Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi |
ಸಮಥಭೇದೋ
Samathabhedo
೬. ಅಧಿಕರಣಪರಿಯಾಯವಾರೋ
6. Adhikaraṇapariyāyavāro
೨೯೨. ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಸ್ಸ – ಕಿಂ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮಂ? ಕತಿ ಠಾನಾನಿ? ಕತಿ ವತ್ಥೂನಿ? ಕತಿ ಭೂಮಿಯೋ? ಕತಿ ಹೇತೂ? ಕತಿ ಮೂಲಾನಿ? ಕತಿಹಾಕಾರೇಹಿ ವಿವದತಿ? ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಕತಿಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮತಿ?
292. Vivādādhikaraṇassa – kiṃ pubbaṅgamaṃ? Kati ṭhānāni? Kati vatthūni? Kati bhūmiyo? Kati hetū? Kati mūlāni? Katihākārehi vivadati? Vivādādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammati?
ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಸ್ಸ – ಕಿಂ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮಂ? ಕತಿ ಠಾನಾನಿ? ಕತಿ ವತ್ಥೂನಿ? ಕತಿ ಭೂಮಿಯೋ? ಕತಿ ಹೇತೂ? ಕತಿ ಮೂಲಾನಿ? ಕತಿಹಾಕಾರೇಹಿ ಅನುವದತಿ? ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಕತಿಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮತಿ?
Anuvādādhikaraṇassa – kiṃ pubbaṅgamaṃ? Kati ṭhānāni? Kati vatthūni? Kati bhūmiyo? Kati hetū? Kati mūlāni? Katihākārehi anuvadati? Anuvādādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammati?
ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಸ್ಸ – ಕಿಂ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮಂ? ಕತಿ ಠಾನಾನಿ? ಕತಿ ವತ್ಥೂನಿ? ಕತಿ ಭೂಮಿಯೋ? ಕತಿ ಹೇತೂ? ಕತಿ ಮೂಲಾನಿ? ಕತಿಹಾಕಾರೇಹಿ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ? ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಕತಿಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮತಿ?
Āpattādhikaraṇassa – kiṃ pubbaṅgamaṃ? Kati ṭhānāni? Kati vatthūni? Kati bhūmiyo? Kati hetū? Kati mūlāni? Katihākārehi āpattiṃ āpajjati? Āpattādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammati?
ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಸ್ಸ – ಕಿಂ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮಂ? ಕತಿ ಠಾನಾನಿ? ಕತಿ ವತ್ಥೂನಿ? ಕತಿ ಭೂಮಿಯೋ? ಕತಿ ಹೇತೂ? ಕತಿ ಮೂಲಾನಿ? ಕತಿಹಾಕಾರೇಹಿ ಕಿಚ್ಚಂ ಜಾಯತಿ? ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಂ ಕತಿಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮತಿ?
Kiccādhikaraṇassa – kiṃ pubbaṅgamaṃ? Kati ṭhānāni? Kati vatthūni? Kati bhūmiyo? Kati hetū? Kati mūlāni? Katihākārehi kiccaṃ jāyati? Kiccādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammati?
