Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཨངྒུཏྟརནིཀཱཡ • Aṅguttaranikāya |
༡༠. ཨདྷམྨིཀསུཏྟཾ
10. Adhammikasuttaṃ
༧༠. ‘‘ཡསྨིཾ , བྷིཀྑཝེ, སམཡེ རཱཛཱནོ ཨདྷམྨིཀཱ ཧོནྟི, རཱཛཱཡུཏྟཱཔི ཏསྨིཾ སམཡེ ཨདྷམྨིཀཱ ཧོནྟི། རཱཛཱཡུཏྟེསུ ཨདྷམྨིཀེསུ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱཔི ཏསྨིཾ སམཡེ ཨདྷམྨིཀཱ ཧོནྟི། བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀེསུ ཨདྷམྨིཀེསུ ནེགམཛཱནཔདཱཔི ཏསྨིཾ སམཡེ ཨདྷམྨིཀཱ ཧོནྟི། ནེགམཛཱནཔདེསུ ཨདྷམྨིཀེསུ ཝིསམཾ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ པརིཝཏྟནྟི ། ཝིསམཾ ཙནྡིམསཱུརིཡེསུ པརིཝཏྟནྟེསུ ཝིསམཾ ནཀྑཏྟཱནི ཏཱརཀརཱུཔཱནི པརིཝཏྟནྟི། ཝིསམཾ ནཀྑཏྟེསུ ཏཱརཀརཱུཔེསུ པརིཝཏྟནྟེསུ ཝིསམཾ རཏྟིནྡིཝཱ 1 པརིཝཏྟནྟི། ཝིསམཾ རཏྟིནྡིཝེསུ པརིཝཏྟནྟེསུ ཝིསམཾ མཱསདྡྷམཱསཱ པརིཝཏྟནྟི། ཝིསམཾ མཱསདྡྷམཱསེསུ པརིཝཏྟནྟེསུ ཝིསམཾ ཨུཏུསཾཝཙྪརཱ པརིཝཏྟནྟི། ཝིསམཾ ཨུཏུསཾཝཙྪརེསུ པརིཝཏྟནྟེསུ ཝིསམཾ ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི ཝིསམཱ ཨཔཉྫསཱ ། ཝིསམཾ ཝཱཏེསུ ཝཱཡནྟེསུ ཝིསམེསུ ཨཔཉྫསེསུ དེཝཏཱ པརིཀུཔིཏཱ བྷཝནྟི། དེཝཏཱསུ པརིཀུཔིཏཱསུ དེཝོ ན སམྨཱ དྷཱརཾ ཨནུཔྤཝེཙྪཏི། དེཝེ ན སམྨཱ དྷཱརཾ ཨནུཔྤཝེཙྪནྟེ ཝིསམཔཱཀཱནི 2 སསྶཱནི བྷཝནྟི། ཝིསམཔཱཀཱནི, བྷིཀྑཝེ, སསྶཱནི མནུསྶཱ པརིབྷུཉྫནྟཱ ཨཔྤཱཡུཀཱ ཧོནྟི དུབྦཎྞཱ ཙ བཝ྄ཧཱབཱདྷཱ 3 ཙ།
70. ‘‘Yasmiṃ , bhikkhave, samaye rājāno adhammikā honti, rājāyuttāpi tasmiṃ samaye adhammikā honti. Rājāyuttesu adhammikesu brāhmaṇagahapatikāpi tasmiṃ samaye adhammikā honti. Brāhmaṇagahapatikesu adhammikesu negamajānapadāpi tasmiṃ samaye adhammikā honti. Negamajānapadesu adhammikesu visamaṃ candimasūriyā parivattanti . Visamaṃ candimasūriyesu parivattantesu visamaṃ nakkhattāni tārakarūpāni parivattanti. Visamaṃ nakkhattesu tārakarūpesu parivattantesu visamaṃ rattindivā 4 parivattanti. Visamaṃ rattindivesu parivattantesu visamaṃ māsaddhamāsā parivattanti. Visamaṃ māsaddhamāsesu parivattantesu visamaṃ utusaṃvaccharā parivattanti. Visamaṃ utusaṃvaccharesu parivattantesu visamaṃ vātā vāyanti visamā apañjasā . Visamaṃ vātesu vāyantesu visamesu apañjasesu devatā parikupitā bhavanti. Devatāsu parikupitāsu devo na sammā dhāraṃ anuppavecchati. Deve na sammā dhāraṃ anuppavecchante visamapākāni 5 sassāni bhavanti. Visamapākāni, bhikkhave, sassāni manussā paribhuñjantā appāyukā honti dubbaṇṇā ca bavhābādhā 6 ca.
