| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā |
អធិករណកថាវណ្ណនា
Adhikaraṇakathāvaṇṇanā
២១៥. វិរូបតោ វិបរិណាមដ្ឋេន ចិត្តំ ទុក្ខំ វិបច្ចតីតិ អាហ ‘‘ចិត្តទុក្ខត្ថំ វោហារោ’’តិអាទិ។ ឧបវទនាតិ ចោទនា។ តត្ថេវាតិ អនុវទនេ។
215. Virūpato vipariṇāmaṭṭhena cittaṃ dukkhaṃ vipaccatīti āha ‘‘cittadukkhatthaṃ vohāro’’tiādi. Upavadanāti codanā. Tatthevāti anuvadane.
អាទិតោ បដ្ឋាយ ច តស្ស តស្ស កម្មស្ស វិញ្ញាតត្តាតិ វិត្ថារតោ អាគតកម្មវគ្គស្ស អាទិតោ បដ្ឋាយ វណ្ណនាមុខេន វិញ្ញាតត្តា វិនិច្ឆយោ ភវិស្សតីតិ យោជនា។
Ādito paṭṭhāya ca tassa tassa kammassa viññātattāti vitthārato āgatakammavaggassa ādito paṭṭhāya vaṇṇanāmukhena viññātattā vinicchayo bhavissatīti yojanā.
២១៦. បាឡិយំ អជ្ឈត្តំ វាតិ អត្តនិ វា អត្តនោ បរិសាយ វា។ ពហិទ្ធា វាតិ បរស្មិំ វា បរស្ស បរិសាយ វា។ អនវស្សវាយាតិ អនុប្បាទាយ។
216. Pāḷiyaṃ ajjhattaṃ vāti attani vā attano parisāya vā. Bahiddhā vāti parasmiṃ vā parassa parisāya vā. Anavassavāyāti anuppādāya.
២២០. ‘‘វិវាទាធិករណំ កុសលំ អកុសលំ អព្យាកត’’ន្តិ ឥទំ បុច្ឆាវចនំ។ វិវាទាធិករណំ សិយា កុសលន្តិអាទិ វិសជ្ជនំ។ ឯស នយោ សេសេសុបិ។
220.‘‘Vivādādhikaraṇaṃ kusalaṃ akusalaṃ abyākata’’nti idaṃ pucchāvacanaṃ. Vivādādhikaraṇaṃ siyā kusalantiādi visajjanaṃ. Esa nayo sesesupi.
២២២. សម្មុតិសភាវាយបិ អាបត្តិយា ការណូបចារេន អកុសលាព្យាកតភាវេន វុច្ចមានេ កុសលស្សាបិ អាបត្តិការណត្តា តទុបចារេន ‘‘អាបត្តាធិករណំ សិយា កុសល’’ន្តិ វត្តព្ពំ ភវេយ្យ , តថា អវត្វា ‘‘នត្ថិ អាបត្តាធិករណំ កុសល’’ន្តិ ឯវំវចនស្ស ការណំ ទស្សេតុំ ‘‘ឯត្ថ សន្ធាយភាសិតវសេន អត្ថោ វេទិតព្ពោ’’តិ វុត្តំ។ ឯត្ថ ចាយមធិប្បាយោ – យទិ ហិ អាបត្តិ នាម បរមត្ថធម្មសភាវា ភវេយ្យ, តទា ‘‘អាបត្តាធិករណំ សិយា អកុសល’’ន្តិអាទិវចនំ យុជ្ជេយ្យ។ យស្មា ទុដ្ឋទោសសិក្ខាបទដ្ឋកថាទីសុ ទស្សិតទោសប្បសង្គតោ បរមត្ថសភអាវតា ន យុត្តា, ឯកន្តសម្មុតិសភាវា ឯវ សា ហោតិ, តស្មា ‘‘សិយា អកុសលំ សិយា អព្យាកត’’ន្តិបិ និប្បរិយាយតោ ន វត្តព្ពា។ យទិ បន អកុសលអព្យាកតធម្មសមុដ្ឋិតត្តមេវ ឧបាទាយ បរិយាយតោ ‘‘សិយា អកុសលំ សិយា អព្យាកត’’ន្តិ វុត្តំ។ តទា កុសលធម្មសមឧដ្ឋិតត្តម្បិ ឧបាទាយ បរិយាយតោ ‘‘អាបត្តាធិករណំ សិយា កុសល’’ន្តិបិ វត្តព្ពំ ភវេយ្យ។ យតោ ចេតំ វចនំ អាបត្តិយា អកុសលាព្យាកតូបចារារហត្តស្ស កុសលូបចារានារហត្តស្ស វិសុំ ការណសព្ភាវំ សន្ធាយ ភាសិតំ, តស្មា យំ តំ ការណវិសេសំ សន្ធាយ ឥទំ ភាសិតំ, តស្ស វសេនេវេត្ថ អត្ថោ វេទិតព្ពោ។
