Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਥੇਰਗਾਥਾਪਾਲ਼ਿ • Theragāthāpāḷi |
੧੬. વੀਸਤਿਨਿਪਾਤੋ
16. Vīsatinipāto
੧. ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਗਾਥਾ
1. Adhimuttattheragāthā
੭੦੫.
705.
‘‘ਯਞ੍ਞਤ੍ਥਂ વਾ ਧਨਤ੍ਥਂ વਾ, ਯੇ ਹਨਾਮ ਮਯਂ ਪੁਰੇ।
‘‘Yaññatthaṃ vā dhanatthaṃ vā, ye hanāma mayaṃ pure;
੭੦੬.
706.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਨਤ੍ਥਿ ਭੀਤਤ੍ਤਂ, ਭਿਯ੍ਯੋ વਣ੍ਣੋ ਪਸੀਦਤਿ।
‘‘Tassa te natthi bhītattaṃ, bhiyyo vaṇṇo pasīdati;
ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਪਰਿਦੇવੇਸਿ, ਏવਰੂਪੇ ਮਹਬ੍ਭਯੇ॥
Kasmā na paridevesi, evarūpe mahabbhaye.
੭੦੭.
707.
‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਚੇਤਸਿਕਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਅਨਪੇਕ੍ਖਸ੍ਸ ਗਾਮਣਿ।
‘‘Natthi cetasikaṃ dukkhaṃ, anapekkhassa gāmaṇi;
ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾ ਭਯਾ ਸਬ੍ਬੇ, ਖੀਣਸਂਯੋਜਨਸ੍ਸ વੇ॥
Atikkantā bhayā sabbe, khīṇasaṃyojanassa ve.
੭੦੮.
708.
‘‘ਖੀਣਾਯ ਭવਨੇਤ੍ਤਿਯਾ, ਦਿਟ੍ਠੇ ਧਮ੍ਮੇ ਯਥਾਤਥੇ।
‘‘Khīṇāya bhavanettiyā, diṭṭhe dhamme yathātathe;
ਨ ਭਯਂ ਮਰਣੇ ਹੋਤਿ, ਭਾਰਨਿਕ੍ਖੇਪਨੇ ਯਥਾ॥
Na bhayaṃ maraṇe hoti, bhāranikkhepane yathā.
੭੦੯.
709.
‘‘ਸੁਚਿਣ੍ਣਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਮੇ, ਮਗ੍ਗੋ ਚਾਪਿ ਸੁਭਾવਿਤੋ।
‘‘Suciṇṇaṃ brahmacariyaṃ me, maggo cāpi subhāvito;
ਮਰਣੇ ਮੇ ਭਯਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਰੋਗਾਨਮਿવ ਸਙ੍ਖਯੇ॥
Maraṇe me bhayaṃ natthi, rogānamiva saṅkhaye.
੭੧੦.
710.
‘‘ਸੁਚਿਣ੍ਣਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਮੇ, ਮਗ੍ਗੋ ਚਾਪਿ ਸੁਭਾવਿਤੋ।
‘‘Suciṇṇaṃ brahmacariyaṃ me, maggo cāpi subhāvito;
੭੧੧.
711.
‘‘ਪਾਰਗੂ ਅਨੁਪਾਦਾਨੋ, ਕਤਕਿਚ੍ਚੋ ਅਨਾਸવੋ।
‘‘Pāragū anupādāno, katakicco anāsavo;
ਤੁਟ੍ਠੋ ਆਯੁਕ੍ਖਯਾ ਹੋਤਿ, ਮੁਤ੍ਤੋ ਆਘਾਤਨਾ ਯਥਾ॥
Tuṭṭho āyukkhayā hoti, mutto āghātanā yathā.
੭੧੨.
712.
