Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೯. ಅಧಿಕರಣವೂಪಸಮನಸಮಥಕಥಾ
9. Adhikaraṇavūpasamanasamathakathā
೨೨೮. ಚತುವಗ್ಗಕರಣೇ ಕಮ್ಮೇತಿ ಸೀಮಸಮ್ಮುತಿಆದಿಕಮ್ಮೇ। ಪಞ್ಚವಗ್ಗಕರಣೇತಿ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇಸು ಜನಪದೇಸು ಉಪಸಮ್ಪದಾದಿಕಮ್ಮೇ। ದಸವಗ್ಗಕರಣೇತಿ ಮಜ್ಝಿಮೇಸು ಜನಪದೇಸು ಉಪಸಮ್ಪದಕಮ್ಮೇ। ವೀಸತಿವಗ್ಗಕರಣೇತಿ ಅಬ್ಭಾನಕಮ್ಮೇ। ಕಮ್ಮಪ್ಪತ್ತಾತಿ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪತ್ತಾ ಯುತ್ತಾ ಅನುರೂಪಾ।
228.Catuvaggakaraṇe kammeti sīmasammutiādikamme. Pañcavaggakaraṇeti paccantimesu janapadesu upasampadādikamme. Dasavaggakaraṇeti majjhimesu janapadesu upasampadakamme. Vīsativaggakaraṇeti abbhānakamme. Kammappattāti kammassa pattā yuttā anurūpā.
೨೩೦. ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಿತಬ್ಬಂ। ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತ್ವಾ ಚ ಪನ ಅತಿಕ್ಕಾಮೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಭಣ್ಡಕನ್ತಿ ಚೀವರಾದಿಭಣ್ಡಕಂ। ಮಾನನಿಗ್ಗಹತ್ಥಾಯಾತಿ ಭಣ್ಡನಜಾತಾನಂ ಮಾನಸ್ಸ ನಿಗ್ಗಹತ್ಥಾಯ। ಕತಿಪಾಹನ್ತಿ ಕತಿಪಯಾಹಂ, ದ್ವೀಹತೀಹನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।
230.Sampaṭicchitabbanti paṭiggaṇhitabbaṃ. Sampaṭicchitvā ca pana atikkāmetabbanti sambandho. Bhaṇḍakanti cīvarādibhaṇḍakaṃ. Mānaniggahatthāyāti bhaṇḍanajātānaṃ mānassa niggahatthāya. Katipāhanti katipayāhaṃ, dvīhatīhanti attho.
೨೩೧. ಅನನ್ತಾನಿ ಚೇವ ಭಸ್ಸಾನೀತಿ ಏತ್ಥ ಅನನ್ತಸದ್ದೋ ಅಪರಿಮಾಣಸದ್ದೇನ ಅತ್ಥತೋ ಏಕೋತಿ ಆಹ ‘‘ಅಪರಿಮಾಣಾನೀ’’ತಿ। ‘‘ವಚನಾನೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಭಸ್ಸಸದ್ದೋ ವಚನಪರಿಯಾಯೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಉಬ್ಬಾಹಿಕಾಯ ಸಮ್ಮನಿತಬ್ಬೋತಿ ಕೇನ ಸಮ್ಮನಿತಬ್ಬೋತಿ ಆಹ ‘‘ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ವಾ’’ತಿಆದಿ। ಇಮಿನಾ ಅಪಲೋಕನಕಮ್ಮೇನ ವಾ ಞತ್ತಿದುತಿಯಕಮ್ಮೇನ ವಾ ಸಮ್ಮನಿತಬ್ಬೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅನನ್ತಾನಿ ಭಸ್ಸಾನಿ ಧಮ್ಮಕಥಿಕಂ ಉದ್ಧರಿತ್ವಾ ಬಾಹತಿ ಪಟಿಸೇಧೇತಿ ಇಮಾಯ ಸಮ್ಮುತಿಯಾತಿ ಉಬ್ಬಾಹಿಕಾ, ತಾಯ। ಏವಂ ಸಮ್ಮತೇಹಿ ಪನ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ವಿನಿಚ್ಛಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ವಿಸುಂ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ತಸ್ಸಾಯೇವ ಪರಿಸಾಯ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ವಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಅಞ್ಞೇಹೀತಿ ಸಮ್ಮತಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಅಞ್ಞೇಹಿ।
231.Anantāni ceva bhassānīti ettha anantasaddo aparimāṇasaddena atthato ekoti āha ‘‘aparimāṇānī’’ti. ‘‘Vacanānī’’ti iminā bhassasaddo vacanapariyāyoti dasseti. Ubbāhikāya sammanitabboti kena sammanitabboti āha ‘‘apaloketvā vā’’tiādi. Iminā apalokanakammena vā ñattidutiyakammena vā sammanitabboti dasseti. Anantāni bhassāni dhammakathikaṃ uddharitvā bāhati paṭisedheti imāya sammutiyāti ubbāhikā, tāya. Evaṃ sammatehi pana bhikkhūhi vinicchitabbanti sambandho. Visuṃ nisīditvā tassāyeva parisāya nisīditvā vāti yojanā. Aññehīti sammatabhikkhūhi aññehi.
೨೩೩. ತತ್ರಸ್ಸಾತಿ ಏತ್ಥ ತತ್ರ ಅಸ್ಸಾತಿ ಪದವಿಭಾಗಂ ಕತ್ವಾ ತಸದ್ದೋ ಪರಿಸವಿಸಯೋ ಪಸಿದ್ಧವಿಸಯೋ, ಅಸ್ಸಸದ್ದೋ ಆಖ್ಯಾತಿಕೋತಿ ಆಹ ‘‘ತಸ್ಸಂ ಪರಿಸತಿ ಭವೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ‘‘ನೇವ ಸುತ್ತಂ ಆಗತ’’ನ್ತಿ ಸಾಮಞ್ಞತೋ ವುತ್ತೇಪಿ ‘‘ನೋ ಸುತ್ತವಿಭಙ್ಗೋ’’ತಿ ವಕ್ಖಮಾನತ್ತಾ ಮಾತಿಕಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ನ ಮಾತಿಕಾ ಆಗತಾ’’ತಿ। ವಿನಯೋಪೀತಿ ಖನ್ಧಕವಿನಯೋಪಿ। ಪಿಸದ್ದೇನ ಸುತ್ತವಿಭಙ್ಗಂ ಅಪೇಕ್ಖತಿ। ಬ್ಯಞ್ಜನಚ್ಛಾಯಾಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಛಾಯಾಸದ್ದೋ ಪಟಿಬಿಮ್ಬೇ ಚ ಪಭಾಯ ಚ ಹೋತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಬ್ಯಞ್ಜನಮತ್ತಮೇವಾ’’ತಿ, ಬ್ಯಞ್ಜನಪಟಿಬಿಮ್ಬಿಕಬ್ಯಞ್ಜನಪಭಾವನ್ತಭೂತಂ ಅತ್ಥಂ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಬ್ಯಞ್ಜನಪಟಿಬಿಮ್ಬಬ್ಯಞ್ಜನಪಭಾಮತ್ತಮೇವ ಗಹೇತ್ವಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ‘‘ಪಟಿಸೇಧೇತೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಪಟಿಬಾಹಸದ್ದೋ ಪಟಿಸೇಧತ್ಥೋಯೇವ, ನ ಮದ್ದನತ್ಥೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಪಟಿಬಾಹನಾಕಾರಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಜಾತರೂಪರಜತಖೇತ್ತವತ್ಥುಪಟಿಗ್ಗಹಣಾದೀಸೂ’’ತಿಆದಿ। ಕಿನ್ತಿ ಕೇನ ಕಾರಣೇನ, ಕಸ್ಮಾ ಕಾರಣಾ ವಾ। ಇಮೇತಿ ಜಾತರೂಪಾದಿಪಟಿಗ್ಗಾಹಕೇ ಭಿಕ್ಖೂ। ಕಾರೇಥಾತಿ ತುಮ್ಹೇ ಕಾರೇಯ್ಯಾಥ। ಏಯ್ಯಾಥಸ್ಸ ಹಿ ಏಥಾದೇಸೋ। ಪುಚ್ಛಾಯಂ ಸತ್ತಮೀವಿಭತ್ತಿ ಹೋತಿ। ಸುತ್ತೇತಿ ಸುತ್ತನ್ತಪಿಟಕೇ। ಅಪರೋ ಧಮ್ಮಕಥಿಕೋ ವದತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಇಮೇಸನ್ತಿ ಓಲಮ್ಬೇತ್ವಾ ನಿವಾಸೇನ್ತಾನಂ। ಏತ್ಥಾತಿ ಓಲಮ್ಬೇತ್ವಾ ನಿವಾಸನೇ।
233.Tatrassāti ettha tatra assāti padavibhāgaṃ katvā tasaddo parisavisayo pasiddhavisayo, assasaddo ākhyātikoti āha ‘‘tassaṃ parisati bhaveyyā’’ti. ‘‘Neva suttaṃ āgata’’nti sāmaññato vuttepi ‘‘no suttavibhaṅgo’’ti vakkhamānattā mātikaṃ sandhāya vuttanti āha ‘‘na mātikā āgatā’’ti. Vinayopīti