Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
൧൦. ആധിപതേയ്യസുത്തവണ്ണനാ
10. Ādhipateyyasuttavaṇṇanā
൪൦. ദസമേ അഭിഭവിത്വാ പവത്തനട്ഠേന അധിപതി യം കിഞ്ചി ജേട്ഠകം ന കാരകം അത്താനം അധിപതീതി കത്വാ അത്താ ഏവ അധിപതി, തതോ ആഗതം അത്താധിപതേയ്യം. തേനാഹ ‘‘അത്താന’’ന്തിആദി. ലോകന്തി സത്തലോകം. സോ ച ഖോ ഇദ്ധിവിധാദിഗുണവിസേസയുത്തോ അധിപ്പേതോ അധിപതിഭാവസ്സ അധിപ്പേതത്താ. നവവിധം ലോകുത്തരധമ്മന്തി ഉക്കട്ഠനിദ്ദേസേന വുത്തം. ഇതി ഭവോതി ഏവം സമ്പത്തിഭവോ, തത്ഥ ഏവം അഭിവുദ്ധീതി. സമ്പത്തിഭവസ്സ ഹേതൂതി തംതംസമ്പത്തിഭവസ്സ തത്ഥ ച അഭിവുദ്ധിയാ ഹേതു. ജാതിനിമിത്തസ്സ കമ്മഭവസ്സ കതൂപചിതത്താ ജാതി അന്തോപവിട്ഠാ. ജരാദീസുപി ഏസേവ നയോ ഹേതുസിദ്ധിയാ ഫലസിദ്ധിതോ.
40. Dasame abhibhavitvā pavattanaṭṭhena adhipati yaṃ kiñci jeṭṭhakaṃ na kārakaṃ attānaṃ adhipatīti katvā attā eva adhipati, tato āgataṃ attādhipateyyaṃ. Tenāha ‘‘attāna’’ntiādi. Lokanti sattalokaṃ. So ca kho iddhividhādiguṇavisesayutto adhippeto adhipatibhāvassa adhippetattā. Navavidhaṃ lokuttaradhammanti ukkaṭṭhaniddesena vuttaṃ. Iti bhavoti evaṃ sampattibhavo, tattha evaṃ abhivuddhīti. Sampattibhavassa hetūti taṃtaṃsampattibhavassa tattha ca abhivuddhiyā hetu. Jātinimittassa kammabhavassa katūpacitattā jāti antopaviṭṭhā. Jarādīsupi eseva nayo hetusiddhiyā phalasiddhito.
അസല്ലീനന്തി ന സങ്കോചപ്പത്തം. ഉപട്ഠിതാതി കായാദിസഭാവസല്ലക്ഖണവസേന ഉപട്ഠിതാ. അസമ്മുട്ഠാ സമ്മോസാഭാവതോ. അസാരദ്ധോതി സാരമ്ഭസ്സ സാരമ്ഭഹേതൂനഞ്ച വിക്ഖമ്ഭനേന അസാരദ്ധോ. ഏകഗ്ഗം അനേകഗ്ഗഭാവസ്സ ദൂരസമുസ്സാപിതത്താ. നിമ്മലം കത്വാതി രാഗാദിമലാനം അപനയനേന മലരഹിതം കത്വാ. ഗോപായതീതി സംകിലേസാനത്ഥതോ രക്ഖതി. അയന്തി ഏവംപടിപന്നോ ഭിക്ഖു. സുദ്ധമത്താനം പരിഹരതി അസുദ്ധഭാവസ്സ കിലേസസ്സപി അഭാവതോ.
Asallīnanti na saṅkocappattaṃ. Upaṭṭhitāti kāyādisabhāvasallakkhaṇavasena upaṭṭhitā. Asammuṭṭhā sammosābhāvato. Asāraddhoti sārambhassa sārambhahetūnañca vikkhambhanena asāraddho. Ekaggaṃ anekaggabhāvassa dūrasamussāpitattā. Nimmalaṃ katvāti rāgādimalānaṃ apanayanena malarahitaṃ katvā. Gopāyatīti saṃkilesānatthato rakkhati. Ayanti evaṃpaṭipanno bhikkhu. Suddhamattānaṃ pariharati asuddhabhāvassa kilesassapi abhāvato.
അതിക്കമിത്വാ മഞ്ഞസീതി അസക്ഖിം കത്വാ മഞ്ഞസി. തായ തണ്ഹായ നിബ്ബത്തോതി തമ്മയോ, തണ്ഹാവസികോ. തസ്സ ഭാവോ തമ്മയതാ, തസ്സാ തമ്മയതായ അഭാവേന. ന ഹായതി പഞ്ഞാദിഗുണവേപുല്ലപ്പത്തിയാ.
Atikkamitvāmaññasīti asakkhiṃ katvā maññasi. Tāya taṇhāya nibbattoti tammayo, taṇhāvasiko. Tassa bhāvo tammayatā, tassā tammayatāya abhāvena. Na hāyati paññādiguṇavepullappattiyā.
ആധിപതേയ്യസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Ādhipateyyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ദേവദൂതവഗ്ഗവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Devadūtavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൧൦. ആധിപതേയ്യസുത്തം • 10. Ādhipateyyasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൧൦. ആധിപതേയ്യസുത്തവണ്ണനാ • 10. Ādhipateyyasuttavaṇṇanā