222. Sammutisabhāvāyapi āpattiyā kāraṇūpacārena akusalābyākatabhāvena vuccamāne kusalassāpi āpattikāraṇattā tadupacārena ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā kusala’’nti vattabbaṃ bhaveyya , tathā avatvā ‘‘natthi āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti evaṃvacanassa kāraṇaṃ dassetuṃ ‘‘ettha sandhāyabhāsitavasena attho veditabbo’’ti vuttaṃ. Ettha cāyamadhippāyo – yadi hi āpatti nāma paramatthadhammasabhāvā bhaveyya, tadā ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā akusala’’ntiādivacanaṃ yujjeyya. Yasmā duṭṭhadosasikkhāpadaṭṭhakathādīsu dassitadosappasaṅgato paramatthasabhaāvatā na yuttā, ekantasammutisabhāvā eva sā hoti, tasmā ‘‘siyā akusalaṃ siyā abyākata’’ntipi nippariyāyato na vattabbā. Yadi pana akusalaabyākatadhammasamuṭṭhitattameva upādāya pariyāyato ‘‘siyā akusalaṃ siyā abyākata’’nti vuttaṃ. Tadā kusaladhammasamauṭṭhitattampi upādāya pariyāyato ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā kusala’’ntipi vattabbaṃ bhaveyya. Yato cetaṃ vacanaṃ āpattiyā akusalābyākatūpacārārahattassa kusalūpacārānārahattassa visuṃ kāraṇasabbhāvaṃ sandhāya bhāsitaṃ, tasmā yaṃ taṃ kāraṇavisesaṃ sandhāya idaṃ bhāsitaṃ, tassa vasenevettha attho veditabbo.
ឥទានិ បន យោ អង្គប្បហោនកចិត្តមេវ សន្ធាយ អាបត្តិយា អកុសលាទិភាវោ វុត្តោ, នាញ្ញំ វិសេសការណំ សន្ធាយាតិ គណ្ហេយ្យ, តស្ស គាហេ ទោសំ ទស្សេន្តោ ‘‘យស្មិំ ហី’’តិអាទិមាហ។ តត្ថ បថវីខណនាទិកេតិ បថវីខណនាទិនិមិត្តេ បណ្ណត្តិវជ្ជេ។ អាបត្តាធិករណេ កុសលចិត្តំ អង្គន្តិ បណ្ណត្តិំ អជានិត្វា កុសលចិត្តេន ចេតិយង្គណាទីសុ ភូមិសោធនាទិវសេន បថវីភូតគាមវិកោបនាទិកាលេ កុសលចិត្តំ ការណំ ហោតិ។ តស្មិំ សតីតិ តស្មិំ អាបត្តាធិករណេ វិជ្ជមានេ កុសលចិត្តសមុដ្ឋិតត្តេន កុសលវោហារារហាយ អាបត្តិយា វិជ្ជមានាយាតិ អធិប្បាយោ។ សារត្ថទីបនិយំ (សារត្ថ. ដី. ចូឡវគ្គ ៣.២២២) បន ‘‘តស្មិំ សតី’’តិ ឥមស្ស ‘‘តស្មិំ កុសលចិត្តេ អាបត្តិភាវេន គហិតេ’’តិ អត្ថោ វុត្តោ, តំ ន យុជ្ជតិ ‘‘យស្មិ’’ន្តិ យ-សទ្ទេន បរាមដ្ឋស្សេវ អាបត្តាធិករណស្ស ‘‘តស្មិ’’ន្តិ បរាមសិតព្ពតោ។
Idāni pana yo aṅgappahonakacittameva sandhāya āpattiyā akusalādibhāvo vutto, nāññaṃ visesakāraṇaṃ sandhāyāti gaṇheyya, tassa gāhe dosaṃ dassento ‘‘yasmiṃ hī’’tiādimāha. Tattha pathavīkhaṇanādiketi pathavīkhaṇanādinimitte paṇṇattivajje. Āpattādhikaraṇe kusalacittaṃ aṅganti paṇṇattiṃ ajānitvā kusalacittena cetiyaṅgaṇādīsu bhūmisodhanādivasena pathavībhūtagāmavikopanādikāle kusalacittaṃ kāraṇaṃ hoti. Tasmiṃ satīti tasmiṃ āpattādhikaraṇe vijjamāne kusalacittasamuṭṭhitattena kusalavohārārahāya āpattiyā vijjamānāyāti adhippāyo. Sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. cūḷavagga 3.222) pana ‘‘tasmiṃ satī’’ti imassa ‘‘tasmiṃ kusalacitte āpattibhāvena gahite’’ti attho vutto, taṃ na yujjati ‘‘yasmi’’nti ya-saddena parāmaṭṭhasseva āpattādhikaraṇassa ‘‘tasmi’’nti parāmasitabbato.
ន សក្កា វត្តុន្តិ យទិ សម្មុតិសភាវាយបិ អាបត្តិយា អកុសលាទិសមុដ្ឋិតត្តេន អកុសលាទិវោហារោ ករីយតិ, តទា កុសលវោហារោបិ កត្តព្ពោតិ ‘‘នត្ថិ អាបត្តាធិករណំ កុសល’’ន្តិ ន សក្កា វត្តុំ, អញ្ញថា អកុសលាទិភាវោបិស្ស បដិក្ខិបិតព្ពោតិ អធិប្បាយោ។ តស្មាតិ យស្មា កុសលាទីនំ តិណ្ណំ សមានេបិ អាបត្តិយា អង្គប្បហោនកត្តេ កុសលវោហារោវ អាបត្តិយា បដិក្ខិត្តោ, ន អកុសលាទិវោហារោ, តស្មា នយិទំ អង្គប្បហោនកំ ចិត្តំ សន្ធាយ វុត្តន្តិ ‘‘អាបត្តាធិករណំ សិយា អកុសលំ សិយា អព្យាកតំ, នត្ថិ អាបត្តាធិករណំ កុសល’’ន្តិ ឥទំ អាបត្តិយា សមុដ្ឋាបកត្តេន អង្គប្បហោនកំ ការណភូតំ ចិត្តមត្តំ សន្ធាយ ន វុត្តំ , អញ្ញថា ‘‘អាបត្តាធិករណំ សិយា កុសល’’ន្តិបិ វត្តព្ពតោតិ អធិប្បាយោ។ ឯតេន អាបត្តិយា អកុសលាទិភាវោបិ កេនចិ និមិត្តេន បរិយាយតោវ វុត្តោ, ន បរមត្ថតោតិ ទស្សេតិ។ យថាហ ‘‘យំ កុសលចិត្តេន អាបជ្ជតិ, តំ កុសលំ, ឥតរេហិ ឥតរ’’ន្តិ។
Na sakkā vattunti yadi sammutisabhāvāyapi āpattiyā akusalādisamuṭṭhitattena akusalādivohāro karīyati, tadā kusalavohāropi kattabboti ‘‘natthi āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti na sakkā vattuṃ, aññathā akusalādibhāvopissa paṭikkhipitabboti adhippāyo. Tasmāti yasmā kusalādīnaṃ tiṇṇaṃ samānepi āpattiyā aṅgappahonakatte kusalavohārova āpattiyā paṭikkhitto, na akusalādivohāro, tasmā nayidaṃ aṅgappahonakaṃ cittaṃ sandhāya vuttanti ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā akusalaṃ siyā abyākataṃ, natthi āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti idaṃ āpattiyā samuṭṭhāpakattena aṅgappahonakaṃ kāraṇabhūtaṃ cittamattaṃ sandhāya na vuttaṃ , aññathā ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā kusala’’ntipi vattabbatoti adhippāyo. Etena āpattiyā akusalādibhāvopi kenaci nimittena pariyāyatova vutto, na paramatthatoti dasseti. Yathāha ‘‘yaṃ kusalacittena āpajjati, taṃ kusalaṃ, itarehi itara’’nti.
