| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පරිවාරපාළි • Parivārapāḷi |
සමථභෙදො
Samathabhedo
6. අධිකරණපරියායවාරො
6. Adhikaraṇapariyāyavāro
292. විවාදාධිකරණස්‌ස – කිං පුබ්‌බඞ්‌ගමං? කති ඨානානි? කති වත්‌ථූනි? කති භූමියො? කති හෙතූ? කති මූලානි? කතිහාකාරෙහි විවදති? විවාදාධිකරණං කතිහි සමථෙහි සම්‌මති?
292. Vivādādhikaraṇassa – kiṃ pubbaṅgamaṃ? Kati ṭhānāni? Kati vatthūni? Kati bhūmiyo? Kati hetū? Kati mūlāni? Katihākārehi vivadati? Vivādādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammati?
අනුවාදාධිකරණස්‌ස – කිං පුබ්‌බඞ්‌ගමං? කති ඨානානි? කති වත්‌ථූනි? කති භූමියො? කති හෙතූ? කති මූලානි? කතිහාකාරෙහි අනුවදති? අනුවාදාධිකරණං කතිහි සමථෙහි සම්‌මති?
Anuvādādhikaraṇassa – kiṃ pubbaṅgamaṃ? Kati ṭhānāni? Kati vatthūni? Kati bhūmiyo? Kati hetū? Kati mūlāni? Katihākārehi anuvadati? Anuvādādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammati?
ආපත්‌තාධිකරණස්‌ස – කිං පුබ්‌බඞ්‌ගමං? කති ඨානානි? කති වත්‌ථූනි? කති භූමියො? කති හෙතූ? කති මූලානි? කතිහාකාරෙහි ආපත්‌තිං ආපජ්‌ජති? ආපත්‌තාධිකරණං කතිහි සමථෙහි සම්‌මති?
Āpattādhikaraṇassa – kiṃ pubbaṅgamaṃ? Kati ṭhānāni? Kati vatthūni? Kati bhūmiyo? Kati hetū? Kati mūlāni? Katihākārehi āpattiṃ āpajjati? Āpattādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammati?
කිච්‌චාධිකරණස්‌ස – කිං පුබ්‌බඞ්‌ගමං? කති ඨානානි? කති වත්‌ථූනි? කති භූමියො? කති හෙතූ? කති මූලානි? කතිහාකාරෙහි කිච්‌චං ජායති? කිච්‌චාධිකරණං කතිහි සමථෙහි සම්‌මති?
Kiccādhikaraṇassa – kiṃ pubbaṅgamaṃ? Kati ṭhānāni? Kati vatthūni? Kati bhūmiyo? Kati hetū? Kati mūlāni? Katihākārehi kiccaṃ jāyati? Kiccādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammati?
293. විවාදාධිකරණස්‌ස කිං පුබ්‌බඞ්‌ගමන්‌ති? ලොභො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, දොසො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, මොහො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, අලොභො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, අදොසො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, අමොහො පුබ්‌බඞ්‌ගමො. කති ඨානානීති? අට්‌ඨාරස භෙදකරවත්‌ථූනි ඨානානි. කති වත්‌ථූනීති? අට්‌ඨාරස භෙදකරවත්‌ථූනි. කති භූමියොති? අට්‌ඨාරස භෙදකරවත්‌ථූනි භූමියො. කති හෙතූති? නව හෙතූ – තයො කුසලහෙතූ , තයො අකුසලහෙතූ, තයො අබ්‍යාකතහෙතූ. කති මූලානීති? ද්‌වාදස මූලානි. කතිහාකාරෙහි විවදතීති? ද්‌වීහාකාරෙහි විවදති – ධම්‌මදිට්‌ඨි වා අධම්‌මදිට්‌ඨි වා. 1 විවාදාධිකරණං කතිහි සමථෙහි සම්‌මතීති? විවාදාධිකරණං ද්‌වීහි සමථෙහි සම්‌මති – සම්‌මුඛාවිනයෙන ච යෙභුය්‍යසිකාය ච.
293. Vivādādhikaraṇassa kiṃ pubbaṅgamanti? Lobho pubbaṅgamo, doso pubbaṅgamo, moho pubbaṅgamo, alobho pubbaṅgamo, adoso pubbaṅgamo, amoho pubbaṅgamo. Kati ṭhānānīti? Aṭṭhārasa bhedakaravatthūni ṭhānāni. Kati vatthūnīti? Aṭṭhārasa bhedakaravatthūni. Kati bhūmiyoti? Aṭṭhārasa bhedakaravatthūni bhūmiyo. Kati hetūti? Nava hetū – tayo kusalahetū , tayo akusalahetū, tayo abyākatahetū. Kati mūlānīti? Dvādasa mūlāni. Katihākārehi vivadatīti? Dvīhākārehi vivadati – dhammadiṭṭhi vā adhammadiṭṭhi vā. 2 Vivādādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammatīti? Vivādādhikaraṇaṃ dvīhi samathehi sammati – sammukhāvinayena ca yebhuyyasikāya ca.
