Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / வினயாலங்கார-டீகா • Vinayālaṅkāra-ṭīkā

    8. அதி⁴ட்டா²னவிகப்பனவினிச்ச²யகதா²

    8. Adhiṭṭhānavikappanavinicchayakathā

    44. ஏவங் அனாமாஸவினிச்ச²யகத²ங் கதெ²த்வா இதா³னி அதி⁴ட்டா²னவிகப்பனவினிச்ச²யங் கதே²துங் ‘‘அதி⁴ட்டா²னவிகப்பனேஸு பனா’’திஆதி³மாஹ. தத்த² அதி⁴ட்டி²யதே அதி⁴ட்டா²னங், க³ஹணங் ஸல்லக்க²ணந்தி அத்தோ². விகப்பியதே விகப்பனா, ஸங்கப்பனங் சிந்தனந்தி அத்தோ². தத்த² ‘‘திசீவரங் அதி⁴ட்டா²துந்தி நாமங் வத்வா அதி⁴ட்டா²துங். ந விகப்பேதுந்தி நாமங் வத்வா ந விகப்பேதுங். ஏஸ நயோ ஸப்³ப³த்த². தஸ்மா திசீவரங் அதி⁴ட்ட²ஹந்தேன ‘இமங் ஸங்கா⁴டிங் அதி⁴ட்டா²மீ’திஆதி³னா நாமங் வத்வா அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங். விகப்பெந்தேன பன ‘இமங் ஸங்கா⁴டி’ந்திஆதி³னா தஸ்ஸ தஸ்ஸ சீவரஸ்ஸ நாமங் அக்³க³ஹெத்வாவ ‘இமங் சீவரங் துய்ஹங் விகப்பேமீ’தி விகப்பேதப்³ப³ங். திசீவரங் வா ஹோது அஞ்ஞங் வா, யதி³ தங் தங் நாமங் க³ஹெத்வா விகப்பேதி , அவிகப்பிதங் ஹோதி, அதிரேகசீவரட்டா²னே திட்ட²தீ’’தி ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.469) வுத்தங்.

    44. Evaṃ anāmāsavinicchayakathaṃ kathetvā idāni adhiṭṭhānavikappanavinicchayaṃ kathetuṃ ‘‘adhiṭṭhānavikappanesu panā’’tiādimāha. Tattha adhiṭṭhiyate adhiṭṭhānaṃ, gahaṇaṃ sallakkhaṇanti attho. Vikappiyate vikappanā, saṅkappanaṃ cintananti attho. Tattha ‘‘ticīvaraṃ adhiṭṭhātunti nāmaṃ vatvā adhiṭṭhātuṃ. Na vikappetunti nāmaṃ vatvā na vikappetuṃ. Esa nayo sabbattha. Tasmā ticīvaraṃ adhiṭṭhahantena ‘imaṃ saṅghāṭiṃ adhiṭṭhāmī’tiādinā nāmaṃ vatvā adhiṭṭhātabbaṃ. Vikappentena pana ‘imaṃ saṅghāṭi’ntiādinā tassa tassa cīvarassa nāmaṃ aggahetvāva ‘imaṃ cīvaraṃ tuyhaṃ vikappemī’ti vikappetabbaṃ. Ticīvaraṃ vā hotu aññaṃ vā, yadi taṃ taṃ nāmaṃ gahetvā vikappeti , avikappitaṃ hoti, atirekacīvaraṭṭhāne tiṭṭhatī’’ti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.469) vuttaṃ.

    விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.469) பன ‘‘திசீவரங் அதி⁴ட்டா²துந்தி ஸங்கா⁴டிஆதி³னாமேன அதி⁴ட்டா²துங். ந விகப்பேதுந்தி இமினா நாமேன ந விகப்பேதுங், ஏதேன விகப்பிததிசீவரோ தேசீவரிகோ ந ஹோதி, தஸ்ஸ தஸ்மிங் அதி⁴ட்டி²ததிசீவரே விய அவிப்பவாஸாதி³னா காதப்³ப³விதி⁴ ந காதப்³போ³தி த³ஸ்ஸேதி, ந பன விகப்பனே தோ³ஸோ’’தி வுத்தங். வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயங் (வஜிர॰ டீ॰ பாராஜிக 469) பன ‘‘திசீவரங் அதி⁴ட்டா²துந்தி எத்த² திசீவரங் திசீவராதி⁴ட்டா²னேன அதி⁴ட்டா²தப்³ப³யுத்தகங், யங் வா திசீவராதி⁴ட்டா²னேன அதி⁴ட்டா²துங் ந விகப்பேதுங் அனுஜானாமி, தஸ்ஸ அதி⁴ட்டா²னகாலபரிச்சே²தா³பா⁴வதோ ஸப்³ப³காலங் இச்ச²ந்தஸ்ஸ அதி⁴ட்டா²துங்யேவ அனுஜானாமி, தங் காலபரிச்சே²த³ங் கத்வா விகப்பேதுங் நானுஜானாமி, ஸதி பன பச்சயே யதா³ ததா³ வா பச்சுத்³த⁴ரித்வா விகப்பேதுங் வட்டதீதி ‘அனாபத்தி அந்தோத³ஸாஹங் அதி⁴ட்டே²தி விகப்பேதீ’தி வசனதோ ஸித்³த⁴ங் ஹோதீ’’தி வுத்தங்.

    Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.469) pana ‘‘ticīvaraṃ adhiṭṭhātunti saṅghāṭiādināmena adhiṭṭhātuṃ. Na vikappetunti iminā nāmena na vikappetuṃ, etena vikappitaticīvaro tecīvariko na hoti, tassa tasmiṃ adhiṭṭhitaticīvare viya avippavāsādinā kātabbavidhi na kātabboti dasseti, na pana vikappane doso’’ti vuttaṃ. Vajirabuddhiṭīkāyaṃ (vajira. ṭī. pārājika 469) pana ‘‘ticīvaraṃ adhiṭṭhātunti ettha ticīvaraṃ ticīvarādhiṭṭhānena adhiṭṭhātabbayuttakaṃ, yaṃ vā ticīvarādhiṭṭhānena adhiṭṭhātuṃ na vikappetuṃ anujānāmi, tassa adhiṭṭhānakālaparicchedābhāvato sabbakālaṃ icchantassa adhiṭṭhātuṃyeva anujānāmi, taṃ kālaparicchedaṃ katvā vikappetuṃ nānujānāmi, sati pana paccaye yadā tadā vā paccuddharitvā vikappetuṃ vaṭṭatīti ‘anāpatti antodasāhaṃ adhiṭṭheti vikappetī’ti vacanato siddhaṃ hotī’’ti vuttaṃ.

    இமேஸு பன தீஸு டீகாவாதே³ஸு ததியவாதோ³ யுத்ததரோ விய தி³ஸ்ஸதி. கஸ்மா? பாளியா அட்ட²கதா²ய ச ஸங்ஸந்த³னதோ. கத²ங்? பாளியஞ்ஹி கதபரிச்சே²தா³ஸுயேவ த்³வீஸு வஸ்ஸிகஸாடிககண்டு³படிச்சா²தீ³ஸு ததோ பரங் விகப்பேதுந்தி வுத்தங், ததோ அஞ்ஞேஸு ந விகப்பேதுங் இச்சேவ, தஸ்மா தேஸு அஸதி பச்சயே நிச்சங் அதி⁴ட்டா²தப்³ப³மேவ ஹோதி, ந விகப்பேதப்³ப³ந்தி அயங் பாளியா அதி⁴ப்பாயோ தி³ஸ்ஸதி, இதராஸு பன த்³வீஸு அனுஞ்ஞாதகாலேயேவ அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங், ‘‘ததோ பரங் விகப்பேது’’ந்தி ஏவங் பாளியா ஸங்ஸந்த³தி, அட்ட²கதா²யங் திசீவரங் திசீவரஸங்கே²பேன பரிஹரதோ அதி⁴ட்டா²துமேவ அனுஜானாமி, ந விகப்பேதுங். வஸ்ஸிகஸாடிகங் பன சாதுமாஸதோ பரங் விகப்பேதுமேவ, ந அதி⁴ட்டா²துங், ஏவஞ்ச ஸதி யோ திசீவரே ஏகேன சீவரேன விப்பவஸிதுகாமோ ஹோதி, தஸ்ஸ சீவராதி⁴ட்டா²னங் பச்சுத்³த⁴ரித்வா விப்பவாஸஸுக²த்த²ங் விகப்பனாய ஓகாஸோ தி³ன்னோ ஹோதீதி.

    Imesu pana tīsu ṭīkāvādesu tatiyavādo yuttataro viya dissati. Kasmā? Pāḷiyā aṭṭhakathāya ca saṃsandanato. Kathaṃ? Pāḷiyañhi kataparicchedāsuyeva dvīsu vassikasāṭikakaṇḍupaṭicchādīsu tato paraṃ vikappetunti vuttaṃ, tato aññesu na vikappetuṃ icceva, tasmā tesu asati paccaye niccaṃ adhiṭṭhātabbameva hoti, na vikappetabbanti ayaṃ pāḷiyā adhippāyo dissati, itarāsu pana dvīsu anuññātakāleyeva adhiṭṭhātabbaṃ, ‘‘tato paraṃ vikappetu’’nti evaṃ pāḷiyā saṃsandati, aṭṭhakathāyaṃ ticīvaraṃ ticīvarasaṅkhepena pariharato adhiṭṭhātumeva anujānāmi, na vikappetuṃ. Vassikasāṭikaṃ pana cātumāsato paraṃ vikappetumeva, na adhiṭṭhātuṃ, evañca sati yo ticīvare ekena cīvarena vippavasitukāmo hoti, tassa cīvarādhiṭṭhānaṃ paccuddharitvā vippavāsasukhatthaṃ vikappanāya okāso dinno hotīti.

    பட²மவாதே³ ‘‘ந விகப்பேது’’ந்தி நாமங் வத்வா ‘‘ந விகப்பேது’’ந்தி அத்தோ² வுத்தோ, ஏவங் ஸந்தே ‘‘ததோ பரங் விகப்பேது’’ந்தி எத்த² ததோ பரங் நாமங் வத்வா விகப்பேதுந்தி அத்தோ² ப⁴வெய்ய, ஸோ ச அத்தோ² விகப்பனாதி⁴காரேன வுத்தோ, ‘‘நாமங் வத்வா’’தி ச விஸேஸனே கத்தப்³பே³ ஸதி ‘‘ந விகப்பேது’’ந்தி ச ‘‘ததோ பரங் விகப்பேது’’ந்தி ச பே⁴த³வசனங் ந ஸியா, ஸப்³பே³ஸுபி சீவரேஸு நாமங் அவத்வாவ விகப்பேதப்³ப³தோ, து³தியவாதே³ ச ‘‘ந விகப்பேது’’ந்தி இமினா நாமேன ந விகப்பேதுந்தி வுத்தங், ந அனுஜானாமீதி பாட²ஸேஸோ. பட²மே ச ‘‘திசீவரங் வா ஹோது அஞ்ஞங் வா, யதி³ தங் தங் நாமங் க³ஹெத்வா விகப்பேதி, அவிகப்பிதங் ஹோதி, அதிரேகசீவரட்டா²னே திட்ட²தீ’’தி. து³தியே ச ‘‘ந பன விகப்பனே தோ³ஸோ’’தி, தஞ்ச அஞ்ஞமஞ்ஞவிருத்³த⁴ங் விய தி³ஸ்ஸதி, தஸ்மா விசாரேதப்³ப³மேதங்.

    Paṭhamavāde ‘‘na vikappetu’’nti nāmaṃ vatvā ‘‘na vikappetu’’nti attho vutto, evaṃ sante ‘‘tato paraṃ vikappetu’’nti ettha tato paraṃ nāmaṃ vatvā vikappetunti attho bhaveyya, so ca attho vikappanādhikārena vutto, ‘‘nāmaṃ vatvā’’ti ca visesane kattabbe sati ‘‘na vikappetu’’nti ca ‘‘tato paraṃ vikappetu’’nti ca bhedavacanaṃ na siyā, sabbesupi cīvaresu nāmaṃ avatvāva vikappetabbato, dutiyavāde ca ‘‘na vikappetu’’nti iminā nāmena na vikappetunti vuttaṃ, na anujānāmīti pāṭhaseso. Paṭhame ca ‘‘ticīvaraṃ vā hotu aññaṃ vā, yadi taṃ taṃ nāmaṃ gahetvā vikappeti, avikappitaṃ hoti, atirekacīvaraṭṭhāne tiṭṭhatī’’ti. Dutiye ca ‘‘na pana vikappane doso’’ti, tañca aññamaññaviruddhaṃ viya dissati, tasmā vicāretabbametaṃ.

    ததோ பரங் விகப்பேதுந்தி சாதுமாஸதோ பரங் விகப்பெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதுந்தி தீஸு க³ண்டி²பதே³ஸு வுத்தங். கேசி பன ‘‘ததோ பரங் விகப்பெத்வா யாவ ஆகா³மிஸங்வச்ச²ரே வஸ்ஸானங் சாதுமாஸங், தாவ ட²பேதுங் அனுஞ்ஞாத’’ந்திபி வத³ந்தி. ‘‘ததோ பரங் விகப்பேதுங் அனுஜானாமீதி எத்தாவதா வஸ்ஸிகஸாடிகங் கண்டு³படிச்சா²தி³ஞ்ச தங் தங் நாமங் க³ஹெத்வா விகப்பேதுங் அனுஞ்ஞாதந்தி ஏவமத்தோ² ந க³ஹேதப்³போ³. ததோ பரங் வஸ்ஸிகஸாடிகாதி³னாமஸ்ஸேவ அபா⁴வதோ, கஸ்மா ததோ பரங் விகப்பெந்தேனபி நாமங் க³ஹெத்வா ந விகப்பேதப்³ப³ங். உபி⁴ன்னம்பி ததோ பரங் விகப்பெத்வா பரிபோ⁴க³ஸ்ஸ அனுஞ்ஞாதத்தா ததா²விகப்பிதங் அஞ்ஞனாமேன அதி⁴ட்ட²ஹித்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³ந்தி தீஸுபி க³ண்டி²பதே³ஸு வுத்த’’ந்தி ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.469) வுத்தங். விமதிவினோத³னியம்பி (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.469) ‘‘ததோ பரந்தி சாதுமாஸதோ பரங் விகப்பெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் அனுஞ்ஞாதந்தி கேசி வத³ந்தி. அஞ்ஞே பன ‘விகப்பெத்வா யாவ ஆகா³மிவஸ்ஸானங் தாவ ட²பேதுங் வட்டதீ’தி வத³ந்தி. அபரே பன ‘விகப்பனே ந தோ³ஸோ, ததா² விகப்பிதங் பரிக்கா²ராதி³னாமேன அதி⁴ட்ட²ஹித்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³’ந்தி வத³ந்தீ’’தி வுத்தங்.

