| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
10. අධම්‌මිකසුත්‌තං
10. Adhammikasuttaṃ
70. ‘‘යස්‌මිං , භික්‌ඛවෙ, සමයෙ රාජානො අධම්‌මිකා හොන්‌ති, රාජායුත්‌තාපි තස්‌මිං සමයෙ අධම්‌මිකා හොන්‌ති. රාජායුත්‌තෙසු අධම්‌මිකෙසු බ්‍රාහ්‌මණගහපතිකාපි තස්‌මිං සමයෙ අධම්‌මිකා හොන්‌ති. බ්‍රාහ්‌මණගහපතිකෙසු අධම්‌මිකෙසු නෙගමජානපදාපි තස්‌මිං සමයෙ අධම්‌මිකා හොන්‌ති. නෙගමජානපදෙසු අධම්‌මිකෙසු විසමං චන්‌දිමසූරියා පරිවත්‌තන්‌ති . විසමං චන්‌දිමසූරියෙසු පරිවත්‌තන්‌තෙසු විසමං නක්‌ඛත්‌තානි තාරකරූපානි පරිවත්‌තන්‌ති. විසමං නක්‌ඛත්‌තෙසු තාරකරූපෙසු පරිවත්‌තන්‌තෙසු විසමං රත්‌තින්‌දිවා 1 පරිවත්‌තන්‌ති. විසමං රත්‌තින්‌දිවෙසු පරිවත්‌තන්‌තෙසු විසමං මාසද්‌ධමාසා පරිවත්‌තන්‌ති. විසමං මාසද්‌ධමාසෙසු පරිවත්‌තන්‌තෙසු විසමං උතුසංවච්‌ඡරා පරිවත්‌තන්‌ති. විසමං උතුසංවච්‌ඡරෙසු පරිවත්‌තන්‌තෙසු විසමං වාතා වායන්‌ති විසමා අපඤ්‌ජසා . විසමං වාතෙසු වායන්‌තෙසු විසමෙසු අපඤ්‌ජසෙසු දෙවතා පරිකුපිතා භවන්‌ති. දෙවතාසු පරිකුපිතාසු දෙවො න සම්‌මා ධාරං අනුප්‌පවෙච්‌ඡති. දෙවෙ න සම්‌මා ධාරං අනුප්‌පවෙච්‌ඡන්‌තෙ විසමපාකානි 2 සස්‌සානි භවන්‌ති. විසමපාකානි, භික්‌ඛවෙ, සස්‌සානි මනුස්‌සා පරිභුඤ්‌ජන්‌තා අප්‌පායුකා හොන්‌ති දුබ්‌බණ්‌ණා ච බව්‌හාබාධා 3 ච.
70. ‘‘Yasmiṃ , bhikkhave, samaye rājāno adhammikā honti, rājāyuttāpi tasmiṃ samaye adhammikā honti. Rājāyuttesu adhammikesu brāhmaṇagahapatikāpi tasmiṃ samaye adhammikā honti. Brāhmaṇagahapatikesu adhammikesu negamajānapadāpi tasmiṃ samaye adhammikā honti. Negamajānapadesu adhammikesu visamaṃ candimasūriyā parivattanti . Visamaṃ candimasūriyesu parivattantesu visamaṃ nakkhattāni tārakarūpāni parivattanti. Visamaṃ nakkhattesu tārakarūpesu parivattantesu visamaṃ rattindivā 4 parivattanti. Visamaṃ rattindivesu parivattantesu visamaṃ māsaddhamāsā parivattanti. Visamaṃ māsaddhamāsesu parivattantesu visamaṃ utusaṃvaccharā parivattanti. Visamaṃ utusaṃvaccharesu parivattantesu visamaṃ vātā vāyanti visamā apañjasā . Visamaṃ vātesu vāyantesu visamesu apañjasesu devatā parikupitā bhavanti. Devatāsu parikupitāsu devo na sammā dhāraṃ anuppavecchati. Deve na sammā dhāraṃ anuppavecchante visamapākāni 5 sassāni bhavanti. Visamapākāni, bhikkhave, sassāni manussā paribhuñjantā appāyukā honti dubbaṇṇā ca bavhābādhā 6 ca.
‘‘යස්‌මිං, භික්‌ඛවෙ, සමයෙ රාජානො ධම්‌මිකා හොන්‌ති, රාජායුත්‌තාපි තස්‌මිං සමයෙ ධම්‌මිකා හොන්‌ති. රාජායුත්‌තෙසු ධම්‌මිකෙසු බ්‍රාහ්‌මණගහපතිකාපි තස්‌මිං සමයෙ ධම්‌මිකා හොන්‌ති. බ්‍රාහ්‌මණගහපතිකෙසු ධම්‌මිකෙසු නෙගමජානපදාපි තස්‌මිං සමයෙ ධම්‌මිකා හොන්‌ති. නෙගමජානපදෙසු ධම්‌මිකෙසු සමං චන්‌දිමසූරියා පරිවත්‌තන්‌ති. සමං චන්‌දිමසූරියෙසු පරිවත්‌තන්‌තෙසු සමං නක්‌ඛත්‌තානි තාරකරූපානි පරිවත්‌තන්‌ති. සමං නක්‌ඛත්‌තෙසු තාරකරූපෙසු පරිවත්‌තන්‌තෙසු සමං රත්‌තින්‌දිවා පරිවත්‌තන්‌ති. සමං රත්‌තින්‌දිවෙසු පරිවත්‌තන්‌තෙසු සමං මාසද්‌ධමාසා පරිවත්‌තන්‌ති. සමං මාසද්‌ධමාසෙසු පරිවත්‌තන්‌තෙසු සමං උතුසංවච්‌ඡරා පරිවත්‌තන්‌ති. සමං උතුසංවච්‌ඡරෙසු පරිවත්‌තන්‌තෙසු සමං වාතා වායන්‌ති සමා පඤ්‌ජසා. සමං වාතෙසු වායන්‌තෙසු සමෙසු පඤ්‌ජසෙසු දෙවතා අපරිකුපිතා භවන්‌ති. දෙවතාසු අපරිකුපිතාසු දෙවො සම්‌මා ධාරං අනුප්‌පවෙච්‌ඡති. දෙවෙ සම්‌මා ධාරං අනුප්‌පවෙච්‌ඡන්‌තෙ සමපාකානි සස්‌සානි භවන්‌ති. සමපාකානි, භික්‌ඛවෙ, සස්‌සානි මනුස්‌සා පරිභුඤ්‌ජන්‌තා දීඝායුකා ච හොන්‌ති වණ්‌ණවන්‌තො ච බලවන්‌තො ච අප්‌පාබාධා චා’’ති.
‘‘Yasmiṃ, bhikkhave, samaye rājāno dhammikā honti, rājāyuttāpi tasmiṃ samaye dhammikā honti. Rājāyuttesu dhammikesu brāhmaṇagahapatikāpi tasmiṃ samaye dhammikā honti. Brāhmaṇagahapatikesu dhammikesu negamajānapadāpi tasmiṃ samaye dhammikā honti. Negamajānapadesu dhammikesu samaṃ candimasūriyā parivattanti. Samaṃ candimasūriyesu parivattantesu samaṃ nakkhattāni tārakarūpāni parivattanti. Samaṃ nakkhattesu tārakarūpesu parivattantesu samaṃ rattindivā parivattanti. Samaṃ rattindivesu parivattantesu samaṃ māsaddhamāsā parivattanti. Samaṃ māsaddhamāsesu parivattantesu samaṃ utusaṃvaccharā parivattanti. Samaṃ utusaṃvaccharesu parivattantesu samaṃ vātā vāyanti samā pañjasā. Samaṃ vātesu vāyantesu samesu pañjasesu devatā aparikupitā bhavanti. Devatāsu aparikupitāsu devo sammā dhāraṃ anuppavecchati. Deve sammā dhāraṃ anuppavecchante samapākāni sassāni bhavanti. Samapākāni, bhikkhave, sassāni manussā paribhuñjantā dīghāyukā ca honti vaṇṇavanto ca balavanto ca appābādhā cā’’ti.
‘‘ගුන්‌නං චෙ තරමානානං, ජිම්‌හං ගච්‌ඡති පුඞ්‌ගවො;
‘‘Gunnaṃ ce taramānānaṃ, jimhaṃ gacchati puṅgavo;
සබ්‌බා තා ජිම්‌හං ගච්‌ඡන්‌ති, නෙත්‌තෙ ජිම්‌හං ගතෙ සති.
Sabbā tā jimhaṃ gacchanti, nette jimhaṃ gate sati.
‘‘එවමෙවං මනුස්‌සෙසු, යො හොති සෙට්‌ඨසම්‌මතො;
‘‘Evamevaṃ manussesu, yo hoti seṭṭhasammato;
සො චෙ අධම්‌මං චරති, පගෙව ඉතරා පජා;
So ce adhammaṃ carati, pageva itarā pajā;
සබ්‌බං රට්‌ඨං දුක්‌ඛං සෙති, රාජා චෙ හොති අධම්‌මිකො.
Sabbaṃ raṭṭhaṃ dukkhaṃ seti, rājā ce hoti adhammiko.
‘‘ගුන්‌නං චෙ තරමානානං, උජුං ගච්‌ඡති පුඞ්‌ගවො;
‘‘Gunnaṃ ce taramānānaṃ, ujuṃ gacchati puṅgavo;
සබ්‌බා තා උජුං ගච්‌ඡන්‌ති, නෙත්‌තෙ උජුං ගතෙ සති.
Sabbā tā ujuṃ gacchanti, nette ujuṃ gate sati.
‘‘එවමෙවං මනුස්‌සෙසු, යො හොති සෙට්‌ඨසම්‌මතො;
‘‘Evamevaṃ manussesu, yo hoti seṭṭhasammato;
සබ්‌බං රට්‌ඨං සුඛං සෙති, රාජා චෙ හොති ධම්‌මිකො’’ති. දසමං;
Sabbaṃ raṭṭhaṃ sukhaṃ seti, rājā ce hoti dhammiko’’ti. dasamaṃ;
පත්‌තකම්‌මවග්‌ගො දුතියො.
Pattakammavaggo dutiyo.
තස්‌සුද්‌දානං –
Tassuddānaṃ –
පත්‌තකම්‌මං ආනණ්‍යකො 9, සබ්‍රහ්‌මනිරයා රූපෙන පඤ්‌චමං;
Pattakammaṃ ānaṇyako 10, sabrahmanirayā rūpena pañcamaṃ;
සරාගඅහිරාජා දෙවදත්‌තො, පධානං අධම්‌මිකෙන චාති.
Sarāgaahirājā devadatto, padhānaṃ adhammikena cāti.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 10. අධම්‌මිකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 10. Adhammikasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 10. අධම්‌මිකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 10. Adhammikasuttavaṇṇanā
