Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā |
ஸமத²பே⁴த³ங்
Samathabhedaṃ
அதி⁴கரணபரியாயவாரவண்ணனா
Adhikaraṇapariyāyavāravaṇṇanā
293. ச²ட்டே² பரியாயவாரே அலோபோ⁴ புப்³ப³ங்க³மோதிஆதி³ ஸாஸனட்டி²தியா அவிபரீததோ த⁴ம்மவாதி³ஸ்ஸ விவாத³ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். அட்டா²ரஸ பே⁴த³கரவத்தூ²னி டா²னானீதி த⁴ம்மாதீ³ஸு அத⁴ம்மோதிஆதி³னா க³ஹெத்வா தீ³பனானி இதே⁴வ பே⁴த³கரவத்தூ²னி, தானி ஏவ காயகலஹாதி³விவாத³ஸ்ஸ காரணத்தா டா²னானி, ஓகாஸத்தா வத்தூ²னி, ஆதா⁴ரத்தா பூ⁴மியோதி ச வுத்தானி. அப்³யாகதஹேதூதி அஸெக்கா²னங் விவாத³ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். த்³வாத³ஸ மூலானீதி கோதோ⁴ உபனாஹோ, மக்கோ² பலாஸோ, இஸ்ஸா மச்ச²ரியங், மாயா ஸாடெ²ய்யங், பாபிச்ச²தா மஹிச்ச²தா, ஸந்தி³ட்டி²பராமாஸிதா ஆதா⁴னக்³கா³ஹீது³ப்படினிஸ்ஸஜ்ஜிதானீதி இமேஸங் ச²ன்னங் யுக³ளானங் வஸேன ச² த⁴ம்மா சேவ லோபா⁴த³யோ ச² ஹேதூ சாதி த்³வாத³ஸ த⁴ம்மா விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ மூலானி.
293. Chaṭṭhe pariyāyavāre alobho pubbaṅgamotiādi sāsanaṭṭhitiyā aviparītato dhammavādissa vivādaṃ sandhāya vuttaṃ. Aṭṭhārasa bhedakaravatthūni ṭhānānīti dhammādīsu adhammotiādinā gahetvā dīpanāni idheva bhedakaravatthūni, tāni eva kāyakalahādivivādassa kāraṇattā ṭhānāni, okāsattā vatthūni, ādhārattā bhūmiyoti ca vuttāni. Abyākatahetūti asekkhānaṃ vivādaṃ sandhāya vuttaṃ. Dvādasa mūlānīti kodho upanāho, makkho palāso, issā macchariyaṃ, māyā sāṭheyyaṃ, pāpicchatā mahicchatā, sandiṭṭhiparāmāsitā ādhānaggāhīduppaṭinissajjitānīti imesaṃ channaṃ yugaḷānaṃ vasena cha dhammā ceva lobhādayo cha hetū cāti dvādasa dhammā vivādādhikaraṇassa mūlāni.
294. சுத்³த³ஸ மூலானீதி தானேவ த்³வாத³ஸ காயவாசாஹி ஸத்³தி⁴ங் சுத்³த³ஸ அனுவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ மூலானி.
294.Cuddasa mūlānīti tāneva dvādasa kāyavācāhi saddhiṃ cuddasa anuvādādhikaraṇassa mūlāni.
295. பத²வீக²ணனாதீ³ஸு பண்ணத்திவஜ்ஜேஸு குஸலாப்³யாகதசித்தமூலிகா ஆபத்தி ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அலோபோ⁴ புப்³ப³ங்க³மோ’’திஆதி³ வுத்தங். ஸத்த ஆபத்திக்க²ந்தா⁴ டா²னானீதிஆதி³ ஸத்தன்னங் ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் படிச்சா²த³னபச்சயா ஆபத்திஸம்ப⁴வதோ வுத்தங். ‘‘ஆபத்தாதி⁴கரணபச்சயா சதஸ்ஸோ ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதீ’’தி (பரி॰ 290) ஹி வுத்தங். ‘‘ச² ஹேதூ’’தி இத³ங் குஸலானங் ஆபத்திஹேதுவோஹாரஸ்ஸ அயுத்ததாய வுத்தங், ந பன குஸலஹேதூனங் அபா⁴வதோ. ‘‘அலோபோ⁴ புப்³ப³ங்க³மோ’’தி ஹி ஆதி³ வுத்தங். ஆபத்திஹேதவோ ஏவ ஹி புப்³ப³ங்க³மனாமேன வுத்தா.
295. Pathavīkhaṇanādīsu paṇṇattivajjesu kusalābyākatacittamūlikā āpatti hotīti dassetuṃ ‘‘alobho pubbaṅgamo’’tiādi vuttaṃ. Satta āpattikkhandhā ṭhānānītiādi sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ paṭicchādanapaccayā āpattisambhavato vuttaṃ. ‘‘Āpattādhikaraṇapaccayā catasso āpattiyo āpajjatī’’ti (pari. 290) hi vuttaṃ. ‘‘Cha hetū’’ti idaṃ kusalānaṃ āpattihetuvohārassa ayuttatāya vuttaṃ, na pana kusalahetūnaṃ abhāvato. ‘‘Alobho pubbaṅgamo’’ti hi ādi vuttaṃ. Āpattihetavo eva hi pubbaṅgamanāmena vuttā.
296. சத்தாரி கம்மானி டா²னானீதிஆதீ³ஸு அபலோகனவாசா, ஞத்திஆதி³வாசாயோ ச கம்மானீதி வுத்தங். தா ஏவ ஹி ஏகஸீமாயங் ஸாமக்³கி³முபக³தானங் கம்மப்பத்தானங் அனுமதியா ஸாவனகிரியானிப்ப²த்திஸங்கா²தஸ்ஸ ஸங்க⁴க³ணகிச்சஸபா⁴வஸ்ஸ கிச்சாதி⁴கரணஸ்ஸ அதி⁴ட்டா²னாபா⁴வேன ‘‘டா²னவத்து²பூ⁴மியோ’’தி வுச்சந்தி. ஏகங் மூலங் ஸங்கோ⁴தி யேபு⁴ய்யவஸேன வுத்தங். க³ணஞத்திஅபலோகனானஞ்ஹி க³ணோபி மூலந்தி. ஞத்திதோ வாதி ஞத்திஞத்திது³தியஞத்திசதுத்த²கம்மவாசானங் ஞத்திரூபத்தா, ஞத்திபுப்³ப³கத்தா ச வுத்தங். கம்மஞத்திகம்மவாசாஞத்திவஸேன ஹி து³விதா⁴ஸு ஞத்தீஸு அனுஸ்ஸாவனாபி கம்மமூலகந்த்வேவ ஸங்க³ய்ஹந்தி. ஞத்திவிபா⁴கோ³ சாயங் உபரி ஆவி ப⁴விஸ்ஸதி.
296.Cattāri kammāni ṭhānānītiādīsu apalokanavācā, ñattiādivācāyo ca kammānīti vuttaṃ. Tā eva hi ekasīmāyaṃ sāmaggimupagatānaṃ kammappattānaṃ anumatiyā sāvanakiriyānipphattisaṅkhātassa saṅghagaṇakiccasabhāvassa kiccādhikaraṇassa adhiṭṭhānābhāvena ‘‘ṭhānavatthubhūmiyo’’ti vuccanti. Ekaṃ mūlaṃ saṅghoti yebhuyyavasena vuttaṃ. Gaṇañattiapalokanānañhi gaṇopi mūlanti. Ñattito vāti ñattiñattidutiyañatticatutthakammavācānaṃ ñattirūpattā, ñattipubbakattā ca vuttaṃ. Kammañattikammavācāñattivasena hi duvidhāsu ñattīsu anussāvanāpi kammamūlakantveva saṅgayhanti. Ñattivibhāgo cāyaṃ upari āvi bhavissati.
‘‘இமே ஸத்த ஸமதா²…பே॰… பரியாயேனா’’தி இத³ங் புச்சா²வசனங். ‘‘ஸியா’’தி இத³ங் விஸஜ்ஜனங். ‘‘கத²ஞ்ச ஸியா’’தி இத³ங் புன புச்சா². விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ த்³வே ஸமதா²திஆதி³ புன விஸஜ்ஜனங். தத்த² ‘‘வத்து²வஸேனா’’தி இத³ங் ‘‘ஸத்த ஸமதா² த³ஸ ஸமதா² ஹொந்தீ’’தி இமஸ்ஸ காரணவசனங். ‘‘பரியாயேனா’’தி இத³ங் ‘‘த³ஸ ஸமதா² ஸத்த ஸமதா² ஹொந்தீ’’தி இமஸ்ஸ காரணவசனங். சதுப்³பி³தா⁴தி⁴கரணஸங்கா²தவத்து²வஸேன ச தே³ஸனாக்கமஸங்கா²தபரியாயவஸேன சாதி அத்தோ².
‘‘Ime satta samathā…pe… pariyāyenā’’ti idaṃ pucchāvacanaṃ. ‘‘Siyā’’ti idaṃ visajjanaṃ. ‘‘Kathañca siyā’’ti idaṃ puna pucchā. Vivādādhikaraṇassa dve samathātiādi puna visajjanaṃ. Tattha ‘‘vatthuvasenā’’ti idaṃ ‘‘satta samathā dasa samathā hontī’’ti imassa kāraṇavacanaṃ. ‘‘Pariyāyenā’’ti idaṃ ‘‘dasa samathā satta samathā hontī’’ti imassa kāraṇavacanaṃ. Catubbidhādhikaraṇasaṅkhātavatthuvasena ca desanākkamasaṅkhātapariyāyavasena cāti attho.
அதி⁴கரணபரியாயவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.
Adhikaraṇapariyāyavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / பரிவாரபாளி • Parivārapāḷi / 6. அதி⁴கரணபரியாயவாரோ • 6. Adhikaraṇapariyāyavāro
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / அதி⁴கரணபரியாயவாரகதா²வண்ணனா • Adhikaraṇapariyāyavārakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / அதி⁴கரணபரியாயவாராதி³வண்ணனா • Adhikaraṇapariyāyavārādivaṇṇanā