Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੯. ਅਧਿਕਰਣવੂਪਸਮਨਸਮਥਕਥਾ
9. Adhikaraṇavūpasamanasamathakathā
੨੨੮. ਚਤੁવਗ੍ਗਕਰਣੇ ਕਮ੍ਮੇਤਿ ਸੀਮਸਮ੍ਮੁਤਿਆਦਿਕਮ੍ਮੇ। ਪਞ੍ਚવਗ੍ਗਕਰਣੇਤਿ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮੇਸੁ ਜਨਪਦੇਸੁ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਦਿਕਮ੍ਮੇ। ਦਸવਗ੍ਗਕਰਣੇਤਿ ਮਜ੍ਝਿਮੇਸੁ ਜਨਪਦੇਸੁ ਉਪਸਮ੍ਪਦਕਮ੍ਮੇ। વੀਸਤਿવਗ੍ਗਕਰਣੇਤਿ ਅਬ੍ਭਾਨਕਮ੍ਮੇ। ਕਮ੍ਮਪ੍ਪਤ੍ਤਾਤਿ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਾ ਯੁਤ੍ਤਾ ਅਨੁਰੂਪਾ।
228.Catuvaggakaraṇe kammeti sīmasammutiādikamme. Pañcavaggakaraṇeti paccantimesu janapadesu upasampadādikamme. Dasavaggakaraṇeti majjhimesu janapadesu upasampadakamme. Vīsativaggakaraṇeti abbhānakamme. Kammappattāti kammassa pattā yuttā anurūpā.
੨੩੦. ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਚ ਪਨ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਭਣ੍ਡਕਨ੍ਤਿ ਚੀવਰਾਦਿਭਣ੍ਡਕਂ। ਮਾਨਨਿਗ੍ਗਹਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਭਣ੍ਡਨਜਾਤਾਨਂ ਮਾਨਸ੍ਸ ਨਿਗ੍ਗਹਤ੍ਥਾਯ। ਕਤਿਪਾਹਨ੍ਤਿ ਕਤਿਪਯਾਹਂ, ਦ੍વੀਹਤੀਹਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
230.Sampaṭicchitabbanti paṭiggaṇhitabbaṃ. Sampaṭicchitvā ca pana atikkāmetabbanti sambandho. Bhaṇḍakanti cīvarādibhaṇḍakaṃ. Mānaniggahatthāyāti bhaṇḍanajātānaṃ mānassa niggahatthāya. Katipāhanti katipayāhaṃ, dvīhatīhanti attho.
੨੩੧. ਅਨਨ੍ਤਾਨਿ ਚੇવ ਭਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨਨ੍ਤਸਦ੍ਦੋ ਅਪਰਿਮਾਣਸਦ੍ਦੇਨ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਕੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਪਰਿਮਾਣਾਨੀ’’ਤਿ। ‘‘વਚਨਾਨੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਭਸ੍ਸਸਦ੍ਦੋ વਚਨਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯ ਸਮ੍ਮਨਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਕੇਨ ਸਮ੍ਮਨਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਪਲੋਕੇਤ੍વਾ વਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਇਮਿਨਾ ਅਪਲੋਕਨਕਮ੍ਮੇਨ વਾ ਞਤ੍ਤਿਦੁਤਿਯਕਮ੍ਮੇਨ વਾ ਸਮ੍ਮਨਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਅਨਨ੍ਤਾਨਿ ਭਸ੍ਸਾਨਿ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ ਬਾਹਤਿ ਪਟਿਸੇਧੇਤਿ ਇਮਾਯ ਸਮ੍ਮੁਤਿਯਾਤਿ ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾ, ਤਾਯ। ਏવਂ ਸਮ੍ਮਤੇਹਿ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ વਿਨਿਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। વਿਸੁਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸਾਯੇવ ਪਰਿਸਾਯ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ વਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਞ੍ਞੇਹੀਤਿ ਸਮ੍ਮਤਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਅਞ੍ਞੇਹਿ।
231.Anantāni ceva bhassānīti ettha anantasaddo aparimāṇasaddena atthato ekoti āha ‘‘aparimāṇānī’’ti. ‘‘Vacanānī’’ti iminā bhassasaddo vacanapariyāyoti dasseti. Ubbāhikāya sammanitabboti kena sammanitabboti āha ‘‘apaloketvā vā’’tiādi. Iminā apalokanakammena vā ñattidutiyakammena vā sammanitabboti dasseti. Anantāni bhassāni dhammakathikaṃ uddharitvā bāhati paṭisedheti imāya sammutiyāti ubbāhikā, tāya. Evaṃ sammatehi pana bhikkhūhi vinicchitabbanti sambandho. Visuṃ nisīditvā tassāyeva parisāya nisīditvā vāti yojanā. Aññehīti sammatabhikkhūhi aññehi.
