| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੮. ਆਦਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਸੁਤ੍ਤਂ
8. Ādittapariyāyasuttaṃ
੨੩੫. ‘‘ਆਦਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਂ વੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯਂ ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮਿ। ਤਂ ਸੁਣਾਥ। ਕਤਮੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਦਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯੋ, ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯੋ? વਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਤ੍ਤਾਯ ਅਯੋਸਲਾਕਾਯ ਆਦਿਤ੍ਤਾਯ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤਾਯ ਸਜੋਤਿਭੂਤਾਯ 1 ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮ੍ਪਲਿਮਟ੍ਠਂ, ਨ ਤ੍વੇવ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੇਸੁ ਰੂਪੇਸੁ ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹੋ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਦਗਥਿਤਂ 2 વਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਤਿਟ੍ਠਮਾਨਂ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ, ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸ੍ਸਾਦਗਥਿਤਂ વਾ ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚੇ ਸਮਯੇ ਕਾਲਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਠਾਨਮੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਗਤੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ – ਨਿਰਯਂ વਾ, ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਂ વਾ। ਇਮਂ ਖ੍વਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਏવਂ વਦਾਮਿ।
235. ‘‘Ādittapariyāyaṃ vo, bhikkhave, dhammapariyāyaṃ desessāmi. Taṃ suṇātha. Katamo ca, bhikkhave, ādittapariyāyo, dhammapariyāyo? Varaṃ, bhikkhave, tattāya ayosalākāya ādittāya sampajjalitāya sajotibhūtāya 3 cakkhundriyaṃ sampalimaṭṭhaṃ, na tveva cakkhuviññeyyesu rūpesu anubyañjanaso nimittaggāho. Nimittassādagathitaṃ 4 vā, bhikkhave, viññāṇaṃ tiṭṭhamānaṃ tiṭṭheyya, anubyañjanassādagathitaṃ vā tasmiñce samaye kālaṃ kareyya, ṭhānametaṃ vijjati, yaṃ dvinnaṃ gatīnaṃ aññataraṃ gatiṃ gaccheyya – nirayaṃ vā, tiracchānayoniṃ vā. Imaṃ khvāhaṃ, bhikkhave, ādīnavaṃ disvā evaṃ vadāmi.
‘‘વਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਿਣ੍ਹੇਨ ਅਯੋਸਙ੍ਕੁਨਾ ਆਦਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤੇਨ ਸਜੋਤਿਭੂਤੇਨ ਸੋਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮ੍ਪਲਿਮਟ੍ਠਂ, ਨ ਤ੍વੇવ ਸੋਤવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੇਸੁ ਸਦ੍ਦੇਸੁ ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹੋ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਦਗਥਿਤਂ વਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਤਿਟ੍ਠਮਾਨਂ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ , ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸ੍ਸਾਦਗਥਿਤਂ વਾ ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚੇ ਸਮਯੇ ਕਾਲਙ੍ਕਰੇਯ੍ਯ, ਠਾਨਮੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਗਤੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ – ਨਿਰਯਂ વਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਂ વਾ। ਇਮਂ ਖ੍વਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਏવਂ વਦਾਮਿ ।
‘‘Varaṃ, bhikkhave, tiṇhena ayosaṅkunā ādittena sampajjalitena sajotibhūtena sotindriyaṃ sampalimaṭṭhaṃ, na tveva sotaviññeyyesu saddesu anubyañjanaso nimittaggāho. Nimittassādagathitaṃ vā, bhikkhave, viññāṇaṃ tiṭṭhamānaṃ tiṭṭheyya , anubyañjanassādagathitaṃ vā tasmiñce samaye kālaṅkareyya, ṭhānametaṃ vijjati, yaṃ dvinnaṃ gatīnaṃ aññataraṃ gatiṃ gaccheyya – nirayaṃ vā tiracchānayoniṃ vā. Imaṃ khvāhaṃ, bhikkhave, ādīnavaṃ disvā evaṃ vadāmi .
