| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi |
អធិករណវូបសមវគ្គវណ្ណនា
Adhikaraṇavūpasamavaggavaṇṇanā
៤៥៧. អធិករណវូបសមវគ្គេ សង្ឃគរុ នាម កោតិ អាហ ‘‘ធម្មញ្ច…បេ.… សង្ឃគរុ នាម ហោតី’’តិ។ តានីតិ ចីវរាទីនិ។
457. Adhikaraṇavūpasamavagge saṅghagaru nāma koti āha ‘‘dhammañca…pe… saṅghagaru nāma hotī’’ti. Tānīti cīvarādīni.
៤៥៨. បញ្ចហុបាលិ អាការេហីតិ ឯត្ថ អាការសទ្ទោ ការណត្ថោតិ អាហ ‘‘បញ្ចហិ ការណេហី’’តិ។ កម្មេនាតិអាទីសុ កម្មាទីនំ សរូបំ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘អបលោកនាទីសូ’’តិអាទិ។ ឧបបត្តីហីតិ យុត្តីហិ។ មយ្ហំ ឧច្ចាកុលា បព្ពជិតភាវញ្ច ពហុស្សុតភាវញ្ច តុម្ហេ ជានាថាតិ យោជនា។ មាទិសោ នាម…បេ.… តុម្ហាកំ យុត្តំ ននូតិ យោជនា។ កណ្ណមូលេតិ កណ្ណសមីបេ។ អនុស្សាវនេនាតិ អនុសមីបេ សាវាបនេន។ តេសន្តិ ភិក្ខូនំ។ អនិវត្តិធម្មេតិ អនិវត្តនសភាវេ។ សលាកគ្គាហេនាតិ អត្តនោ សលាកាយ គាហាបនេន។
458.Pañcahupāliākārehīti ettha ākārasaddo kāraṇatthoti āha ‘‘pañcahi kāraṇehī’’ti. Kammenātiādīsu kammādīnaṃ sarūpaṃ dassento āha ‘‘apalokanādīsū’’tiādi. Upapattīhīti yuttīhi. Mayhaṃ uccākulā pabbajitabhāvañca bahussutabhāvañca tumhe jānāthāti yojanā. Mādiso nāma…pe… tumhākaṃ yuttaṃ nanūti yojanā. Kaṇṇamūleti kaṇṇasamīpe. Anussāvanenāti anusamīpe sāvāpanena. Tesanti bhikkhūnaṃ. Anivattidhammeti anivattanasabhāve. Salākaggāhenāti attano salākāya gāhāpanena.
ឯត្ថាតិ កម្មាទីសុ។ បមាណន្តិ សង្ឃភេទស្ស ការណំ។ បុព្ពភាគាតិ សង្ឃភេទតោ បុព្ពភាគេ បវត្តា។ បុព្ពភាគភាវំ អាវិករោន្តោ អាហ ‘‘អដ្ឋារសវត្ថុទីបនវសេន ហី’’តិអាទិ។ វោហរន្តេបីតិ យោជនា។ តត្ថាតិ វោហារេ។ កទា បន សង្ឃោ ភិន្នោតិ អាហ ‘‘យទា បនា’’តិអាទិ។ យទា បន ករោតីតិ សម្ពន្ធោ។ កម្មន្តិ ឧបោសថកម្មតោ អញ្ញំ កម្មំ គហេតព្ពំ។ ឧទ្ទេសន្តិ ឧបោសថកម្មំ។ ឥតីតិ ឯវំ។ សង្ឃភេទកក្ខន្ធកវណ្ណនាយំ ‘‘ឯវំ…បេ.… បកាសយិស្សាមា’’តិ (ចូឡវ. អដ្ឋ. ៣៥១) យំ វចនំ អវោចុម្ហាតិ យោជនា។ តស្ស វចនស្សាតិ បាឋំ អជ្ឈាហរិត្វា ‘‘ស្វាយំ អត្ថោ’’តិ បទេន សម្ពន្ធិតព្ពោ។
Etthāti kammādīsu. Pamāṇanti saṅghabhedassa kāraṇaṃ. Pubbabhāgāti saṅghabhedato pubbabhāge pavattā. Pubbabhāgabhāvaṃ āvikaronto āha ‘‘aṭṭhārasavatthudīpanavasena hī’’tiādi. Voharantepīti yojanā. Tatthāti vohāre. Kadā pana saṅgho bhinnoti āha ‘‘yadā panā’’tiādi. Yadā pana karotīti sambandho. Kammanti uposathakammato aññaṃ kammaṃ gahetabbaṃ. Uddesanti uposathakammaṃ. Itīti evaṃ. Saṅghabhedakakkhandhakavaṇṇanāyaṃ ‘‘evaṃ…pe… pakāsayissāmā’’ti (cūḷava. aṭṭha. 351) yaṃ vacanaṃ avocumhāti yojanā. Tassa vacanassāti pāṭhaṃ ajjhāharitvā ‘‘svāyaṃ attho’’ti padena sambandhitabbo.
