| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ಅಧಿಕರಣಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Adhikaraṇakathāvaṇṇanā
೨೧೬. ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಸ್ಸ ಕಿಂ ಮೂಲನ್ತಿಆದೀಸು ವಿವಾದಮೂಲಾನೀತಿ ವಿವಾದಸ್ಸ ಮೂಲಾನಿ। ಕೋಧನೋತಿ ಕುಜ್ಝನಲಕ್ಖಣೇನ ಕೋಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ಉಪನಾಹೀತಿ ವೇರಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗಲಕ್ಖಣೇನ ಉಪನಾಹೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ಅಗಾರವೋತಿ (ದೀ॰ ನಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೩.೩೨೩; ಮ॰ ನಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೩.೪೪) ಗಾರವವಿರಹಿತೋ। ಅಪ್ಪತಿಸ್ಸೋತಿ ಅಪ್ಪತಿಸ್ಸಯೋ ಅನೀಚವುತ್ತಿ। ಏತ್ಥ ಪನ ಯೋ ಭಿಕ್ಖು ಸತ್ಥರಿ ಧರಮಾನೇ ತೀಸು ಕಾಲೇಸು ಉಪಟ್ಠಾನಂ ನ ಯಾತಿ, ಸತ್ಥರಿ ಅನುಪಾಹನೇ ಚಙ್ಕಮನ್ತೇ ಸಉಪಾಹನೋ ಚಙ್ಕಮತಿ, ನೀಚೇ ಚಙ್ಕಮೇ ಚಙ್ಕಮನ್ತೇ ಉಚ್ಚೇ ಚಙ್ಕಮತಿ, ಹೇಟ್ಠಾ ವಸನ್ತೇ ಉಪರಿ ವಸತಿ, ಸತ್ಥು ದಸ್ಸನಟ್ಠಾನೇ ಉಭೋ ಅಂಸೇ ಪಾರುಪತಿ, ಛತ್ತಂ ಧಾರೇತಿ, ಉಪಾಹನಂ ಧಾರೇತಿ, ನಹಾಯತಿ, ಉಚ್ಚಾರಂ ವಾ ಪಸ್ಸಾವಂ ವಾ ಕರೋತಿ, ಪರಿನಿಬ್ಬುತೇ ವಾ ಪನ ಚೇತಿಯಂ ವನ್ದಿತುಂ ನ ಗಚ್ಛತಿ, ಚೇತಿಯಸ್ಸ ಪಞ್ಞಾಯನಟ್ಠಾನೇ ಸತ್ಥುದಸ್ಸನಟ್ಠಾನೇ ವುತ್ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಕರೋತಿ, ಅಞ್ಞೇಹಿ ಚ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ‘‘ಕಸ್ಮಾ ಏವಂ ಕರೋಸಿ, ನ ಇದಂ ವಟ್ಟತಿ, ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ ನಾಮ ಲಜ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ತುಣ್ಹೀ ಹೋಹಿ, ಬುದ್ಧೋ ಬುದ್ಧೋತಿ ವದಸಿ, ಕಿಂ ಬುದ್ಧೋ ನಾಮಾ’’ತಿ ಭಣತಿ, ಅಯಂ ಸತ್ಥರಿ ಅಗಾರವೋ ನಾಮ।
216.Vivādādhikaraṇassa kiṃ mūlantiādīsu vivādamūlānīti vivādassa mūlāni. Kodhanoti kujjhanalakkhaṇena kodhena samannāgato. Upanāhīti veraappaṭinissaggalakkhaṇena upanāhena samannāgato. Agāravoti (dī. ni. aṭṭha. 3.323; ma. ni. aṭṭha. 3.44) gāravavirahito. Appatissoti appatissayo anīcavutti. Ettha pana yo bhikkhu satthari dharamāne tīsu kālesu upaṭṭhānaṃ na yāti, satthari anupāhane caṅkamante saupāhano caṅkamati, nīce caṅkame caṅkamante ucce caṅkamati, heṭṭhā vasante upari vasati, satthu dassanaṭṭhāne ubho aṃse pārupati, chattaṃ dhāreti, upāhanaṃ dhāreti, nahāyati, uccāraṃ vā passāvaṃ vā karoti, parinibbute vā pana cetiyaṃ vandituṃ na gacchati, cetiyassa paññāyanaṭṭhāne satthudassanaṭṭhāne vuttaṃ sabbaṃ karoti, aññehi ca bhikkhūhi ‘‘kasmā evaṃ karosi, na idaṃ vaṭṭati, sammāsambuddhassa nāma lajjituṃ vaṭṭatī’’ti vutte ‘‘tuṇhī hohi, buddho buddhoti vadasi, kiṃ buddho nāmā’’ti bhaṇati, ayaṃ satthari agāravo nāma.