    Tato paraṃ vikappetunti cātumāsato paraṃ vikappetvā paribhuñjitunti tīsu gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Keci pana ‘‘tato paraṃ vikappetvā yāva āgāmisaṃvacchare vassānaṃ cātumāsaṃ, tāva ṭhapetuṃ anuññāta’’ntipi vadanti. ‘‘Tato paraṃ vikappetuṃ anujānāmīti ettāvatā vassikasāṭikaṃ kaṇḍupaṭicchādiñca taṃ taṃ nāmaṃ gahetvā vikappetuṃ anuññātanti evamattho na gahetabbo. Tato paraṃ vassikasāṭikādināmasseva abhāvato, kasmā tato paraṃ vikappentenapi nāmaṃ gahetvā na vikappetabbaṃ. Ubhinnampi tato paraṃ vikappetvā paribhogassa anuññātattā tathāvikappitaṃ aññanāmena adhiṭṭhahitvā paribhuñjitabbanti tīsupi gaṇṭhipadesu vutta’’nti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.469) vuttaṃ. Vimativinodaniyampi (vi. vi. ṭī. 1.469) ‘‘tato paranti cātumāsato paraṃ vikappetvā paribhuñjituṃ anuññātanti keci vadanti. Aññe pana ‘vikappetvā yāva āgāmivassānaṃ tāva ṭhapetuṃ vaṭṭatī’ti vadanti. Apare pana ‘vikappane na doso, tathā vikappitaṃ parikkhārādināmena adhiṭṭhahitvā paribhuñjitabba’nti vadantī’’ti vuttaṃ.

    வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயங் (வஜிர॰ டீ॰ பாராஜிக 469) பன ‘‘வஸ்ஸிகஸாடிகங் ததோ பரங் விகப்பேதுங்யேவ, நாதி⁴ட்டா²துங். வத்த²ஞ்ஹி கதபரியோஸிதங் அந்தோசாதுமாஸே வஸ்ஸானதி³வஸங் ஆதி³ங் கத்வா அந்தோத³ஸாஹே அதி⁴ட்டா²துங் அனுஜானாமி, சாதுமாஸதோ உத்³த⁴ங் அத்தனோ ஸந்தகங் கத்வா ட²பேதுகாமேன விகப்பேதுங் அனுஜானாமீதி அத்தோ²’’தி வுத்தங். இதா⁴பி பச்சி²மவாதோ³ பஸத்த²தரோதி தி³ஸ்ஸதி, கஸ்மா? ஸுவிஞ்ஞெய்யத்தா, புரிமேஸு பன ஆசரியானங் அதி⁴ப்பாயோயேவ து³விஞ்ஞெய்யோ ஹோதி நானாவாத³ஸ்ஸேவ கதி²தத்தா. முட்டி²பஞ்சகந்தி முட்டி²யா உபலக்கி²தங் பஞ்சகங் முட்டி²பஞ்சகங், சதுஹத்தே² மினித்வா பஞ்சமங் ஹத்த²முட்டி²ங் கத்வா மினிதப்³ப³ந்தி அதி⁴ப்பாயோ. கேசி பன ‘‘முட்டி²ஹத்தா²னங் பஞ்சகங் முட்டி²பஞ்சகங். பஞ்சபி ஹத்தா² முட்டீ² கத்வாவ மினிதப்³பா³’’தி வத³ந்தி. முட்டி²த்திகந்தி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ. த்³விஹத்தே²ன அந்தரவாஸகேன திமண்ட³லங் படிச்சா²தே³துங் ஸக்காதி ஆஹ ‘‘பாருபனேனபீ’’திஆதி³. அதிரேகந்தி ஸுக³தசீவரதோ அதிரேகங். ஊனகந்தி முட்டி²பஞ்சகாதி³தோ ஊனகங். தேன ச தேஸு திசீவராதி⁴ட்டா²னங் ந ருஹதீதி த³ஸ்ஸேதி.

    Vajirabuddhiṭīkāyaṃ (vajira. ṭī. pārājika 469) pana ‘‘vassikasāṭikaṃ tato paraṃ vikappetuṃyeva, nādhiṭṭhātuṃ. Vatthañhi katapariyositaṃ antocātumāse vassānadivasaṃ ādiṃ katvā antodasāhe adhiṭṭhātuṃ anujānāmi, cātumāsato uddhaṃ attano santakaṃ katvā ṭhapetukāmena vikappetuṃ anujānāmīti attho’’ti vuttaṃ. Idhāpi pacchimavādo pasatthataroti dissati, kasmā? Suviññeyyattā, purimesu pana ācariyānaṃ adhippāyoyeva duviññeyyo hoti nānāvādasseva kathitattā. Muṭṭhipañcakanti muṭṭhiyā upalakkhitaṃ pañcakaṃ muṭṭhipañcakaṃ, catuhatthe minitvā pañcamaṃ hatthamuṭṭhiṃ katvā minitabbanti adhippāyo. Keci pana ‘‘muṭṭhihatthānaṃ pañcakaṃ muṭṭhipañcakaṃ. Pañcapi hatthā muṭṭhī katvāva minitabbā’’ti vadanti. Muṭṭhittikanti etthāpi eseva nayo. Dvihatthena antaravāsakena timaṇḍalaṃ paṭicchādetuṃ sakkāti āha ‘‘pārupanenapī’’tiādi. Atirekanti sugatacīvarato atirekaṃ. Ūnakanti muṭṭhipañcakādito ūnakaṃ. Tena ca tesu ticīvarādhiṭṭhānaṃ na ruhatīti dasseti.

    இமங் ஸங்கா⁴டிங் பச்சுத்³த⁴ராமீதி இமங் ஸங்கா⁴டிஅதி⁴ட்டா²னங் உக்கி²பாமி, பரிச்சஜாமீதி அத்தோ². ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.469) பன ‘‘பச்சுத்³த⁴ராமீதி ட²பேமி, பரிச்சஜாமீதி வா அத்தோ²’’இச்சேவ வுத்தங். காயவிகாரங் கரொந்தேனாதி ஹத்தே²ன சீவரங் பராமஸந்தேன, சாலெந்தேன வா. வாசாய அதி⁴ட்டா²தப்³பா³தி எத்த² காயேனபி சாலெத்வா வாசம்பி பி⁴ந்தி³த்வா காயவாசாஹி அதி⁴ட்டா²னம்பி ஸங்க³ஹிதந்தி வேதி³தப்³ப³ங், ‘‘காயேன அபு²ஸித்வா’’தி வத்தப்³ப³த்தா அஹத்த²பாஸஹத்த²பாஸவஸேன து³வித⁴ங் அதி⁴ட்டா²னங். தத்த² ‘‘ஹத்த²பாஸோ நாம அட்³ட⁴தெய்யஹத்தோ² வுச்சதி. ‘த்³வாத³ஸஹத்த²’ந்தி கேசி வத³ந்தி, தங் இத⁴ ந ஸமேதீ’’தி விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.469) வுத்தங். ‘‘இதா³னி ஸம்முகா²பரம்முகா²பே⁴தே³ன து³வித⁴ங் அதி⁴ட்டா²னங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஸசே ஹத்த²பாஸேதிஆதி³ வுத்தங். ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.469) பன ‘‘ஹத்த²பாஸேதி ச இத³ங் த்³வாத³ஸஹத்த²ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங், தஸ்மா த்³வாத³ஸஹத்த²ப்³ப⁴ந்தரே டி²தங் ‘இம’ந்தி வத்வா அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங், ததோ பரங் ‘ஏத’ந்தி வத்வா அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ந்தி கேசி வத³ந்தி, க³ண்டி²பதே³ஸு பனெத்த² ந கிஞ்சி வுத்தங், பாளியங் அட்ட²கதா²யஞ்ச ஸப்³ப³த்த² ‘ஹத்த²பாஸோ’தி அட்³ட⁴தெய்யஹத்தோ² வுச்சதி, தஸ்மா இத⁴ விஸேஸவிகப்பனாய காரணங் க³வேஸிதப்³ப³’’ந்தி வுத்தங். ஏவங் பாளியட்ட²கதா²ஸுபி அட்³ட⁴தெய்யஹத்த²மேவ ஹத்த²பாஸோ வுத்தோ, டீகாசரியேஹி ச ததே³வ ஸம்படிச்சி²தோ, தஸ்மா அட்³ட⁴தெய்யஹத்த²ப்³ப⁴ந்தரே டி²தங் சீவரங் ‘‘இம’’ந்தி, ததோ ப³ஹிபூ⁴தங் ‘‘ஏத’’ந்தி வத்வா அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங்.

    Imaṃ saṅghāṭiṃ paccuddharāmīti imaṃ saṅghāṭiadhiṭṭhānaṃ ukkhipāmi, pariccajāmīti attho. Sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.469) pana ‘‘paccuddharāmīti ṭhapemi, pariccajāmīti vā attho’’icceva vuttaṃ. Kāyavikāraṃ karontenāti hatthena cīvaraṃ parāmasantena, cālentena vā. Vācāya adhiṭṭhātabbāti ettha kāyenapi cāletvā vācampi bhinditvā kāyavācāhi adhiṭṭhānampi saṅgahitanti veditabbaṃ, ‘‘kāyena aphusitvā’’ti vattabbattā ahatthapāsahatthapāsavasena duvidhaṃ adhiṭṭhānaṃ. Tattha ‘‘hatthapāso nāma aḍḍhateyyahattho vuccati. ‘Dvādasahattha’nti keci vadanti, taṃ idha na sametī’’ti vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.469) vuttaṃ. ‘‘Idāni sammukhāparammukhābhedena duvidhaṃ adhiṭṭhānaṃ dassetuṃ ‘‘sace hatthapāsetiādi vuttaṃ. Sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.469) pana ‘‘hatthapāseti ca idaṃ dvādasahatthaṃ sandhāya vuttaṃ, tasmā dvādasahatthabbhantare ṭhitaṃ ‘ima’nti vatvā adhiṭṭhātabbaṃ, tato paraṃ ‘eta’nti vatvā adhiṭṭhātabbanti keci vadanti, gaṇṭhipadesu panettha na kiñci vuttaṃ, pāḷiyaṃ aṭṭhakathāyañca sabbattha ‘hatthapāso’ti aḍḍhateyyahattho vuccati, tasmā idha visesavikappanāya kāraṇaṃ gavesitabba’’nti vuttaṃ. Evaṃ pāḷiyaṭṭhakathāsupi aḍḍhateyyahatthameva hatthapāso vutto, ṭīkācariyehi ca tadeva sampaṭicchito, tasmā aḍḍhateyyahatthabbhantare ṭhitaṃ cīvaraṃ ‘‘ima’’nti, tato bahibhūtaṃ ‘‘eta’’nti vatvā adhiṭṭhātabbaṃ.

    ‘‘ஸாமந்தவிஹாரேதி இத³ங் ட²பிதட்டா²னஸல்லக்க²ணயொக்³கே³ டி²தங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங், ததோ தூ³ரே டி²தம்பி ட²பிதட்டா²னங் ஸல்லக்கெ²ந்தேன அதி⁴ட்டா²தப்³ப³மேவ. தத்தா²பி சீவரஸ்ஸ ட²பிதபா⁴வஸல்லக்க²ணமேவ பமாணங். ந ஹி ஸக்கா நிச்சஸ்ஸ டா²னங் ஸல்லக்கே²துங், ஏகஸ்மிங் விஹாரே ட²பெத்வா ததோ அஞ்ஞஸ்மிங் ட²பிதந்தி அதி⁴ட்டா²துங் ந வட்டதி. கேசி பன ‘ததா²பி அதி⁴ட்டி²தே ந தோ³ஸோ’தி வத³ந்தி, தங் அட்ட²கதா²ய ந ஸமேதி, வீமங்ஸிதப்³ப³’’ந்தி விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.469) வுத்தங். ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.469) பன ‘‘ஸாமந்தவிஹாரோ நாம யத்த² தத³ஹேவ க³ந்த்வா நிவத்தேதுங் ஸக்கா. ஸாமந்தவிஹாரேதி இத³ங் தே³ஸனாஸீஸமத்தங், தஸ்மா ட²பிதட்டா²னங் ஸல்லக்கெ²த்வா தூ³ரே டி²தம்பி அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ந்தி வத³ந்தி. ட²பிதட்டா²னங் ஸல்லக்கெ²த்வாதி ச இத³ங் ட²பிதட்டா²னஸல்லக்க²ணங் அனுச்ச²விகந்தி கத்வா வுத்தங், சீவரஸல்லக்க²ணமேவெத்த² பமாண’’ந்தி வுத்தங். வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயஞ்ச (வஜிர॰ டீ॰ பாராஜிக 469) ‘‘ஸங்கா⁴டி உத்தராஸங்கோ³ அந்தரவாஸகந்தி அதி⁴ட்டி²தானதி⁴ட்டி²தானங் ஸமானமேவ நாமங். ‘அயங் ஸங்கா⁴டீ’திஆதீ³ஸு அனதி⁴ட்டி²தா வுத்தா. ‘திசீவரேன விப்பவஸெய்யா’தி எத்த² அதி⁴ட்டி²தா வுத்தா. ஸாமந்தவிஹாரேதி கோ³சரகா³மதோ விஹாரேதி த⁴ம்மஸிரித்தே²ரோ. தூ³ரதரேபி லப்³ப⁴தேவாதி ஆசரியா. அனுக³ண்டி²பதே³பி ‘ஸாமந்தவிஹாரேதி தே³ஸனாஸீஸமத்தங், தஸ்மா ட²பிதட்டா²னங் ஸல்லக்கெ²த்வா தூ³ரே டி²தம்பி அதி⁴ட்டா²தப்³ப³’ந்தி வுத்தங். ஸாமந்தவிஹாரோ நாம யத்த² தத³ஹேவ க³ந்த்வா நிவத்திதுங் ஸக்கா. ரத்திவிப்பவாஸங் ரக்க²ந்தேன ததோ தூ³ரே டி²தங் அதி⁴ட்டா²துங் ந வட்டதி, ஏவங் கிர மஹாஅட்ட²கதா²யங் வுத்தந்தி. கேசி ‘சீவரவங்ஸே ட²பிதங் அஞ்ஞோ பரிவத்தெத்வா நாக³த³ந்தே ட²பேதி, தங் அஜானித்வா அதி⁴ட்ட²ஹந்தஸ்ஸபி ருஹதி சீவரஸ்ஸ ஸல்லக்கி²தத்தா’தி வத³ந்தீ’’தி, தஸ்மா ஆசரியானங் மதபே⁴த³ங் ஸங்ஸந்தி³த்வா க³ஹேதப்³ப³ங்.