੨੩੩. ਤਤ੍ਰਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਤ੍ਰ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਪਦવਿਭਾਗਂ ਕਤ੍વਾ ਤਸਦ੍ਦੋ ਪਰਿਸવਿਸਯੋ ਪਸਿਦ੍ਧવਿਸਯੋ, ਅਸ੍ਸਸਦ੍ਦੋ ਆਖ੍ਯਾਤਿਕੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਸ੍ਸਂ ਪਰਿਸਤਿ ਭવੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ। ‘‘ਨੇવ ਸੁਤ੍ਤਂ ਆਗਤ’’ਨ੍ਤਿ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ વੁਤ੍ਤੇਪਿ ‘‘ਨੋ ਸੁਤ੍ਤવਿਭਙ੍ਗੋ’’ਤਿ વਕ੍ਖਮਾਨਤ੍ਤਾ ਮਾਤਿਕਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਨ ਮਾਤਿਕਾ ਆਗਤਾ’’ਤਿ। વਿਨਯੋਪੀਤਿ ਖਨ੍ਧਕવਿਨਯੋਪਿ। ਪਿਸਦ੍ਦੇਨ ਸੁਤ੍ਤવਿਭਙ੍ਗਂ ਅਪੇਕ੍ਖਤਿ। ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਚ੍ਛਾਯਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਛਾਯਾਸਦ੍ਦੋ ਪਟਿਬਿਮ੍ਬੇ ਚ ਪਭਾਯ ਚ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮਤ੍ਤਮੇવਾ’’ਤਿ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਪਟਿਬਿਮ੍ਬਿਕਬ੍ਯਞ੍ਜਨਪਭਾવਨ੍ਤਭੂਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਪਟਿਬਿਮ੍ਬਬ੍ਯਞ੍ਜਨਪਭਾਮਤ੍ਤਮੇવ ਗਹੇਤ੍વਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ‘‘ਪਟਿਸੇਧੇਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਟਿਬਾਹਸਦ੍ਦੋ ਪਟਿਸੇਧਤ੍ਥੋਯੇવ, ਨ ਮਦ੍ਦਨਤ੍ਥੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਪਟਿਬਾਹਨਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਖੇਤ੍ਤવਤ੍ਥੁਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾਦੀਸੂ’’ਤਿਆਦਿ। ਕਿਨ੍ਤਿ ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ, ਕਸ੍ਮਾ ਕਾਰਣਾ વਾ। ਇਮੇਤਿ ਜਾਤਰੂਪਾਦਿਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕੇ ਭਿਕ੍ਖੂ। ਕਾਰੇਥਾਤਿ ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਾਰੇਯ੍ਯਾਥ। ਏਯ੍ਯਾਥਸ੍ਸ ਹਿ ਏਥਾਦੇਸੋ। ਪੁਚ੍ਛਾਯਂ ਸਤ੍ਤਮੀવਿਭਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ। ਸੁਤ੍ਤੇਤਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਿਟਕੇ। ਅਪਰੋ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕੋ વਦਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਇਮੇਸਨ੍ਤਿ ਓਲਮ੍ਬੇਤ੍વਾ ਨਿવਾਸੇਨ੍ਤਾਨਂ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਓਲਮ੍ਬੇਤ੍વਾ ਨਿવਾਸਨੇ।
233.Tatrassāti ettha tatra assāti padavibhāgaṃ katvā tasaddo parisavisayo pasiddhavisayo, assasaddo ākhyātikoti āha ‘‘tassaṃ parisati bhaveyyā’’ti. ‘‘Neva suttaṃ āgata’’nti sāmaññato vuttepi ‘‘no suttavibhaṅgo’’ti vakkhamānattā mātikaṃ sandhāya vuttanti āha ‘‘na mātikā āgatā’’ti. Vinayopīti khandhakavinayopi. Pisaddena suttavibhaṅgaṃ apekkhati. Byañjanacchāyāyāti ettha chāyāsaddo paṭibimbe ca pabhāya ca hotīti āha ‘‘byañjanamattamevā’’ti, byañjanapaṭibimbikabyañjanapabhāvantabhūtaṃ atthaṃ aggahetvā byañjanapaṭibimbabyañjanapabhāmattameva gahetvāti adhippāyo. ‘‘Paṭisedhetī’’ti iminā paṭibāhasaddo paṭisedhatthoyeva, na maddanatthoti dasseti. Paṭibāhanākāraṃ dassento āha ‘‘jātarūparajatakhettavatthupaṭiggahaṇādīsū’’tiādi. Kinti kena kāraṇena, kasmā kāraṇā vā. Imeti jātarūpādipaṭiggāhake bhikkhū. Kārethāti tumhe kāreyyātha. Eyyāthassa hi ethādeso. Pucchāyaṃ sattamīvibhatti hoti. Sutteti suttantapiṭake. Aparo dhammakathiko vadatīti sambandho. Imesanti olambetvā nivāsentānaṃ. Etthāti olambetvā nivāsane.
੨੩੪. ਬਹੁਤਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦ੍વਿਗੁਣਤਿਗੁਣਾਦਿਨਾ ਅਧਿਕਾ ਏવ ਬਹੁਤਰਾ ਨਾਮਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਕੇਨਪਿ ਅਧਿਕਾ ਬਹੁਤਰਾવਾ’’ਤਿ। ‘‘ਕੋ ਪਨ વਾਦੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ‘‘ਏਕੇਨਪੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਿਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਗਰਹਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
234.Bahutarā bhikkhūti ettha dviguṇatiguṇādinā adhikā eva bahutarā nāmāti āha ‘‘ekenapi adhikā bahutarāvā’’ti. ‘‘Ko pana vādo’’tiādinā ‘‘ekenapī’’ti ettha pisaddassa garahatthaṃ dasseti.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Cūḷavaggapāḷi
ਸਮ੍ਮੁਖਾવਿਨਯੋ • Sammukhāvinayo
ਉਬ੍ਬਾਹਿਕਾਯવੂਪਸਮਨਂ • Ubbāhikāyavūpasamanaṃ
ਯੇਭੁਯ੍ਯਸਿਕਾવਿਨਯੋ • Yebhuyyasikāvinayo
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ਅਧਿਕਰਣવੂਪਸਮਨਸਮਥਕਥਾ • Adhikaraṇavūpasamanasamathakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਅਧਿਕਰਣવੂਪਸਮਨਸਮਥਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Adhikaraṇavūpasamanasamathakathāvaṇṇanā