294. අනුවාදාධිකරණස්‌ස කිං පුබ්‌බඞ්‌ගමන්‌ති? ලොභො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, දොසො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, මොහො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, අලොභො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, අදොසො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, අමොහො පුබ්‌බඞ්‌ගමො. කති ඨානානීති? චතස්‌සො විපත්‌තියො ඨානානි. කති වත්‌ථූනීති? චතස්‌සො විපත්‌තියො වත්‌ථූනි. කති භූමියොති? චතස්‌සො විපත්‌තියො භූමියො. කති හෙතූති? නව හෙතූ – තයො කුසලහෙතූ, තයො අකුසලහෙතූ, තයො අබ්‍යාකතහෙතූ. කති මූලානීති? චුද්‌දස මූලානි. කතිහාකාරෙහි අනුවදතීති? ද්‌වීහාකාරෙහි අනුවදති – වත්‌ථුතො වා ආපත්‌තිතො වා. 3 අනුවාදාධිකරණං කතිහි සමථෙහි සම්‌මතීති? අනුවාදාධිකරණං චතූහි සමථෙහි සම්‌මති – සම්‌මුඛාවිනයෙන ච සතිවිනයෙන ච අමූළ්‌හවිනයෙන ච තස්‌සපාපියසිකාය ච.
294. Anuvādādhikaraṇassa kiṃ pubbaṅgamanti? Lobho pubbaṅgamo, doso pubbaṅgamo, moho pubbaṅgamo, alobho pubbaṅgamo, adoso pubbaṅgamo, amoho pubbaṅgamo. Kati ṭhānānīti? Catasso vipattiyo ṭhānāni. Kati vatthūnīti? Catasso vipattiyo vatthūni. Kati bhūmiyoti? Catasso vipattiyo bhūmiyo. Kati hetūti? Nava hetū – tayo kusalahetū, tayo akusalahetū, tayo abyākatahetū. Kati mūlānīti? Cuddasa mūlāni. Katihākārehi anuvadatīti? Dvīhākārehi anuvadati – vatthuto vā āpattito vā. 4 Anuvādādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammatīti? Anuvādādhikaraṇaṃ catūhi samathehi sammati – sammukhāvinayena ca sativinayena ca amūḷhavinayena ca tassapāpiyasikāya ca.
295. ආපත්‌තාධිකරණස්‌ස කිං පුබ්‌බඞ්‌ගමන්‌ති? ලොභො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, දොසො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, මොහො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, අලොභො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, අදොසො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, අමොහො පුබ්‌බඞ්‌ගමො. කති ඨානානීති? සත්‌ත ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධා ඨානානි. කති වත්‌ථූනීති? සත්‌ත ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධා වත්‌ථූනි. කති භූමියොති? සත්‌ත ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධා භූමියො. කති හෙතූති? ඡ හෙතූ 5 – තයො අකුසලහෙතූ, තයො අබ්‍යාකතහෙතූ. කති මූලානීති? ඡ ආපත්‌තිසමුට්‌ඨානානි මූලානි . කතිහාකාරෙහි ආපත්‌තිං ආපජ්‌ජතීති? ඡහාකාරෙහි ආපත්‌තිං ආපජ්‌ජති – අලජ්‌ජිතා, අඤ්‌ඤාණතා, කුක්‌කුච්‌චපකතතා, අකප්‌පියෙ කප්‌පියසඤ්‌ඤිතා, කප්‌පියෙ අකප්‌පියසඤ්‌ඤිතා, සතිසම්‌මොසා. 6 ආපත්‌තාධිකරණං කතිහි සමථෙහි සම්‌මතීති? ආපත්‌තාධිකරණං තීහි සමථෙහි සම්‌මති – සම්‌මුඛාවිනයෙන ච පටිඤ්‌ඤාතකරණෙන ච, සම්‌මුඛාවිනයෙන ච තිණවත්‌ථාරකෙන ච.
295. Āpattādhikaraṇassa kiṃ pubbaṅgamanti? Lobho pubbaṅgamo, doso pubbaṅgamo, moho pubbaṅgamo, alobho pubbaṅgamo, adoso pubbaṅgamo, amoho pubbaṅgamo. Kati ṭhānānīti? Satta āpattikkhandhā ṭhānāni. Kati vatthūnīti? Satta āpattikkhandhā vatthūni. Kati bhūmiyoti? Satta āpattikkhandhā bhūmiyo. Kati hetūti? Cha hetū 7 – tayo akusalahetū, tayo abyākatahetū. Kati mūlānīti? Cha āpattisamuṭṭhānāni mūlāni . Katihākārehi āpattiṃ āpajjatīti? Chahākārehi āpattiṃ āpajjati – alajjitā, aññāṇatā, kukkuccapakatatā, akappiye kappiyasaññitā, kappiye akappiyasaññitā, satisammosā. 8 Āpattādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammatīti? Āpattādhikaraṇaṃ tīhi samathehi sammati – sammukhāvinayena ca paṭiññātakaraṇena ca, sammukhāvinayena ca tiṇavatthārakena ca.