    ‘‘Sāmantavihāreti idaṃ ṭhapitaṭṭhānasallakkhaṇayogge ṭhitaṃ sandhāya vuttaṃ, tato dūre ṭhitampi ṭhapitaṭṭhānaṃ sallakkhentena adhiṭṭhātabbameva. Tatthāpi cīvarassa ṭhapitabhāvasallakkhaṇameva pamāṇaṃ. Na hi sakkā niccassa ṭhānaṃ sallakkhetuṃ, ekasmiṃ vihāre ṭhapetvā tato aññasmiṃ ṭhapitanti adhiṭṭhātuṃ na vaṭṭati. Keci pana ‘tathāpi adhiṭṭhite na doso’ti vadanti, taṃ aṭṭhakathāya na sameti, vīmaṃsitabba’’nti vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.469) vuttaṃ. Sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.469) pana ‘‘sāmantavihāro nāma yattha tadaheva gantvā nivattetuṃ sakkā. Sāmantavihāreti idaṃ desanāsīsamattaṃ, tasmā ṭhapitaṭṭhānaṃ sallakkhetvā dūre ṭhitampi adhiṭṭhātabbanti vadanti. Ṭhapitaṭṭhānaṃ sallakkhetvāti ca idaṃ ṭhapitaṭṭhānasallakkhaṇaṃ anucchavikanti katvā vuttaṃ, cīvarasallakkhaṇamevettha pamāṇa’’nti vuttaṃ. Vajirabuddhiṭīkāyañca (vajira. ṭī. pārājika 469) ‘‘saṅghāṭi uttarāsaṅgo antaravāsakanti adhiṭṭhitānadhiṭṭhitānaṃ samānameva nāmaṃ. ‘Ayaṃ saṅghāṭī’tiādīsu anadhiṭṭhitā vuttā. ‘Ticīvarena vippavaseyyā’ti ettha adhiṭṭhitā vuttā. Sāmantavihāreti gocaragāmato vihāreti dhammasiritthero. Dūratarepi labbhatevāti ācariyā. Anugaṇṭhipadepi ‘sāmantavihāreti desanāsīsamattaṃ, tasmā ṭhapitaṭṭhānaṃ sallakkhetvā dūre ṭhitampi adhiṭṭhātabba’nti vuttaṃ. Sāmantavihāro nāma yattha tadaheva gantvā nivattituṃ sakkā. Rattivippavāsaṃ rakkhantena tato dūre ṭhitaṃ adhiṭṭhātuṃ na vaṭṭati, evaṃ kira mahāaṭṭhakathāyaṃ vuttanti. Keci ‘cīvaravaṃse ṭhapitaṃ añño parivattetvā nāgadante ṭhapeti, taṃ ajānitvā adhiṭṭhahantassapi ruhati cīvarassa sallakkhitattā’ti vadantī’’ti, tasmā ācariyānaṃ matabhedaṃ saṃsanditvā gahetabbaṃ.

    அதி⁴ட்ட²ஹித்வா ட²பிதவத்தே²ஹீதி பரிக்கா²ரசோளனாமேன அதி⁴ட்ட²ஹித்வா ட²பிதவத்தே²ஹி. தேனேவ ‘‘இமங் பச்சுத்³த⁴ராமீ’’தி பரிக்கா²ரசோளஸ்ஸ பச்சுத்³தா⁴ரங் த³ஸ்ஸேதி, ஏதேன ச தேசீவரிகது⁴தங்க³ங் பரிஹரந்தேன பங்ஸுகூலாதி³வஸேன லத்³த⁴ங் வத்த²ங் த³ஸாஹப்³ப⁴ந்தரே கத்வா ரஜித்வா பாருபிதுமஸக்கொந்தேன பரிக்கா²ரசோளவஸேன அதி⁴ட்ட²ஹித்வாவ த³ஸாஹமதிக்கமாபேதப்³ப³ங், இதரதா² நிஸ்ஸக்³கி³யங் ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி, தேனேவ ‘‘ரஜிதகாலதோ பன பட்டா²ய நிக்கி²பிதுங் ந வட்டதி, து⁴தங்க³சோரோ நாம ஹோதீ’’தி விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ (விஸுத்³தி⁴॰ 1.25) வுத்தங். புன அதி⁴ட்டா²தப்³பா³னீதி இத³ஞ்ச ஸங்கா⁴டிஆதி³திசீவரனாமேன அதி⁴ட்ட²ஹித்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதுகாமஸ்ஸ வஸேன வுத்தங், இதரஸ்ஸ பன புரிமாதி⁴ட்டா²னமேவ அலந்தி வேதி³தப்³ப³ங். புன அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ந்தி இமினா கப்பபி³ந்து³பி தா³தப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸேதி. அதி⁴ட்டா²னகிச்சங் நத்தீ²தி இமினா கப்பபி³ந்து³தா³னகிச்சம்பி நத்தீ²தி த³ஸ்ஸேதி, மஹந்ததரமேவாதிஆதி³ ஸப்³பா³தி⁴ட்டா²னஸாதா⁴ரணலக்க²ணங். தத்த² புன அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ந்தி அனதி⁴ட்டி²தசீவரஸ்ஸ ஏகதே³ஸபூ⁴தத்தா அனதி⁴ட்டி²தஞ்சே, அதி⁴ட்டி²தஸ்ஸ அப்பபா⁴வேன ஏகதே³ஸபூ⁴தங் அதி⁴ட்டி²தஸங்க²மேவ க³ச்ச²தி, ததா² அதி⁴ட்டி²தஞ்சே, அனதி⁴ட்டி²தஸ்ஸ ஏகதே³ஸபூ⁴தங் அனதி⁴ட்டி²தஸங்க²ங் க³ச்ச²தீதி லக்க²ணங். ந கேவலஞ்செத்த² து³தியபட்டமேவ, அத² கோ² ததியபட்டாதி³கம்பி. யதா²ஹ ‘‘அனுஜானாமி பி⁴க்க²வே…பே॰… உதுத்³த⁴டானங் து³ஸ்ஸானங் சதுக்³கு³ணங் ஸங்கா⁴டிங்…பே॰… பங்ஸுகூலே யாவத³த்த²’’ந்தி (மஹாவ॰ 348).

    Adhiṭṭhahitvāṭhapitavatthehīti parikkhāracoḷanāmena adhiṭṭhahitvā ṭhapitavatthehi. Teneva ‘‘imaṃ paccuddharāmī’’ti parikkhāracoḷassa paccuddhāraṃ dasseti, etena ca tecīvarikadhutaṅgaṃ pariharantena paṃsukūlādivasena laddhaṃ vatthaṃ dasāhabbhantare katvā rajitvā pārupitumasakkontena parikkhāracoḷavasena adhiṭṭhahitvāva dasāhamatikkamāpetabbaṃ, itarathā nissaggiyaṃ hotīti dasseti, teneva ‘‘rajitakālato pana paṭṭhāya nikkhipituṃ na vaṭṭati, dhutaṅgacoro nāma hotī’’ti visuddhimagge (visuddhi. 1.25) vuttaṃ. Puna adhiṭṭhātabbānīti idañca saṅghāṭiāditicīvaranāmena adhiṭṭhahitvā paribhuñjitukāmassa vasena vuttaṃ, itarassa pana purimādhiṭṭhānameva alanti veditabbaṃ. Puna adhiṭṭhātabbanti iminā kappabindupi dātabbanti dasseti. Adhiṭṭhānakiccaṃnatthīti iminā kappabindudānakiccampi natthīti dasseti, mahantataramevātiādi sabbādhiṭṭhānasādhāraṇalakkhaṇaṃ. Tattha puna adhiṭṭhātabbanti anadhiṭṭhitacīvarassa ekadesabhūtattā anadhiṭṭhitañce, adhiṭṭhitassa appabhāvena ekadesabhūtaṃ adhiṭṭhitasaṅkhameva gacchati, tathā adhiṭṭhitañce, anadhiṭṭhitassa ekadesabhūtaṃ anadhiṭṭhitasaṅkhaṃ gacchatīti lakkhaṇaṃ. Na kevalañcettha dutiyapaṭṭameva, atha kho tatiyapaṭṭādikampi. Yathāha ‘‘anujānāmi bhikkhave…pe… utuddhaṭānaṃ dussānaṃ catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ…pe… paṃsukūle yāvadattha’’nti (mahāva. 348).

    முட்டி²பஞ்சகாதி³திசீவரப்பமாணயுத்தங் ஸந்தா⁴ய ‘‘திசீவரங் பனா’’திஆதி³ வுத்தங். பரிக்கா²ரசோளங் அதி⁴ட்டா²துந்தி பரிக்கா²ரசோளங் கத்வா அதி⁴ட்டா²துங். அவஸேஸா பி⁴க்கூ²தி வக்க²மானகாலே நிஸின்னா பி⁴க்கூ². தஸ்மா வட்டதீதி யதா² ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, திசீவரங் அதி⁴ட்டா²துங், ந விகப்பேது’’ந்தி (மஹாவ॰ 358) வுத்தங், ஏவங் பரிக்கா²ரசோளம்பி வுத்தங், ந சஸ்ஸ உக்கட்ட²பரிச்சே²தோ³ வுத்தோ, ந ச ஸங்கா²பரிச்சே²தோ³, தஸ்மா தீணிபி சீவரானி பச்சுத்³த⁴ரித்வா இமானி சீவரானி பரிக்கா²ரசோளானி அதி⁴ட்ட²ஹித்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதீதி அத்தோ². நிதா⁴னமுக²மேதந்தி ஏதங் பரிக்கா²ரசோளாதி⁴ட்டா²னங் நிதா⁴னமுக²ங் ட²பனமுக²ங், அதிரேகசீவரட்ட²பனகாரணந்தி அத்தோ². கத²ங் ஞாயதீதி சே, தேன கோ² பன ஸமயேன பி⁴க்கூ²னங் பரிபுண்ணங் ஹோதி திசீவரங், அத்தோ² ச ஹோதி பரிஸ்ஸாவனேஹிபி த²விகாஹிபி. ஏதஸ்மிங் வத்து²ஸ்மிங் ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, பரிக்கா²ரசோளக’’ந்தி அனுஞ்ஞாதத்தா பி⁴க்கூ²னஞ்ச ஏகமேவ பரிஸ்ஸாவனங், த²விகா வா வட்டதி, ந த்³வே வா தீணி வாதி படிக்கே²பாபா⁴வதோ விகப்பனூபக³பச்சி²மப்பமாணானி, அதிரேகப்பமாணானி வா பரிஸ்ஸாவனாதீ³னி பரிக்கா²ரானி கப்பந்தீதி ஸித்³த⁴ங். பட²மங் திசீவராதி⁴ட்டா²னேன அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங், புன பரிஹரிதுங் அஸக்கொந்தேன பச்சுத்³த⁴ரித்வா பரிக்கா²ரசோளங் அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங் , ந த்வேவ ஆதி³தோவ இத³ங் வுத்தங். ப³த்³த⁴ஸீமாய அவிப்பவாஸஸீமாஸம்முதிஸம்ப⁴வதோ சீவரவிப்பவாஸே நேவத்தி² தோ³ஸோதி ந தத்த² து³ப்பரிஹாரோதி ஆஹ ‘‘அப³த்³த⁴ஸீமாய து³ப்பரிஹார’’ந்தி.

    Muṭṭhipañcakāditicīvarappamāṇayuttaṃ sandhāya ‘‘ticīvaraṃ panā’’tiādi vuttaṃ. Parikkhāracoḷaṃ adhiṭṭhātunti parikkhāracoḷaṃ katvā adhiṭṭhātuṃ. Avasesā bhikkhūti vakkhamānakāle nisinnā bhikkhū. Tasmā vaṭṭatīti yathā ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ticīvaraṃ adhiṭṭhātuṃ, na vikappetu’’nti (mahāva. 358) vuttaṃ, evaṃ parikkhāracoḷampi vuttaṃ, na cassa ukkaṭṭhaparicchedo vutto, na ca saṅkhāparicchedo, tasmā tīṇipi cīvarāni paccuddharitvā imāni cīvarāni parikkhāracoḷāni adhiṭṭhahitvā paribhuñjituṃ vaṭṭatīti attho. Nidhānamukhametanti etaṃ parikkhāracoḷādhiṭṭhānaṃ nidhānamukhaṃ ṭhapanamukhaṃ, atirekacīvaraṭṭhapanakāraṇanti attho. Kathaṃ ñāyatīti ce, tena kho pana samayena bhikkhūnaṃ paripuṇṇaṃ hoti ticīvaraṃ, attho ca hoti parissāvanehipi thavikāhipi. Etasmiṃ vatthusmiṃ ‘‘anujānāmi, bhikkhave, parikkhāracoḷaka’’nti anuññātattā bhikkhūnañca ekameva parissāvanaṃ, thavikā vā vaṭṭati, na dve vā tīṇi vāti paṭikkhepābhāvato vikappanūpagapacchimappamāṇāni, atirekappamāṇāni vā parissāvanādīni parikkhārāni kappantīti siddhaṃ. Paṭhamaṃ ticīvarādhiṭṭhānena adhiṭṭhātabbaṃ, puna pariharituṃ asakkontena paccuddharitvā parikkhāracoḷaṃ adhiṭṭhātabbaṃ , na tveva āditova idaṃ vuttaṃ. Baddhasīmāya avippavāsasīmāsammutisambhavato cīvaravippavāse nevatthi dosoti na tattha dupparihāroti āha ‘‘abaddhasīmāya dupparihāra’’nti.