ឥទំ បនាតិអាទីសុ អយំ អធិប្បាយោ – ‘‘អាបត្តាធិករណំ សិយា អកុសលំ សិយា អព្យាកត’’ន្តិ ឥទញ្ហិ យំ កិញ្ចិ កទាចិ កត្ថចិ ការណំ ភវន្តំ អនិយតការណំ សន្ធាយ វុត្តំ ន ហោតិ។ យំ បន សព្ពសិក្ខាបទេសុ អាបត្តិយា ការណំ ភវិតុមរហតិ, ឥទមេវ ការណំ សន្ធាយ វុត្តំ។ អកុសលញ្ហិ បណ្ណត្តិំ ញត្វា វីតិក្កមន្តស្ស សព្ពាបត្តិយា ការណំ ហោតិ, លោកវជ្ជាបត្តិយា បន បណ្ណត្តិំ អជានន្តស្សបិ ការណំ ហោតិ។ កេវលំ បណ្ណត្តិវជ្ជាបត្តីសុ កុសលាព្យាកតចិត្តបវត្តិក្ខណេ ឯវ អកុសលំ ន វត្តតិ, តទញ្ញត្ថ សយមេវ បវត្តតិ។ អព្យាកតំ បន កាយវចីភូតំ កុសលាកុសលាទីនំ បវត្តិក្ខណេ និរោធសមាបន្នស្ស សហសេយ្យាបត្តិយន្តិ សព្ពាបត្តិយា អង្គមេវ ហោតិ ឆន្នំ អាបត្តិសមុដ្ឋានានំ កាយវាចង្គវិរហិតត្តាភាវា។ តស្មា ឥមេសំ អកុសលាព្យាកតានំ សព្ពាបត្តិមូលកត្តមេវ សន្ធាយ ឥទំ អាបត្តិយា អកុសលត្តំ, អព្យាកតត្តញ្ច វុត្តំ។ យត្ថ បន បថវីខណនាទីសុ កុសលម្បិ អាបត្តិយា ការណំ ហោតិ, តត្ថាបិ អាបត្តិយា តទុបចារេន កុសលត្តវោហារោ អយុត្តោ សាវជ្ជានវជ្ជានំ ឯកត្តវោហារស្ស វិរុទ្ធត្តា។ យទគ្គេន អញ្ញមញ្ញំ វិរុទ្ធា, តទគ្គេន ការណការិយវោហារោបិ នេសំ អយុត្តោ។ តស្មា តត្ថ វិជ្ជមានម្បិ កុសលំ អព្ពោហារិកំ, កាយវចីទ្វារមេវ អាវេណិកំ ការណន្តិ។
Idaṃ panātiādīsu ayaṃ adhippāyo – ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā akusalaṃ siyā abyākata’’nti idañhi yaṃ kiñci kadāci katthaci kāraṇaṃ bhavantaṃ aniyatakāraṇaṃ sandhāya vuttaṃ na hoti. Yaṃ pana sabbasikkhāpadesu āpattiyā kāraṇaṃ bhavitumarahati, idameva kāraṇaṃ sandhāya vuttaṃ. Akusalañhi paṇṇattiṃ ñatvā vītikkamantassa sabbāpattiyā kāraṇaṃ hoti, lokavajjāpattiyā pana paṇṇattiṃ ajānantassapi kāraṇaṃ hoti. Kevalaṃ paṇṇattivajjāpattīsu kusalābyākatacittapavattikkhaṇe eva akusalaṃ na vattati, tadaññattha sayameva pavattati. Abyākataṃ pana kāyavacībhūtaṃ kusalākusalādīnaṃ pavattikkhaṇe nirodhasamāpannassa sahaseyyāpattiyanti sabbāpattiyā aṅgameva hoti channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ kāyavācaṅgavirahitattābhāvā. Tasmā imesaṃ akusalābyākatānaṃ sabbāpattimūlakattameva sandhāya idaṃ āpattiyā akusalattaṃ, abyākatattañca vuttaṃ. Yattha pana pathavīkhaṇanādīsu kusalampi āpattiyā kāraṇaṃ hoti, tatthāpi āpattiyā tadupacārena kusalattavohāro ayutto sāvajjānavajjānaṃ ekattavohārassa viruddhattā. Yadaggena aññamaññaṃ viruddhā, tadaggena kāraṇakāriyavohāropi nesaṃ ayutto. Tasmā tattha vijjamānampi kusalaṃ abbohārikaṃ, kāyavacīdvārameva āveṇikaṃ kāraṇanti.