‘‘વਰਂ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਿਣ੍ਹੇਨ ਨਖਚ੍ਛੇਦਨੇਨ ਆਦਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤੇਨ ਸਜੋਤਿਭੂਤੇਨ ਘਾਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮ੍ਪਲਿਮਟ੍ਠਂ, ਨ ਤ੍વੇવ ਘਾਨવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੇਸੁ ਗਨ੍ਧੇਸੁ ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹੋ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਦਗਥਿਤਂ વਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਤਿਟ੍ਠਮਾਨਂ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ, ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸ੍ਸਾਦਗਥਿਤਂ વਾ ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚੇ ਸਮਯੇ ਕਾਲਂ ਕਰੇਯ੍ਯ। ਠਾਨਮੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਗਤੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ – ਨਿਰਯਂ વਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਂ વਾ। ਇਮਂ ਖ੍વਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਏવਂ વਦਾਮਿ।
‘‘Varaṃ , bhikkhave, tiṇhena nakhacchedanena ādittena sampajjalitena sajotibhūtena ghānindriyaṃ sampalimaṭṭhaṃ, na tveva ghānaviññeyyesu gandhesu anubyañjanaso nimittaggāho. Nimittassādagathitaṃ vā, bhikkhave, viññāṇaṃ tiṭṭhamānaṃ tiṭṭheyya, anubyañjanassādagathitaṃ vā tasmiñce samaye kālaṃ kareyya. Ṭhānametaṃ vijjati, yaṃ dvinnaṃ gatīnaṃ aññataraṃ gatiṃ gaccheyya – nirayaṃ vā tiracchānayoniṃ vā. Imaṃ khvāhaṃ, bhikkhave, ādīnavaṃ disvā evaṃ vadāmi.
‘‘વਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਿਣ੍ਹੇਨ ਖੁਰੇਨ ਆਦਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤੇਨ ਸਜੋਤਿਭੂਤੇਨ ਜਿવ੍ਹਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮ੍ਪਲਿਮਟ੍ਠਂ, ਨ ਤ੍વੇવ ਜਿવ੍ਹਾવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੇਸੁ ਰਸੇਸੁ ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹੋ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਦਗਥਿਤਂ વਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਤਿਟ੍ਠਮਾਨਂ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ, ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸ੍ਸਾਦਗਥਿਤਂ વਾ ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚੇ ਸਮਯੇ ਕਾਲਂ ਕਰੇਯ੍ਯ। ਠਾਨਮੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਗਤੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ – ਨਿਰਯਂ વਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਂ વਾ। ਇਮਂ ਖ੍વਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਏવਂ વਦਾਮਿ।
‘‘Varaṃ, bhikkhave, tiṇhena khurena ādittena sampajjalitena sajotibhūtena jivhindriyaṃ sampalimaṭṭhaṃ, na tveva jivhāviññeyyesu rasesu anubyañjanaso nimittaggāho. Nimittassādagathitaṃ vā, bhikkhave, viññāṇaṃ tiṭṭhamānaṃ tiṭṭheyya, anubyañjanassādagathitaṃ vā tasmiñce samaye kālaṃ kareyya. Ṭhānametaṃ vijjati, yaṃ dvinnaṃ gatīnaṃ aññataraṃ gatiṃ gaccheyya – nirayaṃ vā tiracchānayoniṃ vā. Imaṃ khvāhaṃ, bhikkhave, ādīnavaṃ disvā evaṃ vadāmi.