    45. அதிரித்தப்பமாணாய சே²த³னகங் பாசித்தியந்தி ஆஹ ‘‘அனதிரித்தப்பமாணா’’தி. ததோ பரங் பச்சுத்³த⁴ரித்வா விகப்பேதப்³பா³தி வஸ்ஸிகமாஸதோ பரங் அதி⁴ட்டா²னங் பச்சுத்³த⁴ரித்வா விகப்பேதப்³பா³, இமினா சதுன்னங் வஸ்ஸிகமாஸானங் உபரி அதி⁴ட்டா²னங் திட்ட²தீதி விஞ்ஞாயதி, அஸதோ பச்சுத்³த⁴ராயோகா³, யஞ்ச மாதிகாட்ட²கதா²யங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ கதி²னஸிக்கா²பத³வண்ணனா) ‘‘வஸ்ஸிகஸாடிகா வஸ்ஸானமாஸாதிக்கமேனாபி கண்டு³படிச்சா²தி³ ஆபா³த⁴வூபஸமேனாபி அதி⁴ட்டா²னங் விஜஹந்தீ’’தி வுத்தங், தங் ஸமந்தபாஸாதி³காயங் நத்தி², பரிவாரட்ட²கதா²யஞ்ச ‘‘அத்தா²பத்தி ஹேமந்தே ஆபஜ்ஜதி, நோ கி³ம்ஹே’’தி எத்த² ந தங் வுத்தங், கத்திகபுண்ணமாஸியா பச்சி²மே பாடிபத³தி³வஸே விகப்பெத்வா ட²பிதங் வஸ்ஸிகஸாடிகங் நிவாஸெந்தோ ஹேமந்தே ஆபஜ்ஜதி. குருந்தி³யங் பன ‘‘கத்திகபுண்ணமதி³வஸே அபச்சுத்³த⁴ரித்வா ஹேமந்தே ஆபஜ்ஜதீ’’தி வுத்தங், தம்பி ஸுவுத்தங். ‘‘சாதுமாஸங் அதி⁴ட்டா²துங், ததோ பரங் விகப்பேது’’ந்தி ஹி வுத்தங். தத்த² மஹாஅட்ட²கதா²யங் நிவாஸனபச்சயா து³க்கடங் வுத்தங், குருந்த³ட்ட²கதா²யங் பன அபச்சுத்³தா⁴ரபச்சயா, தஸ்மா குருந்தி³யங் வுத்தனயேனபி வஸ்ஸிகஸாடிகா வஸ்ஸானாதிக்கமேபி அதி⁴ட்டா²னங் ந விஜஹதீதி பஞ்ஞாயதி. அதி⁴ட்டா²னவிஜஹனேஸு ச வஸ்ஸானமாஸஆபா³தா⁴னங் விக³மே விஜஹனங் மாதிகாட்ட²கதா²யம்பி ந உத்³த⁴டங், தஸ்மா ஸமந்தபாஸாதி³காயங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.469) ஆக³தனயேன யாவ பச்சுத்³தா⁴ரா அதி⁴ட்டா²னங் திட்ட²தீதி க³ஹேதப்³ப³ங்.

    45. Atirittappamāṇāya chedanakaṃ pācittiyanti āha ‘‘anatirittappamāṇā’’ti. Tato paraṃ paccuddharitvā vikappetabbāti vassikamāsato paraṃ adhiṭṭhānaṃ paccuddharitvā vikappetabbā, iminā catunnaṃ vassikamāsānaṃ upari adhiṭṭhānaṃ tiṭṭhatīti viññāyati, asato paccuddharāyogā, yañca mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. kathinasikkhāpadavaṇṇanā) ‘‘vassikasāṭikā vassānamāsātikkamenāpi kaṇḍupaṭicchādi ābādhavūpasamenāpi adhiṭṭhānaṃ vijahantī’’ti vuttaṃ, taṃ samantapāsādikāyaṃ natthi, parivāraṭṭhakathāyañca ‘‘atthāpatti hemante āpajjati, no gimhe’’ti ettha na taṃ vuttaṃ, kattikapuṇṇamāsiyā pacchime pāṭipadadivase vikappetvā ṭhapitaṃ vassikasāṭikaṃ nivāsento hemante āpajjati. Kurundiyaṃ pana ‘‘kattikapuṇṇamadivase apaccuddharitvā hemante āpajjatī’’ti vuttaṃ, tampi suvuttaṃ. ‘‘Cātumāsaṃ adhiṭṭhātuṃ, tato paraṃ vikappetu’’nti hi vuttaṃ. Tattha mahāaṭṭhakathāyaṃ nivāsanapaccayā dukkaṭaṃ vuttaṃ, kurundaṭṭhakathāyaṃ pana apaccuddhārapaccayā, tasmā kurundiyaṃ vuttanayenapi vassikasāṭikā vassānātikkamepi adhiṭṭhānaṃ na vijahatīti paññāyati. Adhiṭṭhānavijahanesu ca vassānamāsaābādhānaṃ vigame vijahanaṃ mātikāṭṭhakathāyampi na uddhaṭaṃ, tasmā samantapāsādikāyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.469) āgatanayena yāva paccuddhārā adhiṭṭhānaṃ tiṭṭhatīti gahetabbaṃ.

    நஹானத்தா²ய அனுஞ்ஞாதத்தா ‘‘வண்ணபே⁴த³மத்தரத்தாபி சேஸா வட்டதீ’’தி வுத்தங். த்³வே பன ந வட்டந்தீதி இமினா ஸங்கா⁴டிஆதீ³ஸுபி து³தியஅதி⁴ட்டா²னங் ந ருஹதி, தங் அதிரேகசீவரங் ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி. மஹாபச்சரியங் சீவரவஸேன பரிபோ⁴க³கிச்சஸ்ஸ அபா⁴வங் ஸந்தா⁴ய ‘‘அனாபத்தீ’’தி வுத்தா ஸேனாஸனபரிபோ⁴க³த்தா²ய தி³ன்னபச்சத்த²ரணே விய. யங் பன ‘‘பச்சத்த²ரணம்பி அதி⁴ட்டா²தப்³ப³’’ந்தி வுத்தங், தங் ஸேனாஸனத்தா²யேவாதி நியமிதங் ந ஹோதி நவஸு சீவரேஸு க³ஹிதத்தா, தஸ்மா அத்தனோ நாமேன அதி⁴ட்ட²ஹித்வா நித³ஹித்வா பரிக்கா²ரசோளங் விய யதா² ததா² வினியுஜ்ஜிதமேவாதி க³ஹேதப்³ப³ங், பாவாரோகோஜவோதி இமேஸம்பி பச்சத்த²ரணாதி³னா லோகேபி வோஹரணதோ ஸேனாஸனபரிக்கா²ரத்தா²ய தி³ன்னபச்சத்த²ரணதோ விஸுங் க³ஹணங் கதங். ஸசே அவஸானே அபராவஸ்ஸிகஸாடிகா உப்பன்னா ஹோதி, புரிமவஸ்ஸிகஸாடிகங் பச்சுத்³த⁴ரித்வா விகப்பெத்வா அதி⁴ட்டா²தப்³பா³தி வத³ந்தி.

    Nahānatthāya anuññātattā ‘‘vaṇṇabhedamattarattāpi cesā vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. Dve pana na vaṭṭantīti iminā saṅghāṭiādīsupi dutiyaadhiṭṭhānaṃ na ruhati, taṃ atirekacīvaraṃ hotīti dasseti. Mahāpaccariyaṃ cīvaravasena paribhogakiccassa abhāvaṃ sandhāya ‘‘anāpattī’’ti vuttā senāsanaparibhogatthāya dinnapaccattharaṇe viya. Yaṃ pana ‘‘paccattharaṇampi adhiṭṭhātabba’’nti vuttaṃ, taṃ senāsanatthāyevāti niyamitaṃ na hoti navasu cīvaresu gahitattā, tasmā attano nāmena adhiṭṭhahitvā nidahitvā parikkhāracoḷaṃ viya yathā tathā viniyujjitamevāti gahetabbaṃ, pāvārokojavoti imesampi paccattharaṇādinā lokepi voharaṇato senāsanaparikkhāratthāya dinnapaccattharaṇato visuṃ gahaṇaṃ kataṃ. Sace avasāne aparāvassikasāṭikā uppannā hoti, purimavassikasāṭikaṃ paccuddharitvā vikappetvā adhiṭṭhātabbāti vadanti.

    நிஸீத³னம்ஹி பமாணயுத்தந்தி ‘‘தீ³க⁴தோ ஸுக³தவித³த்தி²யா த்³வே வித³த்தி²யோ, வித்தா²ரதோ தி³யட்³ட⁴ங், த³ஸா வித³த்தீ²’’திஇமினா பமாணேன யுத்தங், தங் பன மஜ்ஜி²மபுரிஸஹத்த²ஸங்கா²தேன வட்³ட⁴கீஹத்தே²ன தீ³க⁴தோ திஹத்த²ங் ஹோதி, வித்தா²ரதோ ச²ளங்கு³லாதி⁴கத்³விஹத்த²ங், த³ஸா வித³த்தா²தி⁴கஹத்த²ங், இதா³னி மனுஸ்ஸானங் பகதிஹத்தே²ன தீ³க⁴தோ வித³த்தா²தி⁴கசதுஹத்த²ங் ஹோதி, வித்தா²ரதோ நவங்கு³லாதி⁴கதிஹத்த²ங், த³ஸா ச²ளங்கு³லாதி⁴கத்³விஹத்தா², ததோ ஊனங் வட்டதி, ந அதி⁴கங் ‘‘தங் அதிக்காமயதோ சே²த³னகங் பாசித்திய’’ந்தி (பாசி॰ 533) வுத்தத்தா. கண்டு³படிச்சா²தி³யா பமாணிகாதி ‘‘தீ³க⁴தோ சதஸ்ஸோ வித³த்தி²யோ ஸுக³தவித³த்தி²யா, திரியங் த்³வே வித³த்தி²யோ’’தி (பாசி॰ 538) வுத்தத்தா ஏவங் வுத்தப்பமாணயுத்தா, ஸா பன வட்³ட⁴கீஹத்தே²ன தீ³க⁴தோ ச²ஹத்தா² ஹோதி, வித்தா²ரதோ திஹத்தா², இதா³னி பகதிஹத்தே²ன பன தீ³க⁴தோ நவஹத்தா² ஹோதி, திரியதோ வித³த்தா²தி⁴கசதுஹத்தா²தி வேதி³தப்³பா³. விகப்பனூபக³பச்சி²மசீவரப்பமாணங் பரிக்கா²ரசோளந்தி எத்த² பன விகப்பனூபக³பச்சி²மசீவரப்பமாணங் நாம ஸுக³தங்கு³லேன தீ³க⁴தோ அட்ட²ங்கு³லங் ஹோதி, திரியதோ சதுரங்கு³லங், வட்³ட⁴கீஹத்தே²ன தீ³க⁴தோ ஏகஹத்த²ங் ஹோதி, திரியதோ வித³த்தி²ப்பமாணங், இதா³னி பகதிஹத்தே²ன பன தீ³க⁴தோ வித³த்தா²தி⁴கஹத்த²ங் ஹோதி, திரியதோ ச²ளங்கு³லாதி⁴கவித³த்தி²ப்பமாணங். தேனாஹ ‘‘தஸ்ஸ பமாண’’ந்திஆதி³.

    Nisīdanamhi pamāṇayuttanti ‘‘dīghato sugatavidatthiyā dve vidatthiyo, vitthārato diyaḍḍhaṃ, dasā vidatthī’’tiiminā pamāṇena yuttaṃ, taṃ pana majjhimapurisahatthasaṅkhātena vaḍḍhakīhatthena dīghato tihatthaṃ hoti, vitthārato chaḷaṅgulādhikadvihatthaṃ, dasā vidatthādhikahatthaṃ, idāni manussānaṃ pakatihatthena dīghato vidatthādhikacatuhatthaṃ hoti, vitthārato navaṅgulādhikatihatthaṃ, dasā chaḷaṅgulādhikadvihatthā, tato ūnaṃ vaṭṭati, na adhikaṃ ‘‘taṃ atikkāmayato chedanakaṃ pācittiya’’nti (pāci. 533) vuttattā. Kaṇḍupaṭicchādiyā pamāṇikāti ‘‘dīghato catasso vidatthiyo sugatavidatthiyā, tiriyaṃ dve vidatthiyo’’ti (pāci. 538) vuttattā evaṃ vuttappamāṇayuttā, sā pana vaḍḍhakīhatthena dīghato chahatthā hoti, vitthārato tihatthā, idāni pakatihatthena pana dīghato navahatthā hoti, tiriyato vidatthādhikacatuhatthāti veditabbā. Vikappanūpagapacchimacīvarappamāṇaṃ parikkhāracoḷanti ettha pana vikappanūpagapacchimacīvarappamāṇaṃ nāma sugataṅgulena dīghato aṭṭhaṅgulaṃ hoti, tiriyato caturaṅgulaṃ, vaḍḍhakīhatthena dīghato ekahatthaṃ hoti, tiriyato vidatthippamāṇaṃ, idāni pakatihatthena pana dīghato vidatthādhikahatthaṃ hoti, tiriyato chaḷaṅgulādhikavidatthippamāṇaṃ. Tenāha ‘‘tassa pamāṇa’’ntiādi.

    பே⁴ஸஜ்ஜத்தா²யாதிஆதீ³ஸு அத்தனோ ஸந்தகபா⁴வதோ மோசெத்வா ட²பிதங் ஸந்தா⁴ய ‘‘அனதி⁴ட்டி²தேபி நத்தி² ஆபத்தீ’’தி வுத்தங், ‘‘இத³ங் பே⁴ஸஜ்ஜத்தா²ய, இத³ங் மாதுயா’’தி விப⁴ஜித்வா ஸகஸந்தகபா⁴வதோ மோசெத்வா ட²பெந்தேன அதி⁴ட்டா²னகிச்சங் நத்தீ²தி அதி⁴ப்பாயோ. ‘‘இமினா பே⁴ஸஜ்ஜங் சேதாபெஸ்ஸாமி, இத³ங் மாதுயா த³ஸ்ஸாமீ’’தி ட²பெந்தேன பன அதி⁴ட்டா²தப்³ப³மேவாதி வத³ந்தி. ஸேனாஸனபரிக்கா²ரத்தா²ய தி³ன்னபச்சத்த²ரணேதி எத்த² அனிவாஸெத்வா அபாருபித்வா கேவலங் மஞ்சபீடே²ஸுயேவ அத்த²ரித்வா பரிபு⁴ஞ்ஜியமானங் பச்சத்த²ரணங் அத்தனோ ஸந்தகம்பி அனதி⁴ட்டா²துங் வட்டதீதி வத³ந்தி, ஹெட்டா² பன பச்சத்த²ரணம்பி அதி⁴ட்டா²தப்³ப³மேவாதி அவிஸேஸேன வுத்தத்தா அத்தனோ ஸந்தகங் அதி⁴ட்டா²தப்³ப³மேவாதி அம்ஹாகங் க²ந்தி, வீமங்ஸித்வா க³ஹேதப்³ப³ங். தந்தே டி²தங்யேவ அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ந்தி எத்த² பச்சா² வீதட்டா²னங் அதி⁴ட்டி²தமேவ ஹோதி, புன அதி⁴ட்டா²னகிச்சங் நத்தி². ஸசே பன பரிச்சே²த³ங் த³ஸ்ஸெத்வா அந்தரந்தரா வீதங் ஹோதி, புன அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ந்தி வத³ந்தி. ஏஸேவ நயோதி விகப்பனூபக³ப்பமாணமத்தே வீதே தந்தே டி²தங்யேவ அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ந்தி அத்தோ².

