, taṃ kammaṃ ukkhepanīyakammaṃ nāmāti veditabbaṃ.
੧੧. ‘‘ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤੇ વਤ੍ਥਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਗਰੁਨਿਸ੍ਸਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਇਤਰਨ੍ਤਿ।
11.‘‘Nissāya te vatthabba’’nti garunissayaṃ sandhāya vuttaṃ, na itaranti.
੨੧. ਅਸ੍ਸਜਿਪੁਨਬ੍ਬਸੁਕવਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ‘‘ਤੇਸੁ વਿਬ੍ਭਨ੍ਤੇਸੁਪਿ ਕਮ੍ਮਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਮ੍ਭੇਤੁਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਮਾવਤ੍ਤਨ੍ਤਾਨਂਯੇવਾ’’ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ। ਸਮ੍ਮੁਖਾ વੁਤ੍ਤਮੇવ ਗਿਹਿਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ ਨਾਮ। ਪਰਮ੍ਮੁਖਾ વੁਤ੍ਤਂ ਦੇਸਨਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
21.Assajipunabbasukavatthusmiṃ ‘‘tesu vibbhantesupi kammaṃ paṭippassambhetuṃ anuññātampi sammāvattantānaṃyevā’’ti likhitaṃ. Sammukhā vuttameva gihipaṭisaṃyuttaṃ nāma. Parammukhā vuttaṃ desanaṃ gacchati.
੪੧. ਖਮਾਪੇਨ੍ਤੇਨ ‘‘ਖਮਾਹੀ’’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਮਤ੍ਤਮੇવ, ਨ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਾਦਿਸਾਮੀਚਿਨਾ ਪਯੋਜਨਨ੍ਤਿ। ਅਨੁਦੂਤਨ੍ਤਿ ਸਹਾਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
41. Khamāpentena ‘‘khamāhī’’ti vattabbamattameva, na ukkuṭikādisāmīcinā payojananti. Anudūtanti sahāyanti attho.
੫੦. ਅਦਸ੍ਸਨੇਯੇવ ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਅਞ੍ਞਥਾ। ‘‘ਤਜ੍ਜਨੀਯਾਦਿਕਰਣਕਾਲੇ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਰੋਪੇਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇ, ਅਪ੍ਪਟਿਕਮ੍ਮੇ વਾ ਭਣ੍ਡਨਕਾਰਕਾਦਿਅਙ੍ਗੇਹਿ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ।
50.Adassaneyeva ukkhepanīyaṃ kātabbaṃ, na aññathā. ‘‘Tajjanīyādikaraṇakāle āpattiṃ ropetvā tassā adassane, appaṭikamme vā bhaṇḍanakārakādiaṅgehi kātabba’’nti likhitaṃ.
ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਾਦੀਸੁ ਅਯਂ ਪਕਿਣ੍ਣਕવਿਨਿਚ੍ਛਯੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਕਿਂ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ, ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਿਂ ਮੂਲਂ, ਕਿਂ વਤ੍ਥੁ, ਕਿਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ, ਕਸ੍ਮਾ ‘‘ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤੀਤਿ? ਕਿਂ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ વਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਕਰਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿ। ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਿਂ ਮੂਲਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਘੋ ਮੂਲਂ। ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਿਂ વਤ੍ਥੂਤਿ ਕਲਹਜਾਤਾਪਤ੍ਤਿવਤ੍ਥੁ। ਕਿਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਨ੍ਤਿ ਭਾવਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨਂ। ਕਸ੍ਮਾ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਸਙ੍ਘੋ ਕਲਹਕਾਰਕਪੁਗ੍ਗਲਂ ਕਲਹੇ ਚ ਭੇਦੇ ਚ ਭਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਖਨ੍ਤਿਯਾ ਜਨੇਤਿ, ਉਪਸਮੇ ਜਨੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਕਥਂ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ਹੋਤਿ, ਕਥਂ ਅਕਤਂ। ਕਿਨ੍ਤਿ ਚ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ਹੋਤਿ, ਕਿਨ੍ਤਿ ਚ ਅਕਤਂ। ਕੇਨ ਚ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ਹੋਤਿ, ਕੇਨ ਚ ਅਕਤਂ। ਕਤ੍ਥ ਚ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ਹੋਤਿ, ਕਤ੍ਥ ਚ ਅਕਤਂ। ਕਾਯ વੇਲਾਯ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ਹੋਤਿ, ਕਾਯ વੇਲਾਯ ਅਕਤਂ ਹੋਤਿ? ਕਥਂ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਸਮਗ੍ਗੇਨ ਸਙ੍ਘੇਨ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ। ਕਥਂ ਅਕਤਂ ਹੋਤੀਤਿ વਗ੍ਗੇਨ ਸਙ੍ਘੇਨ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ। ਕਿਨ੍ਤਿ ਚ ਕਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਕਰਣਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ। ਕਿਨ੍ਤਿ ਚ ਅਕਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਕਰਣવਿਪਤ੍ਤਿਯਾ। ਕੇਨ ਚ ਕਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਸਙ੍ਘੇਨ। ਕੇਨ ਚ ਅਕਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਗਣੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ। ਕਤ੍ਥ ਚ ਕਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਯਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘੋ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮੁਖੀਭੂਤੇ। ਕਤ੍ਥ ਚ ਅਕਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਯਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘੋ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਅਸਮ੍ਮੁਖੀਭੂਤੇ। ਕਾਯ વੇਲਾਯ ਕਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਯਦਾ ਕਲਹਜਾਤਾਪਤ੍ਤਿ ਸਂવਿਜ੍ਜਤਿ। ਕਾਯ વੇਲਾਯ ਅਕਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਯਦਾ ਕਲਹਜਾਤਾਪਤ੍ਤਿ ਨ ਸਂવਿਜ੍ਜਤਿ। ਕਤਿਹਾਕਾਰੇਹਿ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਕਲ੍ਲਂ ਹੋਤਿ, ਕਤਿਹਾਕਾਰੇਹਿ ਅਪਤ੍ਤਕਲ੍ਲਂ? ਸਤ੍ਤਹਾਕਾਰੇਹਿ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਕਲ੍ਲਂ ਹੋਤਿ, ਸਤ੍ਤਹਾਕਾਰੇਹਿ ਅਪਤ੍ਤਕਲ੍ਲਂ। ਕਤਮੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਾਕਾਰੇਹਿ ਪਤ੍ਤਕਲ੍ਲਂ, ਕਤਮੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਾਕਾਰੇਹਿ ਅਪਤ੍ਤਕਲ੍ਲਂ ਹੋਤਿ? ਕਲਹਜਾਤਾਪਤ੍ਤਿ ਨ ਸਂવਿਜ੍ਜਤਿ, ਸੋ વਾ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਸਮ੍ਮੁਖੀਭੂਤੋ ਹੋਤਿ, ਸਙ੍ਘੋ વਾ વਗ੍ਗੋ ਹੋਤਿ, ਅਸਂવਾਸਿਕੋ વਾ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਤਸ੍ਸਂ ਪਰਿਸਾਯਂ ਸਂવਿਜ੍ਜਤਿ, ਅਚੋਦਿਤੋ વਾ ਹੋਤਿ ਅਸਾਰਿਤੋ વਾ, ਆਪਤ੍ਤਿਂ વਾ ਅਨਾਰੋਪਿਤੋ। ਇਮੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਾਕਾਰੇਹਿ ਤਜ੍ਜਨੀਯਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਪਤ੍ਤਕਲ੍ਲਂ ਹੋਤਿ, ਇਤਰੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਾਕਾਰੇਹਿ ਪਤ੍ਤਕਲ੍ਲਂ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸੇਸਕਮ੍ਮੇਸੂਤਿ।
Tajjanīyakammādīsu ayaṃ pakiṇṇakavinicchayoti veditabbo. Kiṃ tajjanīyakammaṃ, tajjanīyakammassa kiṃ mūlaṃ, kiṃ vatthu, kiṃ pariyosānaṃ, kasmā ‘‘tajjanīyakamma’’nti vuccatīti? Kiṃ tajjanīyakammanti vatthusmiṃ sati karaṇasampatti. Tajjanīyakammassa kiṃ mūlanti saṅgho mūlaṃ. Tajjanīyakammassa kiṃ vatthūti kalahajātāpattivatthu. Kiṃ pariyosānanti bhāvanāpariyosānaṃ. Kasmā tajjanīyakammanti vuccatīti saṅgho kalahakārakapuggalaṃ kalahe ca bhede ca bhayaṃ dassetvā khantiyā janeti, upasame janeti, tasmā ‘‘tajjanīyakamma’’nti vuccati. Kathaṃ tajjanīyakammaṃ kataṃ hoti, kathaṃ akataṃ. Kinti ca tajjanīyakammaṃ kataṃ hoti, kinti ca akataṃ. Kena ca tajjanīyakammaṃ kataṃ hoti, kena ca akataṃ. Kattha ca tajjanīyakammaṃ kataṃ hoti, kattha ca akataṃ. Kāya velāya tajjanīyakammaṃ kataṃ hoti, kāya velāya akataṃ hoti? Kathaṃ tajjanīyakammaṃ kataṃ hotīti samaggena saṅghena ñatticatutthena kammena. Kathaṃ akataṃ hotīti vaggena saṅghena ñatticatutthena kammena. Kinti ca kataṃ hotīti karaṇasampattiyā. Kinti ca akataṃ hotīti karaṇavipattiyā. Kena ca kataṃ hotīti saṅghena. Kena ca akataṃ hotīti gaṇena puggalena. Kattha ca kataṃ hotīti yassa puggalassa saṅgho tajjanīyakammaṃ karoti, tassa puggalassa sammukhībhūte. Kattha ca akataṃ hotīti yassa puggalassa saṅgho tajjanīyakammaṃ karoti, tassa puggalassa asammukhībhūte. Kāya velāya kataṃ hotīti yadā kalahajātāpatti saṃvijjati. Kāya velāya akataṃ hotīti yadā kalahajātāpatti na saṃvijjati. Katihākārehi tajjanīyakammassa pattakallaṃ hoti, katihākārehi apattakallaṃ? Sattahākārehi tajjanīyakammassa pattakallaṃ hoti, sattahākārehi apattakallaṃ. Katamehi sattahākārehi pattakallaṃ, katamehi sattahākārehi apattakallaṃ hoti? Kalahajātāpatti na saṃvijjati, so vā puggalo asammukhībhūto hoti, saṅgho vā vaggo hoti, asaṃvāsiko vā puggalo tassaṃ parisāyaṃ saṃvijjati, acodito vā hoti asārito vā, āpattiṃ vā anāropito. Imehi sattahākārehi tajjanīyakammassa apattakallaṃ hoti, itarehi sattahākārehi pattakallaṃ hoti. Evaṃ sesakammesūti.
ਕਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਕવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Kammakkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Cūḷavaggapāḷi
ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਦ੍વਾਦਸਕਂ • Adhammakammadvādasakaṃ
੨. ਨਿਯਸ੍ਸਕਮ੍ਮਂ • 2. Niyassakammaṃ
੩. ਪਬ੍ਬਾਜਨੀਯਕਮ੍ਮਂ • 3. Pabbājanīyakammaṃ
ਅਟ੍ਠਾਰਸવਤ੍ਤਂ • Aṭṭhārasavattaṃ
ਆਕਙ੍ਖਮਾਨਛਕ੍ਕਂ • Ākaṅkhamānachakkaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā
ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਦ੍વਾਦਸਕਕਥਾ • Adhammakammadvādasakakathā
ਨਿਯਸ੍ਸਕਮ੍ਮਕਥਾ • Niyassakammakathā
ਪਬ੍ਬਾਜਨੀਯਕਮ੍ਮਕਥਾ • Pabbājanīyakammakathā
ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇ ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਕਮ੍ਮਕਥਾ • Āpattiyā adassane ukkhepanīyakammakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਦ੍વਾਦਸਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Adhammakammadvādasakakathāvaṇṇanā
ਨਿਯਸ੍ਸਕਮ੍ਮਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Niyassakammakathāvaṇṇanā
ਪਟਿਸਾਰਣੀਯਕਮ੍ਮਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Paṭisāraṇīyakammakathāvaṇṇanā
ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇ ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਕਮ੍ਮਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Āpattiyā adassane ukkhepanīyakammakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā
ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਦ੍વਾਦਸਕਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Adhammakammadvādasakakathādivaṇṇanā
ਨਿਯਸ੍ਸਕਮ੍ਮਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Niyassakammakathādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi
ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਦ੍વਾਦਸਕਕਥਾ • Adhammakammadvādasakakathā
੨. ਨਿਯਸ੍ਸਕਮ੍ਮਕਥਾ • 2. Niyassakammakathā
੫. ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇ ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਕਮ੍ਮਕਥਾ • 5. Āpattiyā adassane ukkhepanīyakammakathā