khandhakavinayopi. Pisaddena suttavibhaṅgaṃ apekkhati. Byañjanacchāyāyāti ettha chāyāsaddo paṭibimbe ca pabhāya ca hotīti āha ‘‘byañjanamattamevā’’ti, byañjanapaṭibimbikabyañjanapabhāvantabhūtaṃ atthaṃ aggahetvā byañjanapaṭibimbabyañjanapabhāmattameva gahetvāti adhippāyo. ‘‘Paṭisedhetī’’ti iminā paṭibāhasaddo paṭisedhatthoyeva, na maddanatthoti dasseti. Paṭibāhanākāraṃ dassento āha ‘‘jātarūparajatakhettavatthupaṭiggahaṇādīsū’’tiādi. Kinti kena kāraṇena, kasmā kāraṇā vā. Imeti jātarūpādipaṭiggāhake bhikkhū. Kārethāti tumhe kāreyyātha. Eyyāthassa hi ethādeso. Pucchāyaṃ sattamīvibhatti hoti. Sutteti suttantapiṭake. Aparo dhammakathiko vadatīti sambandho. Imesanti olambetvā nivāsentānaṃ. Etthāti olambetvā nivāsane.
೨೩೪. ಬಹುತರಾ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಏತ್ಥ ದ್ವಿಗುಣತಿಗುಣಾದಿನಾ ಅಧಿಕಾ ಏವ ಬಹುತರಾ ನಾಮಾತಿ ಆಹ ‘‘ಏಕೇನಪಿ ಅಧಿಕಾ ಬಹುತರಾವಾ’’ತಿ। ‘‘ಕೋ ಪನ ವಾದೋ’’ತಿಆದಿನಾ ‘‘ಏಕೇನಪೀ’’ತಿ ಏತ್ಥ ಪಿಸದ್ದಸ್ಸ ಗರಹತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ।
234.Bahutarā bhikkhūti ettha dviguṇatiguṇādinā adhikā eva bahutarā nāmāti āha ‘‘ekenapi adhikā bahutarāvā’’ti. ‘‘Ko pana vādo’’tiādinā ‘‘ekenapī’’ti ettha pisaddassa garahatthaṃ dasseti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi
ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೋ • Sammukhāvinayo
ಉಬ್ಬಾಹಿಕಾಯವೂಪಸಮನಂ • Ubbāhikāyavūpasamanaṃ
ಯೇಭುಯ್ಯಸಿಕಾವಿನಯೋ • Yebhuyyasikāvinayo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ಅಧಿಕರಣವೂಪಸಮನಸಮಥಕಥಾ • Adhikaraṇavūpasamanasamathakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಅಧಿಕರಣವೂಪಸಮನಸಮಥಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Adhikaraṇavūpasamanasamathakathāvaṇṇanā