    Bhesajjatthāyātiādīsu attano santakabhāvato mocetvā ṭhapitaṃ sandhāya ‘‘anadhiṭṭhitepi natthi āpattī’’ti vuttaṃ, ‘‘idaṃ bhesajjatthāya, idaṃ mātuyā’’ti vibhajitvā sakasantakabhāvato mocetvā ṭhapentena adhiṭṭhānakiccaṃ natthīti adhippāyo. ‘‘Iminā bhesajjaṃ cetāpessāmi, idaṃ mātuyā dassāmī’’ti ṭhapentena pana adhiṭṭhātabbamevāti vadanti. Senāsanaparikkhāratthāya dinnapaccattharaṇeti ettha anivāsetvā apārupitvā kevalaṃ mañcapīṭhesuyeva attharitvā paribhuñjiyamānaṃ paccattharaṇaṃ attano santakampi anadhiṭṭhātuṃ vaṭṭatīti vadanti, heṭṭhā pana paccattharaṇampi adhiṭṭhātabbamevāti avisesena vuttattā attano santakaṃ adhiṭṭhātabbamevāti amhākaṃ khanti, vīmaṃsitvā gahetabbaṃ. Tante ṭhitaṃyeva adhiṭṭhātabbanti ettha pacchā vītaṭṭhānaṃ adhiṭṭhitameva hoti, puna adhiṭṭhānakiccaṃ natthi. Sace pana paricchedaṃ dassetvā antarantarā vītaṃ hoti, puna adhiṭṭhātabbanti vadanti. Eseva nayoti vikappanūpagappamāṇamatte vīte tante ṭhitaṃyeva adhiṭṭhātabbanti attho.

    46. ‘‘ஹீனாயாவத்தனேனாதி ‘ஸிக்க²ங் அப்பச்சக்கா²ய கி³ஹிபா⁴வூபக³மனேனா’தி தீஸுபி க³ண்டி²பதே³ஸு வுத்தங், தங் யுத்தங் அஞ்ஞஸ்ஸ தா³னே விய சீவரே நிராலயபா⁴வேனேவ பரிச்சத்தத்தா. கேசி பன ‘ஹீனாயாவத்தனேனாதி பி⁴க்கு²னியா கி³ஹிபா⁴வூபக³மனேனேவாதி ஏதமத்த²ங் க³ஹெத்வா பி⁴க்கு² பன விப்³ப⁴மந்தோபி யாவ ஸிக்க²ங் ந பச்சக்கா²தி, தாவ பி⁴க்கு²யேவாதி அதி⁴ட்டா²னங் ந விஜஹதீ’தி வத³ந்தி, தங் ந க³ஹேதப்³ப³ங் ‘பி⁴க்கு²னியா ஹீனாயாவத்தனேனா’தி விஸேஸெத்வா அவுத்தத்தா. பி⁴க்கு²னியா ஹி கி³ஹிபா⁴வூபக³மனேன அதி⁴ட்டா²னவிஜஹனங் விஸுங் வத்தப்³ப³ங் நத்தி² தஸ்ஸா விப்³ப⁴மனேனேவ அஸ்ஸமணீபா⁴வதோ. ஸிக்கா²பச்சக்கா²னேனாதி பன இத³ங் ஸசே பி⁴க்கு²லிங்கே³ டி²தோவ ஸிக்க²ங் பச்சக்கா²தி, தஸ்ஸ காயலக்³க³ம்பி சீவரங் அதி⁴ட்டா²னங் விஜஹதீதி த³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்த’’ந்தி ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.469) வுத்தங். விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.469) பன ‘‘ஹீனாயாவத்தனேனாதி இத³ங் அந்திமவத்து²ங் அஜ்ஜா²பஜ்ஜித்வா பி⁴க்கு²படிஞ்ஞாய டி²தஸ்ஸ சேவ தித்தி²யபக்கந்தஸ்ஸ ச பி⁴க்கு²னியா ச பி⁴க்கு²னிபா⁴வே நிரபெக்க²தாய கி³ஹிலிங்க³தித்தி²யலிங்க³க்³க³ஹணங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ஸிக்க²ங் அப்பச்சக்கா²ய கி³ஹிபா⁴வூபக³மனங் ஸந்தா⁴ய வுத்தந்தி கேசி வத³ந்தி, தங் ந யுத்தங், ததா³பி தஸ்ஸ உபஸம்பன்னத்தா சீவரஸ்ஸ ச தஸ்ஸ ஸந்தகத்தா விஜஹனதோ’’தி வுத்தங், இதி இமானி த்³வே வசனானி அஞ்ஞமஞ்ஞவிருத்³தா⁴னி ஹுத்வா தி³ஸ்ஸந்தி.

    46.‘‘Hīnāyāvattanenāti ‘sikkhaṃ appaccakkhāya gihibhāvūpagamanenā’ti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ, taṃ yuttaṃ aññassa dāne viya cīvare nirālayabhāveneva pariccattattā. Keci pana ‘hīnāyāvattanenāti bhikkhuniyā gihibhāvūpagamanenevāti etamatthaṃ gahetvā bhikkhu pana vibbhamantopi yāva sikkhaṃ na paccakkhāti, tāva bhikkhuyevāti adhiṭṭhānaṃ na vijahatī’ti vadanti, taṃ na gahetabbaṃ ‘bhikkhuniyā hīnāyāvattanenā’ti visesetvā avuttattā. Bhikkhuniyā hi gihibhāvūpagamanena adhiṭṭhānavijahanaṃ visuṃ vattabbaṃ natthi tassā vibbhamaneneva assamaṇībhāvato. Sikkhāpaccakkhānenāti pana idaṃ sace bhikkhuliṅge ṭhitova sikkhaṃ paccakkhāti, tassa kāyalaggampi cīvaraṃ adhiṭṭhānaṃ vijahatīti dassanatthaṃ vutta’’nti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.469) vuttaṃ. Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.469) pana ‘‘hīnāyāvattanenāti idaṃ antimavatthuṃ ajjhāpajjitvā bhikkhupaṭiññāya ṭhitassa ceva titthiyapakkantassa ca bhikkhuniyā ca bhikkhunibhāve nirapekkhatāya gihiliṅgatitthiyaliṅgaggahaṇaṃ sandhāya vuttaṃ. Sikkhaṃ appaccakkhāya gihibhāvūpagamanaṃ sandhāya vuttanti keci vadanti, taṃ na yuttaṃ, tadāpi tassa upasampannattā cīvarassa ca tassa santakattā vijahanato’’ti vuttaṃ, iti imāni dve vacanāni aññamaññaviruddhāni hutvā dissanti.

    அட்ட²கதா²யங் பன ‘‘ஹீனாயாவத்தனேன ஸிக்கா²பச்சக்கா²னேனா’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.469) விஸுங் வுத்தத்தா ஹீனாயாவத்தந்தே ஸதி ஸிக்க²ங் அப்பச்சக்க²ந்தேபி சீவரங் அதி⁴ட்டா²னங் விஜஹதி, ஸிக்க²ங் பச்சக்க²ந்தே ஸதி ஹீனாய அனாவத்தந்தேபீதி அதி⁴ப்பாயோ தி³ஸ்ஸதி, தஸ்மா ஸிக்க²ங் அப்பச்சக்கா²ய கேவலங் கி³ஹிபா⁴வங் உபக³ச்ச²ந்தஸ்ஸ கிஞ்சாபி பி⁴க்கு²பா⁴வோ அத்தி², சீவரஸ்ஸ ச தஸ்ஸ ஸந்தகத்தா விஜஹனங், ததா²பி ‘‘ஹீனாயாவத்தனேனா’’தி வுத்தத்தா கி³ஹிபா⁴வூபக³மனேனேவ அதி⁴ட்டா²னவிஜஹனங் ஸியா யதா² தங் லிங்க³பரிவத்தனேன. கி³ஹிபா⁴வங் அனுபக³ந்த்வா ச கேவலங் ஸிக்கா²பச்சக்கா²னங் கரொந்தஸ்ஸ கிஞ்சாபி பி⁴க்கு²லிங்க³ங் அத்தி², சீவரஸ்ஸ ச தஸ்ஸ ஸந்தகத்தா விஜஹனங், ததா²பி ‘‘ஸிக்கா²பச்சக்கா²னேனா’’தி வுத்தத்தா ஸிக்கா²பச்சக்கா²னேனேவ அதி⁴ட்டா²னவிஜஹனங் ஸியா யதா² தங் பச்சுத்³த⁴ரணே, தஸ்மா பி⁴க்கு² வா ஹோது பி⁴க்கு²னீ வா, ஹீனாயாவத்திஸ்ஸாமீதி சித்தேன கி³ஹிலிங்க³க்³க³ஹணேன சீவரங் அதி⁴ட்டா²னங் விஜஹதி. ஸிக்கா²பச்சக்கா²னேன பன பி⁴க்கு²ஸ்ஸேவ சீவரங் பி⁴க்கு²னியா ஸிக்கா²பச்சக்கா²னாபா⁴வாதி அயமம்ஹாகங் க²ந்தி. அந்திமவத்து²அஜ்ஜா²பன்னகதித்தி²யபக்கந்தகானங் பன சீவரஸ்ஸ அதி⁴ட்டா²னவிஜஹனங் அட்ட²கதா²யங் அனாக³தத்தா தேஸஞ்ச ஹீனாயாவத்தானவோஹாராபா⁴வா விசாரேதப்³ப³ங்.

    Aṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘hīnāyāvattanena sikkhāpaccakkhānenā’’ti (pārā. aṭṭha. 2.469) visuṃ vuttattā hīnāyāvattante sati sikkhaṃ appaccakkhantepi cīvaraṃ adhiṭṭhānaṃ vijahati, sikkhaṃ paccakkhante sati hīnāya anāvattantepīti adhippāyo dissati, tasmā sikkhaṃ appaccakkhāya kevalaṃ gihibhāvaṃ upagacchantassa kiñcāpi bhikkhubhāvo atthi, cīvarassa ca tassa santakattā vijahanaṃ, tathāpi ‘‘hīnāyāvattanenā’’ti vuttattā gihibhāvūpagamaneneva adhiṭṭhānavijahanaṃ siyā yathā taṃ liṅgaparivattanena. Gihibhāvaṃ anupagantvā ca kevalaṃ sikkhāpaccakkhānaṃ karontassa kiñcāpi bhikkhuliṅgaṃ atthi, cīvarassa ca tassa santakattā vijahanaṃ, tathāpi ‘‘sikkhāpaccakkhānenā’’ti vuttattā sikkhāpaccakkhāneneva adhiṭṭhānavijahanaṃ siyā yathā taṃ paccuddharaṇe, tasmā bhikkhu vā hotu bhikkhunī vā, hīnāyāvattissāmīti cittena gihiliṅgaggahaṇena cīvaraṃ adhiṭṭhānaṃ vijahati. Sikkhāpaccakkhānena pana bhikkhusseva cīvaraṃ bhikkhuniyā sikkhāpaccakkhānābhāvāti ayamamhākaṃ khanti. Antimavatthuajjhāpannakatitthiyapakkantakānaṃ pana cīvarassa adhiṭṭhānavijahanaṃ aṭṭhakathāyaṃ anāgatattā tesañca hīnāyāvattānavohārābhāvā vicāretabbaṃ.

    கனிட்ட²ங்கு³லினக²வஸேனாதி ஹெட்டி²மபரிச்சே²த³ங் த³ஸ்ஸேதி. ஓரதோ பரதோதி எத்த² ச ‘‘ஓரதோ சி²த்³த³ங் அதி⁴ட்டா²னங் பி⁴ந்த³தி, பரதோ ந பி⁴ந்த³தீ’’தி வுத்தங். கத²ங் ஓரபரபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³தி? யதா² நதீ³பரிச்சி²ன்னே பதே³ஸே மனுஸ்ஸானங் வஸனதி³ஸாபா⁴கே³ தீரங் ஓரிமங் நாம ஹோதி, இதரதி³ஸாபா⁴கே³ தீரங் பாரிமங் நாம, ததா² பி⁴க்கூ²னங் நிவாஸனபாருபனட்டா²னபூ⁴தங் சீவரஸ்ஸ மஜ்ஜ²ட்டா²னங் யதா²வுத்தவித³த்தி²ஆதி³ப்பமாணஸ்ஸ பதே³ஸஸ்ஸ ஓரங் நாம, சீவரபரியந்தட்டா²னங் பரங் நாம, இதி லோகதோ வா யதா² ச ஓரதோ போ⁴க³ங் பரதோ அந்தங் கத்வா சீவரங் ட²பேதப்³ப³ந்தி வுத்தே பி⁴க்கு²னோ அபி⁴முக²ட்டா²னங் ஓரங் நாம, இதரட்டா²னங் பரங் நாம, ஏவங் பி⁴க்கூ²னங் நிவாஸனபாருபனட்டா²னங் ஓரங் நாம, இதரங் பரங் நாம. ஏவங் ஸாஸனதோ வா ஓரபரபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³. தேனேவ யோ பன து³ப்³ப³லட்டா²னே பட²மங் அக்³க³ளங் த³த்வா பச்சா² து³ப்³ப³லட்டா²னங் சி²ந்தி³த்வா அபனேதி, அதி⁴ட்டா²னங் ந பி⁴ஜ்ஜதி. மண்ட³லபரிவத்தனேபி ஏஸேவ நயோதி ஸகலஸ்மிங் சீவரே அதி⁴ட்டா²னபி⁴ஜ்ஜனாபி⁴ஜ்ஜனபா⁴வோ த³ஸ்ஸிதோ. தேன வுத்தங் விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.469) ‘‘ஏஸ நயோதி இமினா பமாணயுத்தேஸு யத்த² கத்த²சி சி²த்³தே³ அதி⁴ட்டா²னங் விஜஹதீதிஆதி³அத்த²ங் ஸங்க³ண்ஹாதீ’’தி.