តត្ថ ឯកន្តតោ អកុសលមេវាតិ អកុសលចិត្តេន សមុដ្ឋហនតោ ការណូបចារតោ ឯវំ វុត្តំ។ តត្ថាតិ លោកវជ្ជេ។ វិកប្បោ នត្ថីតិ សិយា-សទ្ទស្ស វិកប្បនត្ថតំ ទស្សេតិ។ អកុសលំ ហោតីតិ អកុសលសមុដ្ឋិតាយ ការណូបចារេន អកុសលំ ហោតិ។ សហសេយ្យាទិវសេន អាបជ្ជនតោ អព្យាកតំ ហោតីតិ ឥត្ថិយាទីហិ សហ បិដ្ឋិបសារណវសប្បវត្តកាយទ្វារសង្ខាតរូបាព្យាកតវសេនេវ អាបជ្ជិតព្ពតោ ការណូបចារេនេវ អាបត្តិ អព្យាកតំ ហោតិ។ តត្ថាតិ តស្មិំ បណ្ណត្តិវជ្ជាបត្តាធិករណេ។ សញ្ចិច្ចាសញ្ចិច្ចវសេនាតិ បណ្ណត្តិំ ញត្វា, អញ្ញត្វា ច អាបជ្ជនវសេន ឥមំ វិកប្បភាវំ សន្ធាយ អកុសលត្តអព្យាកតត្តសង្ខាតំ យថាវុត្តំ ឥមំ វិកប្បសភាវំ សន្ធាយ ឥទំ វចនំ វុត្តំ។
Tattha ekantato akusalamevāti akusalacittena samuṭṭhahanato kāraṇūpacārato evaṃ vuttaṃ. Tatthāti lokavajje. Vikappo natthīti siyā-saddassa vikappanatthataṃ dasseti. Akusalaṃ hotīti akusalasamuṭṭhitāya kāraṇūpacārena akusalaṃ hoti. Sahaseyyādivasena āpajjanatoabyākataṃ hotīti itthiyādīhi saha piṭṭhipasāraṇavasappavattakāyadvārasaṅkhātarūpābyākatavaseneva āpajjitabbato kāraṇūpacāreneva āpatti abyākataṃ hoti. Tatthāti tasmiṃ paṇṇattivajjāpattādhikaraṇe. Sañciccāsañciccavasenāti paṇṇattiṃ ñatvā, aññatvā ca āpajjanavasena imaṃ vikappabhāvaṃ sandhāya akusalattaabyākatattasaṅkhātaṃ yathāvuttaṃ imaṃ vikappasabhāvaṃ sandhāya idaṃ vacanaṃ vuttaṃ.
យទិ ឯវំ អសញ្ចិច្ចាបជ្ជនបក្ខេ កុសលេនាបិ អាបជ្ជនតោ តម្បិ វិកប្បំ សន្ធាយ ‘‘អាបត្តាធិករណំ សិយា កុសល’’ន្តិបិ កស្មា ន វុត្តន្តិ អាហ ‘‘សចេ បនា’’តិអាទិ។ ‘‘អចិត្តកាន’’ន្តិ វុត្តមេវត្ថំ សមុដ្ឋានវសេន វិភាវេតុំ ‘‘ឯឡកលោមបទសោធម្មាទិសមុដ្ឋានានម្បី’’តិ វុត្តំ។ អចិត្តកសមុដ្ឋានានំ ‘‘កុសលចិត្តំ អាបជ្ជេយ្យា’’តិ ឯតេន សាវជ្ជភូតាយ អាបត្តិយា ការណូបចារេនាបិ អនវជ្ជភូតកុសលវោហារោ អយុត្តោតិ ទស្សេតិ។ ‘‘ន ច តត្ថា’’តិអាទិនា កុសលស្ស អាបត្តិយា ការណត្តំ វិជ្ជមានម្បិ តថា វោហរិតុំ អយុត្តន្តិ បដិក្ខិបិត្វា កាយវាចាសង្ខាតំ អព្យាកតស្សេវ ការណត្តំ ទស្សេតិ។ តត្ថ ចលិតប្បវត្តានន្តិ ចលិតានំ, បវត្តានញ្ច។ ចលិតោ ហិ កាយោ, បវត្តា វាចា។ ឯត្ថ ច កាយវាចានមញ្ញតរមេវ អង្គំ។ តញ្ច…បេ.… អព្យាកតន្តិ ឯវំ អព្យាកតស្ស អាបត្តិការណភាវេនេវ វុត្តត្តា។ ‘‘អាបត្តាធិករណំ សិយា អកុសលំ សិយា អព្យាកត’’ន្តិ ឥទំ ការណូបចារេន បរិយាយតោ វុត្តំ, ន និប្បរិយាយតោតិ សិជ្ឈតិ។
