Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੧੦. ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਸੁਤ੍ਤਂ
10. Ādhipateyyasuttaṃ
੪੦. ‘‘ਤੀਣਿਮਾਨਿ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਾਨਿ। ਕਤਮਾਨਿ ਤੀਣਿ? ਅਤ੍ਤਾਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ, ਲੋਕਾਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ, ਧਮ੍ਮਾਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ। ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤ੍ਤਾਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਞ੍ਞਗਤੋ વਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਗਤੋ વਾ ਸੁਞ੍ਞਾਗਾਰਗਤੋ વਾ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਪਨਾਹਂ ਚੀવਰਹੇਤੁ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ। ਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਹੇਤੁ, ਨ ਸੇਨਾਸਨਹੇਤੁ, ਨ ਇਤਿਭવਾਭવਹੇਤੁ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ। ਅਪਿ ਚ ਖੋਮ੍ਹਿ ਓਤਿਣ੍ਣੋ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਦੁਕ੍ਖੋਤਿਣ੍ਣੋ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤੋ। ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਇਮਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਥਾਤਿ। ਅਹਞ੍ਚੇવ ਖੋ ਪਨ ਯਾਦਿਸਕੇ 1 ਕਾਮੇ ਓਹਾਯ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਤਾਦਿਸਕੇ વਾ 2 ਕਾਮੇ ਪਰਿਯੇਸੇਯ੍ਯਂ ਤਤੋ વਾ 3 ਪਾਪਿਟ੍ਠਤਰੇ, ਨ ਮੇਤਂ ਪਤਿਰੂਪ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਆਰਦ੍ਧਂ ਖੋ ਪਨ ਮੇ વੀਰਿਯਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਅਸਲ੍ਲੀਨਂ, ਉਪਟ੍ਠਿਤਾ ਸਤਿ ਅਸਮ੍ਮੁਟ੍ਠਾ, ਪਸ੍ਸਦ੍ਧੋ ਕਾਯੋ ਅਸਾਰਦ੍ਧੋ, ਸਮਾਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਕਗ੍ਗ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਅਤ੍ਤਾਨਂਯੇવ ਅਧਿਪਤਿਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਅਕੁਸਲਂ ਪਜਹਤਿ, ਕੁਸਲਂ ਭਾવੇਤਿ, ਸਾવਜ੍ਜਂ ਪਜਹਤਿ, ਅਨવਜ੍ਜਂ ਭਾવੇਤਿ, ਸੁਦ੍ਧਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਿਹਰਤਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤ੍ਤਾਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ।
40. ‘‘Tīṇimāni , bhikkhave, ādhipateyyāni. Katamāni tīṇi? Attādhipateyyaṃ, lokādhipateyyaṃ, dhammādhipateyyaṃ. Katamañca, bhikkhave, attādhipateyyaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā iti paṭisañcikkhati – ‘na kho panāhaṃ cīvarahetu agārasmā anagāriyaṃ pabbajito. Na piṇḍapātahetu, na senāsanahetu, na itibhavābhavahetu agārasmā anagāriyaṃ pabbajito. Api ca khomhi otiṇṇo jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, dukkhotiṇṇo dukkhapareto. Appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethāti. Ahañceva kho pana yādisake 4 kāme ohāya agārasmā anagāriyaṃ pabbajito tādisake vā 5 kāme pariyeseyyaṃ tato vā 6 pāpiṭṭhatare, na metaṃ patirūpa’nti. So iti paṭisañcikkhati – ‘āraddhaṃ kho pana me vīriyaṃ bhavissati asallīnaṃ, upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā, passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekagga’nti. So attānaṃyeva adhipatiṃ karitvā akusalaṃ pajahati, kusalaṃ bhāveti, sāvajjaṃ pajahati, anavajjaṃ bhāveti, suddhaṃ attānaṃ pariharati. Idaṃ vuccati, bhikkhave, attādhipateyyaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਲੋਕਾਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਞ੍ਞਗਤੋ વਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਗਤੋ વਾ ਸੁਞ੍ਞਾਗਾਰਗਤੋ વਾ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਪਨਾਹਂ ਚੀવਰਹੇਤੁ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ। ਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਹੇਤੁ, ਨ ਸੇਨਾਸਨਹੇਤੁ, ਨ ਇਤਿਭવਾਭવਹੇਤੁ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ। ਅਪਿ ਚ ਖੋਮ੍ਹਿ ਓਤਿਣ੍ਣੋ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਦੁਕ੍ਖੋਤਿਣ੍ਣੋ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤੋ। ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਇਮਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਥਾ’ਤਿ। ਅਹਞ੍ਚੇવ ਖੋ ਪਨ ਏવਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਕਾਮવਿਤਕ੍ਕਂ વਾ વਿਤਕ੍ਕੇਯ੍ਯਂ, ਬ੍ਯਾਪਾਦવਿਤਕ੍ਕਂ વਾ વਿਤਕ੍ਕੇਯ੍ਯਂ, વਿਹਿਂਸਾવਿਤਕ੍ਕਂ વਾ વਿਤਕ੍ਕੇਯ੍ਯਂ, ਮਹਾ ਖੋ ਪਨਾਯਂ ਲੋਕਸਨ੍ਨਿવਾਸੋ। ਮਹਨ੍ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੋ ਪਨ ਲੋਕਸਨ੍ਨਿવਾਸੇ ਸਨ੍ਤਿ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਇਦ੍ਧਿਮਨ੍ਤੋ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਾ ਪਰਚਿਤ੍ਤવਿਦੁਨੋ। ਤੇ ਦੂਰਤੋਪਿ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਆਸਨ੍ਨਾਪਿ ਨ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਚੇਤਸਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ 7। ਤੇਪਿ ਮਂ ਏવਂ ਜਾਨੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਪਸ੍ਸਥ, ਭੋ, ਇਮਂ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਂ ਸਦ੍ਧਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ વੋਕਿਣ੍ਣੋ વਿਹਰਤਿ ਪਾਪਕੇਹਿ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹੀ’ਤਿ। ਦੇવਤਾਪਿ ਖੋ ਸਨ੍ਤਿ ਇਦ੍ਧਿਮਨ੍ਤਿਨਿਯੋ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਾ ਪਰਚਿਤ੍ਤવਿਦੁਨਿਯੋ। ਤਾ ਦੂਰਤੋਪਿ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਆਸਨ੍ਨਾਪਿ ਨ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਚੇਤਸਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਤਾਪਿ ਮਂ ਏવਂ ਜਾਨੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਪਸ੍ਸਥ, ਭੋ, ਇਮਂ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਂ ਸਦ੍ਧਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ વੋਕਿਣ੍ਣੋ વਿਹਰਤਿ ਪਾਪਕੇਹਿ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹੀ’ਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਆਰਦ੍ਧਂ ਖੋ ਪਨ ਮੇ વੀਰਿਯਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਅਸਲ੍ਲੀਨਂ, ਉਪਟ੍ਠਿਤਾ ਸਤਿ ਅਸਮ੍ਮੁਟ੍ਠਾ, ਪਸ੍ਸਦ੍ਧੋ ਕਾਯੋ ਅਸਾਰਦ੍ਧੋ, ਸਮਾਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਕਗ੍ਗ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਲੋਕਂਯੇવ ਅਧਿਪਤਿਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਅਕੁਸਲਂ ਪਜਹਤਿ, ਕੁਸਲਂ ਭਾવੇਤਿ, ਸਾવਜ੍ਜਂ ਪਜਹਤਿ, ਅਨવਜ੍ਜਂ ਭਾવੇਤਿ, ਸੁਦ੍ਧਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਿਹਰਤਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਲੋਕਾਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ।
‘‘Katamañca, bhikkhave, lokādhipateyyaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā iti paṭisañcikkhati – ‘na kho panāhaṃ cīvarahetu agārasmā anagāriyaṃ pabbajito. Na piṇḍapātahetu, na senāsanahetu, na itibhavābhavahetu agārasmā anagāriyaṃ pabbajito. Api ca khomhi otiṇṇo jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, dukkhotiṇṇo dukkhapareto. Appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethā’ti. Ahañceva kho pana evaṃ pabbajito samāno kāmavitakkaṃ vā vitakkeyyaṃ, byāpādavitakkaṃ vā vitakkeyyaṃ, vihiṃsāvitakkaṃ vā vitakkeyyaṃ, mahā kho panāyaṃ lokasannivāso. Mahantasmiṃ kho pana lokasannivāse santi samaṇabrāhmaṇā iddhimanto dibbacakkhukā paracittaviduno. Te dūratopi passanti, āsannāpi na dissanti, cetasāpi cittaṃ pajānanti 8. Tepi maṃ evaṃ jāneyyuṃ – ‘passatha, bho, imaṃ kulaputtaṃ saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito samāno vokiṇṇo viharati pāpakehi akusalehi dhammehī’ti. Devatāpi kho santi iddhimantiniyo dibbacakkhukā paracittaviduniyo. Tā dūratopi passanti, āsannāpi na dissanti, cetasāpi cittaṃ jānanti. Tāpi maṃ evaṃ jāneyyuṃ – ‘passatha, bho, imaṃ kulaputtaṃ saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito samāno vokiṇṇo viharati pāpakehi akusalehi dhammehī’ti. So iti paṭisañcikkhati – ‘āraddhaṃ kho pana me vīriyaṃ bhavissati asallīnaṃ, upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā, passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekagga’nti. So lokaṃyeva adhipatiṃ karitvā akusalaṃ pajahati, kusalaṃ bhāveti, sāvajjaṃ pajahati, anavajjaṃ bhāveti, suddhaṃ attānaṃ pariharati. Idaṃ vuccati, bhikkhave, lokādhipateyyaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਾਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਞ੍ਞਗਤੋ વਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਗਤੋ વਾ ਸੁਞ੍ਞਾਗਾਰਗਤੋ વਾ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਪਨਾਹਂ ਚੀવਰਹੇਤੁ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ। ਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਹੇਤੁ, ਨ ਸੇਨਾਸਨਹੇਤੁ, ਨ ਇਤਿਭવਾਭવਹੇਤੁ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ। ਅਪਿ ਚ ਖੋਮ੍ਹਿ ਓਤਿਣ੍ਣੋ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਦੁਕ੍ਖੋਤਿਣ੍ਣੋ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤੋ। ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਇਮਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਥਾਤਿ। ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੋ ਭਗવਤਾ ਧਮ੍ਮੋ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਅਕਾਲਿਕੋ ਏਹਿਪਸ੍ਸਿਕੋ ਓਪਨੇਯ੍ਯਿਕੋ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ વਿਞ੍ਞੂਹੀਤਿ। ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਜਾਨਂ ਪਸ੍ਸਂ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਅਹਞ੍ਚੇવ ਖੋ ਪਨ ਏવਂ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਕੁਸੀਤੋ વਿਹਰੇਯ੍ਯਂ ਪਮਤ੍ਤੋ, ਨ ਮੇਤਂ ਅਸ੍ਸ ਪਤਿਰੂਪ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਆਰਦ੍ਧਂ ਖੋ ਪਨ ਮੇ વੀਰਿਯਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਅਸਲ੍ਲੀਨਂ, ਉਪਟ੍ਠਿਤਾ ਸਤਿ ਅਸਮ੍ਮੁਟ੍ਠਾ, ਪਸ੍ਸਦ੍ਧੋ ਕਾਯੋ ਅਸਾਰਦ੍ਧੋ, ਸਮਾਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਕਗ੍ਗ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਧਮ੍ਮਂਯੇવ ਅਧਿਪਤਿਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਅਕੁਸਲਂ ਪਜਹਤਿ, ਕੁਸਲਂ ਭਾવੇਤਿ, ਸਾવਜ੍ਜਂ ਪਜਹਤਿ, ਅਨવਜ੍ਜਂ ਭਾવੇਤਿ, ਸੁਦ੍ਧਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਿਹਰਤਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਾਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ। ਇਮਾਨਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤੀਣਿ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਾਨੀ’’ਤਿ।
‘‘Katamañca, bhikkhave, dhammādhipateyyaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā iti paṭisañcikkhati – ‘na kho panāhaṃ cīvarahetu agārasmā anagāriyaṃ pabbajito. Na piṇḍapātahetu, na senāsanahetu, na itibhavābhavahetu agārasmā anagāriyaṃ pabbajito. Api ca khomhi otiṇṇo jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, dukkhotiṇṇo dukkhapareto. Appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethāti. Svākkhāto bhagavatā dhammo sandiṭṭhiko akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhīti. Santi kho pana me sabrahmacārī jānaṃ passaṃ viharanti. Ahañceva kho pana evaṃ svākkhāte dhammavinaye pabbajito samāno kusīto vihareyyaṃ pamatto, na metaṃ assa patirūpa’nti. So iti paṭisañcikkhati – ‘āraddhaṃ kho pana me vīriyaṃ bhavissati asallīnaṃ, upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā, passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekagga’nti. So dhammaṃyeva adhipatiṃ karitvā akusalaṃ pajahati, kusalaṃ bhāveti, sāvajjaṃ pajahati, anavajjaṃ bhāveti, suddhaṃ attānaṃ pariharati. Idaṃ vuccati, bhikkhave, dhammādhipateyyaṃ. Imāni kho, bhikkhave, tīṇi ādhipateyyānī’’ti.
‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਲੋਕੇ ਰਹੋ ਨਾਮ, ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਪਕੁਬ੍ਬਤੋ।
‘‘Natthi loke raho nāma, pāpakammaṃ pakubbato;
ਅਤ੍ਤਾ ਤੇ ਪੁਰਿਸ ਜਾਨਾਤਿ, ਸਚ੍ਚਂ વਾ ਯਦਿ વਾ ਮੁਸਾ॥
Attā te purisa jānāti, saccaṃ vā yadi vā musā.
‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਂ વਤ ਭੋ ਸਕ੍ਖਿ, ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਅਤਿਮਞ੍ਞਸਿ।
‘‘Kalyāṇaṃ vata bho sakkhi, attānaṃ atimaññasi;
ਯੋ ਸਨ੍ਤਂ ਅਤ੍ਤਨਿ ਪਾਪਂ, ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਿਗੂਹਸਿ॥
Yo santaṃ attani pāpaṃ, attānaṃ parigūhasi.
‘‘ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਦੇવਾ ਚ ਤਥਾਗਤਾ ਚ,
‘‘Passanti devā ca tathāgatā ca,
ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਬਾਲਂ વਿਸਮਂ ਚਰਨ੍ਤਂ।
Lokasmiṃ bālaṃ visamaṃ carantaṃ;
ਲੋਕਾਧਿਪੋ ਚ ਨਿਪਕੋ ਚ ਝਾਯੀ॥
Lokādhipo ca nipako ca jhāyī.
‘‘ਧਮ੍ਮਾਧਿਪੋ ਚ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ,
‘‘Dhammādhipo ca anudhammacārī,
ਨ ਹੀਯਤਿ ਸਚ੍ਚਪਰਕ੍ਕਮੋ ਮੁਨਿ।
Na hīyati saccaparakkamo muni;
ਪਸਯ੍ਹ ਮਾਰਂ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਅਨ੍ਤਕਂ,
Pasayha māraṃ abhibhuyya antakaṃ,
ਯੋ ਚ ਫੁਸੀ ਜਾਤਿਕ੍ਖਯਂ ਪਧਾਨવਾ।
Yo ca phusī jātikkhayaṃ padhānavā;
ਸੋ ਤਾਦਿਸੋ ਲੋਕવਿਦੂ ਸੁਮੇਧੋ,
So tādiso lokavidū sumedho,
ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਅਤਮ੍ਮਯੋ ਮੁਨੀ’’ਤਿ॥ ਦਸਮਂ।
Sabbesu dhammesu atammayo munī’’ti. dasamaṃ;
ਦੇવਦੂਤવਗ੍ਗੋ ਚਤੁਤ੍ਥੋ।
Devadūtavaggo catuttho.
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
Tassuddānaṃ –
ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਆਨਨ੍ਦ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ, ਨਿਦਾਨਂ ਹਤ੍ਥਕੇਨ ਚ।
Brahma ānanda sāriputto, nidānaṃ hatthakena ca;
ਦੂਤਾ ਦੁવੇ ਚ ਰਾਜਾਨੋ, ਸੁਖੁਮਾਲਾਧਿਪਤੇਯ੍ਯੇਨ ਚਾਤਿ॥
Dūtā duve ca rājāno, sukhumālādhipateyyena cāti.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੧੦. ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Ādhipateyyasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੧੦. ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Ādhipateyyasuttavaṇṇanā