Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / เถรคาถาปาฬิ • Theragāthāpāḷi |
๑๖. วีสตินิปาโต
16. Vīsatinipāto
๑. อธิมุตฺตเตฺถรคาถา
1. Adhimuttattheragāthā
๗๐๕.
705.
‘‘ยญฺญตฺถํ วา ธนตฺถํ วา, เย หนาม มยํ ปุเร;
‘‘Yaññatthaṃ vā dhanatthaṃ vā, ye hanāma mayaṃ pure;
๗๐๖.
706.
‘‘ตสฺส เต นตฺถิ ภีตตฺตํ, ภิโยฺย วโณฺณ ปสีทติ;
‘‘Tassa te natthi bhītattaṃ, bhiyyo vaṇṇo pasīdati;
กสฺมา น ปริเทเวสิ, เอวรูเป มหพฺภเยฯ
Kasmā na paridevesi, evarūpe mahabbhaye.
๗๐๗.
707.
‘‘นตฺถิ เจตสิกํ ทุกฺขํ, อนเปกฺขสฺส คามณิ;
‘‘Natthi cetasikaṃ dukkhaṃ, anapekkhassa gāmaṇi;
อติกฺกนฺตา ภยา สเพฺพ, ขีณสํโยชนสฺส เวฯ
Atikkantā bhayā sabbe, khīṇasaṃyojanassa ve.
๗๐๘.
708.
‘‘ขีณาย ภวเนตฺติยา, ทิเฎฺฐ ธเมฺม ยถาตเถ;
‘‘Khīṇāya bhavanettiyā, diṭṭhe dhamme yathātathe;
น ภยํ มรเณ โหติ, ภารนิเกฺขปเน ยถาฯ
Na bhayaṃ maraṇe hoti, bhāranikkhepane yathā.
๗๐๙.
709.
‘‘สุจิณฺณํ พฺรหฺมจริยํ เม, มโคฺค จาปิ สุภาวิโต;
‘‘Suciṇṇaṃ brahmacariyaṃ me, maggo cāpi subhāvito;
มรเณ เม ภยํ นตฺถิ, โรคานมิว สงฺขเยฯ
Maraṇe me bhayaṃ natthi, rogānamiva saṅkhaye.
๗๑๐.
710.
‘‘สุจิณฺณํ พฺรหฺมจริยํ เม, มโคฺค จาปิ สุภาวิโต;
‘‘Suciṇṇaṃ brahmacariyaṃ me, maggo cāpi subhāvito;
๗๑๑.
711.
‘‘ปารคู อนุปาทาโน, กตกิโจฺจ อนาสโว;
‘‘Pāragū anupādāno, katakicco anāsavo;
ตุโฎฺฐ อายุกฺขยา โหติ, มุโตฺต อาฆาตนา ยถาฯ
Tuṭṭho āyukkhayā hoti, mutto āghātanā yathā.
๗๑๒.
712.
‘‘อุตฺตมํ ธมฺมตํ ปโตฺต, สพฺพโลเก อนตฺถิโก;
‘‘Uttamaṃ dhammataṃ patto, sabbaloke anatthiko;
อาทิตฺตาว ฆรา มุโตฺต, มรณสฺมิํ น โสจติฯ
Ādittāva gharā mutto, maraṇasmiṃ na socati.
๗๑๓.
713.
‘‘ยทตฺถิ สงฺคตํ กิญฺจิ, ภโว วา ยตฺถ ลพฺภติ;
‘‘Yadatthi saṅgataṃ kiñci, bhavo vā yattha labbhati;
สพฺพํ อนิสฺสรํ เอตํ, อิติ วุตฺตํ มเหสินาฯ
Sabbaṃ anissaraṃ etaṃ, iti vuttaṃ mahesinā.
๗๑๔.
714.
‘‘โย ตํ ตถา ปชานาติ, ยถา พุเทฺธน เทสิตํ;
‘‘Yo taṃ tathā pajānāti, yathā buddhena desitaṃ;
น คณฺหาติ ภวํ กิญฺจิ, สุตตฺตํว อโยคุฬํฯ
Na gaṇhāti bhavaṃ kiñci, sutattaṃva ayoguḷaṃ.
๗๑๕.
715.
‘‘น เม โหติ ‘อโหสิ’นฺติ, ‘ภวิสฺส’นฺติ น โหติ เม;
‘‘Na me hoti ‘ahosi’nti, ‘bhavissa’nti na hoti me;
สงฺขารา วิคมิสฺสนฺติ, ตตฺถ กา ปริเทวนาฯ
Saṅkhārā vigamissanti, tattha kā paridevanā.
๗๑๖.
716.