‘‘ਉਤ੍ਤਮਂ ਧਮ੍ਮਤਂ ਪਤ੍ਤੋ, ਸਬ੍ਬਲੋਕੇ ਅਨਤ੍ਥਿਕੋ।
‘‘Uttamaṃ dhammataṃ patto, sabbaloke anatthiko;
ਆਦਿਤ੍ਤਾવ ਘਰਾ ਮੁਤ੍ਤੋ, ਮਰਣਸ੍ਮਿਂ ਨ ਸੋਚਤਿ॥
Ādittāva gharā mutto, maraṇasmiṃ na socati.
੭੧੩.
713.
‘‘ਯਦਤ੍ਥਿ ਸਙ੍ਗਤਂ ਕਿਞ੍ਚਿ, ਭવੋ વਾ ਯਤ੍ਥ ਲਬ੍ਭਤਿ।
‘‘Yadatthi saṅgataṃ kiñci, bhavo vā yattha labbhati;
ਸਬ੍ਬਂ ਅਨਿਸ੍ਸਰਂ ਏਤਂ, ਇਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਮਹੇਸਿਨਾ॥
Sabbaṃ anissaraṃ etaṃ, iti vuttaṃ mahesinā.
੭੧੪.
714.
‘‘ਯੋ ਤਂ ਤਥਾ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਯਥਾ ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਦੇਸਿਤਂ।
‘‘Yo taṃ tathā pajānāti, yathā buddhena desitaṃ;
ਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਭવਂ ਕਿਞ੍ਚਿ, ਸੁਤਤ੍ਤਂવ ਅਯੋਗੁਲ਼ਂ॥
Na gaṇhāti bhavaṃ kiñci, sutattaṃva ayoguḷaṃ.
੭੧੫.
715.
‘‘ਨ ਮੇ ਹੋਤਿ ‘ਅਹੋਸਿ’ਨ੍ਤਿ, ‘ਭવਿਸ੍ਸ’ਨ੍ਤਿ ਨ ਹੋਤਿ ਮੇ।
‘‘Na me hoti ‘ahosi’nti, ‘bhavissa’nti na hoti me;
ਸਙ੍ਖਾਰਾ વਿਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਕਾ ਪਰਿਦੇવਨਾ॥
Saṅkhārā vigamissanti, tattha kā paridevanā.
੭੧੬.
716.
‘‘ਸੁਦ੍ਧਂ ਧਮ੍ਮਸਮੁਪ੍ਪਾਦਂ, ਸੁਦ੍ਧਂ ਸਙ੍ਖਾਰਸਨ੍ਤਤਿਂ।
‘‘Suddhaṃ dhammasamuppādaṃ, suddhaṃ saṅkhārasantatiṃ;
ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੂਤਂ, ਨ ਭਯਂ ਹੋਤਿ ਗਾਮਣਿ॥
Passantassa yathābhūtaṃ, na bhayaṃ hoti gāmaṇi.
੭੧੭.
717.
‘‘ਤਿਣਕਟ੍ਠਸਮਂ ਲੋਕਂ, ਯਦਾ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਸ੍ਸਤਿ।
‘‘Tiṇakaṭṭhasamaṃ lokaṃ, yadā paññāya passati;
ਮਮਤ੍ਤਂ ਸੋ ਅਸਂવਿਨ੍ਦਂ, ‘ਨਤ੍ਥਿ ਮੇ’ਤਿ ਨ ਸੋਚਤਿ॥
Mamattaṃ so asaṃvindaṃ, ‘natthi me’ti na socati.
੭੧੮.
718.
‘‘ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਾਮਿ ਸਰੀਰੇਨ, ਭવੇਨਮ੍ਹਿ ਅਨਤ੍ਥਿਕੋ।
‘‘Ukkaṇṭhāmi sarīrena, bhavenamhi anatthiko;
ਸੋਯਂ ਭਿਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ ਕਾਯੋ, ਅਞ੍ਞੋ ਚ ਨ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ॥
Soyaṃ bhijjissati kāyo, añño ca na bhavissati.
੭੧੯.
719.