‘‘ཡསྨིཾ, བྷིཀྑཝེ, སམཡེ རཱཛཱནོ དྷམྨིཀཱ ཧོནྟི, རཱཛཱཡུཏྟཱཔི ཏསྨིཾ སམཡེ དྷམྨིཀཱ ཧོནྟི། རཱཛཱཡུཏྟེསུ དྷམྨིཀེསུ བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀཱཔི ཏསྨིཾ སམཡེ དྷམྨིཀཱ ཧོནྟི། བྲཱཧྨཎགཧཔཏིཀེསུ དྷམྨིཀེསུ ནེགམཛཱནཔདཱཔི ཏསྨིཾ སམཡེ དྷམྨིཀཱ ཧོནྟི། ནེགམཛཱནཔདེསུ དྷམྨིཀེསུ སམཾ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ པརིཝཏྟནྟི། སམཾ ཙནྡིམསཱུརིཡེསུ པརིཝཏྟནྟེསུ སམཾ ནཀྑཏྟཱནི ཏཱརཀརཱུཔཱནི པརིཝཏྟནྟི། སམཾ ནཀྑཏྟེསུ ཏཱརཀརཱུཔེསུ པརིཝཏྟནྟེསུ སམཾ རཏྟིནྡིཝཱ པརིཝཏྟནྟི། སམཾ རཏྟིནྡིཝེསུ པརིཝཏྟནྟེསུ སམཾ མཱསདྡྷམཱསཱ པརིཝཏྟནྟི། སམཾ མཱསདྡྷམཱསེསུ པརིཝཏྟནྟེསུ སམཾ ཨུཏུསཾཝཙྪརཱ པརིཝཏྟནྟི། སམཾ ཨུཏུསཾཝཙྪརེསུ པརིཝཏྟནྟེསུ སམཾ ཝཱཏཱ ཝཱཡནྟི སམཱ པཉྫསཱ། སམཾ ཝཱཏེསུ ཝཱཡནྟེསུ སམེསུ པཉྫསེསུ དེཝཏཱ ཨཔརིཀུཔིཏཱ བྷཝནྟི། དེཝཏཱསུ ཨཔརིཀུཔིཏཱསུ དེཝོ སམྨཱ དྷཱརཾ ཨནུཔྤཝེཙྪཏི། དེཝེ སམྨཱ དྷཱརཾ ཨནུཔྤཝེཙྪནྟེ སམཔཱཀཱནི སསྶཱནི བྷཝནྟི། སམཔཱཀཱནི, བྷིཀྑཝེ, སསྶཱནི མནུསྶཱ པརིབྷུཉྫནྟཱ དཱིགྷཱཡུཀཱ ཙ ཧོནྟི ཝཎྞཝནྟོ ཙ བལཝནྟོ ཙ ཨཔྤཱབཱདྷཱ ཙཱ’’ཏི།
‘‘Yasmiṃ, bhikkhave, samaye rājāno dhammikā honti, rājāyuttāpi tasmiṃ samaye dhammikā honti. Rājāyuttesu dhammikesu brāhmaṇagahapatikāpi tasmiṃ samaye dhammikā honti. Brāhmaṇagahapatikesu dhammikesu negamajānapadāpi tasmiṃ samaye dhammikā honti. Negamajānapadesu dhammikesu samaṃ candimasūriyā parivattanti. Samaṃ candimasūriyesu parivattantesu samaṃ nakkhattāni tārakarūpāni parivattanti. Samaṃ nakkhattesu tārakarūpesu parivattantesu samaṃ rattindivā parivattanti. Samaṃ rattindivesu parivattantesu samaṃ māsaddhamāsā parivattanti. Samaṃ māsaddhamāsesu parivattantesu samaṃ utusaṃvaccharā parivattanti. Samaṃ utusaṃvaccharesu parivattantesu samaṃ vātā vāyanti samā pañjasā. Samaṃ vātesu vāyantesu samesu pañjasesu devatā aparikupitā bhavanti. Devatāsu aparikupitāsu devo sammā dhāraṃ anuppavecchati. Deve sammā dhāraṃ anuppavecchante samapākāni sassāni bhavanti. Samapākāni, bhikkhave, sassāni manussā paribhuñjantā dīghāyukā ca honti vaṇṇavanto ca balavanto ca appābādhā cā’’ti.