ಯೋ ಪನ ಧಮ್ಮಸವನೇ ಸಙ್ಘುಟ್ಠೇ ಸಕ್ಕಚ್ಚಂ ನ ಗಚ್ಛತಿ, ಸಕ್ಕಚ್ಚಂ ಧಮ್ಮಂ ನ ಸುಣಾತಿ, ನಿದ್ದಾಯತಿ ವಾ ಸಲ್ಲಪನ್ತೋ ವಾ ನಿಸೀದತಿ, ಸಕ್ಕಚ್ಚಂ ನ ಗಣ್ಹಾತಿ ನ ವಾಚೇತಿ, ‘‘ಕಿಂ ಧಮ್ಮೇ ಅಗಾರವಂ ಕರೋಸೀ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ತುಣ್ಹೀ ಹೋಹಿ, ಧಮ್ಮೋ ಧಮ್ಮೋತಿ ವದಸಿ, ಕಿಂ ಧಮ್ಮೋ ನಾಮಾ’’ತಿ ವದತಿ, ಅಯಂ ಧಮ್ಮೇ ಅಗಾರವೋ ನಾಮ। ಯೋ ಪನ ಥೇರೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಅನಜ್ಝಿಟ್ಠೋ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತಿ ಉದ್ದಿಸತಿ ಪಞ್ಹಂ ಕಥೇತಿ, ವುಡ್ಢೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಘಟ್ಟೇನ್ತೋ ಗಚ್ಛತಿ ತಿಟ್ಠತಿ ನಿಸೀದತಿ, ದುಸ್ಸಪಲ್ಲತ್ಥಿಕಂ ವಾ ಹತ್ಥಪಲ್ಲತ್ಥಿಕಂ ವಾ ಕರೋತಿ, ಸಙ್ಘಮಜ್ಝೇ ಉಭೋ ಅಂಸೇ ಪಾರುಪತಿ, ಛತ್ತುಪಾಹನಂ ಧಾರೇತಿ, ‘‘ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ಲಜ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವುತ್ತೇಪಿ ‘‘ತುಣ್ಹೀ ಹೋಹಿ, ಸಙ್ಘೋ ಸಙ್ಘೋತಿ ವದಸಿ, ಕಿಂ ಸಙ್ಘೋ, ಮಿಗಸಙ್ಘೋ ಅಜಸಙ್ಘೋ’’ತಿಆದೀನಿ ವದತಿ, ಅಯಂ ಸಙ್ಘೇ ಅಗಾರವೋ ನಾಮ। ಏಕಭಿಕ್ಖುಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ಹಿ ಅಗಾರವೇ ಕತೇ ಸಙ್ಘೇ ಕತೋಯೇವ ಹೋತಿ। ತಿಸ್ಸೋ ಸಿಕ್ಖಾ ಪನ ಅಪೂರಯಮಾನೋ ಸಿಕ್ಖಾಯ ನ ಪರಿಪೂರಕಾರೀ ನಾಮ।
Yo pana dhammasavane saṅghuṭṭhe sakkaccaṃ na gacchati, sakkaccaṃ dhammaṃ na suṇāti, niddāyati vā sallapanto vā nisīdati, sakkaccaṃ na gaṇhāti na vāceti, ‘‘kiṃ dhamme agāravaṃ karosī’’ti vutte ‘‘tuṇhī hohi, dhammo dhammoti vadasi, kiṃ dhammo nāmā’’ti vadati, ayaṃ dhamme agāravo nāma. Yo pana therena bhikkhunā anajjhiṭṭho dhammaṃ deseti uddisati pañhaṃ katheti, vuḍḍhe bhikkhū ghaṭṭento gacchati tiṭṭhati nisīdati, dussapallatthikaṃ vā hatthapallatthikaṃ vā karoti, saṅghamajjhe ubho aṃse pārupati, chattupāhanaṃ dhāreti, ‘‘bhikkhusaṅghassa lajjituṃ vaṭṭatī’’ti vuttepi ‘‘tuṇhī hohi, saṅgho saṅghoti vadasi, kiṃ saṅgho, migasaṅgho ajasaṅgho’’tiādīni vadati, ayaṃ saṅghe agāravo nāma. Ekabhikkhusmimpi hi agārave kate saṅghe katoyeva hoti. Tisso sikkhā pana apūrayamāno sikkhāya na paripūrakārī nāma.
ಅಹಿತಾಯ ದುಕ್ಖಾಯ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನನ್ತಿ (ದೀ॰ ನಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೩.೩೨೫; ಮ॰ ನಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೩.೪೨; ಅ॰ ನಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೩.೬.೩೬) ಏಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ದ್ವಿನ್ನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಉಪ್ಪನ್ನವಿವಾದೋ ಕಥಂ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಅಹಿತಾಯ ದುಕ್ಖಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ? ಕೋಸಮ್ಬಕಕ್ಖನ್ಧಕೇ ವಿಯ ಹಿ ದ್ವೀಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು ವಿವಾದಂ ಆಪನ್ನೇಸು ತಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ತೇಸಂ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾ ವಿವದನ್ತಿ, ತೇಸಂ ಓವಾದಂ ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೋ ವಿವದತಿ, ತತೋ ತೇಸಂ ಉಪಟ್ಠಾಕಾ ವಿವದನ್ತಿ, ಅಥ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಆರಕ್ಖದೇವತಾ ದ್ವೇ ಕೋಟ್ಠಾಸಾ ಹೋನ್ತಿ। ತತ್ಥ ಧಮ್ಮವಾದೀನಂ ಆರಕ್ಖದೇವತಾ ಧಮ್ಮವಾದಿನಿಯೋ ಹೋನ್ತಿ, ಅಧಮ್ಮವಾದೀನಂ ಅಧಮ್ಮವಾದಿನಿಯೋ। ತತೋ ಆರಕ್ಖದೇವತಾನಂ ಮಿತ್ತಾ ಭುಮ್ಮದೇವತಾ ಭಿಜ್ಜನ್ತಿ। ಏವಂ ಪರಮ್ಪರಾಯ ಯಾವ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾ ಠಪೇತ್ವಾ ಅರಿಯಸಾವಕೇ ಸಬ್ಬೇ ದೇವಮನುಸ್ಸಾ ದ್ವೇ ಕೋಟ್ಠಾಸಾ ಹೋನ್ತಿ। ಧಮ್ಮವಾದೀಹಿ ಪನ ಅಧಮ್ಮವಾದಿನೋವ ಬಹುತರಾ ಹೋನ್ತಿ। ತತೋ ‘‘ಯಂ ಬಹುಕೇಹಿ ಗಹಿತಂ, ತಂ ತಚ್ಛ’’ನ್ತಿ ಧಮ್ಮಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ಬಹುತರಾ ಅಧಮ್ಮಂ ಗಣ್ಹನ್ತಿ। ತೇ ಅಧಮ್ಮಂ ಪುರಕ್ಖತ್ವಾ ವಿಹರನ್ತಾ ಅಪಾಯೇಸು ನಿಬ್ಬತ್ತನ್ತಿ। ಏವಂ ಏಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ದ್ವಿನ್ನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಉಪ್ಪನ್ನೋ ವಿವಾದೋ ಬಹೂನಂ ಅಹಿತಾಯ ದುಕ್ಖಾಯ ಹೋತಿ। ಅಜ್ಝತ್ತಂ ವಾತಿ ಅತ್ತನಿ ವಾ ಅತ್ತನೋ ಪರಿಸಾಯ ವಾ। ಬಹಿದ್ಧಾ ವಾತಿ ಪರಸ್ಮಿಂ ವಾ ಪರಸ್ಸ ಪರಿಸಾಯ ವಾ। ಆಯತಿಂ ಅನವಸ್ಸವಾಯಾತಿ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಾಯ।
Ahitāya dukkhāya devamanussānanti (dī. ni. aṭṭha. 3.325; ma. ni. aṭṭha. 3.42; a. ni. aṭṭha. 3.6.36) ekasmiṃ vihāre dvinnaṃ bhikkhūnaṃ uppannavivādo kathaṃ devamanussānaṃ ahitāya dukkhāya saṃvattati? Kosambakakkhandhake viya hi dvīsu bhikkhūsu vivādaṃ āpannesu tasmiṃ vihāre tesaṃ antevāsikā vivadanti, tesaṃ ovādaṃ gaṇhanto bhikkhunisaṅgho vivadati, tato tesaṃ upaṭṭhākā vivadanti, atha manussānaṃ ārakkhadevatā dve koṭṭhāsā honti. Tattha dhammavādīnaṃ ārakkhadevatā dhammavādiniyo honti, adhammavādīnaṃ adhammavādiniyo. Tato ārakkhadevatānaṃ mittā bhummadevatā bhijjanti. Evaṃ paramparāya yāva brahmalokā ṭhapetvā ariyasāvake sabbe devamanussā dve koṭṭhāsā honti. Dhammavādīhi pana adhammavādinova bahutarā honti. Tato ‘‘yaṃ bahukehi gahitaṃ, taṃ taccha’’nti dhammaṃ vissajjetvā bahutarā adhammaṃ gaṇhanti. Te adhammaṃ purakkhatvā viharantā apāyesu nibbattanti. Evaṃ ekasmiṃ vihāre dvinnaṃ bhikkhūnaṃ uppanno vivādo bahūnaṃ ahitāya dukkhāya hoti. Ajjhattaṃ vāti attani vā attano parisāya vā. Bahiddhā vāti parasmiṃ vā parassa parisāya vā. Āyatiṃ anavassavāyāti āyatiṃ anuppādāya.
ಮಕ್ಖೀತಿ ಪರೇಸಂ ಗುಣಮಕ್ಖನಲಕ್ಖಣೇನ ಮಕ್ಖೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ಪಳಾಸೀತಿ ಯುಗಗ್ಗಾಹಲಕ್ಖಣೇನ ಪಳಾಸೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ಇಸ್ಸುಕೀತಿ ಪರಸಕ್ಕಾರಾದೀನಂ ಇಸ್ಸಾಯನಲಕ್ಖಣಾಯ ಇಸ್ಸಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ಮಚ್ಛರೀತಿ ಆವಾಸಮಚ್ಛರಿಯಾದೀಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ಸಠೋತಿ ಕೇರಾಟಿಕೋ। ಮಾಯಾವೀತಿ ಕತಪಾಪಪಟಿಚ್ಛಾದಕೋ। ಪಾಪಿಚ್ಛೋತಿ ಅಸನ್ತಸಮ್ಭಾವನಿಚ್ಛಕೋ ದುಸ್ಸೀಲೋ। ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠೀತಿ ನತ್ಥಿಕವಾದೀ ಅಹೇತುಕವಾದೀ ಅಕಿರಿಯವಾದೀ। ಸನ್ದಿಟ್ಠಿಪರಾಮಾಸೀತಿ ಸಯಂ ದಿಟ್ಠಮೇವ ಪರಾಮಸತಿ ಗಣ್ಹಾತಿ। ಆಧಾನಗ್ಗಾಹೀತಿ ದಳ್ಹಗ್ಗಾಹೀ। ದುಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗೀತಿ ನ ಸಕ್ಕಾ ಹೋತಿ ಗಹಿತಂ ನಿಸ್ಸಜ್ಜಾಪೇತುಂ। ಏತ್ಥ ಚ ಕೋಧನೋ ಹೋತಿ ಉಪನಾಹೀತಿಆದಿನಾ ಪುಗ್ಗಲಾಧಿಟ್ಠಾನನಯೇನ ಕೋಧೂಪನಾಹಾದಯೋ ಅಕುಸಲಧಮ್ಮಾ ವಿವಾದಮೂಲಾನೀತಿ ದಸ್ಸಿತಾನಿ, ತಥಾ ದುಟ್ಠಚಿತ್ತಾ ವಿವದನ್ತೀತಿಆದಿನಾ ಲೋಭದೋಸಮೋಹಾ। ಅದುಟ್ಠಚಿತ್ತಾ ವಿವದನ್ತೀತಿಆದಿನಾ ಚ ಅಲೋಭಾದಯೋ ವಿವಾದಮೂಲಾನೀತಿ ದಸ್ಸಿತಾನಿ।