‘‘สุทฺธํ ธมฺมสมุปฺปาทํ, สุทฺธํ สงฺขารสนฺตติํ;
‘‘Suddhaṃ dhammasamuppādaṃ, suddhaṃ saṅkhārasantatiṃ;
ปสฺสนฺตสฺส ยถาภูตํ, น ภยํ โหติ คามณิฯ
Passantassa yathābhūtaṃ, na bhayaṃ hoti gāmaṇi.
๗๑๗.
717.
‘‘ติณกฎฺฐสมํ โลกํ, ยทา ปญฺญาย ปสฺสติ;
‘‘Tiṇakaṭṭhasamaṃ lokaṃ, yadā paññāya passati;
มมตฺตํ โส อสํวินฺทํ, ‘นตฺถิ เม’ติ น โสจติฯ
Mamattaṃ so asaṃvindaṃ, ‘natthi me’ti na socati.
๗๑๘.
718.
‘‘อุกฺกณฺฐามิ สรีเรน, ภเวนมฺหิ อนตฺถิโก;
‘‘Ukkaṇṭhāmi sarīrena, bhavenamhi anatthiko;
โสยํ ภิชฺชิสฺสติ กาโย, อโญฺญ จ น ภวิสฺสติฯ
Soyaṃ bhijjissati kāyo, añño ca na bhavissati.
๗๑๙.
719.
‘‘ยํ โว กิจฺจํ สรีเรน, ตํ กโรถ ยทิจฺฉถ;
‘‘Yaṃ vo kiccaṃ sarīrena, taṃ karotha yadicchatha;
น เม ตปฺปจฺจยา ตตฺถ, โทโส เปมญฺจ เหหิติ’’ฯ
Na me tappaccayā tattha, doso pemañca hehiti’’.
๗๒๐.
720.
ตสฺส ตํ วจนํ สุตฺวา, อพฺภุตํ โลมหํสนํ;
Tassa taṃ vacanaṃ sutvā, abbhutaṃ lomahaṃsanaṃ;
สตฺถานิ นิกฺขิปิตฺวาน, มาณวา เอตทพฺรวุํฯ
Satthāni nikkhipitvāna, māṇavā etadabravuṃ.
๗๒๑.
721.
‘‘กิํ ภทเนฺต กริตฺวาน, โก วา อาจริโย ตว;
‘‘Kiṃ bhadante karitvāna, ko vā ācariyo tava;
กสฺส สาสนมาคมฺม, ลพฺภเต ตํ อโสกตา’’ฯ
Kassa sāsanamāgamma, labbhate taṃ asokatā’’.
๗๒๒.
722.
‘‘สพฺพญฺญู สพฺพทสฺสาวี, ชิโน อาจริโย มม;
‘‘Sabbaññū sabbadassāvī, jino ācariyo mama;
มหาการุณิโก สตฺถา, สพฺพโลกติกิจฺฉโกฯ
Mahākāruṇiko satthā, sabbalokatikicchako.
๗๒๓.
723.
‘‘เตนายํ เทสิโต ธโมฺม, ขยคามี อนุตฺตโร;
‘‘Tenāyaṃ desito dhammo, khayagāmī anuttaro;
ตสฺส สาสนมาคมฺม, ลพฺภเต ตํ อโสกตา’’ฯ
Tassa sāsanamāgamma, labbhate taṃ asokatā’’.
๗๒๔.
724.
สุตฺวาน โจรา อิสิโน สุภาสิตํ, นิกฺขิปฺป สตฺถานิ จ อาวุธานิ จ;
Sutvāna corā isino subhāsitaṃ, nikkhippa satthāni ca āvudhāni ca;
ตมฺหา จ กมฺมา วิรมิํสุ เอเก, เอเก จ ปพฺพชฺชมโรจยิํสุฯ
Tamhā ca kammā viramiṃsu eke, eke ca pabbajjamarocayiṃsu.
๗๒๕.
725.
เต ปพฺพชิตฺวา สุคตสฺส สาสเน, ภาเวตฺว โพชฺฌงฺคพลานิ ปณฺฑิตา;
Te pabbajitvā sugatassa sāsane, bhāvetva bojjhaṅgabalāni paṇḍitā;
อุทคฺคจิตฺตา สุมนา กตินฺทฺริยา, ผุสิํสุ นิพฺพานปทํ อสงฺขตนฺติฯ
Udaggacittā sumanā katindriyā, phusiṃsu nibbānapadaṃ asaṅkhatanti.
…อธิมุโตฺต เถโร…ฯ
…Adhimutto thero….
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / เถรคาถา-อฎฺฐกถา • Theragāthā-aṭṭhakathā / ๑. อธิมุตฺตเตฺถรคาถาวณฺณนา • 1. Adhimuttattheragāthāvaṇṇanā