Yadi evaṃ asañciccāpajjanapakkhe kusalenāpi āpajjanato tampi vikappaṃ sandhāya ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā kusala’’ntipi kasmā na vuttanti āha ‘‘sace panā’’tiādi. ‘‘Acittakāna’’nti vuttamevatthaṃ samuṭṭhānavasena vibhāvetuṃ ‘‘eḷakalomapadasodhammādisamuṭṭhānānampī’’ti vuttaṃ. Acittakasamuṭṭhānānaṃ ‘‘kusalacittaṃ āpajjeyyā’’ti etena sāvajjabhūtāya āpattiyā kāraṇūpacārenāpi anavajjabhūtakusalavohāro ayuttoti dasseti. ‘‘Na ca tatthā’’tiādinā kusalassa āpattiyā kāraṇattaṃ vijjamānampi tathā voharituṃ ayuttanti paṭikkhipitvā kāyavācāsaṅkhātaṃ abyākatasseva kāraṇattaṃ dasseti. Tattha calitappavattānanti calitānaṃ, pavattānañca. Calito hi kāyo, pavattā vācā. Ettha ca kāyavācānamaññatarameva aṅgaṃ. Tañca…pe… abyākatanti evaṃ abyākatassa āpattikāraṇabhāveneva vuttattā. ‘‘Āpattādhikaraṇaṃ siyā akusalaṃ siyā abyākata’’nti idaṃ kāraṇūpacārena pariyāyato vuttaṃ, na nippariyāyatoti sijjhati.
យំ បន សារត្ថទីបនិយំ (សារត្ថ. ដី. ចូឡវ. ៣.២២២) អាបត្តិយា និប្បរិយាយតោវ អកុសលាទិសភាវតំ សមត្ថេតុំ ពហុំ បបញ្ចិតំ, តំ ន សារតោ បច្ចេតព្ពំ ទុដ្ឋទោសសិក្ខាបទដ្ឋកថាយមេវ បដិក្ខិត្តត្តា។ តេនេវេត្ថាបិ ‘‘យំ ចិត្តំ អាបត្តិយា អង្គំ ហោតី’’តិអាទិនា អកុសលចិត្តស្សាបិ អាបត្តិយា ការណត្តេន ភិន្នតាវ ទស្សិតា។ យំ បនេត្ថ វត្តព្ពំ, តំ ហេដ្ឋា ទស្សិតមេវាតិ ឥធ ន វិត្ថារយិម្ហ។ ឯវំ វីតិក្កមតោ យោ វីតិក្កមោតិ ឯត្ថ អកុសលចិត្តេន ញត្វា វីតិក្កមន្តស្ស កាយវចីវីតិក្កមសមុដ្ឋិតា អាបត្តិវីតិក្កមោតិ វុត្តោ។ ឯស នយោ អព្យាកតវារេបិ។
Yaṃ pana sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. cūḷava. 3.222) āpattiyā nippariyāyatova akusalādisabhāvataṃ samatthetuṃ bahuṃ papañcitaṃ, taṃ na sārato paccetabbaṃ duṭṭhadosasikkhāpadaṭṭhakathāyameva paṭikkhittattā. Tenevetthāpi ‘‘yaṃ cittaṃ āpattiyā aṅgaṃ hotī’’tiādinā akusalacittassāpi āpattiyā kāraṇattena bhinnatāva dassitā. Yaṃ panettha vattabbaṃ, taṃ heṭṭhā dassitamevāti idha na vitthārayimha. Evaṃ vītikkamato yo vītikkamoti ettha akusalacittena ñatvā vītikkamantassa kāyavacīvītikkamasamuṭṭhitā āpattivītikkamoti vutto. Esa nayo abyākatavārepi.
អធិករណកថាវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Adhikaraṇakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / ចូឡវគ្គបាឡិ • Cūḷavaggapāḷi / ៨. អធិករណំ • 8. Adhikaraṇaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / វិនយបិដក (អដ្ឋកថា) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ចូឡវគ្គ-អដ្ឋកថា • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / អធិករណកថា • Adhikaraṇakathā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / អធិករណកថាវណ្ណនា • Adhikaraṇakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / អធិករណកថាវណ្ណនា • Adhikaraṇakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / ៨. អធិករណកថា • 8. Adhikaraṇakathā