Makkhīti paresaṃ guṇamakkhanalakkhaṇena makkhena samannāgato. Paḷāsīti yugaggāhalakkhaṇena paḷāsena samannāgato. Issukīti parasakkārādīnaṃ issāyanalakkhaṇāya issāya samannāgato. Maccharīti āvāsamacchariyādīhi samannāgato. Saṭhoti kerāṭiko. Māyāvīti katapāpapaṭicchādako. Pāpicchoti asantasambhāvanicchako dussīlo. Micchādiṭṭhīti natthikavādī ahetukavādī akiriyavādī. Sandiṭṭhiparāmāsīti sayaṃ diṭṭhameva parāmasati gaṇhāti. Ādhānaggāhīti daḷhaggāhī. Duppaṭinissaggīti na sakkā hoti gahitaṃ nissajjāpetuṃ. Ettha ca kodhano hoti upanāhītiādinā puggalādhiṭṭhānanayena kodhūpanāhādayo akusaladhammā vivādamūlānīti dassitāni, tathā duṭṭhacittā vivadantītiādinā lobhadosamohā. Aduṭṭhacittā vivadantītiādinā ca alobhādayo vivādamūlānīti dassitāni.
೨೧೭. ದುಬ್ಬಣ್ಣೋತಿ ಪಂಸುಪಿಸಾಚಕೋ ವಿಯ ಝಾಮಖಾಣುವಣ್ಣೋ। ದುದ್ದಸ್ಸಿಕೋತಿ ವಿಜಾತಮಾತುಯಾಪಿ ಅಮನಾಪದಸ್ಸನೋ। ಓಕೋಟಿಮಕೋತಿ ಲಕುಣ್ಡಕೋ। ಕಾಣೋತಿ ಏಕಕ್ಖಿಕಾಣೋ ವಾ ಉಭಯಕ್ಖಿಕಾಣೋ ವಾ। ಕುಣೀತಿ ಏಕಹತ್ಥಕುಣೀ ವಾ ಉಭಯಹತ್ಥಕುಣೀ ವಾ। ಖಞ್ಜೋತಿ ಏಕಪಾದಖಞ್ಜೋ ವಾ ಉಭಯಪಾದಖಞ್ಜೋ ವಾ। ಪಕ್ಖಹತೋತಿ ಹತಪಕ್ಖೋ ಪೀಠಸಪ್ಪೀ।
217.Dubbaṇṇoti paṃsupisācako viya jhāmakhāṇuvaṇṇo. Duddassikoti vijātamātuyāpi amanāpadassano. Okoṭimakoti lakuṇḍako. Kāṇoti ekakkhikāṇo vā ubhayakkhikāṇo vā. Kuṇīti ekahatthakuṇī vā ubhayahatthakuṇī vā. Khañjoti ekapādakhañjo vā ubhayapādakhañjo vā. Pakkhahatoti hatapakkho pīṭhasappī.
೨೨೦. ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಕುಸಲಂ ಅಕುಸಲಂ ಅಬ್ಯಾಕತನ್ತಿ ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಕಿಂ ಕುಸಲಂ ಅಕುಸಲಂ ಉದಾಹು ಅಬ್ಯಾಕತನ್ತಿ ಪುಚ್ಛತಿ। ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಸಿಯಾ ಕುಸಲನ್ತಿಆದಿ ವಿಸ್ಸಜ್ಜನಂ। ಏಸ ನಯೋ ಸೇಸೇಸುಪಿ। ವಿವದನ್ತಿ ಏತೇನಾತಿ ವಿವಾದೋತಿ ಆಹ ‘‘ಯೇನ ವಿವದನ್ತಿ, ಸೋ ಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದೋ ವಿವಾದೋ’’ತಿ। ಕಥಂ ಪನ ಸೋ ಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದೋ ಅಧಿಕರಣಂ ನಾಮಾತಿ ಆಹ ‘‘ಸಮಥೇಹಿ ಚ ಅಧಿಕರಣೀಯತಾಯ ಅಧಿಕರಣ’’ನ್ತಿ, ಸಮಥೇಹಿ ಸಮೇತಬ್ಬತಾಯ ಅಧಿಕರಣನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ವಿವಾದಹೇತುಭೂತಸ್ಸ ಹಿ ಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದಸ್ಸ ವೂಪಸಮೇನ ತಪ್ಪಭವಸ್ಸ ಸದ್ದಸ್ಸಪಿ ವೂಪಸಮೋ ಹೋತೀತಿ ಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದಸ್ಸ ಸಮಥೇಹಿ ಅಧಿಕರಣೀಯತಾ ಪರಿಯಾಯೋ ಸಮ್ಭವತಿ।
220.Vivādādhikaraṇaṃ kusalaṃ akusalaṃ abyākatanti vivādādhikaraṇaṃ kiṃ kusalaṃ akusalaṃ udāhu abyākatanti pucchati. Vivādādhikaraṇaṃ siyā kusalantiādi vissajjanaṃ. Esa nayo sesesupi. Vivadanti etenāti vivādoti āha ‘‘yena vivadanti, so cittuppādo vivādo’’ti. Kathaṃ pana so cittuppādo adhikaraṇaṃ nāmāti āha ‘‘samathehi ca adhikaraṇīyatāya adhikaraṇa’’nti, samathehi sametabbatāya adhikaraṇanti attho. Vivādahetubhūtassa hi cittuppādassa vūpasamena tappabhavassa saddassapi vūpasamo hotīti cittuppādassa samathehi adhikaraṇīyatā pariyāyo sambhavati.
೨೨೨. ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಸಿಯಾ ಅಕುಸಲಂ ಸಿಯಾ ಅಬ್ಯಾಕತನ್ತಿ ಅಯಂ ವಿಕಪ್ಪೋ ಪಞ್ಞತ್ತಿವಜ್ಜಂಯೇವ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತೋ, ನ ಲೋಕವಜ್ಜನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಸನ್ಧಾಯಭಾಸಿತವಸೇನಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ಕಸ್ಮಾ ಪನೇತ್ಥ ಸನ್ಧಾಯಭಾಸಿತವಸೇನ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋತಿ ಆಹ ‘‘ಯಸ್ಮಿಂ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ಪಥವೀಖಣನಾದಿಕೇತಿ ಏತ್ಥ ಆದಿ-ಸದ್ದೇನ ಭೂತಗಾಮಪಾತಬ್ಯತಾದಿಪಞ್ಞತ್ತಿವಜ್ಜಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಸಙ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ಯೋ ವಿನಯೇ ಅಪಕತಞ್ಞುತಾಯ ವತ್ತಸೀಸೇನ ಸಮ್ಮುಞ್ಜನಿಆದಿನಾ ಪಥವೀಖಣನಾದೀನಿ ಕರೋತಿ, ತದಾ ತಸ್ಸುಪ್ಪನ್ನಚಿತ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ ‘‘ಕುಸಲಚಿತ್ತಂ ಅಙ್ಗಂ ಹೋತೀ’’ತಿ। ಅಙ್ಗಂ ಹೋತೀತಿ ಚ ವತ್ತಸೀಸೇನ ಕರೋನ್ತಸ್ಸಪಿ ‘‘ಇಮಂ ಪಥವಿಂ ಖಣಾಮೀ’’ತಿಆದಿನಾ ವೀತಿಕ್ಕಮಜಾನನವಸೇನ ಪವತ್ತತ್ತಾ ತಂ ಕುಸಲಚಿತ್ತಂ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ, ಕುಸಲಚಿತ್ತಂ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಕಾರಣಂ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ನ ಹಿ ವೀತಿಕ್ಕಮಂ ಅಜಾನನ್ತಸ್ಸ ಪಥವೀಖಣನಾದೀಸು ಆಪತ್ತಿ ಸಮ್ಭವತಿ। ತಸ್ಮಿಂ ಸತೀತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಕುಸಲಚಿತ್ತೇ ಆಪತ್ತಿಭಾವೇನ ಗಹಿತೇ ಸತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ತಸ್ಮಾತಿ ಯಸ್ಮಾ ಕುಸಲಚಿತ್ತೇ ಆಪತ್ತಿಭಾವೇನ ಗಹಿತೇ ಸತಿ ‘‘ನತ್ಥಿ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಕುಸಲ’’ನ್ತಿ ನ ಸಕ್ಕಾ ವತ್ತುಂ, ತಸ್ಮಾ। ನಯಿದಂ ಅಙ್ಗಪ್ಪಹೋನಕಚಿತ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತನ್ತಿ ‘‘ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಸಿಯಾ ಅಕುಸಲಂ ಸಿಯಾ ಅಬ್ಯಾಕತಂ, ನತ್ಥಿ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಕುಸಲ’’ನ್ತಿ ಇದಂ ಆಪತ್ತಿಸಮುಟ್ಠಾಪಕಭಾವೇನ ಅಙ್ಗಪ್ಪಹೋನಕಂ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಕಾರಣಭೂತಂ ಚಿತ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ನ ವುತ್ತಂ। ಕಿಂ ಪನ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಇದಂ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ। ಭಿಕ್ಖುಮ್ಹಿ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಗತಚಿತ್ತೇನ ನಿಪನ್ನೇ ನಿದ್ದಾಯನ್ತೇ ವಾ ಮಾತುಗಾಮೋ ಚೇ ಸೇಯ್ಯಂ ಕಪ್ಪೇತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಖಣೇ ಸೇಯ್ಯಾಕಾರೇನ ವತ್ತಮಾನರೂಪಮೇವ ಆಪತ್ತಿ, ನ ಕುಸಲಾದಿವಸಪ್ಪವತ್ತಂ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಅಸಞ್ಚಿಚ್ಚ…ಪೇ॰… ಸಹಸೇಯ್ಯಾದಿವಸೇನ ಆಪಜ್ಜತೋ (ಪರಿ॰ ೩೨೩ ಅತ್ಥತೋ ಸಮಾನಂ) ಅಬ್ಯಾಕತಂ ಹೋತೀ’’ತಿ। ತಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ಖಣೇ ಉಟ್ಠಾತಬ್ಬೇ ಜಾತೇ ಅನುಟ್ಠಾನತೋ ತದಾಕಾರಪವತ್ತೋ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೋವ ಆಪತ್ತಿ।
222.Āpattādhikaraṇaṃ siyā akusalaṃ siyā abyākatanti ayaṃ vikappo paññattivajjaṃyeva sandhāya vutto, na lokavajjanti dassetuṃ ‘‘sandhāyabhāsitavasenā’’tiādimāha. Kasmā panettha sandhāyabhāsitavasena attho veditabboti āha ‘‘yasmiṃ hī’’tiādi. Pathavīkhaṇanādiketi ettha ādi-saddena bhūtagāmapātabyatādipaññattivajjaṃ sikkhāpadaṃ saṅgaṇhāti. Yo vinaye apakataññutāya vattasīsena sammuñjaniādinā pathavīkhaṇanādīni karoti, tadā tassuppannacittaṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘kusalacittaṃ aṅgaṃ hotī’’ti. Aṅgaṃ hotīti ca vattasīsena karontassapi ‘‘imaṃ pathaviṃ khaṇāmī’’tiādinā vītikkamajānanavasena pavattattā taṃ kusalacittaṃ āpattādhikaraṇaṃ, kusalacittaṃ āpattiyā kāraṇaṃ hotīti attho. Na hi vītikkamaṃ ajānantassa pathavīkhaṇanādīsu āpatti sambhavati. Tasmiṃ satīti tasmiṃ kusalacitte āpattibhāvena gahite satīti adhippāyo. Tasmāti yasmā kusalacitte āpattibhāvena gahite sati ‘‘natthi āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti na sakkā vattuṃ, tasmā. Nayidaṃ aṅgappahonakacittaṃ sandhāya vuttanti ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā akusalaṃ siyā abyākataṃ, natthi āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti idaṃ āpattisamuṭṭhāpakabhāvena aṅgappahonakaṃ āpattiyā kāraṇabhūtaṃ cittaṃ sandhāya na vuttaṃ. Kiṃ pana sandhāya vuttanti āha ‘‘idaṃ panā’’tiādi. Bhikkhumhi kammaṭṭhānagatacittena nipanne niddāyante vā mātugāmo ce seyyaṃ kappeti, tasmiṃ khaṇe seyyākārena vattamānarūpameva āpatti, na kusalādivasappavattaṃ cittanti āha ‘‘asañcicca…pe… sahaseyyādivasena āpajjato (pari. 323 atthato samānaṃ) abyākataṃ hotī’’ti. Tasmiñhi khaṇe uṭṭhātabbe jāte anuṭṭhānato tadākārapavatto rūpakkhandhova āpatti.
‘‘ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತೋ ಕುಸಲಚಿತ್ತೋ ವಾ ಆಪಜ್ಜತಿ ಅಕುಸಲಾಬ್ಯಾಕತಚಿತ್ತೋ ವಾ’’ತಿ ವಚನತೋ ಕುಸಲಮ್ಪಿ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಸಿಯಾತಿ ಚೇ? ನ। ಯೋ ಹಿ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಸೋ ತೀಸು ಚಿತ್ತೇಸು ಅಞ್ಞತರಚಿತ್ತಸಮಙ್ಗೀ ಹುತ್ವಾ ಆಪಜ್ಜತಿ, ನ ಅಞ್ಞಥಾತಿ ದಸ್ಸನತ್ಥಂ ‘‘ಕುಸಲಚಿತ್ತೋ ವಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಅಯಞ್ಹೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ – ಪಥವೀಖಣನಾದೀಸು ಕುಸಲಚಿತ್ತಕ್ಖಣೇ ವೀತಿಕ್ಕಮಾದಿವಸೇನ ಪವತ್ತರೂಪಸಮ್ಭವತೋ ಕುಸಲಚಿತ್ತೋ ವಾ ತಥಾಪವತ್ತರೂಪಸಙ್ಖಾತಂ ಅಬ್ಯಾಕತಾಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ತಥಾ ಅಬ್ಯಾಕತಚಿತ್ತೋ ವಾ ಅಬ್ಯಾಕತರೂಪಸಙ್ಖಾತಂ ಅಬ್ಯಾಕತಾಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಪಾಣಾತಿಪಾತಾದಿಂ ಅಕುಸಲಚಿತ್ತೋ ವಾ ಅಕುಸಲಾಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ರೂಪಂ ಪನೇತ್ಥ ಅಬ್ಬೋಹಾರಿಕಂ। ಸುಪಿನನ್ತೇ ಚ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾದಿಂ ಕರೋನ್ತೋ ಸಹಸೇಯ್ಯಾದಿವಸೇನ ಆಪಜ್ಜಿತಬ್ಬಾಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತೋ ಅಕುಸಲಚಿತ್ತೋ ಅಬ್ಯಾಕತಾಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ।
‘‘Āpattiṃ āpajjanto kusalacitto vā āpajjati akusalābyākatacitto vā’’ti vacanato kusalampi āpattādhikaraṇaṃ siyāti ce? Na. Yo hi āpattiṃ āpajjatīti vuccati, so tīsu cittesu aññataracittasamaṅgī hutvā āpajjati, na aññathāti dassanatthaṃ ‘‘kusalacitto vā’’tiādi vuttaṃ. Ayañhettha attho – pathavīkhaṇanādīsu kusalacittakkhaṇe vītikkamādivasena pavattarūpasambhavato kusalacitto vā tathāpavattarūpasaṅkhātaṃ abyākatāpattiṃ āpajjati, tathā abyākatacitto vā abyākatarūpasaṅkhātaṃ abyākatāpattiṃ āpajjati. Pāṇātipātādiṃ akusalacitto vā akusalāpattiṃ āpajjati, rūpaṃ panettha abbohārikaṃ. Supinante ca pāṇātipātādiṃ karonto sahaseyyādivasena āpajjitabbāpattiṃ āpajjanto akusalacitto abyākatāpattiṃ āpajjatīti.
ಕುಸಲಚಿತ್ತಂ ಆಪಜ್ಜೇಯ್ಯಾತಿ ಏಳಕಲೋಮಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಮನಸಿಕಾರೇನ ತಿಯೋಜನಂ ಅತಿಕ್ಕಮನ್ತಸ್ಸ ಪಞ್ಞತ್ತಿಂ ಅಜಾನಿತ್ವಾ ಪದಸೋ ಧಮ್ಮಂ ವಾಚೇನ್ತಸ್ಸ ಚ ಆಪಜ್ಜಿತಬ್ಬಾಪತ್ತಿಯಾ ಕುಸಲಚಿತ್ತಂ ಆಪಜ್ಜೇಯ್ಯ। ನ ಚ ತತ್ಥ ವಿಜ್ಜಮಾನಮ್ಪಿ ಕುಸಲಚಿತ್ತಂ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅಙ್ಗನ್ತಿ ತಸ್ಮಿಂ ವಿಜ್ಜಮಾನಮ್ಪಿ ಕುಸಲಚಿತ್ತಂ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅಙ್ಗಂ ನ ಹೋತಿ, ಸಯಂ ಆಪತ್ತಿ ನ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಚಲಿತಪ್ಪವತ್ತಾನನ್ತಿ ಚಲಿತಾನಂ ಪವತ್ತಾನಞ್ಚ। ಚಲಿತೋ ಕಾಯೋ, ಪವತ್ತಾ ವಾಚಾ। ಅಞ್ಞತರಮೇವ ಅಙ್ಗನ್ತಿ ಕಾಯವಾಚಾನಂ ಅಞ್ಞತರಮೇವ ಆಪತ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಞ್ಚ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧಪರಿಯಾಪನ್ನತ್ತಾ ಅಬ್ಯಾಕತನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಅಬ್ಯಾಕತಮಾಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ, ನಾಞ್ಞನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ।
Kusalacittaṃāpajjeyyāti eḷakalomaṃ gahetvā kammaṭṭhānamanasikārena tiyojanaṃ atikkamantassa paññattiṃ ajānitvā padaso dhammaṃ vācentassa ca āpajjitabbāpattiyā kusalacittaṃ āpajjeyya. Na ca tattha vijjamānampi kusalacittaṃ āpattiyā aṅganti tasmiṃ vijjamānampi kusalacittaṃ āpattiyā aṅgaṃ na hoti, sayaṃ āpatti na hotīti attho. Calitappavattānanti calitānaṃ pavattānañca. Calito kāyo, pavattā vācā. Aññatarameva aṅganti kāyavācānaṃ aññatarameva āpattīti attho. Tañca rūpakkhandhapariyāpannattā abyākatanti iminā abyākatamāpattādhikaraṇaṃ, nāññanti dasseti.
ಯದಿ ಏವಂ ‘‘ಸಾಪತ್ತಿಕಸ್ಸ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ನಿರಯಂ ವಾ ವದಾಮಿ ತಿರಚ್ಛಾನಯೋನಿಂ ವಾ’’ತಿ ವಚನತೋ ಅಬ್ಯಾಕತಸ್ಸಪಿ ವಿಪಾಕಧಮ್ಮತಾ ಆಪಜ್ಜೇಯ್ಯಾತಿ? ನಾಪಜ್ಜೇಯ್ಯ। ಅಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಆಪನ್ನಾ ಹಿ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಯಾವ ಸೋ ನ ಜಾನಾತಿ, ತಾವ ಅನನ್ತರಾಯಕರಾ, ಜಾನಿತ್ವಾ ಛಾದೇನ್ತೋ ಪನ ಛಾದನಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ಅಞ್ಞಂ ದುಕ್ಕಟಸಙ್ಖಾತಂ ಅಕುಸಲಮಾಪತ್ತಾಧಿಕರಣಮಾಪಜ್ಜತಿ, ತಞ್ಚ ಅಕುಸಲಸಭಾವತ್ತಾ ಸಗ್ಗಮೋಕ್ಖಾನಂ ಅನ್ತರಾಯಕರಣನ್ತಿ ಸಾಪತ್ತಿಕಸ್ಸ ಅಪಾಯಗಾಮಿತಾ ವುತ್ತಾ। ಅಬ್ಯಾಕತಂ ಪನ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಅವಿಪಾಕಧಮ್ಮಮೇವಾತಿ ನಿಟ್ಠಮೇತ್ಥ ಗನ್ತಬ್ಬಂ। ತೇನೇವ ಪೋರಾಣಗಣ್ಠಿಪದೇಸುಪಿ ‘‘ಪುಥುಜ್ಜನೋ ಕಲ್ಯಾಣಪುಥುಜ್ಜನೋ ಸೇಕ್ಖೋ ಅರಹಾತಿ ಚತ್ತಾರೋ ಪುಗ್ಗಲೇ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ತೇಸು ಅರಹತೋ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಅಬ್ಯಾಕತಮೇವ, ತಥಾ ಸೇಕ್ಖಾನಂ, ತಥಾ ಕಲ್ಯಾಣಪುಥುಜ್ಜನಸ್ಸ ಅಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ವೀತಿಕ್ಕಮಕಾಲೇ ಅಬ್ಯಾಕತಮೇವ। ಇತರಸ್ಸ ಅಕುಸಲಮ್ಪಿ ಹೋತಿ ಅಬ್ಯಾಕತಮ್ಪಿ। ಯಸ್ಮಾ ಚಸ್ಸ ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ವೀತಿಕ್ಕಮಕಾಲೇ ಅಕುಸಲಮೇವ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ವುತ್ತಂ ‘ನತ್ಥಿ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಕುಸಲ’ನ್ತಿ। ಸಬ್ಬತ್ಥ ಏವಂ ಅಬ್ಯಾಕತನ್ತಿ ವಿಪಾಕಾಭಾವಮತ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತ’’ನ್ತಿ ಲಿಖಿತಂ। ಯಞ್ಚ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಅಕುಸಲಂ, ತಮ್ಪಿ ದೇಸಿತಂ ವುಟ್ಠಿತಂ ವಾ ಅನನ್ತರಾಯಕರಂ। ಯಥಾ ಹಿ ಅರಿಯೂಪವಾದಕಮ್ಮಂ ಅಕುಸಲಮ್ಪಿ ಸಮಾನಂ ಅಚ್ಚಯಂ ದೇಸೇತ್ವಾ ಖಮಾಪನೇನ ಪಯೋಗಸಮ್ಪತ್ತಿಪಟಿಬಾಹಿತತ್ತಾ ಅವಿಪಾಕಧಮ್ಮತಂ ಆಪನ್ನಂ ಅಹೋಸಿಕಮ್ಮಂ ಹೋತಿ, ಏವಮಿದಮ್ಪಿ ದೇಸಿತಂ ವುಟ್ಠಿತಂ ವಾ ಪಯೋಗಸಮ್ಪತ್ತಿಪಟಿಬಾಹಿತತ್ತಾ ಅವಿಪಾಕಧಮ್ಮತಾಯ ಅಹೋಸಿಕಮ್ಮಭಾವೇನ ಅನನ್ತರಾಯಕರಂ ಜಾತಂ। ತೇನೇವ ‘‘ಸಾಪತ್ತಿಕಸ್ಸ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ನಿರಯಂ ವಾ ವದಾಮಿ ತಿರಚ್ಛಾನಯೋನಿಂ ವಾ’’ತಿ ಸಾಪತ್ತಿಕಸ್ಸೇವ ಅಪಾಯಗಾಮಿತಾ ವುತ್ತಾ।
Yadi evaṃ ‘‘sāpattikassa, bhikkhave, nirayaṃ vā vadāmi tiracchānayoniṃ vā’’ti vacanato abyākatassapi vipākadhammatā āpajjeyyāti? Nāpajjeyya. Asañcicca āpannā hi āpattiyo yāva so na jānāti, tāva anantarāyakarā, jānitvā chādento pana chādanappaccayā aññaṃ dukkaṭasaṅkhātaṃ akusalamāpattādhikaraṇamāpajjati, tañca akusalasabhāvattā saggamokkhānaṃ antarāyakaraṇanti sāpattikassa apāyagāmitā vuttā. Abyākataṃ pana āpattādhikaraṇaṃ avipākadhammamevāti niṭṭhamettha gantabbaṃ. Teneva porāṇagaṇṭhipadesupi ‘‘puthujjano kalyāṇaputhujjano sekkho arahāti cattāro puggale dassetvā tesu arahato āpattādhikaraṇaṃ abyākatameva, tathā sekkhānaṃ, tathā kalyāṇaputhujjanassa asañcicca vītikkamakāle abyākatameva. Itarassa akusalampi hoti abyākatampi. Yasmā cassa sañcicca vītikkamakāle akusalameva hoti, tasmā vuttaṃ ‘natthi āpattādhikaraṇaṃ kusala’nti. Sabbattha evaṃ abyākatanti vipākābhāvamattaṃ sandhāya vutta’’nti likhitaṃ. Yañca āpattādhikaraṇaṃ akusalaṃ, tampi desitaṃ vuṭṭhitaṃ vā anantarāyakaraṃ. Yathā hi ariyūpavādakammaṃ akusalampi samānaṃ accayaṃ desetvā khamāpanena payogasampattipaṭibāhitattā avipākadhammataṃ āpannaṃ ahosikammaṃ hoti, evamidampi desitaṃ vuṭṭhitaṃ vā payogasampattipaṭibāhitattā avipākadhammatāya ahosikammabhāvena anantarāyakaraṃ jātaṃ. Teneva ‘‘sāpattikassa, bhikkhave, nirayaṃ vā vadāmi tiracchānayoniṃ vā’’ti sāpattikasseva apāyagāmitā vuttā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi / ೮. ಅಧಿಕರಣಂ • 8. Adhikaraṇaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ಅಧಿಕರಣಕಥಾ • Adhikaraṇakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಅಧಿಕರಣಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Adhikaraṇakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಅಧಿಕರಣಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Adhikaraṇakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೮. ಅಧಿಕರಣಕಥಾ • 8. Adhikaraṇakathā