‘‘વਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਿਣ੍ਹਾਯ ਸਤ੍ਤਿਯਾ ਆਦਿਤ੍ਤਾਯ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤਾਯ ਸਜੋਤਿਭੂਤਾਯ ਕਾਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮ੍ਪਲਿਮਟ੍ਠਂ, ਨ ਤ੍વੇવ ਕਾਯવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯੇਸੁ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬੇਸੁ ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹੋ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਦਗਥਿਤਂ વਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਤਿਟ੍ਠਮਾਨਂ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ, ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸ੍ਸਾਦਗਥਿਤਂ વਾ ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚੇ ਸਮਯੇ ਕਾਲਂ ਕਰੇਯ੍ਯ। ਠਾਨਮੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਗਤੀਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ – ਨਿਰਯਂ વਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਂ વਾ। ਇਮਂ ਖ੍વਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਏવਂ વਦਾਮਿ।
‘‘Varaṃ, bhikkhave, tiṇhāya sattiyā ādittāya sampajjalitāya sajotibhūtāya kāyindriyaṃ sampalimaṭṭhaṃ, na tveva kāyaviññeyyesu phoṭṭhabbesu anubyañjanaso nimittaggāho. Nimittassādagathitaṃ vā, bhikkhave, viññāṇaṃ tiṭṭhamānaṃ tiṭṭheyya, anubyañjanassādagathitaṃ vā tasmiñce samaye kālaṃ kareyya. Ṭhānametaṃ vijjati, yaṃ dvinnaṃ gatīnaṃ aññataraṃ gatiṃ gaccheyya – nirayaṃ vā tiracchānayoniṃ vā. Imaṃ khvāhaṃ, bhikkhave, ādīnavaṃ disvā evaṃ vadāmi.
‘‘વਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੋਤ੍ਤਂ। ਸੋਤ੍ਤਂ ਖੋ ਪਨਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਞ੍ਝਂ ਜੀવਿਤਾਨਂ વਦਾਮਿ, ਅਫਲਂ ਜੀવਿਤਾਨਂ વਦਾਮਿ, ਮੋਮੂਹਂ ਜੀવਿਤਾਨਂ વਦਾਮਿ, ਨ ਤ੍વੇવ ਤਥਾਰੂਪੇ વਿਤਕ੍ਕੇ વਿਤਕ੍ਕੇਯ੍ਯ ਯਥਾਰੂਪਾਨਂ વਿਤਕ੍ਕਾਨਂ વਸਂ ਗਤੋ ਸਙ੍ਘਂ ਭਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯ। ਇਮਂ ਖ੍વਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ , વਞ੍ਝਂ ਜੀવਿਤਾਨਂ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਏવਂ વਦਾਮਿ।
‘‘Varaṃ, bhikkhave, sottaṃ. Sottaṃ kho panāhaṃ, bhikkhave, vañjhaṃ jīvitānaṃ vadāmi, aphalaṃ jīvitānaṃ vadāmi, momūhaṃ jīvitānaṃ vadāmi, na tveva tathārūpe vitakke vitakkeyya yathārūpānaṃ vitakkānaṃ vasaṃ gato saṅghaṃ bhindeyya. Imaṃ khvāhaṃ, bhikkhave , vañjhaṃ jīvitānaṃ ādīnavaṃ disvā evaṃ vadāmi.
‘‘ਤਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੁਤવਾ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਤਾવ ਤਤ੍ਤਾਯ ਅਯੋਸਲਾਕਾਯ ਆਦਿਤ੍ਤਾਯ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤਾਯ ਸਜੋਤਿਭੂਤਾਯ ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮ੍ਪਲਿਮਟ੍ਠਂ। ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਇਦਮੇવ ਮਨਸਿ ਕਰੋਮਿ – ਇਤਿ ਚਕ੍ਖੁ ਅਨਿਚ੍ਚਂ, ਰੂਪਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ, ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਨਿਚ੍ਚਂ, ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਅਨਿਚ੍ਚੋ, ਯਮ੍ਪਿਦਂ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਯਿਤਂ ਸੁਖਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વਾ ਤਮ੍ਪਿ ਅਨਿਚ੍ਚਂ’’’ 5।
‘‘Tattha, bhikkhave, sutavā ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘tiṭṭhatu tāva tattāya ayosalākāya ādittāya sampajjalitāya sajotibhūtāya cakkhundriyaṃ sampalimaṭṭhaṃ. Handāhaṃ idameva manasi karomi – iti cakkhu aniccaṃ, rūpā aniccā, cakkhuviññāṇaṃ aniccaṃ, cakkhusamphasso anicco, yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi aniccaṃ’’’ 6.
‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਤਾવ ਤਿਣ੍ਹੇਨ ਅਯੋਸਙ੍ਕੁਨਾ ਆਦਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤੇਨ ਸਜੋਤਿਭੂਤੇਨ ਸੋਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮ੍ਪਲਿਮਟ੍ਠਂ। ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਇਦਮੇવ ਮਨਸਿ ਕਰੋਮਿ – ਇਤਿ ਸੋਤਂ ਅਨਿਚ੍ਚਂ, ਸਦ੍ਦਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ, ਸੋਤવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਨਿਚ੍ਚਂ, ਸੋਤਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਅਨਿਚ੍ਚੋ, ਯਮ੍ਪਿਦਂ ਸੋਤਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਯਿਤਂ ਸੁਖਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વਾ ਤਮ੍ਪਿ ਅਨਿਚ੍ਚਂ।
‘‘Tiṭṭhatu tāva tiṇhena ayosaṅkunā ādittena sampajjalitena sajotibhūtena sotindriyaṃ sampalimaṭṭhaṃ. Handāhaṃ idameva manasi karomi – iti sotaṃ aniccaṃ, saddā aniccā, sotaviññāṇaṃ aniccaṃ, sotasamphasso anicco, yampidaṃ sotasamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi aniccaṃ.
‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਤਾવ ਤਿਣ੍ਹੇਨ ਨਖਚ੍ਛੇਦਨੇਨ ਆਦਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤੇਨ ਸਜੋਤਿਭੂਤੇਨ ਘਾਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮ੍ਪਲਿਮਟ੍ਠਂ। ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਇਦਮੇવ ਮਨਸਿ ਕਰੋਮਿ – ਇਤਿ ਘਾਨਂ ਅਨਿਚ੍ਚਂ, ਗਨ੍ਧਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ, ਘਾਨવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਨਿਚ੍ਚਂ, ਘਾਨਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਅਨਿਚ੍ਚੋ, ਯਮ੍ਪਿਦਂ ਘਾਨਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਯਿਤਂ…ਪੇ॰… ਤਮ੍ਪਿ ਅਨਿਚ੍ਚਂ।
‘‘Tiṭṭhatu tāva tiṇhena nakhacchedanena ādittena sampajjalitena sajotibhūtena ghānindriyaṃ sampalimaṭṭhaṃ. Handāhaṃ idameva manasi karomi – iti ghānaṃ aniccaṃ, gandhā aniccā, ghānaviññāṇaṃ aniccaṃ, ghānasamphasso anicco, yampidaṃ ghānasamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ…pe… tampi aniccaṃ.
‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਤਾવ ਤਿਣ੍ਹੇਨ ਖੁਰੇਨ ਆਦਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤੇਨ ਸਜੋਤਿਭੂਤੇਨ ਜਿવ੍ਹਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮ੍ਪਲਿਮਟ੍ਠਂ। ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਇਦਮੇવ ਮਨਸਿ ਕਰੋਮਿ – ਇਤਿ ਜਿવ੍ਹਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ, ਰਸਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ, ਜਿવ੍ਹਾવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਨਿਚ੍ਚਂ, ਜਿવ੍ਹਾਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਅਨਿਚ੍ਚੋ, ਯਮ੍ਪਿਦਂ ਜਿવ੍ਹਾਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ…ਪੇ॰… ਤਮ੍ਪਿ ਅਨਿਚ੍ਚਂ।
‘‘Tiṭṭhatu tāva tiṇhena khurena ādittena sampajjalitena sajotibhūtena jivhindriyaṃ sampalimaṭṭhaṃ. Handāhaṃ idameva manasi karomi – iti jivhā aniccā, rasā aniccā, jivhāviññāṇaṃ aniccaṃ, jivhāsamphasso anicco, yampidaṃ jivhāsamphassapaccayā uppajjati…pe… tampi aniccaṃ.
‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਤਾવ ਤਿਣ੍ਹਾਯ ਸਤ੍ਤਿਯਾ ਆਦਿਤ੍ਤਾਯ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤਾਯ ਸਜੋਤਿਭੂਤਾਯ ਕਾਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਸਮ੍ਪਲਿਮਟ੍ਠਂ। ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਇਦਮੇવ ਮਨਸਿ ਕਰੋਮਿ – ਇਤਿ ਕਾਯੋ ਅਨਿਚ੍ਚੋ, ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ , ਕਾਯવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਨਿਚ੍ਚਂ, ਕਾਯਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਅਨਿਚ੍ਚੋ, ਯਮ੍ਪਿਦਂ ਕਾਯਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਯਿਤਂ…ਪੇ॰… ਤਮ੍ਪਿ ਅਨਿਚ੍ਚਂ।
‘‘Tiṭṭhatu tāva tiṇhāya sattiyā ādittāya sampajjalitāya sajotibhūtāya kāyindriyaṃ sampalimaṭṭhaṃ. Handāhaṃ idameva manasi karomi – iti kāyo anicco, phoṭṭhabbā aniccā , kāyaviññāṇaṃ aniccaṃ, kāyasamphasso anicco, yampidaṃ kāyasamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ…pe… tampi aniccaṃ.
‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਤਾવ ਸੋਤ੍ਤਂ। ਹਨ੍ਦਾਹਂ ਇਦਮੇવ ਮਨਸਿ ਕਰੋਮਿ – ਇਤਿ ਮਨੋ ਅਨਿਚ੍ਚੋ, ਧਮ੍ਮਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ, ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਨਿਚ੍ਚਂ, ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ ਅਨਿਚ੍ਚੋ, ਯਮ੍ਪਿਦਂ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਯਿਤਂ ਸੁਖਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વਾ ਤਮ੍ਪਿ ਅਨਿਚ੍ਚਂ’’।
‘‘Tiṭṭhatu tāva sottaṃ. Handāhaṃ idameva manasi karomi – iti mano anicco, dhammā aniccā, manoviññāṇaṃ aniccaṃ, manosamphasso anicco, yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi aniccaṃ’’.
‘‘ਏવਂ ਪਸ੍ਸਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੁਤવਾ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਤਿ, ਰੂਪੇਸੁਪਿ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਤਿ, ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣੇਪਿ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਤਿ, ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸੇਪਿ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਤਿ…ਪੇ॰… ਯਮ੍ਪਿਦਂ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ વੇਦਯਿਤਂ ਸੁਖਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વਾ ਤਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਤਿ। ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਦਂ વਿਰਜ੍ਜਤਿ; વਿਰਾਗਾ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ; વਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਮਿਂ વਿਮੁਤ੍ਤਮਿਤਿ ਞਾਣਂ ਹੋਤਿ। ‘ਖੀਣਾ ਜਾਤਿ, વੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ, ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਅਯਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਦਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯੋ, ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯੋ’’ਤਿ। ਅਟ੍ਠਮਂ।
‘‘Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako cakkhusmimpi nibbindati, rūpesupi nibbindati, cakkhuviññāṇepi nibbindati, cakkhusamphassepi nibbindati…pe… yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati; virāgā vimuccati; vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti. Ayaṃ kho, bhikkhave, ādittapariyāyo, dhammapariyāyo’’ti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੮. ਆਦਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 8. Ādittapariyāyasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੮. ਆਦਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 8. Ādittapariyāyasuttavaṇṇanā