296. කිච්‌චාධිකරණස්‌ස කිං පුබ්‌බඞ්‌ගමන්‌ති? ලොභො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, දොසො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, මොහො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, අලොභො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, අදොසො පුබ්‌බඞ්‌ගමො, අමොහො පුබ්‌බඞ්‌ගමො. කති ඨානානීති? චත්‌තාරි කම්‌මානි ඨානානි. කති වත්‌ථූනීති? චත්‌තාරි කම්‌මානි වත්‌ථූනි. කති භූමියොති? චත්‌තාරි කම්‌මානි භූමියො. කති හෙතූති? නව හෙතූ – තයො කුසලහෙතූ, තයො අකුසලහෙතූ, තයො අබ්‍යාකතහෙතූ. කති මූලානීති? එකං මූලං – සඞ්‌ඝො. කතිහාකාරෙහි කිච්‌චං ජායතීති ? ද්‌වීහාකාරෙහි කිච්‌චං ජායති – ඤත්‌තිතො වා අපලොකනතො වා. 9 කිච්‌චාධිකරණං කතිහි සමථෙහි සම්‌මතීති? කිච්‌චාධිකරණං එකෙන සමථෙන සම්‌මති – සම්‌මුඛාවිනයෙන.
296. Kiccādhikaraṇassa kiṃ pubbaṅgamanti? Lobho pubbaṅgamo, doso pubbaṅgamo, moho pubbaṅgamo, alobho pubbaṅgamo, adoso pubbaṅgamo, amoho pubbaṅgamo. Kati ṭhānānīti? Cattāri kammāni ṭhānāni. Kati vatthūnīti? Cattāri kammāni vatthūni. Kati bhūmiyoti? Cattāri kammāni bhūmiyo. Kati hetūti? Nava hetū – tayo kusalahetū, tayo akusalahetū, tayo abyākatahetū. Kati mūlānīti? Ekaṃ mūlaṃ – saṅgho. Katihākārehi kiccaṃ jāyatīti ? Dvīhākārehi kiccaṃ jāyati – ñattito vā apalokanato vā. 10 Kiccādhikaraṇaṃ katihi samathehi sammatīti? Kiccādhikaraṇaṃ ekena samathena sammati – sammukhāvinayena.
කති සමථා? සත්‌ත සමථා. සම්‌මුඛාවිනයො, සතිවිනයො, අමූළ්‌හවිනයො, පටිඤ්‌ඤාතකරණං, යෙභුය්‍යසිකා, තස්‌සපාපියසිකා, තිණවත්‌ථාරකො – ඉමෙ සත්‌ත සමථා.
Kati samathā? Satta samathā. Sammukhāvinayo, sativinayo, amūḷhavinayo, paṭiññātakaraṇaṃ, yebhuyyasikā, tassapāpiyasikā, tiṇavatthārako – ime satta samathā.
සියා ඉමෙ සත්‌ත සමථා දස සමථා හොන්‌ති, දස සමථා සත්‌ත සමථා හොන්‌ති වත්‌ථුවසෙන පරියායෙන සියාති.
Siyā ime satta samathā dasa samathā honti, dasa samathā satta samathā honti vatthuvasena pariyāyena siyāti.
කථඤ්‌ච සියා? විවාදාධිකරණස්‌ස ද්‌වෙ සමථා , අනුවාදාධිකරණස්‌ස චත්‌තාරො සමථා, ආපත්‌තාධිකරණස්‌ස තයො සමථා, කිච්‌චාධිකරණස්‌ස එකො සමථො. එවං ඉමෙ සත්‌ත සමථා දස සමථා හොන්‌ති, දස සමථා සත්‌ත සමථා හොන්‌ති වත්‌ථුවසෙන පරියායෙන.
Kathañca siyā? Vivādādhikaraṇassa dve samathā , anuvādādhikaraṇassa cattāro samathā, āpattādhikaraṇassa tayo samathā, kiccādhikaraṇassa eko samatho. Evaṃ ime satta samathā dasa samathā honti, dasa samathā satta samathā honti vatthuvasena pariyāyena.
පරියායවාරො නිට්‌ඨිතො ඡට්‌ඨො.
Pariyāyavāro niṭṭhito chaṭṭho.
Footnotes:
Related texts:
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / අධිකරණපරියායවාරකථාවණ්‌ණනා • Adhikaraṇapariyāyavārakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / අධිකරණපරියායවාරාදිවණ්‌ණනා • Adhikaraṇapariyāyavārādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / අධිකරණපරියායවාරවණ්‌ණනා • Adhikaraṇapariyāyavāravaṇṇanā