    Kaniṭṭhaṅgulinakhavasenāti heṭṭhimaparicchedaṃ dasseti. Orato paratoti ettha ca ‘‘orato chiddaṃ adhiṭṭhānaṃ bhindati, parato na bhindatī’’ti vuttaṃ. Kathaṃ oraparabhāvo veditabboti? Yathā nadīparicchinne padese manussānaṃ vasanadisābhāge tīraṃ orimaṃ nāma hoti, itaradisābhāge tīraṃ pārimaṃ nāma, tathā bhikkhūnaṃ nivāsanapārupanaṭṭhānabhūtaṃ cīvarassa majjhaṭṭhānaṃ yathāvuttavidatthiādippamāṇassa padesassa oraṃ nāma, cīvarapariyantaṭṭhānaṃ paraṃ nāma, iti lokato vā yathā ca orato bhogaṃ parato antaṃ katvā cīvaraṃ ṭhapetabbanti vutte bhikkhuno abhimukhaṭṭhānaṃ oraṃ nāma, itaraṭṭhānaṃ paraṃ nāma, evaṃ bhikkhūnaṃ nivāsanapārupanaṭṭhānaṃ oraṃ nāma, itaraṃ paraṃ nāma. Evaṃ sāsanato vā oraparabhāvo veditabbo. Teneva yo pana dubbalaṭṭhāne paṭhamaṃ aggaḷaṃ datvā pacchā dubbalaṭṭhānaṃ chinditvā apaneti, adhiṭṭhānaṃ na bhijjati. Maṇḍalaparivattanepi eseva nayoti sakalasmiṃ cīvare adhiṭṭhānabhijjanābhijjanabhāvo dassito. Tena vuttaṃ vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.469) ‘‘esa nayoti iminā pamāṇayuttesu yattha katthaci chidde adhiṭṭhānaṃ vijahatītiādiatthaṃ saṅgaṇhātī’’ti.

    கு²த்³த³கங் சீவரந்தி முட்டி²பஞ்சகாதி³பே⁴த³ப்பமாணதோ அனூனமேவ கு²த்³த³கசீவரங். மஹந்தங் வா கு²த்³த³கங் கரோதீதி எத்த² திண்ணங் சீவரானங் சதூஸு பஸ்ஸேஸு யஸ்மிங் பதே³ஸே சி²த்³த³ங் அதி⁴ட்டா²னங் ந விஜஹதி, தஸ்மிங் பதே³ஸே ஸமந்ததோ சி²ந்தி³த்வா கு²த்³த³கங் கரொந்தஸ்ஸ அதி⁴ட்டா²னங் ந விஜஹதீதி அதி⁴ப்பாயோ. விமதிவினோத³னியங் பன வுத்தங் ‘‘மஹந்தங் வா கு²த்³த³கங் வா கரோதீதி எத்த² அதிமஹந்தங் சீவரங் முட்டி²பஞ்சகாதி³பச்சி²மப்பமாணயுத்தங் கத்வா ஸமந்ததோ சி²ந்த³னேனபி விச்சி²ந்த³னகாலே சி²ஜ்ஜமானட்டா²னங் சி²த்³த³ஸங்க²ங் ந க³ச்ச²தி, அதி⁴ட்டா²னங் ந விஜஹதி ஏவாதி ஸிஜ்ஜ²தி, ‘க⁴டெத்வா சி²ந்த³தி ந பி⁴ஜ்ஜதீ’தி வசனேன ச ஸமேதி. பரிக்கா²ரசோளங் பன விகப்பனூபக³பச்சி²மப்பமாணதோ ஊனங் கத்வா சி²த்³த³ங் அதி⁴ட்டா²னங் விஜஹதி அதி⁴ட்டா²னஸ்ஸ அனிஸ்ஸயத்தா, தானி புன ப³த்³தா⁴னி க⁴டிதானி புன அதி⁴ட்டா²தப்³ப³மேவாதி வேதி³தப்³ப³ங். கேசி பன ‘வஸ்ஸிகஸாடிகசீவரே த்³விதா⁴ சி²ன்னே யதி³பி ஏகேகங் க²ண்ட³ங் பச்சி²மப்பமாணங் ஹோதி, ஏகஸ்மிங்யேவ க²ண்டே³ அதி⁴ட்டா²னங் திட்ட²தி, ந இதரஸ்மிங், த்³வே பன ந வட்டந்தீ’தி வுத்தத்தா நிஸீத³னகண்டு³படிச்சா²தீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோதி வத³ந்தீ’’தி.

    Khuddakaṃ cīvaranti muṭṭhipañcakādibhedappamāṇato anūnameva khuddakacīvaraṃ. Mahantaṃ vā khuddakaṃ karotīti ettha tiṇṇaṃ cīvarānaṃ catūsu passesu yasmiṃ padese chiddaṃ adhiṭṭhānaṃ na vijahati, tasmiṃ padese samantato chinditvā khuddakaṃ karontassa adhiṭṭhānaṃ na vijahatīti adhippāyo. Vimativinodaniyaṃ pana vuttaṃ ‘‘mahantaṃ vā khuddakaṃ vā karotīti ettha atimahantaṃ cīvaraṃ muṭṭhipañcakādipacchimappamāṇayuttaṃ katvā samantato chindanenapi vicchindanakāle chijjamānaṭṭhānaṃ chiddasaṅkhaṃ na gacchati, adhiṭṭhānaṃ na vijahati evāti sijjhati, ‘ghaṭetvā chindati na bhijjatī’ti vacanena ca sameti. Parikkhāracoḷaṃ pana vikappanūpagapacchimappamāṇato ūnaṃ katvā chiddaṃ adhiṭṭhānaṃ vijahati adhiṭṭhānassa anissayattā, tāni puna baddhāni ghaṭitāni puna adhiṭṭhātabbamevāti veditabbaṃ. Keci pana ‘vassikasāṭikacīvare dvidhā chinne yadipi ekekaṃ khaṇḍaṃ pacchimappamāṇaṃ hoti, ekasmiṃyeva khaṇḍe adhiṭṭhānaṃ tiṭṭhati, na itarasmiṃ, dve pana na vaṭṭantī’ti vuttattā nisīdanakaṇḍupaṭicchādīsupi eseva nayoti vadantī’’ti.

    47. ஸம்முகே² பவத்தா ஸம்முகா²தி பச்சத்தவசனங், தஞ்ச விகப்பனாவிஸேஸனங், தஸ்மா ‘‘ஸம்முகே²’’தி பு⁴ம்மத்தே² நிஸ்ஸக்கவசனங் கத்வாபி அத்த²ங் வத³ந்தி, அபி⁴முகே²தி அத்தோ². அத² வா ஸம்முகே²ன அத்தனோ வாசாய ஏவ விகப்பனா ஸம்முகா²விகப்பனா. பரம்முகே²ன விகப்பனா பரம்முகா²விகப்பனாதி கரணத்தே²னபி அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. அயமேவ பாளியா ஸமேதி. ஸன்னிஹிதாஸன்னிஹிதபா⁴வந்தி ஆஸன்னதூ³ரபா⁴வங். எத்தாவதா நிதே⁴துங் வட்டதீதி எத்தகேனேவ விகப்பனாகிச்சஸ்ஸ நிட்டி²தத்தா அதிரேகசீவரங் ந ஹோதீதி த³ஸாஹாதிக்கமே நிஸ்ஸக்³கி³யங் ந ஜனேதீதி அதி⁴ப்பாயோ. பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங்…பே॰… ந வட்டதீதி ஸயங் அபச்சுத்³தா⁴ரணபரிபு⁴ஞ்ஜனே பாசித்தியங், அதி⁴ட்ட²ஹனே பரேஸங் விஸ்ஸஜ்ஜனே ச து³க்கடஞ்ச ஸந்தா⁴ய வுத்தங். பரிபோ⁴கா³த³யோபி வட்டந்தீதி பரிபோ⁴க³விஸ்ஸஜ்ஜனஅதி⁴ட்டா²னானி வட்டந்தி. அபி-ஸத்³தே³ன நிதே⁴தும்பி வட்டதீதி அத்தோ². ஏதேன பச்சுத்³தா⁴ரேபி கதே சீவரங் அதி⁴ட்டா²துகாமேன விகப்பிதசீவரமேவ ஹோதி, ந அதிரேகசீவரங், தங் பன திசீவராதி³னாமேன அதி⁴ட்டா²துகாமேன அதி⁴ட்ட²ஹிதப்³ப³ங், இதரேன விகப்பிதசீவரமேவ கத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸேதி.

    47. Sammukhe pavattā sammukhāti paccattavacanaṃ, tañca vikappanāvisesanaṃ, tasmā ‘‘sammukhe’’ti bhummatthe nissakkavacanaṃ katvāpi atthaṃ vadanti, abhimukheti attho. Atha vā sammukhena attano vācāya eva vikappanā sammukhāvikappanā. Parammukhena vikappanā parammukhāvikappanāti karaṇatthenapi attho daṭṭhabbo. Ayameva pāḷiyā sameti. Sannihitāsannihitabhāvanti āsannadūrabhāvaṃ. Ettāvatā nidhetuṃ vaṭṭatīti ettakeneva vikappanākiccassa niṭṭhitattā atirekacīvaraṃ na hotīti dasāhātikkame nissaggiyaṃ na janetīti adhippāyo. Paribhuñjituṃ…pe… na vaṭṭatīti sayaṃ apaccuddhāraṇaparibhuñjane pācittiyaṃ, adhiṭṭhahane paresaṃ vissajjane ca dukkaṭañca sandhāya vuttaṃ. Paribhogādayopi vaṭṭantīti paribhogavissajjanaadhiṭṭhānāni vaṭṭanti. Api-saddena nidhetumpi vaṭṭatīti attho. Etena paccuddhārepi kate cīvaraṃ adhiṭṭhātukāmena vikappitacīvarameva hoti, na atirekacīvaraṃ, taṃ pana ticīvarādināmena adhiṭṭhātukāmena adhiṭṭhahitabbaṃ, itarena vikappitacīvarameva katvā paribhuñjitabbanti dasseti.

    கேசி பன ‘‘யங் விகப்பிதசீவரங், தங் யாவ பரிபோ⁴க³காலா அபச்சுத்³த⁴ராபெத்வா நித³ஹேதப்³ப³ங், பரிபோ⁴க³காலே பன ஸம்பத்தே பச்சுத்³த⁴ராபெத்வா அதி⁴ட்ட²ஹித்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³ங். யதி³ ஹி ததோ புப்³பே³பி பச்சுத்³த⁴ராபெய்ய, பச்சுத்³தா⁴ரேனேவ விகப்பனாய விக³தத்தா அதிரேகசீவரங் நாம ஹோதி, த³ஸாஹாதிக்கமே பத்தேவ நிஸ்ஸக்³கி³யங், தஸ்மா யங் அபரிபு⁴ஞ்ஜித்வா ட²பேதப்³ப³ங், ததே³வ விகப்பேதப்³ப³ங். பச்சுத்³தா⁴ரே ச கதே அந்தோத³ஸாஹேயேவ அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங். யஞ்ச அட்ட²கதா²யங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.469) ‘ததோ பரங் பரிபோ⁴கா³தி³ வட்டதீ’திஆதி³ வுத்தங், தங் பாளியா விருஜ்ஜ²தீ’’தி வத³ந்தி, தங் தேஸங் மதிமத்தமேவ. பாளியஞ்ஹி ‘‘அந்தோத³ஸாஹங் அதி⁴ட்டே²தி விகப்பேதீ’’தி (பாரா॰ 469) ச ‘‘ஸாமங் சீவரங் விகப்பெத்வா அபச்சுத்³தா⁴ரணங் பரிபு⁴ஞ்ஜெய்ய பாசித்திய’’ந்தி (பாசி॰ 373) ச ‘‘அனாபத்தி ஸோ வா தே³தி, தஸ்ஸ வா விஸ்ஸாஸந்தோ பரிபு⁴ஞ்ஜதீ’’தி (பாசி॰ 376) ச ஸாமஞ்ஞதோ வுத்தத்தா, அட்ட²கதா²யஞ்ச (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.469) ‘‘இமங் சீவரங் வா விகப்பனங் வா பச்சுத்³த⁴ராமீ’’திஆதி³னா பச்சுத்³தா⁴ரங் அத³ஸ்ஸெத்வா ‘‘மய்ஹங் ஸந்தகங் பரிபு⁴ஞ்ஜ வா விஸ்ஸஜ்ஜேஹி வா யதா²பச்சயங் கரோஹீ’’தி ஏவங் அத்தனோ ஸந்தகத்தங் அமோசெத்வாவ பரிபோ⁴கா³தி³வஸேன பச்சுத்³தா⁴ரஸ்ஸ வுத்தத்தா, ‘‘ததோ பபு⁴தி பரிபோ⁴கா³த³யோபி வட்டந்தீ’’தி அதி⁴ட்டா²னங் வினாபி விஸுங் பரிபோ⁴க³ஸ்ஸ நிதா⁴னஸ்ஸ ச வுத்தத்தா விகப்பனானந்தரமேவ பச்சுத்³த⁴ராபெத்வா அனதி⁴ட்ட²ஹித்வா ஏவ ச திசீவரரஹிதங் விகப்பனாரஹங் சீவரங் பரிபு⁴ஞ்ஜிதுஞ்ச நித³ஹிதுஞ்ச இத³ங் பாடேக்கங் வினயகம்மந்தி கா²யதி. அபிச ப³ஹூனங் பத்தானங் விகப்பேதுங் பச்சுத்³த⁴ரேதுஞ்ச வுத்தத்தா பச்சுத்³தா⁴ரே தேஸங் அதிரேகபத்ததா த³ஸ்ஸிதாதி ஸிஜ்ஜ²தி தேஸு ஏகஸ்ஸேவ அதி⁴ட்டா²தப்³ப³தோ, தஸ்மா அட்ட²கதா²யங் ஆக³தனயேனேவ க³ஹேதப்³ப³ங்.