೨೯೩. ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಸ್ಸ ಕಿಂ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮನ್ತಿ? ಲೋಭೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ದೋಸೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಮೋಹೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಅಲೋಭೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಅದೋಸೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಅಮೋಹೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ। ಕತಿ ಠಾನಾನೀತಿ? ಅಟ್ಠಾರಸ ಭೇದಕರವತ್ಥೂನಿ ಠಾನಾನಿ। ಕತಿ ವತ್ಥೂನೀತಿ? ಅಟ್ಠಾರಸ ಭೇದಕರವತ್ಥೂನಿ। ಕತಿ ಭೂಮಿಯೋತಿ? ಅಟ್ಠಾರಸ ಭೇದಕರವತ್ಥೂನಿ ಭೂಮಿಯೋ। ಕತಿ ಹೇತೂತಿ? ನವ ಹೇತೂ – ತಯೋ ಕುಸಲಹೇತೂ , ತಯೋ ಅಕುಸಲಹೇತೂ, ತಯೋ ಅಬ್ಯಾಕತಹೇತೂ। ಕತಿ ಮೂಲಾನೀತಿ? ದ್ವಾದಸ ಮೂಲಾನಿ। ಕತಿಹಾಕಾರೇಹಿ ವಿವದತೀತಿ? ದ್ವೀಹಾಕಾರೇಹಿ ವಿವದತಿ – ಧಮ್ಮದಿಟ್ಠಿ ವಾ ಅಧಮ್ಮದಿಟ್ಠಿ ವಾ। 1 ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಕತಿಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮತೀತಿ? ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ದ್ವೀಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮತಿ – ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೇನ ಚ ಯೇಭುಯ್ಯಸಿಕಾಯ ಚ।
293. Vivādādhikaraṇassa kiṃ pubbaṅgamanti? Lobho pubbaṅgamo, doso pubbaṅgamo, moho pubbaṅgamo, alobho pubbaṅgamo, adoso pubbaṅgamo, amoho pubbaṅgamo. Kati ṭhānānīti? Aṭṭhārasa bhedakaravatthūni ṭhānāni. Kati vatthūnīti? Aṭṭhārasa bhedakaravatthūni. Kati bhūmiyoti? Aṭṭhārasa bhedakaravatthūni bhūmiyo. Kati hetūti? Nava hetū – tayo kusalahetū , tayo akusalahetū, tayo abyākatahetū. Kati mūlānīti? Dvādasa mūlāni. Katihākārehi vivadatīti? Dvīhākārehi vivadati – dhammadiṭṭhi vā adhammadiṭṭhi vā. 2 Vivādādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammatīti? Vivādādhikaraṇaṃ dvīhi samathehi sammati – sammukhāvinayena ca yebhuyyasikāya ca.
೨೯೪. ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಸ್ಸ ಕಿಂ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮನ್ತಿ? ಲೋಭೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ದೋಸೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಮೋಹೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಅಲೋಭೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಅದೋಸೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಅಮೋಹೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ। ಕತಿ ಠಾನಾನೀತಿ? ಚತಸ್ಸೋ ವಿಪತ್ತಿಯೋ ಠಾನಾನಿ। ಕತಿ ವತ್ಥೂನೀತಿ? ಚತಸ್ಸೋ ವಿಪತ್ತಿಯೋ ವತ್ಥೂನಿ। ಕತಿ ಭೂಮಿಯೋತಿ? ಚತಸ್ಸೋ ವಿಪತ್ತಿಯೋ ಭೂಮಿಯೋ। ಕತಿ ಹೇತೂತಿ? ನವ ಹೇತೂ – ತಯೋ ಕುಸಲಹೇತೂ, ತಯೋ ಅಕುಸಲಹೇತೂ, ತಯೋ ಅಬ್ಯಾಕತಹೇತೂ। ಕತಿ ಮೂಲಾನೀತಿ? ಚುದ್ದಸ ಮೂಲಾನಿ। ಕತಿಹಾಕಾರೇಹಿ ಅನುವದತೀತಿ? ದ್ವೀಹಾಕಾರೇಹಿ ಅನುವದತಿ – ವತ್ಥುತೋ ವಾ ಆಪತ್ತಿತೋ ವಾ। 3 ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಕತಿಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮತೀತಿ? ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಚತೂಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮತಿ – ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೇನ ಚ ಸತಿವಿನಯೇನ ಚ ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯೇನ ಚ ತಸ್ಸಪಾಪಿಯಸಿಕಾಯ ಚ।
294. Anuvādādhikaraṇassa kiṃ pubbaṅgamanti? Lobho pubbaṅgamo, doso pubbaṅgamo, moho pubbaṅgamo, alobho pubbaṅgamo, adoso pubbaṅgamo, amoho pubbaṅgamo. Kati ṭhānānīti? Catasso vipattiyo ṭhānāni. Kati vatthūnīti? Catasso vipattiyo vatthūni. Kati bhūmiyoti? Catasso vipattiyo bhūmiyo. Kati hetūti? Nava hetū – tayo kusalahetū, tayo akusalahetū, tayo abyākatahetū. Kati mūlānīti? Cuddasa mūlāni. Katihākārehi anuvadatīti? Dvīhākārehi anuvadati – vatthuto vā āpattito vā. 4 Anuvādādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammatīti? Anuvādādhikaraṇaṃ catūhi samathehi sammati – sammukhāvinayena ca sativinayena ca amūḷhavinayena ca tassapāpiyasikāya ca.
