| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ਸਮਥਭੇਦਂ
Samathabhedaṃ
ਅਧਿਕਰਣਪਰਿਯਾਯવਾਰਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Adhikaraṇapariyāyavārakathāvaṇṇanā
੨੯੩. ਲੋਭੋ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੋਤਿਆਦੀਸੁ ਪਨ ਲੋਭਹੇਤੁ વਿવਦਨਤੋ ‘‘ਲੋਭੋ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਏવਂ ਸੇਸੇਸੁਪਿ। ਠਾਨਾਨੀਤਿ ਕਾਰਣਾਨਿ। ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਠਾਨਂ। ਕੇ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ? વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਾਦਯੋ। વਸਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ વਤ੍ਥੁ। ਭવਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਭੂਮਿ। ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤਚਿਤ੍ਤਸਮਙ੍ਗਿਨੋ વਿવਦਨਤੋ ‘‘ਨવ ਹੇਤੂ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਦ੍વਾਦਸ ਮੂਲਾਨੀਤਿ ‘‘ਕੋਧਨੋ ਹੋਤਿ ਉਪਨਾਹੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ ਦ੍વਾਦਸ ਮੂਲਾਨਿ।
293.Lobhopubbaṅgamotiādīsu pana lobhahetu vivadanato ‘‘lobho pubbaṅgamo’’ti vuttaṃ. Evaṃ sesesupi. Ṭhānānīti kāraṇāni. Tiṭṭhanti etthāti ṭhānaṃ. Ke tiṭṭhanti? Vivādādhikaraṇādayo. Vasanti etthāti vatthu. Bhavanti etthāti bhūmi. Kusalākusalābyākatacittasamaṅgino vivadanato ‘‘nava hetū’’ti vuttaṃ. Dvādasa mūlānīti ‘‘kodhano hoti upanāhī’’tiādīni dvādasa mūlāni.
੨੯੪-੨੯੫. ਇਮਾਨੇવ ਦ੍વਾਦਸ ਕਾਯવਾਚਾਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ‘‘ਚੁਦ੍ਦਸ ਮੂਲਾਨੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾਨਿ। ਸਤ੍ਤ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਠਾਨਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਆਪਨ੍ਨਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਠਾਨਾਨੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ વਚਨਤੋ ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣੇ ਅਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤવਸੇਨ ਛ ਹੇਤੂ વੁਤ੍ਤਾ। ਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਂ ਪਨ ਅਙ੍ਗਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਹੇਤੁ।
294-295. Imāneva dvādasa kāyavācāhi saddhiṃ ‘‘cuddasa mūlānī’’ti vuttāni. Satta āpattikkhandhā ṭhānānīti ettha āpattiṃ āpajjitvā paṭicchādentassa yā āpatti, tassā pubbe āpannā āpattiyo ṭhānānīti veditabbaṃ. ‘‘Natthi āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti vacanato āpattādhikaraṇe akusalābyākatavasena cha hetū vuttā. Kusalacittaṃ pana aṅgaṃ hoti, na hetu.
੨੯੬. ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਠਾਨਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਏવਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਇਤਿਕਤ੍ਤਬ੍ਬਤਾਦਸ੍ਸਨવਸੇਨ ਪવਤ੍ਤਪਾਲ਼ਿ ਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ, ਯਥਾਠਿਤਪਾਲ਼ਿવਸੇਨ ਕਰੋਨ੍ਤਾਨਂ ਕਿਰਿਯਾ ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣਂ ਨਾਮ। ਞਤ੍ਤਿਞਤ੍ਤਿਦੁਤਿਯਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥਕਮ੍ਮਾਨਿ ਞਤ੍ਤਿਤੋ ਜਾਯਨ੍ਤਿ, ਅਪਲੋਕਨਕਮ੍ਮਂ ਅਪਲੋਕਨਤੋવਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਞਤ੍ਤਿਤੋ વਾ ਅਪਲੋਕਨਤੋ વਾ’’ਤਿ। ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣਂ ਏਕੇਨ ਸਮਥੇਨ ਸਮ੍ਮਤਿ, ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤੇਹਿ ਸਮੇਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ‘‘વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਸ੍ਸ ਸਾਧਾਰਣਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ।
296.Cattāri kammāni ṭhānānīti ettha ‘‘evaṃ kattabba’’nti itikattabbatādassanavasena pavattapāḷi kammaṃ nāma, yathāṭhitapāḷivasena karontānaṃ kiriyā kiccādhikaraṇaṃ nāma. Ñattiñattidutiyañatticatutthakammāni ñattito jāyanti, apalokanakammaṃ apalokanatovāti āha ‘‘ñattito vā apalokanato vā’’ti. Kiccādhikaraṇaṃ ekena samathena sammati, sampajjatīti attho. Tehi sametabbattā ‘‘vivādādhikaraṇassa sādhāraṇā’’ti vuttaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi / ੬. ਅਧਿਕਰਣਪਰਿਯਾਯવਾਰੋ • 6. Adhikaraṇapariyāyavāro
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਅਧਿਕਰਣਪਰਿਯਾਯવਾਰਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Adhikaraṇapariyāyavārādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਅਧਿਕਰਣਪਰਿਯਾਯવਾਰવਣ੍ਣਨਾ • Adhikaraṇapariyāyavāravaṇṇanā