    Keci pana ‘‘yaṃ vikappitacīvaraṃ, taṃ yāva paribhogakālā apaccuddharāpetvā nidahetabbaṃ, paribhogakāle pana sampatte paccuddharāpetvā adhiṭṭhahitvā paribhuñjitabbaṃ. Yadi hi tato pubbepi paccuddharāpeyya, paccuddhāreneva vikappanāya vigatattā atirekacīvaraṃ nāma hoti, dasāhātikkame patteva nissaggiyaṃ, tasmā yaṃ aparibhuñjitvā ṭhapetabbaṃ, tadeva vikappetabbaṃ. Paccuddhāre ca kate antodasāheyeva adhiṭṭhātabbaṃ. Yañca aṭṭhakathāyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.469) ‘tato paraṃ paribhogādi vaṭṭatī’tiādi vuttaṃ, taṃ pāḷiyā virujjhatī’’ti vadanti, taṃ tesaṃ matimattameva. Pāḷiyañhi ‘‘antodasāhaṃ adhiṭṭheti vikappetī’’ti (pārā. 469) ca ‘‘sāmaṃ cīvaraṃ vikappetvā apaccuddhāraṇaṃ paribhuñjeyya pācittiya’’nti (pāci. 373) ca ‘‘anāpatti so vā deti, tassa vā vissāsanto paribhuñjatī’’ti (pāci. 376) ca sāmaññato vuttattā, aṭṭhakathāyañca (pārā. aṭṭha. 2.469) ‘‘imaṃ cīvaraṃ vā vikappanaṃ vā paccuddharāmī’’tiādinā paccuddhāraṃ adassetvā ‘‘mayhaṃ santakaṃ paribhuñja vā vissajjehi vā yathāpaccayaṃ karohī’’ti evaṃ attano santakattaṃ amocetvāva paribhogādivasena paccuddhārassa vuttattā, ‘‘tato pabhuti paribhogādayopi vaṭṭantī’’ti adhiṭṭhānaṃ vināpi visuṃ paribhogassa nidhānassa ca vuttattā vikappanānantarameva paccuddharāpetvā anadhiṭṭhahitvā eva ca ticīvararahitaṃ vikappanārahaṃ cīvaraṃ paribhuñjituñca nidahituñca idaṃ pāṭekkaṃ vinayakammanti khāyati. Apica bahūnaṃ pattānaṃ vikappetuṃ paccuddharetuñca vuttattā paccuddhāre tesaṃ atirekapattatā dassitāti sijjhati tesu ekasseva adhiṭṭhātabbato, tasmā aṭṭhakathāyaṃ āgatanayeneva gahetabbaṃ.

    மித்தோதி த³ள்ஹமித்தோ. ஸந்தி³ட்டோ²தி தி³ட்ட²மத்தோ, ந த³ள்ஹமித்தோ. பஞ்ஞத்திகோவிதோ³ ந ஹோதீதி ஏவங் விகப்பிதே அனந்தரமேவ ஏவங் பச்சுத்³த⁴ரிதப்³ப³ந்தி வினயகம்மங் ந ஜானாதி. தேனாஹ ‘‘ந ஜானாதி பச்சுத்³த⁴ரிது’’ந்தி. இமினாபி சேதங் வேதி³தப்³ப³ங் ‘‘விகப்பனாஸமனந்தரமேவ பச்சுத்³தா⁴ரோ காதப்³போ³’’தி. விகப்பிதவிகப்பனா நாமேஸா வட்டதீதி அதி⁴ட்டி²தஅதி⁴ட்டா²னங் வியாதி அதி⁴ப்பாயோ.

    Mittoti daḷhamitto. Sandiṭṭhoti diṭṭhamatto, na daḷhamitto. Paññattikovido na hotīti evaṃ vikappite anantarameva evaṃ paccuddharitabbanti vinayakammaṃ na jānāti. Tenāha ‘‘na jānāti paccuddharitu’’nti. Imināpi cetaṃ veditabbaṃ ‘‘vikappanāsamanantarameva paccuddhāro kātabbo’’ti. Vikappitavikappanā nāmesā vaṭṭatīti adhiṭṭhitaadhiṭṭhānaṃ viyāti adhippāyo.

    48. ஏவங் சீவரே அதி⁴ட்டா²னவிகப்பனானயங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி பத்தே அதி⁴ட்டா²னவிகப்பனானயங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘பத்தே பனா’’திஆதி³மாஹ. தத்த² பததி பிண்ட³பாதோ எத்தா²தி பத்தோ, ஜினஸாஸனபா⁴வோ பி⁴க்கா²பா⁴ஜனவிஸேஸோ. வுத்தஞ்ஹி ‘‘பத்தங் பக்கே² த³லே பத்தோ, பா⁴ஜனே ஸோ க³தே திஸூ’’தி, தஸ்மிங் பத்தே. பனாதி பக்க²ந்தரத்தே² நிபாதோ. நயோதி அதி⁴ட்டா²னவிகப்பனானயோ. சீவரே வுத்தஅதி⁴ட்டா²னவிகப்பனானயதோ அஞ்ஞபூ⁴தோ அயங் வக்க²மானோ பத்தே அதி⁴ட்டா²னவிகப்பனானயோ வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. பத்தங் அதி⁴ட்ட²ஹந்தேன பமாணயுத்தோவ அதி⁴ட்டா²தப்³போ³, ந அப்பமாணயுத்தோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தேன பமாணதோ ஊனாதி⁴கே பத்தே அதி⁴ட்டா²னங் ந ருஹதி, தஸ்மா தாதி³ஸங் பத்தங் பா⁴ஜனபரிபோ⁴கே³ன பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸேதி. வக்க²தி ஹி ‘‘ஏதே பா⁴ஜனபரிபோ⁴கே³ன பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³பா³, ந அதி⁴ட்டா²னூபகா³ ந விகப்பனூபகா³’’தி.

    48. Evaṃ cīvare adhiṭṭhānavikappanānayaṃ dassetvā idāni patte adhiṭṭhānavikappanānayaṃ dassento ‘‘patte panā’’tiādimāha. Tattha patati piṇḍapāto etthāti patto, jinasāsanabhāvo bhikkhābhājanaviseso. Vuttañhi ‘‘pattaṃ pakkhe dale patto, bhājane so gate tisū’’ti, tasmiṃ patte. Panāti pakkhantaratthe nipāto. Nayoti adhiṭṭhānavikappanānayo. Cīvare vuttaadhiṭṭhānavikappanānayato aññabhūto ayaṃ vakkhamāno patte adhiṭṭhānavikappanānayo veditabboti yojanā. Pattaṃ adhiṭṭhahantena pamāṇayuttova adhiṭṭhātabbo, na appamāṇayuttoti sambandho. Tena pamāṇato ūnādhike patte adhiṭṭhānaṃ na ruhati, tasmā tādisaṃ pattaṃ bhājanaparibhogena paribhuñjitabbanti dasseti. Vakkhati hi ‘‘ete bhājanaparibhogena paribhuñjitabbā, na adhiṭṭhānūpagā na vikappanūpagā’’ti.

    த்³வே மக³த⁴னாளியோதி எத்த² மக³த⁴னாளி நாம யா மாக³தி⁴காய துலாய அட்³ட⁴தேரஸபலபரிமிதங் உத³கங் க³ண்ஹாதி. ஸீஹளதீ³பே பகதினாளிதோ கு²த்³த³கா ஹோதி, த³மிளனாளிதோ பன மஹந்தா. வுத்தஞ்ஹேதங் ஸமந்தபாஸாதி³காயங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.602) ‘‘மக³த⁴னாளி நாம அட்³ட⁴தேரஸபலா ஹோதீதி அந்த⁴கட்ட²கதா²யங் வுத்தங். ஸீஹளதீ³பே பகதினாளி மஹந்தா, த³மிளனாளி கு²த்³த³கா, மக³த⁴னாளிபமாணயுத்தா, தாய மக³த⁴னாளியா தி³யட்³ட⁴னாளி ஏகா ஸீஹளனாளி ஹோதீதி மஹாஅட்ட²கதா²யங் வுத்த’’ந்தி. அத² வா மக³த⁴னாளி நாம யா பஞ்ச குடு³வானி ஏகஞ்ச முட்டி²ங் ஏகாய ச முட்டி²யா ததியபா⁴க³ங் க³ண்ஹாதி. வுத்தஞ்ஹேதங் ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.598-602) ‘‘மக³த⁴னாளி நாம ச²பஸதா நாளீதி கேசி. ‘அட்ட²பஸதா’தி அபரே. தத்த² புரிமானங் மதேன திபஸதாய நாளியா த்³வே நாளியோ ஏகா மக³த⁴னாளி ஹோதி. பச்சி²மானங் சதுபஸதாய நாளியா த்³வே நாளியோ ஏகா மக³த⁴னாளி. ஆசரியத⁴ம்மபாலத்தே²ரேன பன பகதியா சதுமுட்டி²கங் குடு³வங், சதுகுடு³வங் நாளிகங், தாய நாளியா ஸோளஸ நாளியோ தோ³ணங், தங் பன மக³த⁴னாளியா த்³வாத³ஸ நாளியோ ஹொந்தீதி வுத்தங், தஸ்மா தேன நயேன மக³த⁴னாளி நாம பஞ்ச குடு³வானி ஏகஞ்ச முட்டி²ங் ஏகாய முட்டி²யா ததியபா⁴க³ஞ்ச க³ண்ஹாதீதி வேதி³தப்³ப³’’ந்தி. தத்த² குடு³வோதி பஸதோ. வுத்தஞ்ஹி அபி⁴தா⁴னப்பதீ³பிகாயங் –

    Dve magadhanāḷiyoti ettha magadhanāḷi nāma yā māgadhikāya tulāya aḍḍhaterasapalaparimitaṃ udakaṃ gaṇhāti. Sīhaḷadīpe pakatināḷito khuddakā hoti, damiḷanāḷito pana mahantā. Vuttañhetaṃ samantapāsādikāyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.602) ‘‘magadhanāḷi nāma aḍḍhaterasapalā hotīti andhakaṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Sīhaḷadīpe pakatināḷi mahantā, damiḷanāḷi khuddakā, magadhanāḷipamāṇayuttā, tāya magadhanāḷiyā diyaḍḍhanāḷi ekā sīhaḷanāḷi hotīti mahāaṭṭhakathāyaṃ vutta’’nti. Atha vā magadhanāḷi nāma yā pañca kuḍuvāni ekañca muṭṭhiṃ ekāya ca muṭṭhiyā tatiyabhāgaṃ gaṇhāti. Vuttañhetaṃ sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.598-602) ‘‘magadhanāḷi nāma chapasatā nāḷīti keci. ‘Aṭṭhapasatā’ti apare. Tattha purimānaṃ matena tipasatāya nāḷiyā dve nāḷiyo ekā magadhanāḷi hoti. Pacchimānaṃ catupasatāya nāḷiyā dve nāḷiyo ekā magadhanāḷi. Ācariyadhammapālattherena pana pakatiyā catumuṭṭhikaṃ kuḍuvaṃ, catukuḍuvaṃ nāḷikaṃ, tāya nāḷiyā soḷasa nāḷiyo doṇaṃ, taṃ pana magadhanāḷiyā dvādasa nāḷiyo hontīti vuttaṃ, tasmā tena nayena magadhanāḷi nāma pañca kuḍuvāni ekañca muṭṭhiṃ ekāya muṭṭhiyā tatiyabhāgañca gaṇhātīti veditabba’’nti. Tattha kuḍuvoti pasato. Vuttañhi abhidhānappadīpikāyaṃ –

    ‘‘குடு³வோ பஸதோ ஏகோ;

    ‘‘Kuḍuvo pasato eko;

    பத்தோ² தே சதுரோ ஸியுங்;

    Pattho te caturo siyuṃ;

    ஆள்ஹகோ சதுரோ பத்தா²;

    Āḷhako caturo patthā;

    தோ³ணங் வா சதுராள்ஹக’’ந்தி.

    Doṇaṃ vā caturāḷhaka’’nti.

    அத² வா மக³த⁴னாளி நாம யா சதுகுடு³வாய நாளியா சதஸ்ஸோ நாளியோ க³ண்ஹாதி. வுத்தஞ்ஹேதங் விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.602) ‘‘த³மிளனாளீதி புராணகனாளிங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ஸா ச சதுமுட்டி²கேஹி குடு³வேஹி அட்ட²குடு³வா, தாய நாளியா த்³வே நாளியோ மக³த⁴னாளி க³ண்ஹாதி, புராணா பன ஸீஹளனாளி திஸ்ஸோ நாளியோ க³ண்ஹாதீதி வத³ந்தி, தேஸங் மதேன மக³த⁴னாளி இதா³னி வத்தமானாய சதுகுடு³வாய த³மிளனாளியா சதுனாளிகா ஹோதி, ததோ மக³த⁴னாளிதோ உபட்³ட⁴ஞ்ச புராணத³மிளனாளிஸங்கா²தங் பத்த²ங் நாம ஹோதி, ஏதேன ச ஓமகோ நாம பத்தோ பத்தோ²த³னங் க³ண்ஹாதீதி பாளிவசனங் ஸமேதி. லோகியேஹிபி –

    Atha vā magadhanāḷi nāma yā catukuḍuvāya nāḷiyā catasso nāḷiyo gaṇhāti. Vuttañhetaṃ vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. 1.602) ‘‘damiḷanāḷīti purāṇakanāḷiṃ sandhāya vuttaṃ. Sā ca catumuṭṭhikehi kuḍuvehi aṭṭhakuḍuvā, tāya nāḷiyā dve nāḷiyo magadhanāḷi gaṇhāti, purāṇā pana sīhaḷanāḷi tisso nāḷiyo gaṇhātīti vadanti, tesaṃ matena magadhanāḷi idāni vattamānāya catukuḍuvāya damiḷanāḷiyā catunāḷikā hoti, tato magadhanāḷito upaḍḍhañca purāṇadamiḷanāḷisaṅkhātaṃ patthaṃ nāma hoti, etena ca omako nāma patto patthodanaṃ gaṇhātīti pāḷivacanaṃ sameti. Lokiyehipi –

    ‘லோகியங் மக³த⁴ஞ்சேதி, பத்த²த்³வயமுதா³ஹடங்;

    ‘Lokiyaṃ magadhañceti, patthadvayamudāhaṭaṃ;

    லோகியங் ஸோளஸபலங், மாக³த⁴ங் தி³கு³ணங் மத’ந்தி. (வி॰ வி॰ டீ॰ 1.602) –

    Lokiyaṃ soḷasapalaṃ, māgadhaṃ diguṇaṃ mata’nti. (vi. vi. ṭī. 1.602) –

    ஏவங் லோகே நாளியா மக³த⁴னாளி தி³கு³ணாதி த³ஸ்ஸிதா. ஏவஞ்ச க³ய்ஹமானே ஓமகபத்தஸ்ஸ ச யாபனமத்தோத³னகா³ஹிகா ச ஸித்³தா⁴ ஹோதி. ந ஹி ஸக்கா அட்ட²குடு³வதோ ஊனோத³னகா³ஹினா பத்தேன அதூ²பீகதங் பிண்ட³பாதங் பரியேஸித்வா யாபேதுங். தேனேவ வுத்தங் வேரஞ்ஜகண்ட³ட்ட²கதா²யங் ‘பத்தோ² நாம நாளிமத்தங் ஹோதி, ஏகஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ அலங் யாபனாயா’தி’’. வுத்தம்பி ஹேதங் ஜாதகட்ட²கதா²யங் (ஜா॰ அட்ட²॰ 5.21.192) ‘‘பத்தோ²த³னோ நாலமயங் து³வின்ன’’ந்தி, ‘‘ஏகஸ்ஸ தி³ன்னங் த்³வின்னங் திண்ணங் பஹோதீ’’தி ச, தஸ்மா இத⁴ வுத்தனயானுஸாரேன க³ஹேதப்³ப³ந்தி. ஆலோபஸ்ஸ ஆலோபஸ்ஸ அனுரூபந்தி ஓத³னஸ்ஸ சதுபா⁴க³மத்தங். வுத்தஞ்ஹேதங் மஜ்ஜி²மனிகாயே ப்³ரஹ்மாயுஸுத்தஸங்வண்ணனாயங் (ம॰ நி॰ அட்ட²॰ 2.387) ‘‘ப்³யஞ்ஜனஸ்ஸ மத்தா நாம ஓத³னசதுத்த²பா⁴கோ³’’தி. ஓத³னக³திகானீதி ஓத³னஸ்ஸ க³தி க³தி யேஸங் தானி ஓத³னக³திகானி. க³தீதி ச ஓகாஸோ ஓத³னஸ்ஸ அந்தோபவிஸனஸீலத்தா ஓத³னஸ்ஸ ஓகாஸோயேவ தேஸங் ஓகாஸோ ஹோதி, ந அஞ்ஞங் அத்தனோ ஓகாஸங் க³வேஸந்தீதி அத்தோ². பா⁴ஜனபரிபோ⁴கே³னாதி உத³காஹரணாதி³னா பா⁴ஜனபரிபோ⁴கே³ன.