បញ្ញត្តេតន្តិ ឯត្ថ និគ្គហិតលោបសន្ធីតិ អាហ ‘‘បញ្ញត្តំ ឯត’’ន្តិ។ ក្វាតិ កិស្មិំ ខន្ធកេ។ តត្រាតិ វត្តក្ខន្ធកេ។ ឯត្តាវតាតិ ឯត្តកេន អាគន្តុកវត្តាទិអករណមត្តេន។ អនុបុព្ពេនាតិ អនុក្កមេន។ យថារត្តន្តិ ឯត្ថ យថាសទ្ទោ អនុរូបត្ថវាចកោ, រត្តិសទ្ទេន រត្តិប្បមាណំ គហេតព្ពន្តិ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘រត្តិបរិមាណានុរូប’’ន្តិ។ ឥមិនា រត្តិយា អនុរូបំ យថារត្តន្តិ និព្ពចនំ ទស្សេតិ។ ‘‘រត្តិបរិមាណានុរូប’’ន្តិ វុត្តេ រត្តិបរិមាណស្ស អតិក្កន្តត្តា អត្ថតោ ថេរោតិ អាហ ‘‘យថាថេរន្តិ អត្ថោ’’តិ។ វវត្ថានន្តិ បរិច្ឆេទោ។ សោ ហិ វិសុំ អវហិតោ ហុត្វា តិដ្ឋតីតិ វវត្ថានន្តិ វុច្ចតិ។ កម្មាកម្មានីតិ ឯត្ថ កម្មំ អកម្មានីតិ បទវិភាគំ កត្វា អការោ វុទ្ធត្ថោតិ អាហ ‘‘ខុទ្ទកានិ ចេវ មហន្តានិ ច កម្មានី’’តិ។ សតិ ច អកម្មស្ស មហន្តភាវេ កម្មំ នាម ខុទ្ទកន្តិ អត្ថតោ សិទ្ធំ ហោតិ។ តេន វុត្តំ ‘‘ខុទ្ទកានិ ចេវា’’តិ។ អការស្ស អប្បត្ថំ គហេត្វា ‘‘មហន្តានិ ចេវ ខុទ្ទកានិ ច កម្មានី’’តិ អត្ថោបិ យុជ្ជតេវ។ សោ បន ឥធ ន គហិតោ, អញ្ញត្ថ បន ទិស្សតិ។ ‘‘ឧច្ចាវចានិ កម្មានី’’តិ ហិ វាក្យវសេន វុត្តដ្ឋានេ ឧច្ចសទ្ទេន មហន្តត្ថំ ទស្សេតិ, អវចសទ្ទេន ខុទ្ទកត្ថំ ទស្សេតិ។ តស្មា មហន្តខុទ្ទកានិ កម្មានីតិ អត្ថោ វេទិតព្ពោ។ សតិ ច អកម្មស្ស ខុទ្ទកភាវេ កម្មំ នាម មហន្តន្តិ អត្ថតោបិ សិទ្ធន្តិ ទដ្ឋព្ពំ។
Paññattetanti ettha niggahitalopasandhīti āha ‘‘paññattaṃ eta’’nti. Kvāti kismiṃ khandhake. Tatrāti vattakkhandhake. Ettāvatāti ettakena āgantukavattādiakaraṇamattena. Anupubbenāti anukkamena. Yathārattanti ettha yathāsaddo anurūpatthavācako, rattisaddena rattippamāṇaṃ gahetabbanti dassento āha ‘‘rattiparimāṇānurūpa’’nti. Iminā rattiyā anurūpaṃ yathārattanti nibbacanaṃ dasseti. ‘‘Rattiparimāṇānurūpa’’nti vutte rattiparimāṇassa atikkantattā atthato theroti āha ‘‘yathātheranti attho’’ti. Vavatthānanti paricchedo. So hi visuṃ avahito hutvā tiṭṭhatīti vavatthānanti vuccati. Kammākammānīti ettha kammaṃ akammānīti padavibhāgaṃ katvā akāro vuddhatthoti āha ‘‘khuddakāni ceva mahantāni ca kammānī’’ti. Sati ca akammassa mahantabhāve kammaṃ nāma khuddakanti atthato siddhaṃ hoti. Tena vuttaṃ ‘‘khuddakāni cevā’’ti. Akārassa appatthaṃ gahetvā ‘‘mahantāni ceva khuddakāni ca kammānī’’ti atthopi yujjateva. So pana idha na gahito, aññattha pana dissati. ‘‘Uccāvacāni kammānī’’ti hi vākyavasena vuttaṭṭhāne uccasaddena mahantatthaṃ dasseti, avacasaddena khuddakatthaṃ dasseti. Tasmā mahantakhuddakāni kammānīti attho veditabbo. Sati ca akammassa khuddakabhāve kammaṃ nāma mahantanti atthatopi siddhanti daṭṭhabbaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / បរិវារបាឡិ • Parivārapāḷi / ១០. អធិករណវូបសមវគ្គោ • 10. Adhikaraṇavūpasamavaggo
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / វិនយបិដក (អដ្ឋកថា) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / បរិវារ-អដ្ឋកថា • Parivāra-aṭṭhakathā / អធិករណវូបសមវគ្គវណ្ណនា • Adhikaraṇavūpasamavaggavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / អធិករណវូបសមវគ្គវណ្ណនា • Adhikaraṇavūpasamavaggavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / អធិករណវូបសមវគ្គវណ្ណនា • Adhikaraṇavūpasamavaggavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā / វោហារវគ្គាទិវណ្ណនា • Vohāravaggādivaṇṇanā