೨೯೫. ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಸ್ಸ ಕಿಂ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮನ್ತಿ? ಲೋಭೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ದೋಸೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಮೋಹೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಅಲೋಭೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಅದೋಸೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಅಮೋಹೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ। ಕತಿ ಠಾನಾನೀತಿ? ಸತ್ತ ಆಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧಾ ಠಾನಾನಿ। ಕತಿ ವತ್ಥೂನೀತಿ? ಸತ್ತ ಆಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧಾ ವತ್ಥೂನಿ। ಕತಿ ಭೂಮಿಯೋತಿ? ಸತ್ತ ಆಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧಾ ಭೂಮಿಯೋ। ಕತಿ ಹೇತೂತಿ? ಛ ಹೇತೂ 5 – ತಯೋ ಅಕುಸಲಹೇತೂ, ತಯೋ ಅಬ್ಯಾಕತಹೇತೂ। ಕತಿ ಮೂಲಾನೀತಿ? ಛ ಆಪತ್ತಿಸಮುಟ್ಠಾನಾನಿ ಮೂಲಾನಿ । ಕತಿಹಾಕಾರೇಹಿ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ? ಛಹಾಕಾರೇಹಿ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ – ಅಲಜ್ಜಿತಾ, ಅಞ್ಞಾಣತಾ, ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪಕತತಾ, ಅಕಪ್ಪಿಯೇ ಕಪ್ಪಿಯಸಞ್ಞಿತಾ, ಕಪ್ಪಿಯೇ ಅಕಪ್ಪಿಯಸಞ್ಞಿತಾ, ಸತಿಸಮ್ಮೋಸಾ। 6 ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಕತಿಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮತೀತಿ? ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ತೀಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮತಿ – ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೇನ ಚ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣೇನ ಚ, ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೇನ ಚ ತಿಣವತ್ಥಾರಕೇನ ಚ।
295. Āpattādhikaraṇassa kiṃ pubbaṅgamanti? Lobho pubbaṅgamo, doso pubbaṅgamo, moho pubbaṅgamo, alobho pubbaṅgamo, adoso pubbaṅgamo, amoho pubbaṅgamo. Kati ṭhānānīti? Satta āpattikkhandhā ṭhānāni. Kati vatthūnīti? Satta āpattikkhandhā vatthūni. Kati bhūmiyoti? Satta āpattikkhandhā bhūmiyo. Kati hetūti? Cha hetū 7 – tayo akusalahetū, tayo abyākatahetū. Kati mūlānīti? Cha āpattisamuṭṭhānāni mūlāni . Katihākārehi āpattiṃ āpajjatīti? Chahākārehi āpattiṃ āpajjati – alajjitā, aññāṇatā, kukkuccapakatatā, akappiye kappiyasaññitā, kappiye akappiyasaññitā, satisammosā. 8 Āpattādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammatīti? Āpattādhikaraṇaṃ tīhi samathehi sammati – sammukhāvinayena ca paṭiññātakaraṇena ca, sammukhāvinayena ca tiṇavatthārakena ca.
೨೯೬. ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಸ್ಸ ಕಿಂ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮನ್ತಿ? ಲೋಭೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ದೋಸೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಮೋಹೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಅಲೋಭೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಅದೋಸೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಅಮೋಹೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ। ಕತಿ ಠಾನಾನೀತಿ? ಚತ್ತಾರಿ ಕಮ್ಮಾನಿ ಠಾನಾನಿ। ಕತಿ ವತ್ಥೂನೀತಿ? ಚತ್ತಾರಿ ಕಮ್ಮಾನಿ ವತ್ಥೂನಿ। ಕತಿ ಭೂಮಿಯೋತಿ? ಚತ್ತಾರಿ ಕಮ್ಮಾನಿ ಭೂಮಿಯೋ। ಕತಿ ಹೇತೂತಿ? ನವ ಹೇತೂ – ತಯೋ ಕುಸಲಹೇತೂ, ತಯೋ ಅಕುಸಲಹೇತೂ, ತಯೋ ಅಬ್ಯಾಕತಹೇತೂ। ಕತಿ ಮೂಲಾನೀತಿ? ಏಕಂ ಮೂಲಂ – ಸಙ್ಘೋ। ಕತಿಹಾಕಾರೇಹಿ ಕಿಚ್ಚಂ ಜಾಯತೀತಿ ? ದ್ವೀಹಾಕಾರೇಹಿ ಕಿಚ್ಚಂ ಜಾಯತಿ – ಞತ್ತಿತೋ ವಾ ಅಪಲೋಕನತೋ ವಾ। 9 ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಂ ಕತಿಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮತೀತಿ? ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಂ ಏಕೇನ ಸಮಥೇನ ಸಮ್ಮತಿ – ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೇನ।
296. Kiccādhikaraṇassa kiṃ pubbaṅgamanti? Lobho pubbaṅgamo, doso pubbaṅgamo, moho pubbaṅgamo, alobho pubbaṅgamo, adoso pubbaṅgamo, amoho pubbaṅgamo. Kati ṭhānānīti? Cattāri kammāni ṭhānāni. Kati vatthūnīti? Cattāri kammāni vatthūni. Kati bhūmiyoti? Cattāri kammāni bhūmiyo. Kati hetūti? Nava hetū – tayo kusalahetū, tayo akusalahetū, tayo abyākatahetū. Kati mūlānīti? Ekaṃ mūlaṃ – saṅgho. Katihākārehi kiccaṃ jāyatīti ? Dvīhākārehi kiccaṃ jāyati – ñattito vā apalokanato vā. 10 Kiccādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammatīti? Kiccādhikaraṇaṃ ekena samathena sammati – sammukhāvinayena.
ಕತಿ ಸಮಥಾ? ಸತ್ತ ಸಮಥಾ। ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೋ, ಸತಿವಿನಯೋ, ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯೋ, ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಂ, ಯೇಭುಯ್ಯಸಿಕಾ, ತಸ್ಸಪಾಪಿಯಸಿಕಾ, ತಿಣವತ್ಥಾರಕೋ – ಇಮೇ ಸತ್ತ ಸಮಥಾ।
Kati samathā? Satta samathā. Sammukhāvinayo, sativinayo, amūḷhavinayo, paṭiññātakaraṇaṃ, yebhuyyasikā, tassapāpiyasikā, tiṇavatthārako – ime satta samathā.
ಸಿಯಾ ಇಮೇ ಸತ್ತ ಸಮಥಾ ದಸ ಸಮಥಾ ಹೋನ್ತಿ, ದಸ ಸಮಥಾ ಸತ್ತ ಸಮಥಾ ಹೋನ್ತಿ ವತ್ಥುವಸೇನ ಪರಿಯಾಯೇನ ಸಿಯಾತಿ।
Siyā ime satta samathā dasa samathā honti, dasa samathā satta samathā honti vatthuvasena pariyāyena siyāti.
ಕಥಞ್ಚ ಸಿಯಾ? ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಸ್ಸ ದ್ವೇ ಸಮಥಾ , ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಸ್ಸ ಚತ್ತಾರೋ ಸಮಥಾ, ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಸ್ಸ ತಯೋ ಸಮಥಾ, ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಸ್ಸ ಏಕೋ ಸಮಥೋ। ಏವಂ ಇಮೇ ಸತ್ತ ಸಮಥಾ ದಸ ಸಮಥಾ ಹೋನ್ತಿ, ದಸ ಸಮಥಾ ಸತ್ತ ಸಮಥಾ ಹೋನ್ತಿ ವತ್ಥುವಸೇನ ಪರಿಯಾಯೇನ।
Kathañca siyā? Vivādādhikaraṇassa dve samathā , anuvādādhikaraṇassa cattāro samathā, āpattādhikaraṇassa tayo samathā, kiccādhikaraṇassa eko samatho. Evaṃ ime satta samathā dasa samathā honti, dasa samathā satta samathā honti vatthuvasena pariyāyena.
ಪರಿಯಾಯವಾರೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ ಛಟ್ಠೋ।
Pariyāyavāro niṭṭhito chaṭṭho.
Footnotes:
Related texts:
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಅಧಿಕರಣಪರಿಯಾಯವಾರಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Adhikaraṇapariyāyavārakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಅಧಿಕರಣಪರಿಯಾಯವಾರಾದಿವಣ್ಣನಾ • Adhikaraṇapariyāyavārādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಅಧಿಕರಣಪರಿಯಾಯವಾರವಣ್ಣನಾ • Adhikaraṇapariyāyavāravaṇṇanā