    Evaṃ loke nāḷiyā magadhanāḷi diguṇāti dassitā. Evañca gayhamāne omakapattassa ca yāpanamattodanagāhikā ca siddhā hoti. Na hi sakkā aṭṭhakuḍuvato ūnodanagāhinā pattena athūpīkataṃ piṇḍapātaṃ pariyesitvā yāpetuṃ. Teneva vuttaṃ verañjakaṇḍaṭṭhakathāyaṃ ‘pattho nāma nāḷimattaṃ hoti, ekassa purisassa alaṃ yāpanāyā’ti’’. Vuttampi hetaṃ jātakaṭṭhakathāyaṃ (jā. aṭṭha. 5.21.192) ‘‘patthodano nālamayaṃ duvinna’’nti, ‘‘ekassa dinnaṃ dvinnaṃ tiṇṇaṃ pahotī’’ti ca, tasmā idha vuttanayānusārena gahetabbanti. Ālopassa ālopassa anurūpanti odanassa catubhāgamattaṃ. Vuttañhetaṃ majjhimanikāye brahmāyusuttasaṃvaṇṇanāyaṃ (ma. ni. aṭṭha. 2.387) ‘‘byañjanassa mattā nāma odanacatutthabhāgo’’ti. Odanagatikānīti odanassa gati gati yesaṃ tāni odanagatikāni. Gatīti ca okāso odanassa antopavisanasīlattā odanassa okāsoyeva tesaṃ okāso hoti, na aññaṃ attano okāsaṃ gavesantīti attho. Bhājanaparibhogenāti udakāharaṇādinā bhājanaparibhogena.

    ஏவங் பமாணதோ அதி⁴ட்டா²னூபக³விகப்பனூபக³பத்தங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி பாகதோ மூலதோ ச தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘பமாணயுத்தானம்பீ’’திஆதி³மாஹ. தத்த² அயோபத்தோ பஞ்சஹி பாகேஹி பத்தோதி கம்மாரபக்கங்யேவ அனதி⁴ட்ட²ஹித்வா ஸமணஸாருப்பனீலவண்ணகரணத்தா²ய புனப்புனங் நானாஸம்பா⁴ரேஹி பசிதப்³போ³, அயோபத்தஸ்ஸ அதிகக்க²ளத்தா கம்மாரபாகேன ஸத்³தி⁴ங் பஞ்சவாரபக்கோயேவ ஸமணஸாருப்பனீலவண்ணோ ஹோதி. மத்திகாபத்தோ த்³வீஹி பாகேஹி பக்கோதி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ. தஸ்ஸ பன முது³கத்தா கும்ப⁴காரகபாகேன ஸத்³தி⁴ங் த்³விவாரபக்கோபி ஸமணஸாருப்பனீலவண்ணோ ஹோதி. ஏவங் கதோயேவ ஹி பத்தோ அதி⁴ட்டா²னூபகோ³ விகப்பனூபகோ³ ச ஹோதி, நாகதோ. தேன வக்க²தி ‘‘பாகே ச மூலே ச ஸுனிட்டி²தேயேவ அதி⁴ட்டா²னூபகோ³ ஹோதி. யோ அதி⁴ட்டா²னூபகோ³, ஸ்வேவ விகப்பனூபகோ³’’தி (வி॰ ஸங்க³॰ அட்ட²॰ 48). ஸோ ஹத்த²ங் ஆக³தோபி அனாக³தோபி அதி⁴ட்டா²தப்³போ³ விகப்பேதப்³போ³தி ஏதேன தூ³ரே டி²தம்பி அதி⁴ட்டா²துங் விகப்பேதுஞ்ச லப⁴தி, ட²பிதட்டா²னஸல்லக்க²ணமேவ பமாணந்தி த³ஸ்ஸேதி. இதா³னி தமேவத்த²ங் வித்தா²ரேதுமாஹ ‘‘யதி³ ஹீ’’திஆதி³. ஹி-ஸத்³தோ³ வித்தா²ரஜோதகோ. தத்த² பசித்வா ட²பெஸ்ஸாமீதி காளவண்ணபாகங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங்.

    Evaṃ pamāṇato adhiṭṭhānūpagavikappanūpagapattaṃ dassetvā idāni pākato mūlato ca taṃ dassetuṃ ‘‘pamāṇayuttānampī’’tiādimāha. Tattha ayopatto pañcahi pākehi pattoti kammārapakkaṃyeva anadhiṭṭhahitvā samaṇasāruppanīlavaṇṇakaraṇatthāya punappunaṃ nānāsambhārehi pacitabbo, ayopattassa atikakkhaḷattā kammārapākena saddhiṃ pañcavārapakkoyeva samaṇasāruppanīlavaṇṇo hoti. Mattikāpatto dvīhi pākehi pakkoti etthāpi eseva nayo. Tassa pana mudukattā kumbhakārakapākena saddhiṃ dvivārapakkopi samaṇasāruppanīlavaṇṇo hoti. Evaṃ katoyeva hi patto adhiṭṭhānūpago vikappanūpago ca hoti, nākato. Tena vakkhati ‘‘pāke ca mūle ca suniṭṭhiteyeva adhiṭṭhānūpago hoti. Yo adhiṭṭhānūpago, sveva vikappanūpago’’ti (vi. saṅga. aṭṭha. 48). So hatthaṃ āgatopi anāgatopi adhiṭṭhātabbo vikappetabboti etena dūre ṭhitampi adhiṭṭhātuṃ vikappetuñca labhati, ṭhapitaṭṭhānasallakkhaṇameva pamāṇanti dasseti. Idāni tamevatthaṃ vitthāretumāha ‘‘yadi hī’’tiādi. Hi-saddo vitthārajotako. Tattha pacitvā ṭhapessāmīti kāḷavaṇṇapākaṃ sandhāya vuttaṃ.

    இதா³னி பத்தாதி⁴ட்டா²னங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘தத்த² த்³வே பத்தஸ்ஸ அதி⁴ட்டா²னா’’திஆதி³. தத்த² ஸாமந்தவிஹாரேதி இத³ங் உபலக்க²ணவஸேன வுத்தங், ததோ தூ³ரே டி²தம்பி அதி⁴ட்டா²தப்³ப³மேவ. ட²பிதட்டா²னங் ஸல்லக்கெ²த்வாதி இத³ம்பி உபசாரமத்தங், பத்தஸல்லக்க²ணமேவெத்த² பமாணங்.

    Idāni pattādhiṭṭhānaṃ dassetumāha ‘‘tattha dve pattassa adhiṭṭhānā’’tiādi. Tattha sāmantavihāreti idaṃ upalakkhaṇavasena vuttaṃ, tato dūre ṭhitampi adhiṭṭhātabbameva. Ṭhapitaṭṭhānaṃ sallakkhetvāti idampi upacāramattaṃ, pattasallakkhaṇamevettha pamāṇaṃ.

    இதா³னி அதி⁴ட்டா²னவிஜஹனங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஏவங் அப்பமத்தஸ்ஸ’’த்யாதி³மாஹ. தத்த² பத்தே வா சி²த்³த³ங் ஹோதீதி முக²வட்டிதோ ஹெட்டா² த்³வங்கு³லமத்தோகாஸதோ பட்டா²ய யத்த² கத்த²சி சி²த்³த³ங் ஹோதி.

    Idāni adhiṭṭhānavijahanaṃ dassetuṃ ‘‘evaṃ appamattassa’’tyādimāha. Tattha patte vā chiddaṃ hotīti mukhavaṭṭito heṭṭhā dvaṅgulamattokāsato paṭṭhāya yattha katthaci chiddaṃ hoti.

    ஸத்தன்னங் த⁴ஞ்ஞானந்தி –

    Sattannaṃdhaññānanti –

    ‘‘ஸாலி வீஹி ச குத்³ரூஸோ;

    ‘‘Sāli vīhi ca kudrūso;

    கோ³தூ⁴மோ வரகோ யவோ;

    Godhūmo varako yavo;

    கங்கூ³தி ஸத்த த⁴ஞ்ஞானி;

    Kaṅgūti satta dhaññāni;

    நீவாராதீ³ து தப்³பி⁴தா³’’தி. –

    Nīvārādī tu tabbhidā’’ti. –

    வுத்தானங் ஸத்தவிதா⁴னங் த⁴ஞ்ஞானங்.

    Vuttānaṃ sattavidhānaṃ dhaññānaṃ.

    49. ஏவங் பத்தாதி⁴ட்டா²னங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி பத்தவிகப்பனங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘விகப்பனே பனா’’திஆதி³மாஹ. தங் சீவரவிகப்பனே வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.

    49. Evaṃ pattādhiṭṭhānaṃ dassetvā idāni pattavikappanaṃ dassetuṃ ‘‘vikappane panā’’tiādimāha. Taṃ cīvaravikappane vuttanayeneva veditabbaṃ.

    50. ஏவங் விகப்பனானயங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி பத்தே பி⁴ன்னே கத்தப்³ப³விதி⁴ங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘ஏவங் அதி⁴ட்ட²ஹித்வா’’இச்சாதி³. தத்த² அபத்தோதி இமினா அதி⁴ட்டா²னவிஜஹனம்பி த³ஸ்ஸேதி. பஞ்சப³ந்த⁴னேபி பத்தே அபரிபுண்ணபாகே பத்தே விய அதி⁴ட்டா²னங் ந ருஹதி. ‘‘திபுபட்டேன வா’’தி வுத்தத்தா தம்ப³லோஹாதி³கப்பியலோஹேஹி அயோபத்தஸ்ஸ சி²த்³த³ங் சா²தே³துங் வட்டதி. தேனேவ ‘‘லோஹமண்ட³லகேனா’’தி வுத்தங். ஸுத்³தே⁴ஹி…பே॰… ந வட்டதீதி இத³ங் உண்ஹபோ⁴ஜனே பக்கி²த்தே விலீயமானத்தா வுத்தங். பா²ணிதங் ஜா²பெத்வா பாஸாணசுண்ணேன ப³ந்தி⁴துங் வட்டதீதி பாஸாணசுண்ணேன ஸத்³தி⁴ங் பா²ணிதங் பசித்வா ததா²பக்கேன பாஸாணசுண்ணேன ப³ந்தி⁴துங் வட்டதி. அபரிபோ⁴கே³னாதி அயுத்தபரிபோ⁴கே³ன. ‘‘அனுஜானாமி பி⁴க்க²வே ஆதா⁴ரக’’ந்தி வுத்தத்தா மஞ்சபீடா²தீ³ஸு யத்த² கத்த²சி ஆதா⁴ரகங் ட²பெத்வா தத்த² பத்தங் ட²பேதுங் வட்டதி ஆதா⁴ரகட்ட²பனோகாஸஸ்ஸ அனியமிதத்தாதி வத³ந்தி.

    50. Evaṃ vikappanānayaṃ dassetvā idāni patte bhinne kattabbavidhiṃ dassetumāha ‘‘evaṃ adhiṭṭhahitvā’’iccādi. Tattha apattoti iminā adhiṭṭhānavijahanampi dasseti. Pañcabandhanepi patte aparipuṇṇapāke patte viya adhiṭṭhānaṃ na ruhati. ‘‘Tipupaṭṭena vā’’ti vuttattā tambalohādikappiyalohehi ayopattassa chiddaṃ chādetuṃ vaṭṭati. Teneva ‘‘lohamaṇḍalakenā’’ti vuttaṃ. Suddhehi…pe… na vaṭṭatīti idaṃ uṇhabhojane pakkhitte vilīyamānattā vuttaṃ. Phāṇitaṃ jhāpetvā pāsāṇacuṇṇena bandhituṃ vaṭṭatīti pāsāṇacuṇṇena saddhiṃ phāṇitaṃ pacitvā tathāpakkena pāsāṇacuṇṇena bandhituṃ vaṭṭati. Aparibhogenāti ayuttaparibhogena. ‘‘Anujānāmi bhikkhave ādhāraka’’nti vuttattā mañcapīṭhādīsu yattha katthaci ādhārakaṃ ṭhapetvā tattha pattaṃ ṭhapetuṃ vaṭṭati ādhārakaṭṭhapanokāsassa aniyamitattāti vadanti.

    இதி வினயஸங்க³ஹஸங்வண்ணனாபூ⁴தே வினயாலங்காரே

    Iti vinayasaṅgahasaṃvaṇṇanābhūte vinayālaṅkāre

    அதி⁴ட்டா²னவிகப்பனவினிச்ச²யகதா²லங்காரோ நாம

    Adhiṭṭhānavikappanavinicchayakathālaṅkāro nāma

    அட்ட²மோ பரிச்சே²தோ³.

    Aṭṭhamo paricchedo.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact