Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပရိဝာရပာဠိ • Parivārapāḷi |
၅. အဓိကရဏပစ္စယဝာရော
5. Adhikaraṇapaccayavāro
၂၈၈. ဝိဝာဒာဓိကရဏပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ဝိဝာဒာဓိကရဏပစ္စယာ ဒ္ဝေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ – ဥပသမ္ပန္နံ ဩမသတိ, အာပတ္တိ ပာစိတ္တိယသ္သ; အနုပသမ္ပန္နံ ဩမသတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ – ဝိဝာဒာဓိကရဏပစ္စယာ ဣမာ ဒ္ဝေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
288. Vivādādhikaraṇapaccayā kati āpattiyo āpajjati? Vivādādhikaraṇapaccayā dve āpattiyo āpajjati – upasampannaṃ omasati, āpatti pācittiyassa; anupasampannaṃ omasati, āpatti dukkaṭassa – vivādādhikaraṇapaccayā imā dve āpattiyo āpajjati.
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ။ပေ.။ သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဧကံ ဝိပတ္တိံ ဘဇန္တိ – အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ဒ္ဝီဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင္ဂဟိတာ – သိယာ ပာစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝာစတော; သိယာ ဝာစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော; သိယာ ကာယတော စ ဝာစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခာဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခာဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
Tā āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ kati vipattiyo bhajanti…pe… sattannaṃ samathānaṃ katihi samathehi sammanti? Tā āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ ekaṃ vipattiṃ bhajanti – ācāravipattiṃ. Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ dvīhi āpattikkhandhehi saṅgahitā – siyā pācittiyāpattikkhandhena, siyā dukkaṭāpattikkhandhena. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ tīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhanti – siyā kāyato ca cittato ca samuṭṭhanti, na vācato; siyā vācato ca cittato ca samuṭṭhanti, na kāyato; siyā kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhanti. Catunnaṃ adhikaraṇānaṃ, āpattādhikaraṇaṃ. Sattannaṃ samathānaṃ tīhi samathehi sammanti – siyā sammukhāvinayena ca paṭiññātakaraṇena ca, siyā sammukhāvinayena ca tiṇavatthārakena ca.
၂၈၉. အနုဝာဒာဓိကရဏပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အနုဝာဒာဓိကရဏပစ္စယာ တိသ္သော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘိက္ခုံ အမူလကေန ပာရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသေတိ, အာပတ္တိ သင္ဃာဒိသေသသ္သ; အမူလကေန သင္ဃာဒိသေသေန အနုဒ္ဓံသေတိ, အာပတ္တိ ပာစိတ္တိယသ္သ; အမူလိကာယ အာစာရဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ – အနုဝာဒာဓိကရဏပစ္စယာ ဣမာ တိသ္သော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
289. Anuvādādhikaraṇapaccayā kati āpattiyo āpajjati? Anuvādādhikaraṇapaccayā tisso āpattiyo āpajjati. Bhikkhuṃ amūlakena pārājikena dhammena anuddhaṃseti, āpatti saṅghādisesassa; amūlakena saṅghādisesena anuddhaṃseti, āpatti pācittiyassa; amūlikāya ācāravipattiyā anuddhaṃseti, āpatti dukkaṭassa – anuvādādhikaraṇapaccayā imā tisso āpattiyo āpajjati.
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ။ပေ.။ သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒ္ဝေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ တီဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင္ဂဟိတာ – သိယာ သင္ဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပာစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ တီဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ – သိယာ ကာယတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ဝာစတော; သိယာ ဝာစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ, န ကာယတော; သိယာ ကာယတော စ ဝာစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခာဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခာဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
Tā āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ kati vipattiyo bhajanti…pe… sattannaṃ samathānaṃ katihi samathehi sammanti? Tā āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ dve vipattiyo bhajanti – siyā sīlavipattiṃ, siyā ācāravipattiṃ. Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ tīhi āpattikkhandhehi saṅgahitā – siyā saṅghādisesāpattikkhandhena, siyā pācittiyāpattikkhandhena, siyā dukkaṭāpattikkhandhena . Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ tīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhanti – siyā kāyato ca cittato ca samuṭṭhanti, na vācato; siyā vācato ca cittato ca samuṭṭhanti, na kāyato; siyā kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhanti. Catunnaṃ adhikaraṇānaṃ, āpattādhikaraṇaṃ. Sattannaṃ samathānaṃ tīhi samathehi sammanti – siyā sammukhāvinayena ca paṭiññātakaraṇena ca, siyā sammukhāvinayena ca tiṇavatthārakena ca.
၂၉၀. အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ စတသ္သော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဘိက္ခုနီ ဇာနံ ပာရာဇိကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ပာရာဇိကသ္သ; ဝေမတိကာ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယသ္သ; ဘိက္ခု သင္ဃာဒိသေသံ ပဋိစ္ဆာဒေတိ; အာပတ္တိ ပာစိတ္တိယသ္သ; အာစာရဝိပတ္တိံ ပဋိစ္ဆာဒေတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ – အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ ဣမာ စတသ္သော အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
290. Āpattādhikaraṇapaccayā kati āpattiyo āpajjati? Āpattādhikaraṇapaccayā catasso āpattiyo āpajjati. Bhikkhunī jānaṃ pārājikaṃ dhammaṃ paṭicchādeti, āpatti pārājikassa; vematikā paṭicchādeti, āpatti thullaccayassa; bhikkhu saṅghādisesaṃ paṭicchādeti; āpatti pācittiyassa; ācāravipattiṃ paṭicchādeti, āpatti dukkaṭassa – āpattādhikaraṇapaccayā imā catasso āpattiyo āpajjati.
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ။ပေ.။ သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒ္ဝေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ စတူဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင္ဂဟိတာ – သိယာ ပာရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပာစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ ဝာစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခာဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခာဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
Tā āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ kati vipattiyo bhajanti…pe… sattannaṃ samathānaṃ katihi samathehi sammanti? Tā āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ dve vipattiyo bhajanti – siyā sīlavipattiṃ, siyā ācāravipattiṃ. Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ catūhi āpattikkhandhehi saṅgahitā – siyā pārājikāpattikkhandhena, siyā thullaccayāpattikkhandhena, siyā pācittiyāpattikkhandhena, siyā dukkaṭāpattikkhandhena. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhanti – kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhanti. Catunnaṃ adhikaraṇānaṃ, āpattādhikaraṇaṃ. Sattannaṃ samathānaṃ tīhi samathehi sammanti – siyā sammukhāvinayena ca paṭiññātakaraṇena ca, siyā sammukhāvinayena ca tiṇavatthārakena ca.
၂၉၁. ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ ကတိ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ? ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တိကာ ဘိက္ခုနီ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိသ္သဇ္ဇတိ, ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ; ဒ္ဝီဟိ ကမ္မဝာစာဟိ ထုလ္လစ္စယာ; ကမ္မဝာစာပရိယောသာနေ အာပတ္တိ ပာရာဇိကသ္သ။ ဘေဒကာနုဝတ္တကာ ဘိက္ခူ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိသ္သဇ္ဇန္တိ, အာပတ္တိ သင္ဃာဒိသေသသ္သ; ပာပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိသ္သဇ္ဇတိ, အာပတ္တိ ပာစိတ္တိယသ္သ – ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ ဣမာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။
291. Kiccādhikaraṇapaccayā kati āpattiyo āpajjati? Kiccādhikaraṇapaccayā pañca āpattiyo āpajjati. Ukkhittānuvattikā bhikkhunī yāvatatiyaṃ samanubhāsanāya na paṭinissajjati, ñattiyā dukkaṭaṃ; dvīhi kammavācāhi thullaccayā; kammavācāpariyosāne āpatti pārājikassa. Bhedakānuvattakā bhikkhū yāvatatiyaṃ samanubhāsanāya na paṭinissajjanti, āpatti saṅghādisesassa; pāpikāya diṭṭhiyā yāvatatiyaṃ samanubhāsanāya na paṭinissajjati, āpatti pācittiyassa – kiccādhikaraṇapaccayā imā pañca āpattiyo āpajjati.
တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ။ပေ.။ သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? တာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ဒ္ဝေ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ – သိယာ သီလဝိပတ္တိံ, သိယာ အာစာရဝိပတ္တိံ။ သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ပဉ္စဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင္ဂဟိတာ – သိယာ ပာရာဇိကာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ သင္ဃာဒိသေသာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ပာစိတ္တိယာပတ္တိက္ခန္ဓေန, သိယာ ဒုက္ကဋာပတ္တိက္ခန္ဓေန။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ဧကေန သမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ – ကာယတော စ ဝာစတော စ စိတ္တတော စ သမုဋ္ဌန္တိ ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ, အာပတ္တာဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ – သိယာ သမ္မုခာဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ, သိယာ သမ္မုခာဝိနယေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။
Tā āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ kati vipattiyo bhajanti…pe… sattannaṃ samathānaṃ katihi samathehi sammanti? Tā āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ dve vipattiyo bhajanti – siyā sīlavipattiṃ, siyā ācāravipattiṃ. Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ pañcahi āpattikkhandhehi saṅgahitā – siyā pārājikāpattikkhandhena, siyā saṅghādisesāpattikkhandhena, siyā thullaccayāpattikkhandhena, siyā pācittiyāpattikkhandhena, siyā dukkaṭāpattikkhandhena. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhanti – kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhanti . Catunnaṃ adhikaraṇānaṃ, āpattādhikaraṇaṃ. Sattannaṃ samathānaṃ tīhi samathehi sammanti – siyā sammukhāvinayena ca paṭiññātakaraṇena ca, siyā sammukhāvinayena ca tiṇavatthārakena ca.
ဌပေတ္ဝာ သတ္တ အာပတ္တိယော သတ္တ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ, အဝသေသာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ ကတိ ဝိပတ္တိယော ဘဇန္တိ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ ကတိဟိ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင္ဂဟိတာ? ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ ကတိဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တိ? စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ? သတ္တန္နံ သမထာနံ ကတိဟိ သမထေဟိ သမ္မန္တိ? ဌပေတ္ဝာ သတ္တ အာပတ္တိယော သတ္တ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ အဝသေသာ အာပတ္တိယော စတုန္နံ ဝိပတ္တီနံ န ကတမံ ဝိပတ္တိံ ဘဇန္တိ? သတ္တန္နံ အာပတ္တိက္ခန္ဓာနံ န ကတမေန အာပတ္တိက္ခန္ဓေန သင္ဂဟိတာ။ ဆန္နံ အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနာနံ န ကတမေန အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနေန သမုဋ္ဌန္တိ။ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ န ကတမံ အဓိကရဏံ။ သတ္တန္နံ သမထာနံ န ကတမေန သမထေန သမ္မန္တိ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? ဌပေတ္ဝာ သတ္တ အာပတ္တိယော သတ္တ အာပတ္တိက္ခန္ဓေ, နတ္ထညာ အာပတ္တိယောတိ။
Ṭhapetvā satta āpattiyo satta āpattikkhandhe, avasesā āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ kati vipattiyo bhajanti? Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ katihi āpattikkhandhehi saṅgahitā? Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ katihi samuṭṭhānehi samuṭṭhanti? Catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ? Sattannaṃ samathānaṃ katihi samathehi sammanti? Ṭhapetvā satta āpattiyo satta āpattikkhandhe avasesā āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ na katamaṃ vipattiṃ bhajanti? Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ na katamena āpattikkhandhena saṅgahitā. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ na katamena āpattisamuṭṭhānena samuṭṭhanti. Catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ. Sattannaṃ samathānaṃ na katamena samathena sammanti. Taṃ kissa hetu? Ṭhapetvā satta āpattiyo satta āpattikkhandhe, natthaññā āpattiyoti.
အဓိကရဏပစ္စယဝာရော နိဋ္ဌိတော ပဉ္စမော။
Adhikaraṇapaccayavāro niṭṭhito pañcamo.
တသ္သုဒ္ဒာနံ –
Tassuddānaṃ –
ကတိပုစ္ဆာ သမုဋ္ဌာနာ၊ ကတာပတ္တိ တထေဝ စ။
Katipucchā samuṭṭhānā, katāpatti tatheva ca;
သမုဋ္ဌာနာ ဝိပတ္တိ စ၊ တထာဓိကရဏေန စာတိ။
Samuṭṭhānā vipatti ca, tathādhikaraṇena cāti.
Footnotes:
Related texts:
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ဆအာပတ္တိသမုဋ္ဌာနဝာရာဒိဝဏ္ဏနာ • Chaāpattisamuṭṭhānavārādivaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / အဓိကရဏပစ္စယဝာရဝဏ္ဏနာ • Adhikaraṇapaccayavāravaṇṇanā