‘‘གུནྣཾ ཙེ ཏརམཱནཱནཾ, ཛིམྷཾ གཙྪཏི པུངྒཝོ།
‘‘Gunnaṃ ce taramānānaṃ, jimhaṃ gacchati puṅgavo;
སབྦཱ ཏཱ ཛིམྷཾ གཙྪནྟི, ནེཏྟེ ཛིམྷཾ གཏེ སཏི༎
Sabbā tā jimhaṃ gacchanti, nette jimhaṃ gate sati.
‘‘ཨེཝམེཝཾ མནུསྶེསུ, ཡོ ཧོཏི སེཊྛསམྨཏོ།
‘‘Evamevaṃ manussesu, yo hoti seṭṭhasammato;
སོ ཙེ ཨདྷམྨཾ ཙརཏི, པགེཝ ཨིཏརཱ པཛཱ།
So ce adhammaṃ carati, pageva itarā pajā;
སབྦཾ རཊྛཾ དུཀྑཾ སེཏི, རཱཛཱ ཙེ ཧོཏི ཨདྷམྨིཀོ༎
Sabbaṃ raṭṭhaṃ dukkhaṃ seti, rājā ce hoti adhammiko.
‘‘གུནྣཾ ཙེ ཏརམཱནཱནཾ, ཨུཛུཾ གཙྪཏི པུངྒཝོ།
‘‘Gunnaṃ ce taramānānaṃ, ujuṃ gacchati puṅgavo;
སབྦཱ ཏཱ ཨུཛུཾ གཙྪནྟི, ནེཏྟེ ཨུཛུཾ གཏེ སཏི༎
Sabbā tā ujuṃ gacchanti, nette ujuṃ gate sati.
‘‘ཨེཝམེཝཾ མནུསྶེསུ, ཡོ ཧོཏི སེཊྛསམྨཏོ།
‘‘Evamevaṃ manussesu, yo hoti seṭṭhasammato;
སབྦཾ རཊྛཾ སུཁཾ སེཏི, རཱཛཱ ཙེ ཧོཏི དྷམྨིཀོ’’ཏི༎ དསམཾ།
Sabbaṃ raṭṭhaṃ sukhaṃ seti, rājā ce hoti dhammiko’’ti. dasamaṃ;
པཏྟཀམྨཝགྒོ དུཏིཡོ།
Pattakammavaggo dutiyo.
ཏསྶུདྡཱནཾ –
Tassuddānaṃ –
པཏྟཀམྨཾ ཨཱནཎྱཀོ 9, སབྲཧྨནིརཡཱ རཱུཔེན པཉྩམཾ།
Pattakammaṃ ānaṇyako 10, sabrahmanirayā rūpena pañcamaṃ;
སརཱགཨཧིརཱཛཱ དེཝདཏྟོ, པདྷཱནཾ ཨདྷམྨིཀེན ཙཱཏི༎
Sarāgaahirājā devadatto, padhānaṃ adhammikena cāti.
Footnotes:
Related texts:
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / སུཏྟཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ཨངྒུཏྟརནིཀཱཡ (ཨཊྛཀཐཱ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ༡༠. ཨདྷམྨིཀསུཏྟཝཎྞནཱ • 10. Adhammikasuttavaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / སུཏྟཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ཨངྒུཏྟརནིཀཱཡ (ཊཱིཀཱ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ༡༠. ཨདྷམྨིཀསུཏྟཝཎྞནཱ • 10. Adhammikasuttavaṇṇanā