‘‘ਯਂ વੋ ਕਿਚ੍ਚਂ ਸਰੀਰੇਨ, ਤਂ ਕਰੋਥ ਯਦਿਚ੍ਛਥ।
‘‘Yaṃ vo kiccaṃ sarīrena, taṃ karotha yadicchatha;
ਨ ਮੇ ਤਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਤਤ੍ਥ, ਦੋਸੋ ਪੇਮਞ੍ਚ ਹੇਹਿਤਿ’’॥
Na me tappaccayā tattha, doso pemañca hehiti’’.
੭੨੦.
720.
ਤਸ੍ਸ ਤਂ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ ਲੋਮਹਂਸਨਂ।
Tassa taṃ vacanaṃ sutvā, abbhutaṃ lomahaṃsanaṃ;
ਸਤ੍ਥਾਨਿ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾਨ, ਮਾਣવਾ ਏਤਦਬ੍ਰવੁਂ॥
Satthāni nikkhipitvāna, māṇavā etadabravuṃ.
੭੨੧.
721.
‘‘ਕਿਂ ਭਦਨ੍ਤੇ ਕਰਿਤ੍વਾਨ, ਕੋ વਾ ਆਚਰਿਯੋ ਤવ।
‘‘Kiṃ bhadante karitvāna, ko vā ācariyo tava;
ਕਸ੍ਸ ਸਾਸਨਮਾਗਮ੍ਮ, ਲਬ੍ਭਤੇ ਤਂ ਅਸੋਕਤਾ’’॥
Kassa sāsanamāgamma, labbhate taṃ asokatā’’.
੭੨੨.
722.
‘‘ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੂ ਸਬ੍ਬਦਸ੍ਸਾવੀ, ਜਿਨੋ ਆਚਰਿਯੋ ਮਮ।
‘‘Sabbaññū sabbadassāvī, jino ācariyo mama;
ਮਹਾਕਾਰੁਣਿਕੋ ਸਤ੍ਥਾ, ਸਬ੍ਬਲੋਕਤਿਕਿਚ੍ਛਕੋ॥
Mahākāruṇiko satthā, sabbalokatikicchako.
੭੨੩.
723.
‘‘ਤੇਨਾਯਂ ਦੇਸਿਤੋ ਧਮ੍ਮੋ, ਖਯਗਾਮੀ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ।
‘‘Tenāyaṃ desito dhammo, khayagāmī anuttaro;
ਤਸ੍ਸ ਸਾਸਨਮਾਗਮ੍ਮ, ਲਬ੍ਭਤੇ ਤਂ ਅਸੋਕਤਾ’’॥
Tassa sāsanamāgamma, labbhate taṃ asokatā’’.
੭੨੪.
724.
ਸੁਤ੍વਾਨ ਚੋਰਾ ਇਸਿਨੋ ਸੁਭਾਸਿਤਂ, ਨਿਕ੍ਖਿਪ੍ਪ ਸਤ੍ਥਾਨਿ ਚ ਆવੁਧਾਨਿ ਚ।
Sutvāna corā isino subhāsitaṃ, nikkhippa satthāni ca āvudhāni ca;
ਤਮ੍ਹਾ ਚ ਕਮ੍ਮਾ વਿਰਮਿਂਸੁ ਏਕੇ, ਏਕੇ ਚ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਮਰੋਚਯਿਂਸੁ॥
Tamhā ca kammā viramiṃsu eke, eke ca pabbajjamarocayiṃsu.
੭੨੫.
725.
ਤੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਸੁਗਤਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇ, ਭਾવੇਤ੍વ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਬਲਾਨਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ।
Te pabbajitvā sugatassa sāsane, bhāvetva bojjhaṅgabalāni paṇḍitā;
ਉਦਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤਾ ਸੁਮਨਾ ਕਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ, ਫੁਸਿਂਸੁ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪਦਂ ਅਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ॥
Udaggacittā sumanā katindriyā, phusiṃsu nibbānapadaṃ asaṅkhatanti.
…ਅਧਿਮੁਤ੍ਤੋ ਥੇਰੋ…।
…Adhimutto thero….
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਥੇਰਗਾਥਾ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Theragāthā-aṭṭhakathā / ੧. ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਗਾਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 1. Adhimuttattheragāthāvaṇṇanā